Lirica Medievale Romanza
Published on Lirica Medievale Romanza (http://151.100.161.88)

Home > JOHAN SOAREZ COELHO > EDIZIONE > Johan Garcia tal se foi loar

Johan Garcia tal se foi loar

79,28

Ms.: V 1024.

Cantiga de meestria di tre coblas doblas (eccetto per la rima c) e di una fiinda di tre versi costruita sulla terza strofa. È presente la rima imperfecta trobador e le seguenti palabras voltas: queixar; dereito; si riscontra inoltre la rima derivata tra il quinto verso della seconda strofa e il secondo e il quinto della terza.

Schema metrico: I, II: a10 b10’ b10’ a10 c10 c10 b10’ (163:19);
                            
                            III: a10’ b10’ b10’ a10’ c10 c10 a10’ (161:198).

Fiinda: d10 d10 a10’.

Edizioni: Lapa 238; Randgl. I, pp. 157-158; Arias, Antoloxía, 124; Lopes 202; Machado 1671; Braga 1024; Fonseca, Escárnio, 14; Deluy, Troubadours, pp. 211-212; Crestomatia, p. 288.

 

  • letto 1224 volte

Testo e traduzione

                    

  Joan Garcia tal se foi loar
  e enfenger que dava <as> sas doas
  e que trobava por donas mui bõas;
  e oi end’o meirinho <se> queixar
  e dizer que fara, se Deus quiser,                    5
  que non trobe quen trobar non dever                
  por ricas-donas nen por infançoas.
 
  E oi noutro dia én <se> queixar
  ũas coteifas e outras cochõas,
  e o meirinho lhis disse: “Varõas,                  10
  non vos queixades ca, se eu tornar,
  eu vos farei que nen un trobador
  non trobe en talho senon de qual for,
  nen ar trobe por máis altas pessõas,
 
  ca manda ‘l-Rei, porque á én despeito         15
  que troben os melhores trobadores
  polas máis altas donas e melhores,
  e ten <o> assi por razon, con proveito;
  e o coteife que for trobador
  trobe, mais cham’a coteifa “senhor”,            20
  e andarán os preitos con de<re>ito.
 
  E o vilão que trobar souber
  que trob’e chame “senhor” sa molher,
  e avera cada un o seu de<re>ito!”.
 

I. Johan Garcia si vanterà e fingerà di aver offerto i suoi omaggi e di aver composto per donne di alto lignaggio; ho sentito l’ufficiale della giustizia lamentarsi e dire che farà in modo che non canti, se Dio vorrà, chi non avrà il consenso di cantare per le nobildonne e per le infante.
 
II. Recentemente ho sentito le mogli dei cavalieri più umili e le villane lamentarsi, e l’ufficiale della giustizia disse loro: “Donne, non vi lamentate perché, se dovessi ritornare, farò in modo che ciascun trovatore componga secondo la propria classe sociale e non per donne di più alto rango,
 
III. poiché lo comanda il re, dal momento che considera un’offesa che i migliori trovatori cantino per le donne di più alto lignaggio, e  reputa questa decisione ragionevole, con vantaggio; e il povero cavaliere che è trovatore canti, ma designi “signora” sua moglie, e gli appelli giudiziari procederanno secondo la legge.
 
IV. E il villano che saprà cantare canti pure e denomini “signora” sua moglie, e ognuno avrà quel che si merita!”.
 
  • letto 729 volte

Edizioni

  • letto 618 volte

Lapa

Joan Garcia tal se foi loar
e enfenger que dava de sas doas
e que trobava por donas mui boas;
e oí end' o meirinho queixar
e dizer que fará, se Deus quiser,                             5
que non trobe que trobar non dever
por ricas donas nem por infançoas.
 
E oí noutro dia en queixar
ũas coteifas e outras cochõas,
e un meirinho lhis disee: -Varõas,                           10
e non vos queixedes, ca, se eu tornar,
eu vos farei que nen un trobador
non trobe en talho se non de qual for,
nen ar trobe por mais altas pessõas,
 
Ca manda 'l-Rei, por que á en despeito,                 15
que troben os melhores trobadores
polas mais altas donas e melhores,
o ten assi por razon, con proveito;
e o coteife que for trobador,
trobe, mais cham' a coteifa "senhor";                      20
e andaran os preitos con dereito.
 
