Lirica Medievale Romanza
Published on Lirica Medievale Romanza (http://151.100.161.88)

Home > JOHAN SOAREZ COELHO > EDIZIONE > Johan Soarez, comecei

Johan Soarez, comecei

75,8 (79,29)

Ms.: V 1009.

Cantiga de meestria di quattro coblas doblas di sette versi e due fiindas di tre versi costruite sulla terza e la quarta strofa. Coblas capdenals tra la prima, la terza e la prima fiinda; tra la seconda, la quarta e la seconda fiinda. Coblas capcaudadas tra la terza e la quarta. Si riscontra la seguente palabra volta: dizer; inoltre sono presenti le rime derivate tra il primo verso della prima strofa e il quinto della terza; tra il secondo della prima e il sesto della terza; tra il primo della seconda, il primo della quarta e il terzo della prima fiinda.

Schema metrico: I, II: a8 b8 a8 b8 c8 c8 b8 (101:43);
                            
                            III: a8 b8 a8 b8 c8 c8 a8 (100:46).

Fiindas: c8 c8 a8.

Edizioni: Lapa 221; Arias, Antoloxía, 109; Lopes 184; Machado 1656; Braga 1009.

 

  • letto 1197 volte

Testo e traduzione

 
  -Johan Soarez, comecei
  de fazer ora un cantar,
  vedes porque: porque achei                                               bõa razon pera trobar,
  ca vej’aqui un jograron                               5
  que nunca pode dizer son,
  nen o ar pode citolar.
 
  -Johan Perez, eu vos direi
  porque o faz, a meu cuidar:
  porque beve muit’, e o sei;                          10
  e come fode, pois falar
  non pode; por esta razon
  canta el mal,  mais atal don
  ben dev’el de vós a levar!
 
  -Johan Soarez, responder                          15
  non me sabedes desto ben;
  non canta el mal por bever,
  sabede, mais por ũa ren
  porque, des quando começou
  a cantar, sempre mal cantou                     20
  e cantará mentre viver.
 
  -Johan Perez, por mal dizer
  vos foi esso dizer alguen,
  ca pelo vinh’e per foder
  perd’el o cantar e o sén;                            25
  mais ben sei eu que o mizcrou
  alguen convosc’e lhi buscou
  mal, pois vos esso fez creer.
 
  -Johan Coelho, el vos peitou
  noutro dia, quando chegou,                     30
  pois ides del tal ben dizer!
 
  -Johan Perez, ja <e>u vos dou
  quanto mi deu e mi mandou
  e quanto mi á de <re>meter!

 

 I. -Johan Soarez, mi accingo a comporre
una cantiga, vedete perché:
ho trovato una buon argomento
per comporre, poiché ho visto qui
un giullaretto che non sa cantare
nemmeno una melodia,
né sa suonare la citola.
 
 II. -Johan Peres, io vi dirò perché
lo fa secondo me: perché beve molto,
e lo so; e dato che fotte,
dopo non può parlare;
per questa ragione
egli canta malamente,ma questa dote
deve averla ripresa da voi!
 
III. -Johan Soarez, non mi avete dato
una risposta soddisfacente;
sapete, non canta malamente
perché beve, ma per un altro motivo:
ha sempre cantato in malo
modo da quando ha iniziato,
e continuerà a farlo per tutta vita.
 
IV. -Johan Peres, qualcuno vi ha detto
questo per prendersi gioco di lui,
perché è a causa del vino e dell’attività sessuale
che perde il cantare e il senno;
ma io so con certezza che qualcuno,
giacché vi ha fatto credere tutto ciò,
ha complottato con voi
e ha tentato di trovare in lui un difetto.
 
V. -Johan Coelho, dato che andate a dire
cose buone sul suo conto, egli recentemente,
quando è venuto, vi ha pagato!
 
VI. -Johan Peres, ora vi offro
quanto mi ha dato e mi ha mandato
e quanto mi consegnerà!
  • letto 742 volte

Edizioni

  • letto 623 volte

Lapa

- Joan Soárez, comecei
de fazer ora un cantar;
vedes por que: por que achei
boa razon pera trobar,
ca vej' aqui un jograron,                                           5
que nunca pode dizer son
neno ar pode citolar.
 
- Joan Pérez, eu vos direi
por que o faz, a meu cuidar:
por que beve muit', eu o sei;                                   10
e come fode, pois, falar
non pode; por esta razon
canta el mal; mais atal don
ben dev' el de vós a levar.
 
