Lirica Medievale Romanza
Published on Lirica Medievale Romanza (http://151.100.161.88)

Home > JOHAN SOAREZ COELHO > EDIZIONE > Noutro dia, quando m'eu espedi

Noutro dia, quando m'eu espedi

79,39

Mss.: A174, B325.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi. Si riscontra la rima derivata tra il quarto verso della prima e della terza strofa e il primo del refran.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:141).

Edizioni: CA 174; Correia, Tese, XVI; Molteni 269; Machado 266*; Crestomatia, p. 163; Spina, Lírica, pp. 304-305; Piccolo 45.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1271 volte

Testo e traduzione

 
  Noutro dia, quando m’eu espedi
  de mia senhor e quando mi ouv’a ir,
  e non me falou, nen me quis oir;
  tan sen ventura foi que non morri
  que, se mil vezes podesse morrer,       5
  meõr coita me fora de sofrer!
 
  U lh’eu dixi: “Con graça, mia senhor!”
  catou-m’un pouco e teve-mi o en desden;
  e, porque me non disso mal nen ben,
  fiquei coitado e con tan gran pavor                    10
  que, se mil vezes podesse morrer,
  meõr coita me fora de sofrer!

 
  E sei mui ben, u me dela quitei,
  e m’end’eu fui e non me quis falar,
  ca, pois ali non morri con pesar,                         15
  nunca ja máis con pesar morrerei
  que, se mil vezes podesse morrer,
  meõr coita me fora de sofrer!
 

 I.Qualche tempo fa, quando mi sono congedato   dalla mia signora e stavo per andarmene, non mi ha   parlato, né mi ha voluto ascoltare; fu una grande   sfortuna che non morii dato che, se fossi morto mille   volte, avrei sofferto sicuramente un dolore minore!
 
 II.Quando le ho detto: “Con il vostro permesso,   signora!” mi scrutò appena e mi disprezzò; e, dal   momento che non mi disse né male né bene, sono   parso addolorato e pieno di sgomento dato che, se   fossi morto mille volte, avrei sofferto sicuramente un   dolore minore! 
 
 III.Io so molto bene che, se sono riuscito a   sopravvivere al dolore nel momento in cui mi sono   congedato da lei e me ne sono andato e non mi ha   voluto parlare, mai più morirò di dolore dato che, se   fossi morto mille volte, avrei sofferto sicuramente un   dolore minore!
 
  • letto 802 volte

Testo critico

 
Noutro dia, quando m’eu espedi
de mia senhor e quando mi ouv’a ir,
e non me falou, nen me quis oir;
tan sen ventura foi que non morri
que, se mil vezes podesse morrer,                         5
meõr coita me fora de sofrer!

U lh’eu dixi: “Con graça, mia senhor!”
catou-m’un pouco e teve-mi o en desden;
e, porque me non disso mal nen ben,
fiquei coitado e con tan gran pavor                         10
que, se mil vezes podesse morrer,
meõr coita me fora de sofrer!

E sei mui ben, u me dela quitei,
e m’end’eu fui e non me quis falar,
ca, pois ali non morri con pesar,                             15
nunca ja máis con pesar morrerei
que, se mil vezes podesse morrer,
meõr coita me fora de sofrer!

2 mouuha B 8 pouc(que) teuemi en A 9 p(or) quemi B 13 humeu dela B
 
 
v. 2: Machado e Correia in B leggono mounha.
v. 7: il verso sul manoscritto A non è chiaramente leggibile poiché la pagina 44v è tagliata sul margine superiore e non permette la decifrazione di alcuni grafemi; per questo motivo ho ricostruito il verso seguendo principalmente il codice B.
v. 8: il verso di A era in un primo momento identico a quello di B; è stato il copista, o molto più probabilmente il revisore, ad intervenire in un secondo momento per correggere l’ipermetria da egli percepita come tale: ha espunto infatti alcune vocali, suggerendo al correttore l’integrazione di que tramite un segno di rinvio a testo. A mio avviso l’ipermetria non sussiste poiché facilmente risolvibile mediante l’espediente della sinalefe; per questa ragione ho accolto a testo la lezione di B che rispecchia quasi sicuramente la volontà dell’autore e si manifesta più completa anche dal punto di vista semantico. Al contrario Michaëlis e Correia editano il verso così come si presenta sul codice A (per approfondimenti riguardo alla loro decisione cfr. Michaëlis 174, vol I; Correia, p. 435, nota 8).
v. 9: Il modus operandi del revisore di A e l’errore di B offrono la possibilità di valutare due ipotesi:
1. ci troviamo di fronte a un errore d’archetipo che il revisore di A corregge autonomamente;
2. i copisti dei due rami della tradizione, in maniera indipendente, potrebbero aver dimenticato di copiare la congiunzione iniziale e.
v. 13: ho accolto a testo, come Michaëlis e Correia, la variante di A dal momento che quella di B, anche se accettabile, risulta ridondante. Come segnala Correia infatti, una variante simile riecheggia al v. 7: Hulheu. La studiosa inoltre legge hnmeu dela in B.
v.14: Machado e Correia in B leggono menden.