E o vilão que trobar souber,
que trob' e chame "senhor" sa molher,
e averá cada un o seu dereito. 

 

  • letto 424 volte

Testo critico

 
Johan Garcia tal se foi loar
e enfenger que dava <as> sas doas
e que trobava por donas mui bõas;
e oi end’o meirinho <se> queixar
e dizer que fara, se Deus quiser,                            5
que non trobe quen trobar non dever
por ricas-donas nen por infançoas.

E oi noutro dia én <se> queixar
ũas coteifas e outras cochõas,
e o meirinho lhis disse: “Varõas,                             10
non vos queixades ca, se eu tornar,
eu vos farei que nen un trobador
non trobe en talho senon de qual for,
nen ar trobe por máis altas pessõas,

ca manda ‘l-Rei, porque á én despeito                    15
que troben os melhores trobadores
polas máis altas donas e melhores,
e ten <o> assi por razon, con proveito;
e o coteife que for trobador
trobe, mais cham’a coteifa “senhor”,                        20
e andarán os preitos con de<re>ito.

E o vilão que trobar souber
que trob’e chame “senhor” sa molher,
e avera cada un o seu de<re>ito!”.

2 daua sas doas 4 meyrinho queyxar 8 meyrinho queyxar 9 hu(n)as coitessas 11 eno(n)u(os) 18 ete(n) assy 21 co(n) deyto
 
 
v. 2: il verso risulta ipometro di una sillaba. Machado edita il verso ipometro; Lapa propone l’integrazione dava [de] sas doas.
v. 4: il verso risulta ipometro di una sillaba. Ho integrato il pronome personale <se> perché il verbo queixar(se) è riflessivo e, pur ammettendo la costruzione senza il ‘–se’, è spesso costruito con il pronome (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=queixar [1]). Nessun editore rettifica l’ipometria.
v. 7: Machado e Lapa leggono infanzoes, ma editano emendando infanzoas/infançoas.
v. 8: il verso risulta ipometro di una sillaba e ho emendato sulla base del v. 4. Nessun editore corregge l’ipometria.
v. 9: l’emendamento è necessario poiché la lezione tramandata dal manoscritto non è mai attestata nella lirica profana galego-portoghese ed è facilmente riconducibile a un errore ottico. Braga e Nunes in Crestomatia leggono coteifas.
v. 10: Machado e Lapa leggono eu meyri(n)o; il secondo edita emendando e o meirinho, anche se questa è la lezione chiaramente trasmessa dal codice.
v. 11: ho eliminato la congiunzione e perché pleonastica, accogliendo dunque la proposta di Nunes in Crestomatia. Lapa, d’altra parte, edita il verso così come si presenta nel manoscritto.
v. 18: ho ritenuto necessario, come Nunes, integrare il complemento oggetto e ten <o> assi per completezza semantica, essendo teer un verbo transitivo (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=teer [2]). Anche Lapa avverte la stessa esigenza, ma edita o ten assi eliminando la congiunzione iniziale e poiché considera l’intervento di Nunes errato: “lição que dá uma silaba a mais ao verso”; la sua spiegazione non è valida dal momento che è possibile realizzare una sinalefe tra il complemento oggetto o e l’avverbio assi.
v. 21: il verso risulta ipometro di una sillaba. Tutti gli editori editano emendando dereito senza segnalare in apparato l’errore del codice.

  • letto 678 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 743 volte

CANZONIERE V

  • letto 658 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 492 volte

Edizione diplomatica

    
 
 
  *I oham garçia tal se foy loar 
  e en fenger que daua sas doas
  e que trobaua por donas mui boas
  e oy endo meyrinho queyxar
  e dizer q(ue) fara se de(us) quiser
  que no(n) trobe que(n) trobar no(n) deuer
  por ricas donas nem por in fanzoas

 

  *Colocci marca l'inizio della cantiga con un segno di paragrafo.