- Joan Soárez, responder                                        15
non mi sabedes d' esto ben:
non canta el mal por bever,
sabedes, mais por ũa ren:
por que, des quando começou
a cantar, sempre mal cantou                                   20
e cantará, mentre viver.
 
- Joan Pérez, por mal dizer
vos foi esso dizer alguen,
ca, pelo vinh' e per foder,
perd' el o cantar e o sen;                                         25
mais ben sei eu que o mizcrou
alguen convosqu' e lhi buscou
mal, pois vos esso fez creer.
 
- Joan Coelho,el vos peitou
noutro dia, quando chegou,                                     30
pois ides d' el tal ben dizer.
 
- Joan Pérez, já eu vos dou
quanto mi deu e mi mandou
e quanto mi á-de remeter. 

 

  • letto 433 volte

Testo critico

 
-Johan Soarez, comecei
de fazer ora un cantar,
vedes porque: porque achei
bõa razon pera trobar,
ca vej’aqui un jograron                                            5
que nunca pode dizer son,
nen o ar pode citolar.

-Johan Perez, eu vos direi
porque o faz, a meu cuidar:
porque beve muit’, e o sei;                                      10
e come fode, pois falar
non pode; por esta razon
canta el mal, mais atal don
ben dev’el de vós a levar!

-Johan Soarez, responder                                      15
non me sabedes desto ben;
non canta el mal por bever,
sabede, mais por ũa ren
porque, des quando começou
a cantar, sempre mal cantou                                  20
e cantará mentre viver.

-Johan Perez, por mal dizer
vos foi esso dizer alguen,
ca pelo vinh’e per foder
perd’el o cantar e o sén;                                         25
mais ben sei eu que o mizcrou
alguen convosc’e lhi buscou
mal, pois vos esso fez creer.

-Johan Coelho, el vos peitou
noutro dia, quando chegou,                                    30
pois ides del tal ben dizer!

-Johan Perez, ja <e>u vos dou
quanto mi deu e mi mandou
e quanto mi á de <re>meter!

8 enu(os) direy 27 convosq(ue) 32 cauu(os) 34 des meter.
 
 
v. 8: l’emendamento è necessario per ragioni strettamente semantiche: quando il verbo dizer regge la preposizione en assume il significato specifico di falar, non adeguato a questo contesto dichiarativo (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=dizer [1]).
v. 10: Lapa edita eu <o> sei poiché a suo avviso: “muit’e o sei não faz sentido”.
v. 18: Lapa edita sabedes.
v. 27: per le motivazioni dell’emendamento cfr. 79,20, v.16; 79,27 v.2; 79,39, v.8, 79,33 v. 4.
v. 32: seguendo Lapa ho congetturato ja <e>u vos dal momento che la congiunzione ca introduce una subordinata e non una principale. Ho ritenuto necessario inoltre, emendare l’avverbio u poiché l’avverbio temporale ja-u altera la risposta sarcastica di J. S. Coelho. Braga edita ca vos dou; Machado edita la lezione così come si presenta sul manoscritto.
v. 34: il verso risulta ipometro di una sillaba e ho scelto di integrare <re>meter seguendo la proposta di Lapa. Il verbo meter infatti non ha, tra le sue accezioni, quella pertinente a questo passo (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=meter [2]). Il significato odierno del verbo remeter si adatta perfettamente al contesto (enviar, entregar), ma non è mai attestato con questa accezione nella lirica profana galego-portoghese. Ho scelto comunque di editarlo perché gli hapax nei testi di J. S. Coelho sono frequenti soprattutto nelle cantigas d’escarnho e nelle tenzoni (cfr. tinta in 79,35; pissuça in 79,33; saiva in 79,33; berço 79,30 etc.). Lapa edita e quanto mi á a remeter, ma in apparato suggerisce la soluzione da me accolta a testo. Braga e Machado non intervengono a risolvere l’ipometria.

  • letto 743 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 749 volte

CANZONIERE V

  • letto 466 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 466 volte

Edizione diplomatica

​ 
  *
 
  *I oham soarez comecey 
  de fazer ora hun cantar
  uedes porq(ue) porq(ue) achey
  boa razon p(er)a trobar
  ca ueiaqui hu(n) iograron
  que nunca pode dizer son
  neno ar pode çitolar

 
  
  *Prima dell'inzio della cantiga è presente il nome dell'autore al quale    è stato attribuito il componimento: 'Dom Ioam da uoim'.
  *Colocci marca l'inizio della cantiga con un segno di paragrafo.

