Lirica Medievale Romanza
Published on Lirica Medievale Romanza (http://151.100.161.88)

Home > JOHAN SOAREZ COELHO > EDIZIONE > Dizen que digo que vos quero ben

Dizen que digo que vos quero ben

79,15

Mss.: A 178, B 329.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi e una fiinda di due. Coblas capcaudadas tra la terza e la fiinda. Si ravvisa la seguente palabra volta: dizer.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:138).

Fiinda: c10 c10.

Edizioni: CA 178; Correia, Tese, XX; Molteni 273; Machado 270*; Piccolo 46.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1204 volte

Testo e traduzione

 
  Dizen que digo que vos quero ben,
  senhor, e buscan-mi convosco mal,
  mais rog’a Deus, senhor, que pod’e val
  e que o mund’e vos en poder ten:
  “se o dixe, mal me leixe morrer,                           5
  se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.
 
  E venh’a vós, chorando destes meus
  olhos con vergonha e con pavor
  e con coita que ei desto, senhor,
  que vos disseron, e rog’assi a Deus:                   10
  “se o dixe, mal me leixe morrer,
  se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.
 
  Non me sei én d’outra guisa salvar,
  mais nunca o soub’ome nen molher
  per mí, nen vos, e Deus, se lhe prouguer,           15
  rogo eu assi quanto posso rogar:
  “se o dixe, mal me leixe morrer,
  se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.
 
  E lhe faça atal coita sofrer,
  qual faz a min e non o ous’a dizer!                      20
 
 
I.Dicono che rivelo di amarvi, signora, ma cercano di mettermi in cattiva luce con voi, per questo, signora, chiedo a Dio onnipotente e che ha potere sul mondo e su di voi: “se lo rivelai, che io possa morire in malo modo, altrimenti, signora, muoia senza riguardi chi ve lo disse!”.
 
II.E vengo presso di voi, piangendo da questi miei occhi con vergogna, con paura, e con il dolore che provo per quello che vi dissero, signora, e così prego Dio: “se lo rivelai, che io possa morire in malo modo, altrimenti, signora, muoia senza riguardi chi ve lo disse!”.
 
 
III.Non so salvarmi in altro modo e mai lo seppe da me né uomo né donna, né voi, e a Dio, se gli aggrada, chiedo così quanto posso richiedere: “se lo rivelai, che io possa morire in malo modo, altrimenti, signora, muoia senza riguardi chi ve lo disse!”.
 
IV.E gli faccia soffrire la stessa pena che fa soffrire a me e che non oso dire!
 
  • letto 801 volte

Testo critico

 
Dizen que digo que vos quero ben,
senhor, e buscan-mi convosco mal,
mais rog’a Deus, senhor, que pod’e val
e que o mund’e vos en poder ten:
“se o dixe, mal me leixe morrer,                               5
se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.

E venh’a vós, chorando destes meus
olhos con vergonha e con pavor
e con coita que ei desto, senhor,
que vos disseron, e rog’assi a Deus:                       10
“se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.

Non me sei én d’outra guisa salvar,
mais nunca o soub’ome nen molher
per mí, nen vos, e Deus, se lhe prouguer,               15
rogo eu assi quanto posso rogar:
“se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.

E lhe faça atal coita sofrer,
qual faz a min e non o ous’a dizer!                           20

2 busca(n) con uusco A 10 rogassy d(eu)s B 13 No me A 15 puguer A 19 faça tal B 20 enon ouso A