  • letto 762 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Noutro dia, quando m’eu espedi
  Noutro dia, quando m’eu espedi
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  de mia sennor, e quando mi ouv’a yr,
  de mha senhor, e quando m’ ouvh a hir,
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  e me non falou, nen me quis oir,
  e me non falou, nen me quis oyr,
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  tan sen ventura foy que non morri:
  tan sen ventura foy que non moiri:
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  que, se mil vezes podesse morrer,
  que, se mil vezes podesse moirer,
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  menor coita me fora de soffrer!
  meor coyta mi fora de sofrer!
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
      eu   x      o  g aça    a  ennor
  Hu lh’eu dixi : "Con graça, mha senhor!"
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  catou-m’un pouqu’e teve-mi en desden;
  catou-m’un pouco e teve-mh o en desden;
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  e porque me non disso mal nen ben,
  porque mi non disse mal nen ben,  -1
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  fiquey coitado e con tan gran pavor:
  fiquey coytad’ e con tan gram pavor:
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  que, se mil vezes podesse morrer,
  que, se mil vezes podesse
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  ..............................
  ..............................
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  E sei muy ben, u me d’ela quitey,
  E ssey muy ben, hu m’eu d’ela quitey,
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  e m’end’eu fuy, e non me quis falar,
  e m’end’eu foy, e non mi quis falar,
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  ca, pois ali non morri con pesar,
  ca, pois ali non moiri com pesar,
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  nunca iamais con pesar morrerey:
  nunca iamays com pesar moirerey:
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  que, se mil vezes podesse morrer,
  que, se mil
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  ................................
  ................................
  • letto 844 volte

Edizioni

  • letto 668 volte

Michaëlis

Noutro dia, quando m' eu espedi
de mia senhor, e quando mi-ouv' a ir,
e me non falou, nen me quis oïr,
tan sen ventura foi que non morri!
Que, se mil vezes podesse morrer,                          5
mẽor coita me fora de soffrer!
 
U lh' eu dixi: "con graça, mia senhor"!
catou-me un pouqu' e teve-mi en desden;
e porque me non disso mal nen ben,
fiquei coitado, e con tal gran pavor                          10
que, se mil vezes podesse morrer,
mẽor coita me fora de soffrer!

 
E sei mui ben, u me d' ela quitei,
e m' end' eu fui, e non me quis falar,
ca, pois ali non morri con pesar,                              15
nunca jamais con pesar morrerei:
que, se mil vezes podesse morrer,
mẽor coita me fora de soffrer! 

 

  • letto 476 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 846 volte

CANZONIERE A

  • letto 648 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 547 volte

Edizione diplomatica

 

 
 
​ 
​  N outro dia quando meu es

 
​ 
 
  pedi. de mia sennor e quando miou 

 
​​ 
 
  ua yr. e me non falou nen me  

 
 
​  quis oyr. tan sen uentura foy

 

​ 
​ 
​  que non morri. q*ue se mil

​ 
​ 
​ uezes podesse morrer me(n)or coita. 

 
​ 
  me fora de soffrer. 

  
​  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

  *  e* eu  x  o g aça a ennor*
​  catou m* un pouc* * tevemi* en desden *
​  (et) por que me non disso mal nen ben.
​ 
fiquey coitado e co(n) tan gran pauor.
 
q*ue se mil uezes podesse morrer

 

​
  *Lo spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.
  *​La 'e' è espunta.
​  *La pagina è tagliata in alto e non si decifrano alcune lettere.
  *Dopo la lettera 'm' è presente una 'r' cassata.
  *Dopo la 'c' è presente una 'o' espunta.

  *Dopo la parola 'pouc' è presente una nota tironiana espunta.
  *Dopo la 'i' è presente una 'o' espunta.
  *Sul margine destro è presente un segno di rimando con la seguente       dicitura: 'que', la cui collocazione all'interno del verso non è chiara.
  *La letterina è un’indicazione per il miniatore.

​  e*​ sei muy ben u me dela quitey
​  emendeu fuy e no(n) me q(ui)s falar.
  ca pois ali non morri co(n) pesar.
​  nu(n)ca iamais co(n) pesar morrerey
  q*ue se mil uezes podesse morrer.

  
​ *La letterina è un'indicazione per il miniatore.
​  *
La letterina è un'indicazione per il miniatore.

  • letto 573 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​  N outro dia quando meu es 
 
pedi. de mia sennor e quando miou
 
ua yr. e me non falou nen me 
​ 
quis oyr. tan sen uentura foy
​ 
que non morri. que se mil
​ 
uezes podesse morrer me(n)or coita.
​ 
me fora de soffrer. 

