Lirica Medievale Romanza
Published on Lirica Medievale Romanza (http://151.100.161.88)

Home > JOHAN SOAREZ COELHO > EDIZIONE

EDIZIONE

Cantigas d’amigo*
 
  1. Agora me foi mia madre melhor [1] Tr [2] Tc [3] Ed [4]Col [5] Tm [6]
  2. Ai Deus, a Vó-lo digo [7] Tr [8] Tc [9] Ed [10]Col [11] Tm [12]
  3. Ai madr’, o que eu quero ben [13] Tr [14] Tc  [15] Ed [16] Col [17] Tm [18]
  4. Ai meu amigo, se <vós> vejades [19] Tr [20] Tc  [21] Ed [22] Col [23] Tm [24]
  5. Amigas, por Nostro Senhor [25] Tr [26] Tc [27] Ed [28]Col [29] Tm [30]
  6. Amigo, pois me vos aqui [31] Tr [32] Tc  [33] Ed [34] Col [35] Tm [36]
  7. Amigo, queixum’avedes [37] Tr [38] Tc [39] Ed [40]Col [41] Tm [42]
  8. Falei un dia, por me baralhar [43] Tr [44] Tc  [45] Ed [46] Col [47] Tm [48]
  9. -Filha, direivos ũa ren [49] Tr [50] Tc [51] Ed [52]Col [53] Tm [54]
  10. Fois’o meu amigo d’aqui noutro dia [55] Tr [56] Tc [57] Ed [58]Col [59] Tm [60]
  11. Fremosas, a Deus louvado [61] Tr [62] Tc [63] Ed [64]Col [65] Tm [66]
  12. Fui eu, madre, lavar meus cabelos [67] Tr [68] Tc  [69] Ed [70] Col [71] Tm [72]
  13. Oje quer’eu meu amigo veer [73] Tr [74] Tc  [75] Ed [76] Col [77] Tm [78]
  14. Per bõa fe, mui fremosa, sanhuda [79] Tr [80] Tc [81] Ed [82]Col [83] Tm [84]
  15. Vedes, amigas, meu amigo ven [85] Tr [86] Tc  [87] Ed [88] Col [89] Tm [90]
 
 
 
Cantigas d'amor**
 
  1. As graves coitas, a quen as Deus dar [91] Tr [92] Tc  [93] Ed [94] Col [95] Tm [96]
  2. Atal vej’eu aqui ama chamada [97] Tr [98] Tc  [99] Ed [100] Col [101] Tm [102]
  3. Com’oj’eu vivo no mundo coitado [103] Tr [104] Tc  [105] Ed [106] Col [107] Tm [108]
  4. Da mia senhor, que tan mal dia vi [109] Tr [110] Tc  [111] Ed [112] Col [113] Tm [114]
  5. Desmentido mi á aqui un trobador [115] Tr [116] Tc  [117] Ed [118] Col [119] Tm [120]
  6. Deus, que mi oj’aguisou de vos veer [121] Tr [122] Tc  [123] Ed [124] Col [125] Tm [126]
  7. Dizen que digo que vos quero ben [127] Tr [128] Tc  [129] Ed [130] Col [131] Tm [132]
  8. En grave dia, senhor, que vus vi [133] Tr [134] Tc  [135]Ed [136] [135]Tm [137]
  9. <E>u me coidei, u me Deus fez veer [138] Tr [139] Tc [140] Ed [141] Tm [142]
  10. Meus amigos, que sabor averia [143] Tr [144] Tc  [145] Ed [146] Tm [147]
  11. Meus amigos, querovos eu mostrar [148] Tr [149] Tc  [150] Ed [151] Col [152] Tm [153]
  12. Non me soub’eu dos meus olhos melhor [154] Tr [155] Tc  [156] Ed [157] Col [158] Tm [159]
  13. Noutro dia, quando m’eu espedi [160] Tr [161] Tc  [162] Ed [163] Col [164] Tm [165]
  14. Nunca coitas de tantas guisas vi [166] Tr [167] Tc  [168] Ed [169] Col [170] Tm [171]
  15. Ora non sei no mundo que fazer [172] Tr [173] Tc  [174] Ed [175] Tm [176]
  16. Pelos meus olhos ouv’eu muito mal [177] Tr [178] Tc  [179] Ed [180]Col [181] Tm [182]
  17. Pero m’eu ei amigos, non ei niun amigo [183] Tr [184] Tc  [185] Ed [186] Tm [187]
  18. Por Deus, senhor, que vos tanto ben fez [188] Tr [189] Tc  [190] Ed [191] Col [192] Tm [193]
  19. Senhor e lume destes olhos meus [194] Tr [195] Tc  [196] Ed [197] Col [198] Tm [199]
  20. Senhor, o gran mal e o gran pesar [200] Tr [201] Tc  [202] Ed [203] Col [204] Tm [205]
  21. Senhor, por Deus que vos fez parecer [206] Tr [207] Tc  [208] Ed [209] Col [210] Tm [211]
 
 
Cantigas de escarnho e de maldizer***
 
  1. Bon casament’é pero sen gramilho [212] Tr [213] Tc  [214] Ed [215] Tm [216]
  2. Don Estevan fez<o> sa partiçon [217] Tr [218] Tc  [219] Ed [220]Tm [221]
  3. Don Estevan, que lhi non gradecedes [222] Tr [223] Tc  [224] Ed [225] Tm [226]
  4. Don Vuitoron, o que vos a vós deu [227] Tr [228] Tc  [229] Ed [230] Tm [231]
  5. Jograr, mal desemparado [232] Tr [233] Tc  [234] Ed [235] Tm [236]
  6. Johan Fernandez, mentr’eu vosc’ouver [237] Tr [238] Tc  [239] Ed [240] Tm [241]
  7. Johan Fernandez, o mund’é torvado [242] Tr [243] Tc  [244] Ed [245] Tm [246]
  8. Johan Garcia tal se foi loar [247] Tr [248] Tc  [249] Ed [250] Tm [251]
  9. Luzia Sanchez, jazedes en gran falha [252] Tr [253] Tc  [254] Ed [255] Tm [256]
  10. Maria do Grave, grav’é de saber [257] Tr [258] Tc  [259] Ed [260] Tm [261]
  11. Martin Alvelo [262] Tr [263] Tc  [264] Ed [265] Tm [266]
 
 
Tenzoni****
 
  1. -Johan Soarez, comecei [267] Tr [268] Tc  [269] Ed [270] Tm [271]
  2. -Johan Soarez, de pran as melhores [272] Tr [273] Tc  [274] Ed [275] Col [276] Tm [277]
  3. -Johan Soarez, non poss’eu estar [278] Tr [279] Tc  [280] Ed [281] Tm [282]
  4. -Quen ama Deus, Lourenç’, ama verdade [283] Tr [284] Tc  [285] Ed [286] Tm [287]
  5. -Vedes, Picandon, soo maravilhado [288] Tr [289] Tc  [290] Ed [291] Tm [292] 

​

  • - Tr = Testo e traduzione - Com = Commento - Tc = Testo critico a nostra cura - Ed = Edizioni a cura di altri - Col = Collazione - Tm = Tradizione manoscritta - St = Stampe antiche - Not = Trascrizione melodia - Mus = Esecuzione musicale

 
* Biancini 3, 4, 6, 8, 10, 12, 14; Bonanni 1, 2, 5, 7, 9, 11, 13, 15
** Biancini 1, 3, 4, 8, 10, 12, 14, 16, 18, 20; Bonanni 2, 5, 6, 7, 9, 11, 13, 15, 17, 19, 21
*** Biancini 1, 2, 3, 4, 5, 10; Bonanni 6, 7, 8, 9, 11
**** Biancini 3, 5; Bonanni 1, 2, 4
 

  • letto 3417 volte

<E>u me coidei, u me Deus fez veer

79,20

Ms.: A 161

Cantiga de meestria di tre coblas unissonans di sette versi e due fiindas di tre versi. Coblas capcaudadas. È presente la seguente palabra volta: veer; si riscontrano inoltre le rime derivate tra il secondo verso della prima strofa e il primo della seconda; tra il settimo della seconda e il primo della prima fiinda.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 c10 c10 a10 (161:57).