 
 
v. 2: il verso trasmesso dal codice A è stato trascritto due volte: il primo che si riesce ancora a intravedere è stato eraso ma tramandava la lezione corretta buscan me, che evita l’ipometria, generata invece nel secondo; è quest’ultimo però a rappresentare l’ultima volontà del copista. La mia scelta dunque non può che ricadere sulla lezione tramandata da B. Michaëlis ritiene che il copista abbia riscritto il verso non volutamente.
v. 10: entrambe le lezioni sono accettabili ma ho accolto la variante di A poiché il verbo rogar, pur essendo transitivo, ammette la costruzione con la preposizione a di fronte ai nomina sacra.
v. 13: nel codice l’errore è frequente ed è dovuto, come nel caso dell’avverbio di quantità máis > mas, all’influenza del castigliano; Michaëlis non lo considera errore ed edita no’-me sei; Machado non segnala l’errore in apparato.
v. 15: Machado non segnala l’errore in apparato.
v. 19: nessun editore segnala l’errore di B in apparato. Machado, come sua consuetudine, non considera il segno di rimando a margine del revisore del Cancioneiro A per risolvere l’ipometria del verso, e indica in apparato la lezione in modo errato. Il modus operandi del revisore e l’errore di B offrono la possibilità di valutare due ipotesi: o siamo di fronte a un
errore d’archetipo, che il revisore di A corregge autonomamente; o i copisti dimenticano di trascrivere una delle due <a> che si susseguono, generando così errore poligenetico. Correia edita il verso ipometro di una sillaba.
v. 20: ho accolto a testo la variante trasmessa dal codice B per due ragioni: in primo luogo perché il grafema <o>, che segue l’avverbio non, era probabilmente presente sull’archetipo, considerato che si ravvisa anche nel manoscritto A, ma espunto dal copista (o dal revisore) per equivoche ragioni isometriche; in secondo luogo perché il complemento diretto o è necessario per offrire un senso pieno al verso. Inoltre la costruzione ousar + a è corretta secondo un uso frequente nella lirica profana galego-portoghese (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ousar#fc-comp_verb-1 [1]).

  • letto 765 volte

Collazione

  I,1
  v.1
 
  A
  B
 
  Dizen que digo que vos quero ben,
  Dizen que digo que vus quero ben,
  I,2
  v.2
 
  A
  B
 
  sennor, e buscan convusco mal, -1
  senhor, e buscan-mi convosco mal,
  I,3
  v.3
 
  A
  B
 
  mas rog’a Deus, sennor, que pod’e val
  mays rog’a Deus, senhor, que pod’e val
  I,4
  v.4
 
  A
  B
 
  e que o mund’e vos en poder ten:
  e que o mund’e vos en poder ten:
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
 
  “se o dixe, mal me leixe morrer,
  “se o dixi, mal me leixe morrer,
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
 
  se non, sennor, quen vo-lo foy dizer!”.
  se non, senhor, quen vo-lo foy dizer!”.
  II,1
  v.7
 
  A
  B
 
  E venn’a vós, chorando destes meus
  E venh’a vós, chorando destes meus
 
  II,2
  v.8
 
 
  A
  B
 
  ollos con vergonna e con pavor
  olhos con vergonha e con pavor
  II,3
  v.9
 
  A
  B
 
  e con coita que ei desto, sennor,
  e con coyta que ei desto, senhor,
  II,4
  v.10
 
  A
  B
 
  que vos disseron, e rog’assi a Deus:
  que vus disserom, e rog’assy Deus:
  II,5
  v.11
 
  A
  B
 
  “se o dixe, mal me
  “se o dixi
  II,6
  v.12
 
  A
  B
 
  ....................................
  ....................................
  III,1
  v.13
 
   A
  B
 
  No me sei én d’outra guisa salvar,
  Non me sey én d’outra guisa salvar,
  III,2
  v.14
 
  A
  B
 
  mas nunca o soub’ome nen moller
  mays nunca o soub’ome nen molher
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  per mí, nen vos, e Deus, se lle puguer,
  per min, nen vos, e Deus, se lhi prouguer,
  III,4
  v.16
 
  A
  B
 
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  III,5
  v.17
 
  A
  B
 
  “se o dixe, mal me
  “se o dixi,
  III,6
  v.18
 
  A
  B
 
  ............................
  ............................
 