​ 
​  Noutro dia, quando m’eu espedi
​ 
de mia sennor e quando mi ouv’a yr,
​ 
e me non falou, nen me quis oir;
​ 
tan sen ventura foy que non morri
​  q
ue, se mil vezes podesse morrer,
​ 
menor coita me fora de soffrer!

​

II II
​ 
           eu  x  o g aça a ennor
​ 
catou m un pouc tevemi en desden
​  (et) 
por que me non disso mal nen ben.
​ 
fiquey coitado e co(n) tan gran pauor.
 
que se mil uezes podesse morrer

​ 
​             e
u x o g aça a ennor*
​  catoum' un pouqu'e teve-mi en desden;
​  e, 
porque me non disso mal nen ben,
​ 
fiquey coitado e con tan gran pavor
​ 
que, se mil vezes podesse morrer,
​  ........................................

​  
  *Dato che la pagina del manoscritto è tagliata e non permette la decifrazione di   alcune lettere, non è  possibile ricostruire il verso in questa fase, nè tantomeno fornire   un conteggio silabico.

III III
​ 
​  e sei muy ben u me dela quitey
​  emendeu fuy e no(n) me q(ui)s falar.
  ca pois ali non morri co(n) pesar.
​  nu(n)ca iamais co(n) pesar morrerey
  que se mil uezes   podesse morrer.

​ 
  E sei muy ben, u me dela quitey,  
​ 
e m’end’eu fuy e non me quis falar,
​  c
a, pois ali non morri con pesar,
​  nunca ia máis con pesar morrerey
  que, se mil vezes podesse morrer,
​  .....................................................

  • letto 507 volte

CANZONIERE B

  • letto 585 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 545 volte

Edizione diplomatica

    

​ 
​ 
​  N
outro dia quando meu espedi*
​
  Demha senhor. e quando mouuha hir
​ 
E me non falou nenme quis oyr  
​ 
Tan sen uentura foy que non moiri
​ 
*Que se mil uezes podesse moirer
​ 
Meor coyta mi fora de sofrer

​ 
​  *
​La parola 'espedi' è sottolineata con un tratto di inchiostro        differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano   colocciana.
​  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.


 
  H ulheu dixi con graça mha senhor
​ 
Catou mu(n) pouco e teuemho en desden.

 
​  p(or) quemi non disse mal nen ben
​  fiq(ue)y coyta de (con) tan g(ra)m pauor
​  *Que se mil vezes podesse.

  
​ 
 *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

​ 
  E ssey muy ben humeu dela quitey  
​ 
E mendeu foy eno(n)mi quis falar
​ 
Ca pois ali non moiri com pesar 
​  Nunca ia mays (con) pesar moirerey
​  *Que se mil.

  
 
 *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  • letto 536 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​ 
  Noutro dia quando meu espedi
​  Demha senhor. e quando mouuha hir​
​  E me non falou nenme quis oyr
​  Tan sen uentura foy que non moiri
​  Que se mil uezes podesse moirer
​  Meor coyta mi fora de sofrer
​
 

​ 
  Noutro dia, quando m'eu espedi
​ 
de mha senhor e quando m'ouvh a hir,
​ 
e me non falou, nen me quis oyr;
​ 
tan sen ventura foy que non moiri
​  q
ue, se mil vezes podesse moirer,
​ 
meor coyta mi fora de sofrer!

II II

​ 
​  Hulheu dixi con graça mha senhor
​ 
Catou mu(n) pouco e teuemho en desden.
​ 
p(or) quemi non disse mal nen ben
​ 
fiq(ue)y coyta de (con) tan g(ra)m pauor
​  Que se mil vezes podesse.

  
​  Hu lh’eu dixi :«Con graça, mha senhor! »
​ 
catoum’un pouco e teve-mh o en desden;
​ 
porque mi non disse mal nen ben,*
​  fiquey coytad’e con tan gram pavor
​  que, se mil vezes podesse ............
​  .......................................................

​  *Verso ipometro: b9.

III III

 
  Essey muy ben humeu dela quitey  
​ 
E mendeu foy eno(n)mi quis falar
​  Ca pois ali non moiri com pesar
​  Nunca ia mays (con) pesar moirerey
​  Que se mil.

  
​  E ssey muy ben, hu m’eu dela quitey, 
​ 
e m’end’eu foy e non mi quis falar,
​ 
ca, pois ali non moiri com pesar,
​  nunca ia máys com pesar moirerey
  que, se mil ...................................
  ...................................................

  • letto 546 volte
Credits | Contatti | © Sapienza Università di Roma - Piazzale Aldo Moro 5, 00185 Roma T (+39) 06 49911 CF 80209930587 PI 02133771002

Source URL: http://151.100.161.88/?q=laboratorio/noutro-dia-quando-meu-espedi