I fiinda: d10 d10 a10.

II fiinda: e10 e10 a10.

Edizioni: CA 161; Correia, Tese, IV; Machado 1584; Alvar/Beltrán, Antología, 130.

 

  • letto 1280 volte

Testo e traduzione

<E>u me coidei, u me Deus fez veer
esta senhor, contra que me non val,
que nunca me dela verria mal,
tanto a vi fremoso parecer,
e falar mans’, e fremos’e tan ben,  5      
e tan de bon prez e tan de bon sén
que nunca dela mal cuidei prender.
 
Esto tiv’eu que m’avia valer
contra ela, e todo mi ora fal,
e de máis Deus; e viv’en coita tal 10                     qual poderedes mui ced’entender,
per mia morte, ca moir’e prazem’én.
E d’al me praz: que non saben por quen,
nen o poden ja máis per mí saber!
 
<P>ero vus eu seu ben queira dizer   15
todo, non sei, pero convosco en al
nunca falei. Mais fezo-a Deus qual
El melhor soube no mundo fazer.
Ainda vus al direi que lh’aven:
todas as outras donas non son ren    20
contra ela, nen an ja de seer.
 
E esta dona, poi-lo non souber,
non lhe poden, se torto non ouver,
Deus nen ar as gentes culpa põer.
 
<M>ai-la mia ventura e aquestes meus    25
olhos an i gran<de> culpa e Deus
que me fezeron tal dona veer.

 

  1. Io ho pensato, quando Dio mi ha fatto vedere questa signora, Lui che non mi è d’aiuto quando si tratta di lei, che mai avrei potuto ricevere male da quest’ultima, tanto l’ho vista bella nell’aspetto e nel parlare docile, incantevole e fluente, di tanto valore e tanto assennata, che mai avrei pensato di soffrire a causa sua.

 

  1. Io consideravo che tutto questo mi avrebbe potuto giovare con lei, ma ora tutto mi inganna, anche Dio; e vivo in uno stato di angoscia tale che potrete capire molto presto, al momento della mia morte, perché muoio e ciò mi rende felice. E traggo godimento anche da altro: dal fatto che non sanno per chi morirò, né mai lo sapranno da me!

 

  1. Per quanto io voglia rivelarvi tutto l’amore che provo per lei, non so farlo, anche se con voi non ho mai parlato d’altro. Però Dio l’ha concepita migliore di quanto si potesse generare al mondo. E vi dirò anche un’altra cosa che la riguarda: tutte le altre donne sono niente se paragonate a lei, né mai potranno eguagliarla.

 

  1. né Dio né le altre persone hanno il diritto di accusare questa donna considerato che su di lei non ricadrà mai una colpa, dal momento che ella non verrà mai a conoscenza di ciò.

 

  1. Al contrario la mia sorte, questi miei occhi e Dio sono noti per avere una grande colpa dal momento che mi fecero vedere una donna siffatta. 
  • letto 804 volte

Testo critico

 
<E>u me coidei, u me Deus fez veer
esta senhor, contra que me non val,
que nunca me dela verria mal,
tanto a vi fremoso parecer,
e falar mans’, e fremos’e tan ben,                           5
e tan de bon prez e tan de bon sén
que nunca dela mal cuidei prender.

Esto tiv’eu que m’avia valer
contra ela, e todo mi ora fal,
e de máis Deus; e viv’en coita tal                            10
qual poderedes mui ced’entender,
56
per mia morte, ca moir’e prazem’én.
E d’al me praz: que non saben por quen,
nen o poden ja máis per mí saber!

<P>ero vus eu seu ben queira dizer                        15
todo, non sei, pero convosco en al
nunca falei. Mais fezo-a Deus qual
El melhor soube no mundo fazer.
Ainda vus al direi que lh’aven:
todas as outras donas non son ren                          20
contra ela, nen an ja de seer.

E esta dona, poi-lo non souber,
non lhe poden, se torto non ouver,
Deus nen ar as gentes culpa põer.

<M>ai-la mia ventura e aquestes meus                   25
olhos an i gran<de> culpa e Deus
que me fezeron tal dona veer.

1 […]u : lettera miniata mancante 15 […]ero : lettera miniata mancante 16 convusque 24 deus nar nas 25 […]ai : lettera miniata mancante 26 gran culpa

 
 
v. 1: ho accolto a testo la congettura di Michaëlis: <E>u.
v. 15: ho accolto a testo l’intervento di Michaëlis: <P>ero.
v. 16: ho emendato convosco sulla base della cantiga 39,8 poiché, sebbene non abbia il riscontro con il manoscritto B, suppongo si sia verificato lo stesso fenomeno: il revisore è solito intervenire sul testo mediante segni di rinvio a margine in tutti quei casi in cui rileva un’ipermetria immotivata, facilmente risolvibile mediante l’espediente della sinalefe. Ipotizzo che il correttore sia già intervenuto raschiando i segni di rimando di cui si potrebbe rintracciare un residuo sopra il grafema <n>. Correia riporta in apparato uusqueñ.
v. 22: Machado legge A Esta dona.
v. 25: ho accolto a testo la congettura di Michaëlis: <M>ai.
v. 26: il verso risulta ipometro di una sillaba: Michaëlis integra gran<de> senza segnalare l’errore del codice in apparato; Correia sceglie di non intervenire editando il verso ipometro.

  • letto 804 volte

Edizioni

  • letto 672 volte

Michaëlis

Eu me coidei, u me Deus fez veer
esta senhor, contra que me non val,
que nunca me d' ela verria mal:
tanto a vi fremoso parecer,
e falar mans', e fremos' e tan ben,                           5
e tan de bon prez, e tan de bon sen
que nunca d' ela mal cuidei prender.
 
Esto tiv' eu que m' avia valer
contra ela, e todo mi-ora fal,
e de mais Deus; e viv' en coita tal                           10
qual poderedes mui ced' entender
per mia morte, ca moir' e praze-m' én.
E d' al me praz: que non saben por quen!
ne'-no poden jamais per mi saber!
 
Pero vus eu seu ben queira dizer                            15
todo, non sei, pero convusqu' en al
nunca falei. Mais fezo-a Deus qual
el melhor soube no mundo fazer.
Ainda vus al direi que lh' aven:
todas as outras donas non son ren                          20
contra ela, nen an ja de seer.
 
E esta dona, poi'-lo non souber',
non lhe poden, se torto non ouver',
Deus nen ar as gentes culpa põer.
 