  IV,1
  v.19
 
 
  A
  B
 
  E lle faça atal coita soffrer,
  E lhi faça tal coyta sofrer, -1
  IV,2
  v.20
  A
  B
  qual faz a min e non ouso dizer!
  qual faz a min e non o ous’a dizer! 
  • letto 796 volte

Edizioni

  • letto 564 volte

Michaëlis

Dizen que digo que vus quero ben,
senhor, e buscan-me convusco mal;
mais rog' a Deus Senhor, que pod' e val
e que o mund' e vos en poder ten:
Se o dixe, mal me leixe morrer,                               5
se non, senhor, quen vo'-lo foi dizer!
 
E venh' a vos chorando d' estes meus
olhos con vergonha e con pavor,
e con coita que ei d' esto, senhor,
que vus disseron, e rog' assi Deus:                         10
Se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo'-lo foi dizer!

 
No'-me sei én d' outra guisa salvar,
mais nunca o soub' ome nen molher
per mi, nen vos, e Deus, se lhe prouguer',              15
rogu' eu assi quanto posso rogar:
Se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo'-lo foi dizer!

 
E lhe faça atal coita soffrer
qual faz a min e non ous' a dizer!                             20

 

  • letto 365 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 686 volte

CANZONIERE A

  • letto 532 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 419 volte

Edizione diplomatica


 
 
 
  D
 izen que digo que vos que
  

            nnor e     can me conuusco *
​  

  ro ben sennor e busca(n) con uusco mal mas
  
  
  
  rog a deus * que pod e ual. e que omund e
  
  
  
  uos en poder ten. S e o dixe mal me
  
  
  
  leixe morrer senon sennor quen uolo
​  
  
  
  foy dizer.
  
  *La pagina è tagliata e non si decifrano alcune lettere.
  *Dopo la parola 'deus' è presente un segno di rimando a margine del     revisore con la seguente dicitura: 'sen(n)or
'. Il correttore non è          intervenuto.

  Euenn auos chorando destes meus
  ollos con vergonna e con pauor
  e con coita que ei desto sennor
  q(ue) uos dissero(n) e rog assi a deus
  S e o dixe mal me
  N o me sei end outra guisa saluar.
  mas nunca o soub ome ne(n) moller
  per mi ne(n) uos e d(eu)s selle puguer.   
  rogueu assi quanto posso rogar.
  S e o dixe mal me.
 
  E
lle faça * tal coita soffrer
  qual faz ami(n) enon* ouso dizer.
  
  *Dopo la parola 'faça' è presente un segno di rimando a margine del      revisore con la seguente dicitura: 'a'. Il correttore non è intervenuto.
  *Dopo 'enon' è presente una 'o' espunta.
  • letto 400 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  D
izen que digo que vos que
         nnor e    can me conuusco
ro ben sennor e busca(n) con uusco mal mas
rog a deus que pod e ual. e que omund e
uos en poder ten. S e o dixe mal me
leixe morrer senon sennor quen uolo
foy dizer.
 
  Dizen que digo que vos quero ben, 
  ....................................................... *
  sennor, e buscan convusco mal *
  mas rog’a Deus, sennor, que pod’ e val
  e que o mund’ e vos en poder ten:
  "se o dixe, mal me leixe morrer,
  se non, sennor, quen vo-lo foy dizer!".
  
  *La pagina è tagliata, il verso e eraso e riportato sotto.
  *Verso ipometro: b9.
II II
    
 
Euenn auos chorando destes meus
  ollos con vergonna e con pauor
  e con coita que ei desto sennor
  q(ue) uos dissero(n) e rog assi a deus
  Se o dixe mal me
 
  E venn’ a vos, chorando d’estes meus
  ollos con vergonna e con pavor
  e con coita que ei d’esto, sennor,
  que vos disseron, e rog’assi a Deus: 
  "se o dixe, mal me ............................
  .........................................................
III III
  
  N
o me sei end outra guisa saluar.
  mas nunca o doub ome ne(n) moller
  per mi ne(n) uos e d(eu)s selle puguer.
  rogueu assi quanto posso rogar.       
  S e o dixe mal me.

