Edizione diplomatico-interpretativa

Versione stampabilePDF version
179r  
Qvant enbertrans ac faich lo sirue(n)tes q(ue) ditz.
pois als baros enoia elor pesa.Et ac dich
al rei felip com. perdia de cinc ducatz los
tres. ede guiortz la renda el p(er)chatz. Ecom caerci(n)s remania en guerra et en barata e la terra dan-
golerma. Ecom frances ebergoi(n)gno(n) auia(n) ca(m)
biat honor p(er) cobeza. ecom lo reis felips auia
anat plaideian sobre la riba delaiga. Ecom el
no(n) auia uolguda la patz cant fon desarmatz.
 Esi tost com el fon armatz p(er)det p(er)uiutat lar-
dimen ela forza.Eque mal semblaua del cor
enric loncle de raols del cambrais.Q(ue)desarm-
atz uolc que la patz si fezes de raols so(n) nebot.ab
los quatre fills nalbert. Ede pois que fon ar-
matz no(n)uolc patz ni concordi. Ecom totz reis
era aunitz edesonratz pois come(n)saua adautre
rei p(er) terra qua quel reis li tolgues.Car el faz
ia patz ni treua tro la dema(n)da q(ue)il fazia agues co(n)quista erecobrat so que fos dreitz erasos. Do(n)
li autre rei lo tenon desiritat. Ep(er) far uergoin-
gna als ca(m)panes dels esterlins que foron seme-
nat entre lor. p(er)so queill uolgueson tornar
ala guerra. Tuit li baron de peitieus ede lemo-
zin enforon molt alegre. Que molt erent t(ri)stz
de la pas. p(er)so que meins neron onrat ecar te(n)-
gut p(er) amdos los reis. lo reis richartz si carguet
 molt dorgoill daquesta patz.Ecom(en)set far to(r)z
Quant En Bertrans ac faich lo sirventes que ditz
“Pois als baros e noia e lor pesa” et ac dich
al rei Felip com perdia de cinc ducatz los
tres e de Guiortz la renda e.l perchatz, e com Caercinis remania en guerra et en barata e la terra d’Angolerma,
e com Frances e Bergoingnon avian cambiat
honor per cobeza, e com lo reis Felips avia anat
plaideian sobre la riba de l’aiga, e com el
non avia volguda la patz qant fon desarmatz e, si tost com el fon armatz, perdet per viutat l’ardimen
e la forza, e que mal semblava del cor
Enric, l’oncle de Raols del Cambrais, que desarmatz
volc que la patz si fezes de Raols, son nebot, ab
los quatre fills N’Albert e, depois que fon armatz,
non volc patz ni concordi e com totz reis era aunitz e desonratz, pois comensava ad autre
rei per terra qu'aquel reis li tolgues, car el fazia
patz ni treva, tro la demanda que.il fazia agues
conquista e recobrat so que fos dreitz e rasos, don
li autre rei lo tenon desiritat, e per far vergoingna
als Campanes dels esterlins que foron semenat
entre lor, per so que ill volgueson tornar
a la guerra, tuit li baron de Peitieus e de Lemozin
en foron molt alegre, que molt erent tristz
de la pas, per so que meins n’eron onrat e car
tengut per amdos los reis. Lo reis Richartz si carguet
 molt d’orgoill d'aquesta patz e comenset far torz
179v  
edesmesuras en las terras del rei de fransa. Q(ue)mar-
cauon ablas terras d[enrichart]. El reis felips ueni
a areclam adaicels [...] faita la patz entre
lor dos. Enrichartz no uolia [...] dreg
far. Don fon ordenatz p(er) lor uns pa[...] en fo-
ron ensems en la ma[rcha de torena e de...]
El reis felips si fetz mains reclams den richart.
Don ambdui uengron agrans paraulas (et) as ma-
las. Si quen richart lo desme(n)ti el clamet uil re-
crezen esis desfieron esis partiron mal. Ecant 
Bertrans de born auzi queil eront mal partit si
fo molt alegres. Et aisso fon el temps al comen-
same(n)t destiu. Don Bertrans fetz aquest siruentes
que uos aras auziretz. Al douz termini blanc. del
pascor uez la estat. Et enaquel s(er)uentes el pois
fort lo rei felip. Quel degues comensar la gue(r)
ra ablo rei richart. afuoc et asanc. Edis quell re-
is felips uolia mais patz cuns morgues. Enrich-
art ab cui el sapellaua oc eno(n) mais guerra que
 negus dels algais. Queron quatre fraire gran
raubador eraubauen emenauen ben ablor mil
raubadors acaual eben doa milia ape. Eno uiui-
on <dautra> dautra renda ni dautre perchatz.
e desmesuras en las terras del rei de Fransa que
marcavon ab las terras d'En Richart. E.l reis Felips
venia a reclam ad aicels que avian faita la patz entre
lor dos, En Richartz no volia per lor tort ni dreg far.
Don fon ordenatz per lor uns parlamens on foron
ensems en la marcha de Torena e de Beiriu.
E.l reis Felips si fetz mains reclams d’En Richart,
don ambdui vengron a grans paraulas et as malas,
Si qu'En Richart lo desmenti e.l  clamet vil recrezen.
E si.s desfieron e si.s partiron mal. E cant
Bertrans de Born auzi que il eront mal partit si,
fo molt alegres. Et aisso fon el temps al comensament d’estiu. Don Bertrans fetz aquest sirventes
que vos aras auziretz: “Al douz termini blanc. del
pascor vez la estat”. Et en aquel serventes, el pois
fort lo rei Felip qu'el degues comensar la guerra
ab lo rei Richart  a fuoc et a sanc, e dis que.ll reis
Felips volia mais patz c'uns morgues, e.N Richart,
ab cui el s’apellava Oc-e-No, mais guerra que negus dels Algais, qu’eron quatre fraire gran raubador e raubaven e menaven ben ab lor mil raubadors a caval e ben doa milia a pe e no vivion d’autra renda ni d’autre perchatz.