79,36
Mss.: A 177, B 328.
Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi.
Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:139).
Edizioni: CA 177; Correia, Tese, XIX; Molteni 272; Machado 269*; Alvar/Beltrán, Antología, 132.
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.
Meus amigos, querovos eu mostrar com’eu querria ben da mia senhor; e non mi valha ela, nen Amor, nen Deus, se vos verdade non jurar: “Ben querria que me fezesse ben, 5 pero non ben u perdess’ela ren!”. E máis vos direi: o que pod’e val me non valha se querria viver eno mundo, nen niun ben aver dela, nen d’outren, se fosse seu mal: 10 “Ben querria que me fezesse ben, pero non ben u perdess’ela ren!”, ca mi semelha cousa sen razon, pois algun ome máis ama molher ca sí nen al seu ben por seu mal quer. 15 e por aquest’é ‘ssi meu coraçon: “Ben querria que me fezesse ben, pero non ben u perdess’ela ren!”. |
|
Meus amigos, querovos eu mostrar
com’eu querria ben da mia senhor;
e non mi valha ela, nen Amor,
nen Deus, se vos verdade non jurar:
“Ben querria que me fezesse ben, 5
pero non ben u perdess’ela ren!”.
E máis vos direi: o que pod’e val
me non valha se querria viver
eno mundo, nen niun ben aver
dela, nen d’outren, se fosse seu mal: 10
“Ben querria que me fezesse ben,
pero non ben u perdess’ela ren!”,
ca mi semelha cousa sen razon,
pois algun ome máis ama molher
ca sí nen al seu ben por seu mal quer. 15
e por aquest’é ‘ssi meu coraçon:
“Ben querria que me fezesse ben,
pero non ben u perdess’ela ren!”.
3 non valla A 4 Nen tu(us) B 5 [...]en querria A: lettera miniata mancante 9 ne(n) hnn B 10 dotri A; dont(re)m B 13 [...]a mi A: lettera miniata mancante; consa B 17 [...]en querria A
v. 1: Correia in B legge meus annig(os), segnalando l’errore in apparato.
v. 4: Michaëlis non riporta l’errore in apparato. | Correia in B legge non uirar.
v. 9: posso supporre che il copista di B abbia trascritto in maniera erronea, per un banale errore ottico, la lezione che sul suo antigrafo doveva essere ne(n) hun; dunque, quello che oggi è per noi un errore sarebbe stato considerato, in presenza dell’antigrafo di B, soltanto una variante. Michaëlis in B legge nenhun; Machado nehnn.
v. 10: sia il codice A che il codice B tramandano una lezione errata. Ho ipotizzato anche in questo caso che il copista di B abbia copiato in maniera erronea, per un banale errore ottico, la lezione che sul suo antigrafo doveva essere out(re)m; dunque, quello che oggi è per noi un errore sarebbe stato considerato, in presenza dell’antigrafo di B, soltanto una variante. Preferisco emendare ed editare la lezione di B dal momento che quella di A è attestata nella lirica profana galego-portoghese solo grazie a questo componimento di J. S. Coelho e al 79,48 v. 4. (Cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=outri [1]). Michaëlis e Correia, al contrario, scelgono di emendare ed editare la lezione trasmessa dal manoscritto A: o<u>tri. Inoltre Michaëlis su B legge doutren; Machado doutrem.
v. 13: nel manoscritto A la prima lettera del verso non è chiaramente leggibile: potrebbe essere una e o una c. Nell’incertezza ho ritenuto opportuno accogliere a testo la lezione di B Ca che offre al verso un significato ammissibile. Michaëlis, Machado e Correia leggono l’iniziale del verso sul codice A una e, infatti sia Michaëlis che Correia preferiscono editare: E a mi semelha cousa sen razon. Correia giustifica la propria scelta affermando che “A inicial deste verso em B corresponde a um "C" ("Ca mi"), embora alguns traços pouco característicos possam denunciar alguma hesitação na leitura de uma inicial no antecedente”. Inoltre dichiara di aver incontrato la formula a mi semelha in un testo in prosa di una sentenza e nel componimento Que grave coyta que m[e] é dizer di Martim Moxa. | Michaëlis non segnala l’errore consa in apparato.
v. 15: Michaëlis emenda la lezione concorde di entrambi i manoscritti: se ben por seu mal (A, B: seu ben). L’emendamento non mi sembra necessario poiché, come spiega anche Correia:
“a lição dos manuscritos faz sentido enquanto generalização sentenciosa do que é dado no refrão como particular (assim como o sujeito não quer receber "ben" à custa de qualquer perda da senhora, também lhe parece estranho que algum amante queira o seu próprio bem à custa de qualquer mal para a mulher amada). Os pronomes teriam, portanto, correspondência exacta no verso anterior ("algum ome mais ama molher /... seu ben [do ome = bem-fazer da mulher] por seu mal [da molher] quer")”.
v. 16: Correia in B legge men coraçon, segnalando l’errore in apparato.