Mai'-la mia ventura e aquestes meus                       25
olhos an i grande culpa e Deus
que me fezeron tal dona veer. 

 

  • letto 407 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 803 volte

CANZONIERE A

  • letto 615 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 503 volte

Edizione diplomatica


 
 
     *   u me coidei u me deus
 
 
 
  fez ueer. esta sennor contra que

 
 
 
  me non val. que nun ca me de

 
 
 
  la uerria mal. tanto a ui fremo 

 
 
  so parecer e fa lar mans e fre

 
 
 
  mos e tan ben. e tan de bon      

​ 
  
  
  prez e tan de bon sen. que

​ 
 
 
nunca dela mal cuidei prender. 

 
  *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.

  E sto tiuueu que ma uia ualer
  contra ela e todo miora fal
  e demais d(eu)s e uiuen coita tal
  qual poderedes mui çed entender
  per mia morte ca moir e praze men*
  e dal me praz q(ue) no(n) saben por quen*
  neno poden ia mais p(er) mi saber

 
  *Sul margine sinistro sono presente due annotazioni con le seguenti    diciture: 'e' e 'p(o)r' lasciate dal revisore per il correttore che è    effettivamente intervenuto sul testo, raschiando i segni di rimando.

    * ero u(us) eu seu ben queira dizer.
  todo non sei pero co(n) uusquen al
  nunca falei mais fezoa d(eu)s qual.
  el mellor soube no mundo fazer
​  ainda uus al direi quella uen.*
  todas as outras donas no(n) so(n) ren
  contra ela nen an ia de seer.

 
  *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.
  *
Sul margine sinistro è presente un' annotazione con la seguente     dicitura: 'uus' lasciata dal revisore per il correttore che è    effettivamente intervenuto sul testo, raschiando il segno di rimando.

 
  
  
  E
e*sta dona poilo non souber 

​ 
 
 
  nonlle poden se torto non ouuer

 
 

  deus nar nas gentes culpa po(n) er.
 

  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.


​ 
   *  ai la mia uentura e aquestes

 
 
  meus ollos an y gran culpa e  

 
 
 
  deus que me fezeron tal dona

​ 
 
  
  ueer.    

 *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata. 

  • letto 535 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
     u me coidei u me deus
  fez ueer. esta sennor contra que
  me non val. que nun ca me de
  la uerria mal. tanto a ui fremo
  so parecer e fa lar mans e fre
  mos e tan ben. e tan de bon
  prez e tan de bon sen. que
  nunca dela mal cuidei prender. 
 
  u me coidei, u me Deus fez veer
  esta sennor, contra que me non val,
  que nunca me dela verria mal,
  tanto a vi fremoso parecer,
  e falar mans’, e fremos’ e tan ben,
  e tan de bon prez e tan de bon sén
  que nunca dela mal cuidei prender.
II II

 
  E
 sto tiuueu que ma uia ualer
  contra ela e todo miora fal
  e demais d(eu)s e uiuen coita tal
  qual poderedes mui çed entender
  per mia morte ca moir e praze men
  e dal me praz q(ue) no(n) saben por quen
  neno poden ia mais p(er) mi saber

  
  Esto tivv’eu que m’avia valer
  contra ela, e todo mi ora fal,
  e de máis Deus; e viv’en coita tal
  qual poderedes mui çed’ entender,
  per mia morte, ca moir’ e prazem’én.
  E d’al me praz: que non saben por quen,
  nen o poden ia máis per mí saber!
III III
​       
       ero u(us) eu seu ben queira dizer. 
  todo non sei pero co(n) uusquen al
  nunca falei mais fezoa d(eu)s qual.
  el mellor soube no mundo fazer
​  ainda uus al direi quella uen.
  todas as outras donas no(n) so(n) ren
  contra ela nen an ia de seer.
 
       ero vus eu seu ben queira dizer
  todo, non sei, pero convusqu’en al
  nunca falei. Mais fezo-a Deus qual
  El mellor soube no mundo fazer.
  Ainda vus al direi que ll’aven:
  todas as outras donas non son ren 
  contra ela, nen an ia de seer.
IV IV
 
  E
 esta dona poilo non souber
  nonlle poden se torto non ouuer
  deus nar nas gentes culpa po(n) er. 
 
 
  E esta dona, poi-lo non souber, 
  non lle poden, se torto non ovuer,
  Deus nar nas gentes culpa poner.*

 
  *Verso ipometro: a9

V V
   
       ai la mia uentura e aquestes
  meus ollos an y gran culpa e
  deus que me fezeron tal dona
  ueer
 
      ai-la mia ventura e aquestes meus
  ollos an y gran culpa e Deus*
  que me fezeron tal dona veer.

 
  *Verso ipometro: e9

  • letto 594 volte

Agora me foi mia madre melhor

79,1

Mss.: B 692, V 293bis.

Cantiga de refran di due coblas singulars di sei versi. Coblas capfinidas. Si riscontra inoltre la rima derivata tra il terzo e il quarto verso della seconda strofa.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C9’ C9 (160:267).

Edizioni: Amigo 124 (str. II-III)*; Cohen, p. 177; Machado 655.

 
*Nunes considera un unico componimento le cantigas 79,24 e 79,1.

 

  • letto 1592 volte

Testo e traduzione

  
  Agora me foi mia madre melhor
  ca me nunca foi, des quando naci;
  Nostro Senhor lho gradesca por mí;
  e ora é mia madre e mia senhor,
  ca me mandou que falasse migo                          5
  quant’el quisesse o meu amigo.
 
 
  Sempre lh’eu madr’e senhor chamarei
  e puinharei de lhe fazer prazer
  por quanto me non quis leixar morrer,
  e morrera, mais ja non morrerei,                         10
  ca me mandou que falasse migo
  quant’el quisesse o meu amigo.
 

 

  1. Ora mia madre è più benevola nei miei confronti di quanto non lo sia mai stata, da quando sono nata; per questo motivo Nostro Signore la ringrazi da parte mia; e ora è mia madre e anche mia signora, perché ha mandato il mio amico a parlare con me per tutto il tempo che desiderava.

 

  1. Sempre la chiamerò madre e signora e mi darò da fare per appagarla in quanto ella non desiderò lasciarmi soffrire, ho comunque sofferto, ma ormai non soffrirò, perché ha mandato il mio amico a parlare con me per tutto il tempo che desiderava.
  • letto 958 volte

Testo critico

  
  Agora me foi mia madre melhor
  ca me nunca foi, des quando naci;
  Nostro Senhor lho gradesca por mí;
  e ora é mia madre e mia senhor,
  ca me mandou que falasse migo                          5
  quant’el quisesse o meu amigo.
 
  Sempre lh’eu madr’e senhor chamarei
  e puinharei de lhe fazer prazer
  por quanto me non quis leixar morrer,
  e morrera, mais ja non morrerei,                          10
  ca me mandou que falasse migo
  quant’el quisesse o meu amigo.

8 pnynharey B; prazeri V 9 quanta V
 
 
 
7: Monaci e Nunes in V leggono chamerey.
8: Machado, Nunes e Cohen non riportano l’errore ottico pnynharey in apparato.
10: Cohen in V legge amorrera segnalando l’errore in apparato.