 
 
  I oham p(er)ez enu(os) direy
  p(or) q(ue) o faz a meu cuydar
  p(or) q(ue) beue muyteo ssey
  e come fode poys falar
  no(n) pode p(or) esta razo(n)
  canta el mal mays atal don 
  ben deuel deuos aleuar *

 
  
  *Alla fine della strofa è presente un segno di paragrafo, di mano     colocciana,  che indica la  continuazione della cantiga   nella carta successiva del manoscritto.

 
 
 
 
  *I ohan soarez responder
  non mi sabedes desto ben
  non canta el mal p(or) beuer
  sabede mays por hu(n)a ren
  p(or) q(ue) desquando comezou
  a cantar semp(re) mal ca(n)tou
  e cantara ment(re) uyuer

   
 
  *All'inizio della strofa è presente un segno di paragrafo, di mano     colocciana,  che solitamente indica l'inizio della cantiga, ma   è stato cassato.

 
 
  I ohan p(er)ez p(or) mal diz(er)
  u(os) foy esso dizeralgue(n)
  ca pelo uynhe per foder
  p(er)del o cantar eo sen
  mays ben sey eu q(ue)o mizcrou
  algue(n) co(n)uosq(ue) lhi buscou
  mal poys u(os) esso fez creer
 
 
  I ohan Coelho elu(os) peytou  
  noutro dia quando chegou
  poys hides del tal ben dizer
 
 
  I ohan p(er)ez cauu(os) dou   
  quantomi deu emi ma(n)dou
  equantomha des meter. 
  • letto 467 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

Dom Ioam da uoim Dom Ioam d'avoim
I I

 
  I oham soarez comecey
  de fazer ora hun cantar
  uedes porq(ue) porq(ue) achey
  boa razon p(er)a trobar
  ca ueiaqui hu(n) iograron
  que nunca pode dizer son
  neno ar pode çitolar

 
  -Ioham Soarez, comecey
  de fazer ora hun cantar,
  vedes porque: porque achey
  boa razon pera trobar,
  ca vei’aqui hun iograron
  que nunca pode dizer son,
  nen o ar pode çitolar.
II II

 
  I oham p(er)ez enu(os) direy
  p(or) q(ue) o faz a meu cuydar
  p(or) q(ue) beue muyteo ssey
  e come fode poys falar
  no(n) pode p(or) esta razo(n)
  canta el mal mays atal don 
  ben deuel deuos aleuar

  
  -Ioham Perez, en vos direy
  porque o faz, a meu cuydar:
  porque beve muyt’, e o ssey;
  e come fode, poys falar
  non pode; por esta razon
  canta el mal; mays atal don
  ben dev’el de vós a levar!
 
III III

 
  I ohan soarez responder 
  non mi sabedes desto ben
  non canta el mal p(or) beuer
  sabede mays por hu(n)a ren
  p(or) q(ue) desquando comezou
  a cantar semp(re) mal ca(n)tou
  e cantara ment(re) uyuer

  
  -Iohan Soarez, responder 
  non mi sabedes desto ben;
  non canta el mal por bever,
  sabede, mays por huna ren
  porque, des quando comezou
  a cantar, sempre mal cantou
  e cantará mentre vyver.
IV IV

 
  I ohan p(er)ez p(or) mal diz(er) 
  u(os) foy esso dizeralgue(n)
  ca pelo uynhe per foder
  p(er)del o cantar eo sen
  mays ben sey eu q(ue)o mizcrou
  algue(n) co(n)uosq(ue) lhi buscou
  mal poys u(os) esso fez creer

  
  -Iohan Perez, por mal dizer
  vos foy esso dizer alguen,
  ca pelo vynh’e per foder
  perd’el o cantar e o sén;
  mays ben sey eu que o mizcrou
  alguen convosqu’e lhi buscou
  mal, poys vos esso fez creer.
V V
 
  I ohan Coelho elu(os) peytou 
  noutro dia quando chegou
  poys hides del tal ben dizer
 
  -Iohan Coelho, el vos peytou
  noutro dia, quando chegou,
  poys hides del tal ben dizer!
VI VI
   
  I ohan p(er)ez cauu(os) dou  
  quantomi deu emi ma(n)dou
  equantomha des meter.
 
 
  
  -Iohan Perez, ca u vos dou
  quanto mi deu e mi mandou
  e quanto mh á des meter!*

 
  
  *Verso ipometro: a7

  • letto 565 volte
Credits | Contatti | © Sapienza Università di Roma - Piazzale Aldo Moro 5, 00185 Roma T (+39) 06 49911 CF 80209930587 PI 02133771002

Source URL: http://151.100.161.88/?q=laboratorio/johan-soarez-comecei

Links:
[1] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=dizer
[2] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=meter