Revisione di edizione diplomatico-interpretativa del Dom, 11/07/2021 - 14:48

Versione stampabilePDF version

(L)O reis henrics danglet(er)ra si tenía assis
B(er)tran de born de dinz alta fort el con
batia con sos edificis qe molt li uolia
gran mal. qar el crezia qe tota la gue
rra qel reis ioues sos fillz li auia fata. q(e)
b(er)trans li agues faita far. E p(er)so era ue(n)
gutz de nan auta fort p(er) lui des(er)etar. E lo
reis daragon li uenc en lost del rei hen

 

Lo reis Henrics d’Angleterra si tenía assis
Bertran de Born de dinz Autafort, el combatía
con sos edificis qe molt li volia
gran mal. Car el crezia qe tota la guerra
quel reis ioves sos fills li avia fata, qe Bertrans li agues faita far. E perso era vengutz denan Autafort per lui deseretar. E lo
reis d’Aragon li venc en lost del rei Henric
ric denan autafort. E qan b(er)trans o saup
si fo molt legres qel reis daragon era en
lost. p(er)so qel era sos amics specials. El rei(s)
daragon si mandet sos messages dinz lo
castel. qen b(er)trans li ma(n)des carn (et) pan e vi(n).
(et) el si len mandet assaz. E p(er)lo mes p(er) qui
el li mandet los presenz el lo mandet p(re)
gan. qel fezes. si qel fezes los edificis mu
dar. e far  traire en autra p(er)te. qe murs era
tot rotz on ill ferian. Et el p(er) gran auer
del rei henric. el li dis tot so qen. B(ertran). li avia
mandat pregan. El reis henrics si fez me
t<e>re dels edificis plus en aqella p(er)te non
saup qel murs era rotz. E fo ades lo murs
p(er) terra. e castels pres e. B(ertran). etota sa genz.
E fo menatz al pauaillon del rei henric. elo
reis lo receup mol mal. El reis henrics si
li dis. b(er)trans  uos auez dit qe anc la mei
tatz de uostre sen no(n) uos bisognet nul te(m)p(s).
mas sa pehaz qara uos besogna ben. Seigner
dis. b(ertran). eles uers qeu lo dis edis me be(n) uer tat.
El reis dis. Eu crei ben qel uos sia ara(s)

faillitz. Seigner dis.b(ertrans).be(n) mes faillitz. E com
dis lo reis. Seigner lo iorn qel ualle(n)z joues
reis uostre filz mori. Eu p(er)di lo saber el sen

ela conoissenza. El reis qant auzi soqen.
B(ertans). dizia en ploran del fil. ue(n)c li gra(n)z dolor(s)

 
denan Altafort. E quand Bertrans o saup
si fo molt legres quel reis d’ Aragon era en
lost, perso qel era sos amics specials. El reis
d’Aragon si mandet sos messages dinz lo
castel, qen Bertrans li mandes carn et pan e vin,
et el si l’en mandet assaz. E per lo mes per qui
el li mandet los presenz, el lo mandet pregan,
qel fezes, si qel fezes los edificis mudar
e far traire en autra perte. Qe murs era
 tot rotz on ill ferian. Et el per gran aver del rei Henric.
el li dis tot so que Bertran li avia
mandat pregan. El reis Henrics si fez metre dels
edificis plus en aqella perte non saup qel murs era rotz. E fo ades lo murs per terra e castels pres e Bertran e tota sa gens. E fo menatz al pavaillon del rei Henric,
e lo reis lo receup mol mal. El rei Henric si li dis: Bertrans vos avez dit qe anc la meitatz de vostre sen non vos bisognet nul tenps, mas sa pehaz qara vos besogna ben. Seigner dis: Bertran, el es vers q'eu lo dis e dis me ben vertat. El reis dis: Eu crei ben qel vos sia aras faillitz. Seigner dis: Bertran ben mes faillitz. E com dis lo reis, Seigner lo iorn qel vallenz ioves reis vostre fils mori, eu perdi lo saber, el sen e la conoissenza. El reis qant auzi so quen Bertrans dizia en ploran del fil, venc li granz dolors

al cor de pietat. (et) als oillz si qe no se pot
tener qe no se pasmes de dolor. E qan re
uenc de pasmaison. el ad en b(er)tran e(n)plo
ran dis: vos auez ben dreig. et es be razo(s)
si uos auez lo sen p(er)dut p(er) lo meu fill. q(e)
uos uolia meillz qe ad home del mo(n)d.
Et eu p(er) amor de lui uos quit la p(er)sona
elauer. el uostre castel. euos ren la mia
amor. ela mia gratia. E uoz don ci(n)c cenz
marcs darzen p(er) los danz qe uos auez re
ceubutz. En .b(ertran). si li cazi als pes referenli
gratias (et) m(er)ces. El reis co(n) tota la soa ost
sen anet. E .b(ertran). qan saup qel re(i)s darago(n)
li auia faita si larda si fo molt iratz. co(n)
lo rei an fos. E si saubia co(n) el era ue(n)gutz
al rei henric esser soldadiers logaditz. E
saubia co(n) lo reis darago(n) era uengutz de
paubra gen(er)acion. de carlades. dun castel
qui ha nom carlat. qes en rosergue. en
la terra del comte de rodes. En peire de
carlat qera seigner del castel. p(er) ualor (et)
p(er) proesa si tolc p(er) muiller la comtessa
de millan. qera caseguda en erectat.
E si nac un fill qui fo ualenz epros. e co(n)
qis lo co(n)tat de penssa. Et us sos fillz si
conqis lo comtat de barsalona. (et) ac il

nom Raymonz berengiers. lo qal co(n)qis
 

al cor de pietat, et al soillz si qe no se pot tener qe
no se pasmes de dolor. E qan revenc de pasmaison, el ad en Bertran en ploran dis: vos aves ben dreig, et es
ben razos si vos avez lo sen perdut per meu fill, qe vos volia meillz qe ad home del mond.
Et eu per amor de lui vos quit la persona el aver el vostre castel, e vos ren la mia amor e la mia gratia. E voz don cinc cenz marcs d’argent per los danz qe vos avez receubutz. En Bertran sili cazi als pes referenli gratias et merces. El reis con tota la soa ost s’en andet.
E Bertran qan saup qel reis d’Aragon li avia faita si
larda si fo molt iratz con lo rei Anfos. E si saubia con el era vengutz al rei Henric esser soldadier logaditz. E
si saubia con lo reis d’Aragon era vengutz de paubra generacion de Carlades , d’un castel qui ha nom Carlat, qes en Rosergue, en la terra del comte  de Rodes. Empeire de Carlat qera seigner del castel, per valor et per proesa si tolc per muiller la comtessa de Millan qera caseguda en erectat.
E si nac un fill qui fo valenz e pros, e conqis lo contat de Penssa e tus sos fills si conqis lo comtat de Barsalona et ac il nom Raymonz Berengiers, lo qal conqis