 

  • letto 823 volte

Collazione

   

 
  I,1
  v.1

 
  B
  V
  Agora me foy mha madre melhor
  Agora me foy mha madre melhor
 
  I,2
  v.2

 
  B
  V
  ca me nunca foy, des quando naci;
  ca me nunca foy, des quando naçi;
 
  I,3
  v.3

 
  B
  V
  Nostro Senhor lho gradesca por mi;
  Nostro Senor lho gradesca por mi;
 
  I,4
  v.4

 
  B
  V
  e ora é mha madre e mha senor,
  e ora é mha madre e mha senor,
 
  I,5
  v.5

 
  B
  V
  ca me mandou que falasse migo
  ca me mandou que falasse migo
 
  I,6
  v.6

 
  B
  V
  quant’el quisesse o meu amigo.
  quant’el quisesse o meu amigo.
 
  II,1
  v.7

 
  B
  V
  Senpre lh’eu madr’e senhor chamarey
  Senpre lh’eu madr’e senhor chamarey
 
  II,2
  v.8

 
  B
  V
  e pnynharey de lhe fazer prazer
  e puynharey de lhe fazer prazeri  +1
 
  II,3
  v.9

 
  B
  V
  por quanto me non quis leixar moirer,
  por quanta me non quis leyxar morrer,
 
  II,4
  v.10

 
  B
  V
  e morrera, mais ia non morrerey,
  e morrera, mais ia non morrerey,
 
  II,5
  v.11

 
  B
  V
  ca me mandou que falasse migo
  ca me mandou que falasse migo
 
  II,6
  v.12

 
  B
  V
  ............................
  ............................

                   

  • letto 986 volte

Edizioni

  • letto 699 volte

Nunes

Agora me foi mia madre melhor
ca me nunca foi, des quando naci;
Nostro Senhor lho gradesca por mi;
e ora é mia madr' e mia senhor,
ca me mandou que falasse migo                             5
quant' el quisesse o meu amigo.
 
Sempre lh' eu madr' e senhor chamarei
e puinharei de lhe fazer prazer
por quanto me non quis leixar morrer,
e morrera, mais já non morrerei,                             10
ca me mandou que falasse migo
quant' el quisesse o meu amigo. 

 

  • letto 489 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 1145 volte

CANZONIERE B

  • letto 681 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 543 volte

Edizione diplomatica

 
  A
 gora me foy mha madre melh(or)
  ca me nu(n)ca foy des q(ua)n do naci
  Nostro senhor lho gradesca por mi
  e ora e mha madre e mha seno(r)
  came mandou q(ue). falasse migo
  qua(n)tel q(ui)sesse omeu amigo
 

 
  S 
enp(r)elheu madre senh(or) chamarey
  epnynhareydelhe faz(er) p(ra)zer
​  
  por qu(an)to meno(n) q(ui)s leixar mo ire(r)  
  emorrera mais ia no(n) morrerey
  ca me mandou q(ue) falasse migo

 

  • letto 533 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

  I I
 
  A gora me foy mha madre melh(or)
  ca me nu(n)ca foy des q(ua)n do naci
  Nostro senhor lho gradesca por mi
  e ora e mha madre e mha seno(r)
  came mandou q(ue) falasse migo
  qua(n)tel q(ui)sesse omeu amigo
 
  Agora me foy mha madre melhor
  ca me nunca foy, des quando naci;
  Nostro Senhor lho gradesca por mí;
  e ora é mha madre e mha senor,
  ca me mandou que falasse migo
  quant’el quisesse o meu amigo.
II II
 
  S enp(r)elheu madre senh(or) chamarey
  epnynhareydelhe faz(er) p(ra)zer
  por qu(an)to meno(n) q(ui)s leixar mo ire(r) .    
  emorrera mais ia no(n) morrerey
  ca me mandou q(ue) falasse migo
 
 
  Senpre lh’eu madr’e senhor chamarey
  e pnynharey de lhe fazer prazer
  por quanto me non quis leixar moirer,
  e morrera, mais ia non morrerey,
  ca me mandou que falasse migo
​  ....................................................
  • letto 454 volte

CANZONIERE V

  • letto 639 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 583 volte

Edizione diplomatica

 
 
A gora me foy mha madre melhor
  ca me nu(n)ca foy des q(ua)ndo naçi
  nostro seno(r) lho gradesca por mi
  e ora e mha madre e mha seno(r)
  came mandou q(ue) falasse migo
  quantel q(ui)sesse o meu amigo
 
 

​  S enp(r)e lheu madre senho(r) chamarey
  epuynharey delhe faz(er) p(ra)zeri por q(ua)nta
                                                                         [me
  no(n) q(ui)s leyxar morre(r) emorrera mais ia
  no(n) morrerey ca me mandou q(ue) falasse migo

 

  • letto 560 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Agora me foy mha madre melhor
  ca me nu(n)ca foy des q(ua)ndo naçi
  nostro seno(r) lho gradesca por mi
  e ora e mha madre e mha seno(r)
  came mandou q(ue) falasse migo
  quantel q(ui)sesse o meu amigo
 
  Agora me foy mha madre melhor
  ca me nunca foy, des quando naçi;
  Nostro Senor lho gradesca por mí;
  e ora è mha madre e mha senor,
  ca me mandou que falasse migo
  quant’el quisesse o meu amigo.
II II
​ 
  Senp(r)e lheu madre senho(r) chamarey
  epuynharey delhe faz(er) p(ra)zeri por q(ua)nta me
  no(n) q(ui)s leyxar morre(r) emorrera mais ia
  no(n) morrerey ca me mandou q(ue) falasse migo
 
  
  Senpre lh’eu madr’e senhor chamarey  
  e puynharey de lhe fazer prazeri*
  por quanta me non quis leyxar morrer,
  e morrera, mais ia non morrerey,
  ca me mandou que falasse migo
  ..................................................

  
  *Verso ipermetro: b10'; inoltre non viene rispettato lo schema rimico.

  • letto 575 volte

Ai Deus, a Vó-lo digo

79,2 

Mss.: B 690, V 292. 

Cantiga de refran di quattro coblas singulars di tre versi. Si riscontra la rima derivata tra il primo verso della prima strofa e il secondo della seconda. 

Schema metrico: a6’ a6’ B7’ (26:122). 

Edizioni: Amigo 123; Cohen, p. 175; Machado 653; Braga 292; Álvarez Blázquez, Escolma, p. 119; Torres, Poesia trovadoresca, p. 181.

 

  • letto 1447 volte

Testo e traduzione

 
  Ai Deus, a Vó-lo digo:
  fois’ora o meu amigo.
  E se o verei, velida!
 
  Quen m’end’ora soubesse
  verdad’e mi dissesse.                    5
  E se o verei, velida!
 
  Fois’el mui sen meu grado
  e non sei eu mandado.
  E se o verei, velida!
 
  Que fremosa que sejo,                   10
  morrendo con desejo.
  E se o verei, velida!
 
  1. Ahi Dio, a Voi dico questo: ora il mio amico è andato via. E se lo vedessi, io graziosa!

 

  1. Chi ora sapesse qualcosa mi dicesse la verità. E se lo vedessi, io graziosa!
     
  2.  Contro la mia volontà egli è andato via e non ho notizie di lui. E se lo vedessi, io graziosa!

 

  1.  Che bella che sono, mentre muoio con desiderio. E se lo vedessi, io graziosa!
  • letto 903 volte

Testo critico

  
  Ai Deus, a Vó-lo digo:
  fois’ora o meu amigo.
  E se o verei, velida!
 
