Revisione di edizione diplomatico-interpretativa del Mer, 19/05/2021 - 14:20

Versione stampabilePDF version
(L)O reis henrics danglet(er)ra si tenía affis
B(er)tran de born de dinz altafort el con
batia con sos edificis qe molt li uolia
gran mal. Qar el crezia qe tota la gue-
rra qel reis ioues sos fillz li auia fata. q(ue)
b(er)trans li agues faita far. E p(er)so era ue(n)
gutz denan autafort p(er) lui des(er)tar. E lo
reis daragon li uenc enlost del rei hen

 
Lo reis Henrics d’Angleterra si tenía affis
Bertran de Born de dinz Autafort, el combatía
con sos edificis qe molt li volia
gran mal. Car el crezia qe tota la guerra
quel reis ioves sos fills li avia fata, que Bertrans li agues faita far. E perso era vengutz denan Autafort per lui desertar. E lo
reis d’Aragon li venc en lost del rei Henric
ric denan autafort. E qan b(er)trans o saup
si fo molt legres qel reisdaragon era en
lost. p(er)so qel era sos amics specials. El reis
daragon si mandet sos messages dinz lo
castel. qen b(er)trans li ma(n)des carn (et) pan e ví.
(et) el si len mandet assaz. E p(er)lo mes p(er) qui
el li mandet los presenz el lo mandet p(re)
gan. qel fezes. si qelfezes los edificis mu
dar. e far  traire en autra p(er)te. Qe murs era
tot rotz on ill ferian. Et el p(er) gran auer
del rei henric. el li dis tot lo qen. B(ertran) li avia
mandat pregan. El reis henrics si fez me-
tere dels edificis plus en aqella p(er)te non
saup qel murs era rotz. E fo ades lo murs
p(er) terra. e castelpres e. B(ertran) e tota sa genz.
E fo menatz al pauaillon del rei henric. e lo
reis lo receup mol mal. El reis henrics si
li dis. b(er)trans  uos auez dit qe anc la mei-
tatz de uostre sen no(n) uos bisognet nul te(n)ps.
mas sa pehaz qara uos besogna ben. Seigner
dis. b(ertran). eles uers qeu dis e dis me be(n) uer tat.
El reis dis. Eu crei ben qel uos sia aras

faillitz. Seigner dis.b(er).be(n) mesfaillitz. E com
dis lo reis. Seigner lo iorn qel ualle(n)z joues
reis uostre filz mori. Eu p(er)di lo saber el sen

e la conoissenza. El reis qant auzi so qen.
B(er). dizia en ploran del fil. ue(n)c li gra(n)z dolors.

 
denan Altafort. E quand Bertrans o saup
si fo molt legres quel reis d’ Aragon era en
lost, perso qel era sos amics specials. El reis
d’Aragon si mandet sos messages dinz lo
castel, qen Bertrans li mandes carn et pan e vin,
et el si l’en mandet assaz. E per lo mes per qui
el li mandet los presenz, el lo mandet pregan,
qel fezes, si qel fezes los edificis mudar
e far traire en autra perte. Qe murs era
 tot rotz on ill ferian. Et el per gran aver del rei Henric.
el li dis tot lo que Bertran li avia
mandat pregan. El reis Henrics si fez metere dels
edificis plus en aqella perte non saup qel murs era rotz. E fo ades lo murs per terra e castel pres e Bertran e tota sa gens. E fo menatz al pavaillon del rei Henric,
e lo reis lo receup mol mal. El rei Henric si li dis: Bertrans vos avez dit qe anc la meitatz de vostre sen non vos bisognet nul tenps, mas sa pehaz qara vos besogna ben. Seigner dis: Bertran, el es vers qeu dis e dis me ben vertat. El reis dis: Eu crei ben qel vos sia aras faillitz. Seigner dis: Bertran ben mes faillitz. E com dis lo reis, Seigner lo iorn qel vallenz ioves reis vostre fils mori, eu perdi lo saber, el sen e la conoissenza. El reis qant auzi so quen Bertran dizia en ploran del fil, venc li granz dolors
al cor de pietat. (et) alsoillz si qe no se pot
tener qe no se pasmes de dolor. E qan re
uenc de pasmaison. el ad en b(er)tran e(n)plo
ran dis: vosauez ben dreig. et es be razos
si uos auez lo sen p(er)dut p(er) lo meu fill. q(ue)
uos uolia meillzqe ad home del mo(n)d.
Et eu p(er) amor de lui uos quit la p(er)sona
elauer. el uostre castel. cuos ren la mia
amor. ela mia gratia. E uoz don ci(n)c cenz
marcs darzen p(er) los danz qe uosauez re
cebutz. En b(ertran) sili cazi als pes referenli
gratias (et) m(er)ces. El reis co(n) tota la soa ost
sen anet. E. b(ertran) qan saup qel res darago(n)
li auia faita si larda si fo molt iratz. co(n)
lo rei an sos. E si saubia co(n) el era ue(n)gutz
al rei henric esser soldadiers logaditz. E
saubia co(n) lo reis darago(n) era uengutz de
paubra gen(er)acion. de carlades. dun castel
qin ha nom carlat. qes en rosergue. en
la terra del comte de rodes. Enpeire de
carlatqeraseigner del castel. p(er) ualor (et)
p(er) proesa si tolc p(er) muiller la comtessa
de millan. qera caseguda en erectat.
E si nac un fill qui fo ualenzepros. e co(n)
qis lo co(n)tat de penssa. Etussosfillz si
conqis lo comtat de barsalona. qac

nom Raymonzberengiers. lo qal co(n)qis
 
al cor de pietat, et al soillz si qe no se pot tener qe
no se pasmes de dolor. E qan revenc de pasmaison, el ad en Bertran en ploran dis: vos aves ben dreig, et es
ben razos si vos avez lo sen perdut per meu fill, que vos volia meillz qe ad home del mond.
Et eu per amor de lui vos quit la persona el aver el vostre castel, cuos ren la mia amor e la mia gratia. E voz don cinc cenz marcs d’argent per los danz qe vos avez recebutz. En Bertran sili cazi als pes referenli gratias et merces. El reis con tota la soa ost s’en andet.
E Bertran qan saup qel res d’Aragon li avia faita si
larda si fo molt iratz con lo rei an sos. E si saubia con el era vengutz al rei Henric esser soldadier logaditz. E
si saubia con lo reis d’Aragon era vengutz de paubra generacion de Carlades , d’un castel quin ha nom Carlat, qes en Rosergue, en la terra del comte  de Rodes. Empeire de Carlat qera seigner del castel, per valor et per proesa si tolc per muiller la comtessa de Millan qera caseguda en erectat.
E si nac un fill qui fo valenz e pros, e conqis lo contat de Penssa e tus sos fills si conqis lo comtat de Barsalona qac nom Raymonz Berengiers, lo qal conqis