 
 

  No me sei én d’outra guisa salvar,
  mas nunca o soub’ome nen moller
  per mi, nen vos, e Deus, se lle puguer,
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  "se o dixe, mal me ...............................
  ...........................................................
IV IV
 
  E
lle faça tal coita soffrer
  qual faz ami(n) enon ouso dizer.
 
  E lle faça atal coita soffrer,
  qual faz a min e non ouso dizer!     
  • letto 418 volte

CANZONIERE B

  • letto 453 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 426 volte

Edizione diplomatica

    
 
 
  D
 izen que digo queu(us) quero ben
  Senhor e buscan mi con uosco mal  
  Mays rogade(us) senhor que pode ual
  E que o munde uos en poder ten
  Seo dixi mal me leixe morrer *
  Se non senhor quen uolo foy dizer
​  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  E uenhauos chorando destes me(us)
  Olh(os) con u(er)gonha . e con pauor .
  E con coyta que ei desto senhor
  Queu(us) diss(er)om e rogassy d(eu)s
  Seo dixi *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  No(n)me sey en dout(ra) g(ui)sa saluar
  Mays nu(n)cao soubome ne(n) molher
  p(er) mi(n) nen uos . ed(eu)s selhi prouguer .
  R ogueu assi q(ua)(n)to posso rogar
  Seo dixi *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  Elhi faça tal coyta sofrer .
  Qual faz a mi(n) e nono ousa dizer
  
  *La fiinda è segnalata da un segno di paragrafo.
  • letto 432 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  D izen que digo queu(us) quero ben
  Senhor e buscan mi conuosco mal  
  Mays rogade(us) senhor que pode ual
  E que o munde uos en poder ten
  Seo dixi mal me leixe morrer
  Se non senhor quen uolo foy dizer
 
  Dizen que digo que vus quero ben,
  senhor, e buscan-mi convosco mal,
  mays rog’a Deus, senhor, que pod’e val
  e que o mund’e vos en poder ten:
  "se o dixi, mal me leixe morrer,    
  se non, senhor, quen vo-lo foy dizer!".
 
II II
  E uenhauos chorando destes me(us)
  Olh(os) con u(er)gonha . e con pauor .
  E con coyta que ei desto senhor
  Queu(us) diss(er)om e rogassy d(eu)s
  Seo dixi
 
  E venh’a vos, chorando d’estes meus
  olhos con vergonha e con pavor,
  e con coyta que ei d’esto, senhor,
  que vus disserom, e rog’assy Deus
  se o dixi .........................................
  .......................................................
III III
  No(n)me sey en dout(ra) g(ui)sa  saluar
  Mays nu(n)cao soubome ne(n) molher
  p(er) mi(n) nen uos . ed(eu)s selhi prouguer .
  R ogueu assi q(ua)(n)to posso rogar
  Seo dixi
 
  Non me sey én d’outra guisa salvar,
  mays nunca o soub’ome nen molher
  per min, nen vos, e Deus, se lhi prouguer',
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  "se o dixi, .............................................
  ............................................................
IV IV
  Elhi faça tal coyta sofrer .
  Qual faz a mi(n) e nono ousa dizer
 
  E lhi faça tal coyta sofrer, *
  qual faz a min e non o ous’a dizer! 
   
  *Verso ipometro: c9.
  • letto 517 volte
Credits | Contatti | © Sapienza Università di Roma - Piazzale Aldo Moro 5, 00185 Roma T (+39) 06 49911 CF 80209930587 PI 02133771002

Source URL: http://151.100.161.88/?q=laboratorio/dizen-que-digo-que-vos-quero-ben

Links:
[1] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ousar#fc-comp_verb-1