  Quen m’end’ora soubesse
  verdad’e mi dissesse.                    5
  E se o verei, velida!
 
  Fois’el mui sen meu grado
  e non sei eu mandado.
  E se o verei, velida!
 
  Que fremosa que sejo,                  10
  morrendo con desejo.
  E se o verei, velida!

  4 meudora V
 
 
 
 4: Cohen non riporta l’errore ottico in apparato.
 11: Cohen in B legge moitendo segnalando l’errore in apparato.
 

  • letto 798 volte

Collazione

 
 I,1
 v.1

 
 B
 V
 Ay Deus, a vo-lo digo:
 Ay Deus, a vo-lo digo:
 
 I,2
 v.2

 
 B
 V
 foyss’ora o meu amigo.
 foyss’ora o meu amigo.
 
 I,3
 v.3

 
 B
 V
 E sse o verey, velyda!
 E sse o verey, velyda!
 
 II,1
 v.4

 
 B
 V
 Quen m’end’ora soubesse
 Quen m’eud’ora soubesse
 
 II,2
 v.5

 
 B
 V
 verdad’e mi dissesse.
 verdad’e mi dissesse.
 
 II,3
 v.6

 
 B
 V
 E sse o verey, velida!
 E sse o verey, velida!
 
 III,1
 v.7

 
 B
 V
 Foiss’el mui sen meu grado
 Foyss’el mui sen meu grado
 
 III,2
 v.8

 
 B
 V
 e non sei eu mandado.
 e non sey eu mandado.
 
 III,3
 v.9

 
 B
 V
 E sse o verey, velida!
 E sse o verey, velida!
 
 IV,1
 v.10

 
 B
 V
 Que fremosa que seio,
 Que fremosa que seio,
 
 IV,2
 v.11

 
 B
 V
 moirendo con deseio.
 morrendo con deseio.
 
 IV,3
 v.12

 
 B
 V
 E sse o
 E sse o
  • letto 830 volte

Edizioni

  • letto 688 volte

Nunes

Ai Deus, a vó-lo digo:
foi-s' or' o meu amigo:
e se o verei, velida!
 
Quen m' end' ora soubesse
verdad' e mi disesse:                                                5
e se o verei, velida!
 
Foi s' el mui sen meu grado
e non sei eu mandado:
e se o verei, velida!
 
Que fremosa que sejo,                                             10
morrendo con desejo:
e se o verei, velida. 

 

  • letto 514 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 863 volte

CANZONIERE B

  • letto 709 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 455 volte

Edizione diplomatica


 
   
 
​  A y de(us) auolo digo
  foyssora omeu amigo
   
  
  
  

   
 
  
  
  
  Esseo uerey uelyda
 

  Q ue(n) mendora soubesse
  uerdade mi dissesse
  Esseo uerey uelida
 
  F oyssel mui sen meu grado
  e no(n) sey eu ma(n)dado
  Esseo uerey uelida
 
 
  Q ue fremosa q(ue) seio
  moirendo co(n) deseio
  Esseo 
  • letto 511 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  A y de(us) auolo digo
  foyssora omeu amigo
  Esseo uerey uelyda
 
  Ay Deus, a vó-lo digo:
  foyss’ora o meu amigo.
  E sse o verey, velyda!
II II
 
  Q ue(n) mendora soubesse
  uerdade mi dissesse
  Esseo uerey uelida
​ 
  Quen m’end’ora soubesse  
  verdad’e mi dissesse.
  E sse o verey, velida!
III III
​ 
  F oyssel mui sen meu grado
  e no(n) sey eu ma(n)dado
  Esseo uerey uelida
 
  Foiss’el mui sen meu grado
  e non sei eu mandado.
  E sse o verey, velida!
IV IV
 
  Q ue fremosa q(ue) seio
  moirendo co(n) deseio
  Esseo 
 
  Que fremosa que seio,
  moirendo con deseio.
  E sse o …………….
  • letto 473 volte

CANZONIERE V

  • letto 608 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 543 volte

Edizione diplomatica

 
  A y de(us) auolo digo
  foyssora o meu amigo
  esseo uerey uelyda
 
 
  Q ue(n) meudora soubesse
  verdade mi dissesse
  esseo uerey uelida
  F oyssel mui sen meu grado
  eno(n) sey eu ma(n)dado
  esseo uerey uelida
 
 
  
  
  Q ue fremosa q(ue) seio
  morre(n)do co(n) deseio
  esseo . 

 

  • letto 555 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  
A y de(us) auolo digo
  foyssora o meu amigo
  esseo uerey uelyda
 
  Ay Deus, a Vó-lo digo:
  foyss’ora o meu amigo.
  E sse o verey, velyda!
II II

 
  
  
Q ue(n) meudora soubesse
  verdade mi dissesse
  esseo uerey uelida

  
 
  Quen m’eud’ora soubesse
  verdad’e mi dissesse.
  E sse o verey, velida!
III III

 
  F oyssel mui sen meu grado
  eno(n) sey eu ma(n)dado
  esseo uerey uelida 

  
  Foyss’el mui sen meu grado
  e non sey eu mandado.
  E sse o verey, velida!

IV IV
 
  
Q ue fremosa q(ue) seio
  morre(n)do co(n) deseio
  esseo. 
 
  Que fremosa que seio,
  morrendo con deseio.
  E sse o ................  
  • letto 557 volte

Ai madr', o que eu quero ben

79,3

Mss.: B 681, V 283.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi. Coblas capfinidas tra il refran della seconda strofa e la terza; è presente la rima derivata tra il secondo e il quarto verso della seconda strofa e il secondo della terza.

Schema metrico: a8 b8 b8 a8 C8 C8 (160:357).

Edizioni: Amigo 114; Cohen, p. 166; Braga 283; Machado 644.

 

  • letto 1421 volte

Testo e traduzione

 
  Ai madr’, o que eu quero ben
  non lh’ous’eu ante vós falar,
  e á end’el tan gran pesar
  que dizen que morre por én
  e, se assi  morrer por mí,                             5
  ai madre, perderei eu i.
 
  Gran sazon à que me serviu
  e non mi-o leixastes veer,
  e veeronmi ora dizer
  ca morre porque me non viu                        10
  e, se assi  morrer por mí,
  ai madre, perderei eu i.
 
  Se por mí morrer perda mi é,
  e pesarmi-á se o non vir
  pois per al non pode guarir,                          15
  ben vos iuro, per bõa fe,
  e, se assi  morrer por mí,
  ai madre, perderei eu i.

 

  
  1. Oh madre, non oso parlare davanti a voi con coluial quale voglio bene, ed egli ha un affanno talmentegrande che dicono che per questo sta morendo e, se morirà così per me, oh madre, ci rimetterei io.

 

  1. Da molto tempo mi corteggiae non me lo lasciate vedere; ora mi vengono a dire che sta morendo perché non mi ha vistoe, se morirà così per me, oh madre, ci rimetterei io.