I,1 v.1 |
A B |
Meus amigos, querovus eu mostrar Meus amigos, querovos eu mostrar |
I,2 v.2 |
A B |
com’eu querria ben da mia sennor; com’eu queiria ben da mha senhor; |
I,3 v.3 |
A B |
e non valla ela, nen Amor, -1 e non mi valha ela, nen Amor, |
I,4 v.4 |
A B |
nen Deus, se vos verdade non iurar: nen tuus, se vus verdade non iurar: +1 |
I,5 v.5 |
A B |
[…]en querria que me fezesse ben, ben queiria que mi fezesse ben, |
I,6 v.6 |
A B |
pero non ben u perdesse ela ren! pero non ben hu perdess’ela ren! |
II,1 v.7 |
A B |
E máys vos direy: o que pod’ e val’ E máys vus direy: o que pod’ e val’ |
II,2 v.8 |
A B |
me non valla se querria viver me non valha se queiria viver |
II,3 v.9 |
A B |
eno mundo, nen niun ben aver eno mundo, nen nenhnn ben aver |
II,4 v.10 |
A B |
d’ela, nen d’otri, se fosse seu mal: d’ela, nen d’ontrem, se fosse seu mal: |
II,5 v.11 |
A B |
ben querria nen queiria que mi fezesse ben, |
II,6 v.12 |
A B |
............................. ............................. |
III,1 v.13 |
A B |
[...]a mi semella cousa sen razon Ca mi semelha15 consa sen razon |
III,2 v.14 |
A B |
pois algun ome máis ama moller pois algun home máis ama molher |
III,3 v.15 |
A B |
ca si nen al, seu ben por seu mal quer. ca si nen al, seu ben por seu mal quer. |
III,4 v.16 |
A B |
E por aquest’é si meu coraçon: E por aquest’é ssy meu coraçon: |
III,5 v.17 |
A B |
[…]en querria nen queiria |
III,6 v.18 |
A B |
............................... ............................... |
Meus amigos, quero-vus eu mostrar
com' eu querria ben da mia senhor;
¡e non mi valha ela, nen Amor,
nen Deus, se vus verdade non jurar':
Ben querria que me fezesse ben... 5
pero non ben u perdesse ela ren!
E mais vus direi: o que pod' e val'
me non valha, se querria viver
eno mundo, nen niun ben aver
d' ela, nen d' outri, se fosse seu mal: 10
Ben querria que me fezesse ben...
pero non ben u perdesse ela ren!
E a mi semelha cousa sen razon,
pois algun ome mais ama molher
ca si nen al, se ben por seu mal quer; 15
e por aquest' é 'ssi meu coraçon:
Ben querria que me fezesse ben...
pero non ben u perdesse ela ren!
![]() |
![]() ![]() |
Meus amigos quero u(us) eu mostrar. comeu querria ben da *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata. |
|
e* mays uos direy o que pod e val. me no(n) ualla se querria uiuer eno mu(n)do nen niun ben auer dela nen dotri se fosse seu mal. b*en querria
|
|
* ami semella cousa sen razon. pois algun ome mais ama moller ca si nen al seu ben por seu mal q(ue)r. e por aquest e si meu coraçon * en querria
|
I | I |
M eus amigos quero u(us) eu mostrar. comeu querria ben da mia sennor . e non ualla ela nen amor. nen deus se uos verdade no(n) iurar. en querria que me fezes se ben. pero non ben u perdesse ela ren. |
Meus amigos, querovus eu mostrar com’eu querria ben da mia sennor; e non valla ela, nen Amor,* nen Deus, se vos verdade non iurar: " en querria que me fezesse ben, pero non ben u perdesse ela ren!".
|
II | II |
e mays uos direy o que pod e val. me no(n) ualla se querria uiuer eno mu(n)do nen niun ben auer dela nen dotri se fosse seu mal. ben querria |
E máys vos direy: o que pod’ e val me non valla se querria viver eno mundo, nen niun ben aver dela, nen d’otri, se fosse seu mal: "Ben querria ........................ .......................................... |
III | III |
c ami semella cousa sen razon. pois algun ome mais ama moller ca si nen al seu ben por seu mal q(ue)r. e por aquest e si meu coraçon en querria |
ca mi semella cousa sen razon, pois algun ome máis ama moller ca sí nen al seu ben por seu mal quer. e por aquest’é 'si meu coraçon: " en querria………………… ................................................ |
![]() |
![]() |
M e(us) amig(os) querou(os) eu mostrar Comeu queiria ben damha senhor E non mi ualha. ela. nen amor. Nen tu(us) seu(us) verdade non iurar *Ben queiria quemi fezesse ben pero non ben hu perdessela ren
|
![]() ![]() |
E mays u(us) direy o que pode ual Me non ualha. se queiria uiuer E no mundo ne(n) ne(n) hnn ben auer Dela ne(n) dont(re)m se fosse seu mal. *Nen queiria que mi fezesse ben. |
![]() |
C a mi se melha consa sen razon Pois algun home mais ama molher Ca si nen al seu ben p(or) seu mal q(ue)r E p(or) aquestessy meu coraçon *Nen queiria.
|
I | I |
|
Meus amigos, querovos eu mostrar com’eu queiria ben da mha senhor; e non mi valha ela, nen Amor, nen tuus, se vus verdade non iurar:* "Ben queiria que mi fezesse ben, pero non ben hu perdess’ela ren!".
|
II | II |
E mays u(us) direy o que pode ual Me non ualha. se queiria uiuer E no mundo ne(n) ne(n) hnn ben auer Dela ne(n) dont(re)m se fosse seu mal. Nen queiria que mi fezesse ben. |
E máys vus direy: o que pod’ e val me non valha se queiria viver eno mundo, nen nenhnn ben aver dela, nen d’ontrem, se fosse seu mal: "Nen queiria que mi fezesse ben, ................................................. |
III | III |
C a mi se melha consa sen razon Pois algun home mais ama molher Ca si nen al seu ben p(or) seu mal q(ue)r E p(or) aquestessy meu coraçon Nen queiria. |
ca mi semelha consa sen razon, pois algun home máis ama molher ca sí nen al seu ben por seu mal quer. e por aquest’ é 'ssy meu coraçon : "Nen queiria ................................. .................................................... |
Links:
[1] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=outri