  E oy noutro dia en q(ue)ixar
  hu(n)as coitessas e out(ra)s cocho(n)as
  eo meyri(n)o lhis disse uaro(n)as
  eno(n)u(os) q(ue)ixedes ca sse eu tornar
  euu(os) farey q(ue) ne(n) hu(n) trobador
  no(n) trobe en talho seno(n) de q(ua)l for
  ne(n) ar trobe p(or) mays altas pesso(n)as
 
  C ama(n)dalrey p(or) q(ue)a en despeito
  q(ue) trobe(n) os melhores trobadores
  polas mays altas donas emelhor(e)s
  ete(n) assy p(or) razo(n) co(n) p(ro)ueito
  e o coteife q(ue) for trobador
  trobe mays chama coteyfa senhor
  e andara(n) os p(re)ytus co(n) deyto 
 
  Eo uila(n)o q(ue) troubar souber
  q(ue) trobe chame senhor ssa molher
  e au(er)a cadahuu(n) o seu de(re)ito. 
  • letto 494 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 

  I oham garçia tal se foy loar
  e en fenger que daua sas doas
  e que trobaua por donas mui boas
  e oy endo meyrinho queyxar
  e dizer q(ue) fara se de(us) quiser
  que no(n) trobe que(n) trobar no(n) deuer
  por ricas donas nem por in fanzoas
 

​  
  Ioham Garçia tal se foy loar 
  e enfenger que dava sas doas*
  e que trobava por donas mui bõas;
  e oy end’o meyrinho queyxar*
  e dizer que fara, se Deus quiser,
  que non trobe quen trobar non dever
  por ricas-donas nem por infanzoas.

 
   *Verso ipometro: b9'
   *Verso ipometro: a9

  II
 
  E oy noutro dia en q(ue)ixar
  hu(n)as coitessas e out(ra)s cocho(n)as
  eo meyri(n)o lhis disse uaro(n)as
  eno(n)u(os) q(ue)ixedes ca sse eu tornar
  euu(os) farey q(ue) ne(n) hu(n) trobador
  no(n) trobe en talho seno(n) de q(ua)l for
  ne(n) ar trobe p(or) mays altas pesso(n)as
 
  E oy noutro dia én queixar*
  hunas coitessas e outras cochonas,
  e o meyrino lhis disse:“Varonas,
  e non vos queixedes ca, sse eu tornar,
  eu vos farey que nen hun trobador
  non trobe en talho senon de qual for,
  nen ar trobe por máys altas pessonas,

 
  *Verso ipometro: a9

III III
  
  C ama(n)dalrey p(or) q(ue)a en despeito 
  q(ue) trobe(n) os melhores trobadores
  polas mays altas donas emelhor(e)s
  ete(n) assy p(or) razo(n) co(n) p(ro)ueito
  e o coteife q(ue) for trobador
  trobe mays chama coteyfa senhor
  e andara(n) os p(re)ytus co(n) deyto 
  
 
  ca manda ’l-Rey, porque á én despeito
  que troben os melhores trobadores
  polas máys altas donas e melhores,
  e ten assy por razon, con proveito;
  e o coteife que for trobador
  trobe, mays cham’a coteyfa “senhor”,
  e andarán os preytus con deyto.*

 
  *Verso ipometro: a9'

IV IV
 
  E o uila(n)o q(ue) troubar souber 
  q(ue) trobe chame senhor ssa molher
  e au(er)a cadahuu(n) o seu de(re)ito.
 
  E o vilano que troubar souber
  que trob’e chame “senhor” ssa molher,
  e avera cada huun o seu dereito.
  • letto 662 volte
Credits | Contatti | © Sapienza Università di Roma - Piazzale Aldo Moro 5, 00185 Roma T (+39) 06 49911 CF 80209930587 PI 02133771002

Source URL: http://151.100.161.88/?q=laboratorio/johan-garcia-tal-se-foi-loar

Links:
[1] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=queixar
[2] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=teer