 

  1. Se morirà per me sarà per me la perdita, e mi rincrescerebbe troppo non vederlo poiché per nient’altro potrebbe guarire,ve lo giuro, in buona fede,e, se morirà così per me, oh madre, ci rimetterei io.
  • letto 823 volte

Testo critico

 
Ai madr’, o que eu quero ben
non lh’ous’eu ante vós falar,
e á end’el tan gran pesar
que dizen que morre por én
e, se assi morrer por mí,                                           5
ai madre, perderei eu i.
Gran sazon à que me serviu
e non mi-o leixastes veer,
e veeronmi ora dizer
ca morre porque me non viu                                     10
e, se assi morrer por mí,
ai madre, perderei eu i.

Se por mí morrer perda mi é,
e pesarmi-á se o non vir
pois per al non pode guarir,                                       15
ben vos iuro, per bõa fe,
e, se assi morrer por mí,
ai madre, perderei eu i.

1 be B 5 morre V 9 diz V 13 perda perda V

v. 13: Machado non segnala la dittografia in apparato.

  • letto 883 volte

Collazione

 
 
    I,1
  v.1
 
  B
  V
 
  Ai madr’, o que eu quero be    
  Ay madr’, o que eu quero ben
 
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
 
  non lh’ous’eu ante vós falar,
  non lh’ous’eu ante vós falar,
 
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
 
  e á end’el tan gram pesar                 
   e á end’el tan gram pesar
 
  I,4
  v.4
 
  B
  V
 
  que dizem que moire por én
  que dizen que morre por én
 
 
  I,5
  v.5
 
  B
  V
 
  e, sse assy moirer por mí,
  e, sse assy morre por mí,
 
 
  I,6
  v.6
 
  B
  V
 
  ay madre, perderey eu hi.
  ay madre, perderey eu hy.
 
 
  II,1
  v.7
 
  B
  V
 
  Gran sazon à que me serviu
  Gran sazon à que me serviu
 
 
  II,2
  v.8
 
  B
  V
 
  e non mh-o leixastes veer,
  e non mh-o leixastes veer,
 
 
  II,3
  v.9
 
  B
  V
 
  e veheronmh ora dizer
  e veheronmh ora diz   -1
 
 
  II,4
  v.10
 
  B
  V
 
  ca moire porque me non vyu
  ca morre porque me non vyu
 
 
  II,5
  v.11
  B
  V
  e, sse assy moirer por mí,
  e, sse assy morrer por mí,
 
  II,6
   v.12
 
  B
  V
 
  ........................
  ........................
 
 
  III,1
  v.13
 
  B
  V
  Se por mí moirer perda mh é
  Se por mí morrer perda perda mh é +2
 
  III,2
  v.14
 
  B
  V
 
  e pesarmh-á se o non vyr
  e pesarmh-á se o non vyr
 
 
  III,3
  v.15
 
  B
  V
 
  poys per al non pode guarir,
  poys per al non pode guarir,
 
 
  III,4
  v.16
 
  B
  V
 
  ben vos iuro, per bona fe,
  ben vos iuro, per boa fe,
 
 
  III,5
  v.17
 
  B
  V
 
  e, sse assi moirer por mí,
  e, sse assi morrer por mí,
 
 
  III,6
  v.18
 
  B
  V
  .........................
  .........................

 

  • letto 837 volte

Edizioni

  • letto 691 volte

Nunes

Ai, madr', o que eu quero ben
non lh' ous' eu ante vós falar
e á end' el tan gram pesar
que dizem que morre por en,
e, se assi morrer por mi,                                        5
ai madre, perderei eu i.
 
Gran sazon á que me serviu
e non mi-o leixastes veer
e veeron-mi ora dizer
ca morre, por que me non viu,                               10
e, se assi morrer por mi,
ai madre, perderei eu i.

 
Se por mi morrer, perda mi é
e pesar-mi-á, se o non vir,
pois per al non pode guarir,                                   15
ben vos juro, per bõa fé,
e, se assi morrer por mi,
ai madre, perderei eu i. 

 

  • letto 496 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 883 volte

CANZONIERE B

  • letto 688 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 460 volte

Edizione diplomatica

 
  
  
  A y madr oque eu q(ue)ro be
  nonl houseu ante uos falar
  ea endel tan gram pesar
  q(ue) dizem q(ue) moire* po*en
  *Esse assy moirer  por mi
​  ay madre p(er)derey eu hi

 
  *
 È presente una sbavatura d'inchiostro sotto la lettera 'o'.
  *Macchia d'inchiostro tra 'po' ed 'en'.

  ​*L' inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

  G ra(n) sazon a q(ue)me s(er)uiu
  eno(n) mho leixastes ueer
  e uehero(n)mhora diz(er)
  ca moire p(or) q(ue) me no(n) uyu
​  *Esse assy moirer p(or) mi     
  
  *L' inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

 
  
  S e p(or)mi moirer p(er)da mhe
  epesar mha seo no(n) uy*
  poys p(er) al no(n) pode guarir
  be(n)u(os) iuro p(er) bo(n)a fe

 
 
 
 
 
  Esse assi moirer p(or) mi  
 
  
  * Macchia d'inchiostro.

  • letto 644 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
   A y madr oque eu q(ue)ro be
  nonl houseu ante uos falar
  ea endel tan gram pesar
  q(ue) dizem q(ue) moire po en
  Esse assy moirer por mi
​  ay madre p(er)derey eu hi
  
  Ai madr’, o que eu quero be    
  non lh’ous’eu ante vós falar,
  e á end’el tan gram pesar                 
  que dizem que moire por en,
  e, sse assy moirer por mi,
  ay madre, perderey eu hi.
II II
  G ra(n) sazon a q(ue)me s(er)uiu
  eno(n) mho leixastes ueer
  e uehero(n)mhora diz(er)
  ca moire p(or) q(ue) me no(n) uyu
  Esse assy moirer p(or) mi       
 
  Gran sazon á que me serviu
  e non mh-o leixastes veer,
  e veheronmh ora dizer
  ca moire porque me non vyu,
  e, sse assy moirer por mi,
  ....................................
III III
 
  Se p(or)mi moirer p(er)da mhe
  epesar mha seo no(n) uy
  poys p(er) al no(n) pode guarir
  be(n)u(os) iuro p(er) bo(n)a fe
  Esse assi moirer p(or) mi
 

 
  Se por mi moirer perda mh é  
  e pesarmh-á se o non vyr,     
  poys per al non pode guarir,
  ben vos iuro, per bona fé,
  e, sse assi moirer por mi,
  …………………….....

  • letto 480 volte

CANZONIERE V

  • letto 678 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 477 volte

Edizione diplomatica

 
 
  Ay madr oque eu quero be(n)
  non lhouseu ante uos falar
  ea endel tan gram pesar
  que dize(n) que morre poren
  esse assy morre por mi
  ay madre perderey eu hy
 
 
  G ran sazon a q(ue) me seruiu
  eno(n) mho leixastes ueer

 
 
  e uehe ro(n) mhora diz
  ca morre p(er) q(ue)me no(n) uyu
  esse assy morrer p(er) mi 
 

 
  S e p(er) mi morrer perda perda mhe  
  epesarmha seo no(n) uyr  
  poys p(er) al no(n) pode guarir  
  be(n)u(os) iuro per bo(n)a fe
  esse assi morrer p(er) mi   
  • letto 560 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Ay madr oque eu quero be(n)
  non lhouseu ante uos falar
  ea endel tan gram pesar
  que dize(n) que morre poren
  esse assy morre por mi
  ay madre perderey eu hy
 
  Ay madr’, o que eu quero ben   
  non lh’ous’eu ante vós falar,
  e á end’el tan gram pesar
  que dizen que morre por én,
  e, sse assy morre por mi,
  ay madre, perderey eu hy.
II II
 
  G ran sazon a q(ue) me seruiu
  eno(n) mho leixastes ueer
  e uehe ro(n) mhora diz
  ca morre p(er) q(ue)me no(n) uyu
  esse assy morrer p(er) mi 
 
 
  Gran sazon á que me serviu
  e non mh-o leixastes veer,
  e veheronmh ora diz*
  ca morre por que me non vyu,
  e, sse assy morrer por mi,
  ..........................................

 
  *Verso ipometro: c7; inoltre non viene rispettato lo schema rimico.

III III
 
  S e p(er) mi morrer perda perda mhe
  epesarmha seo no(n) uyr
  poys p(er) al no(n) pode guarir
  be(n) u(os) iuro per bo(n)a fe
  esse assi morrer p(er) mi   
 
 
  Se por mi morrer, perda perda mh é *
  e pesarmh-á se o non vyr,
  poys per al non pode guarir,
  ben vos iuro, per boa fé,
  e, sse assi morrer por mi,
  ........................................

 
  *Verso ipermetro per dittografia, errore del copista: a10.

  • letto 583 volte

Ai meu amigo, se <vós> vejades

79,4

Mss.: B 688, V 290.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di tre versi.

Schema metrico: a9’ a9’ B7’ (26:97).

Edizioni: Amigo 121; Arias, Antoloxía, 120; Cohen, p. 173; Machado 651; Braga 290; Crestomatia, pp. 199-200; Pena, Lit. Galega, II, 50; Alvar/Beltrán, Antología, 137.

 

  • letto 1389 volte

Testo e traduzione

 
  Ai meu amigo, se <vós> vejades
  prazer de quanto no mund’amades,
  levade-me vosc’, amigo!
 
  Por non leixardes mi, ben talhada,
  viver com’ oj’ eu vivo coitada,                             5
  levade-me vosc’, amigo!
 
  Por Deus, filhexivos de mí doo,
  melhor iredes migo ca soo!
  Levade-me vosc’, amigo!
 
 
  I.
Oh mio amico, se siete contento di quanto amate al mondo, portatemi con voi, amico!
 
   
  II.
E non lasciatemi, così bella,vivere angosciata così come io vivo oggi, portatemi con voi, amico!
 
 
  III.
Per Dio, abbiate pietà di me, è meglio andarsene con me che da solo! Portatemi con voi, amico!

 

  • letto 793 volte

Testo critico

 
Ai meu amigo, se <vós> vejades
prazer de quanto no mund’amades,
levade-me vosc’, amigo!

Por non leixardes mi, ben talhada,
viver com’ oj’ eu vivo coitada,                                  5
levade-me vosc’, amigo!

Por Deus, filhexivos de mí doo,
melhor iredes migo ca soo!
Levade-me vosc’, amigo!

1 se ueiades BV 4 t [...] hada B: macchia d’inchiostro 7 des V 8 uedes V
 

 
 
v.1: il verso risulta ipometro di una sillaba e, accogliendo la soluzione avanzata da Nunes, ho provveduto a integrare il pronome personale appellandomi a un uso frequente nella lirica trobadorica profana dell’espressione idiomatica di tono asseverativo se/que + (pr. pers.) + veer
+ prazer
(cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=veer [293]); diversamente Cohen propone la soluzione <a> se vejades.
v.7:Nunes e Cohen non segnalano l’errore in apparato.
v. 8: il copista del codice V potrebbe aver commesso un banale errore ottico, causato dalla confusione tra la grafia dei caratteri corsivi in successione <i->, <-r-> e <u->, tale da generare ipometria, privando inoltre il verso del significato adeguato.

  • letto 909 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  B
  V
  Ai meu amigo, se veiades -1
  Ay meu amigo, se veiades -1
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
  prazer de quanto no mund’amades,
  prazer de quanto no mund’amades,
 
  I, 3
  v.3
  B
  V
  levade-me vosc’, amigo.
  levade-me vosc’, amigo.
 
  II,1
  v.4
 
  B
  V
  Por non leixardes mi, ben t[...]hada, -1
  Por non leixardes mi, ben talhada,
 
  II,2
  v.5
 
  B
  V
  viver com’oi’eu vivo coitada,
  viver com’oi’eu vivo coitada,
 
  II,3
  v.6
 
  B
  V
  levade-me
  levade-me
 
  III,1
  v.7
 
  B
  V
  Por Deus, filhexivos de min doo,
  Por des, filhexivos de min doo,
 
  III,2
  v.8
 
  B
  V
  melhor iredes migo ca soo!
  melhor vedes migo ca soo! -1
 
  III,3
  v.9
 
  B
  V
  Levade-me vosc’, amigo!
  Levade-me vosc’, amigo!
  • letto 874 volte

Edizioni

  • letto 665 volte

Nunes 1973

Ai, meu amigo, se vós vejades
prazer de quanto no mund' amades,
levade-me vosc', amigo.
 
Por non leixardes mi, ben talhada,
viver com' oj' eu vivo coitada,                                    5
levade-me vosc', amigo.
 
Por Deus, filhe-xi-vos de min doo;
melhor iredes migo ca soo,
levade-me vosc', amigo. 

 

  • letto 472 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 942 volte

CANZONIERE B

  • letto 559 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 521 volte

Edizione diplomatica

 
  
  A y meu amigo se ueiades
  prazer de quanto no mu(n)da mades
  Leuademe uoscamigo *

​ 
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

 
  
  
  P or no(n) leixardes mi be(n) t* hada *
  uiuer
  comoieu uyuo coitada
  Leuademe *

 
  *Macchia d'inchiostro.
  *Il segno obliquo indica che il verso prosegue a capo.
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

 
  P or de(us) filhexiu(os) demi(n) doo
  melhor iredes migo ca soo
  Leuademe uoscamigo *

 
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.  

  • letto 515 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  A
 y meu amigo se ueiades
  prazer de quanto no mu(n)da mades
  Leuademe uoscamigo
 
  Ai meu amigo, se veiades *
  prazer de quanto no mund’ amades,
  levade-me vosc’, amigo. 
  
 
*Verso ipometro: a8'.
II II
 
  P
 or no(n) leixardes mi be(n) t hada
  uiuer
  comoieu uyuo coitada
  Leuademe 
 
 

​  Por non leixardes mi, ben t hada,*
  viver com’oi’eu vivo coitada,
  levade-me ..........................
  
  *Verso ipometro a causa di una macchia d'inchiostro che non                  permette la lettura di alcune lettere.

III III
 
  P or de(us) filhexiu(os) demi(n) doo
  melhor iredes migo ca soo
  Leuademe uoscamigo
 
  Por Deus, filhexivos de min doo!
  Melhor iredes migo ca soo,
  levade-me vosc’, amigo.
  • letto 482 volte

CANZONIERE V

  • letto 592 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 537 volte

Edizione diplomatica

  A y meu amigo se ueia des prazer
  de quanto no munda mades
  Leuademe uoscamigo
 
 
  Por no(n) leixardes mi be(n) talhada uiuer
  co moieu uyuo coitada
  Leuademe. 
 
  P or des filhexiu(os) demi(n) doo
  melhor uedes migo ca soo 
  Leuademe uoscamigo.

 

  • letto 531 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  A y meu amigo se ueia des prazer
  de quanto no munda mades
  Leuademe uoscamigo
 
 
  Ay meu amigo, se veiades 
  prazer de quanto no mund’amades,
  levade-me vosc’, amigo.

 
  *Verso ipometro: a8'.

II II
 
  
Por no(n) leixardes mi be(n) talhada uiuer
  co moieu uyuo coitada
  Leuademe . 

 
  Por non leixardes mi, ben talhada,
  viver com’oi’eu vivo coitada,
  levade-me .............................

III III
 
  P or des filhexiu(os) demi(n) doo
  melhor uedes migo ca soo 
  Leuademe uoscamigo .
 
 
  Por des, filhexivos de min doo,
  melhor vedes migo ca soo, *
  levade-me vosc’, amigo.
  
  *Verso ipometro: a8'.
  • letto 611 volte

Amigas, por Nostro Senhor

79,5

Mss.: B 685, V 287.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sette versi. Coblas capfinidas tra il refran della seconda strofa e la terza. Si riscontra inoltre la rima derivata tra il sesto e il settimo verso della prima strofa.

Schema metrico: a8 b6’ a8 b6’ C7’ C7’ C7’ (103:1).

Edizioni: Amigo 118; Cohen, p. 170; Machado 648; Braga 287; Alvar/Beltrán, Antología, 136.

 

  • letto 1240 volte

Testo e traduzione

 
  Amigas, por Nostro Senhor,
  andades ledas migo,
  ca pug’antre mia madr’amor
  e antr’o meu amigo
  e por aquest’ando leda;                             5
  gran dereit’ei <d’> andar led<a>
  e andade migo ledas!
 
  Pero mia madre non foss’i,
  mandou-mi que o visse;
  nunca tan bon man<da>d’oi                     10
  come quando mi-o disse
  e por aquest’ando leda;
  gran dereit’ei <d’> andar led<a>
  e andade migo ledas!
 
  E mando<u>-o migo falar                         15                   
  (vedes que ben mi á feito!)
  e venhomi vos én loar,
  ca pugi ja assi o preito
  e por aquest’ando leda;
  gran dereit’ei <d’> andar led<a>                20
  e andade migo ledas!

 

  1. Amiche rallegratevi con me perché, grazie a Nostro Signore, ho messo d’accordo mia madre e il mio amico e per questo sono felice; ho un grande motivo per essere felice e voi rallegratevi con me!

 

  1. Anche se mia madre non fosse stata presente, mi ha ordinato di vederlo; mai ho ascoltato un ordine tanto benevolo come quando mi disse ciò e per questo sono felice; ho un grande motivo per essere felice e voi rallegratevi con me!

 

  1. Lo ha mandato a parlare con me (sapete che libertà mi ha concesso!) e mi vanterò con voi per questo, perché ormai così li ho messi d’accordo e per questo sono felice; ho un grande motivo per essere felice e voi rallegratevi con me!
  • letto 872 volte

Testo critico

  
  Amigas, por Nostro Senhor,
  andades ledas migo,
  ca pug’antre mia madr’amor
  e antr’o meu amigo
  e por aquest’ando leda;                                        5
  gran dereit’ei <d’> andar led<a>
  e andade migo ledas!
 
  Pero mia madre non foss’i,
  mandou-mi que o visse;
  nunca tan bon man<da>d’oi                                 10
  come quando mi-o disse
  e por aquest’ando leda;
  gran dereit’ei <d’> andar led<a>
  e andade migo ledas!
 
  E mando<u>-o migo falar                                     15                   
  (vedes que ben mi á feito!)
  e venhomi vos én loar,
  ca pugi ja assi o preito
  e por aquest’ando leda;
  gran dereit’ei <d’> andar led<a>                           20
  e andade migo ledas!
 
6 andar BV 6-7 lede BV 7 amigo BV 10 mandoy BV 15 mandoo BV 17 euenhominos V 19 pre V
 
 
 
6-7: per ragioni semantiche ho accolto a testo l’intervento di Nunes: <d’>andar. | Per un difetto rimico ho accettato l’emendamento di Nunes led<a> / e. | Come Nunes, per esigenze di significato, ho emendato la lezione amigo in migo. Machado edita emendando migo senza segnalare la lezione trasmessa da entrambi i codici in apparato.
9: Cohen edita viss’e per ragioni stilistiche.
10: il verso risulta ipometro di una sillaba in entrambi i manoscritti. L’ipometria potrebbe essersi generata per un banale errore di aplografia e, a tal proposito, ho deciso di accogliere l’integrazione di Nunes. Machado edita il verso ipometro; Cohen propone mand<ad>’oí.
15: entrambi i manoscritti tramandano mandoo. Nel corpus di J. S. Coelho tutte le terze persone singolari dell’indicativo pretérito della prima coniugazione terminano con la desinenza –ou, dunque per questioni stilistiche ho accolto l’integrazione di Nunes: mando<u>-o. Cohen, d’altra parte, in apparato sostiene che: “Perfects ending in -ó followed by the object pronoun o or a are common in the Cantigas de Santa Maria. In the cantigas d’ amigo of J. S. Coelho all other third person singular perfects of the first conjugation (including mandou in v. 9) end in -ou, but this is the only one followed by o or a”; per questo motivo preferisce editare mandó o.
18: Cohen considera il verso ipermetro.
 
 

  • letto 738 volte

Collazione

 
   I,1
  v.1

 
  B
  V
  Amigas, por Nostro Senhor,
  Amigas, por Nostro Senhor,
 
  I,2
  v.2

 
  B
  V
  andade ledas migo,
  andade ledas migo,
 
  I,3
  v.3

 
  B
  V
  ca pui’antre mha madr’amor
  ca pui’antre mha madr’amor
 
  I,4
  v.4

 
  B
  V
  e antr’o meu amigo,
  e antr’o meu amigo,
 
  I,5
  v.5

 
  B
  V
  e por aquest’ando leda;
  e por aquest’ando leda;
 
  I,6
  v.6

 
  B
  V
  gram dereyt’ei andar led  -1
  gram dereyt’ei andar led  -1
  I,7
  v.7

 
  B
  V
  e andade amigo ledas. +1
  e andade amigo ledas. +1
 
  II,1
  v.8

 
  B
  V
  Pero mha madre non foss’y,
  Pero mha madre non foss’y,
  II,2
  v.9

 
  B
  V
  mandou-mi que o visse;
  mandou-mi que o visse;
 
  II,3
  v.10

 
  B
  V
  nunca tan bon mand’oy  -1
  nunca tan bon mand’oy  -1
 
   II,4
  v.11

 
  B
  V
  come quando mh-o disse,
  come quando mh-o disse,
 
  II,5
  v.12

 
  B
  V
  e por aquest’ando leda;
  e por aquest’ando leda;
 
  II,6
  v.13

 
  B
  V
  ........................
  ........................
 
  II,7
  v.14

 
  B
  V
  ........................
  ........................
 
  III,1
  v.15

 
  B
  V
  E mando-o migo falar,
  E mando-o migo falar,
 
  III,2
  v.16

 
  B
  V
  (vedes que ben mh á feyto!)
  (vedes que ben mh á feyto!)
 
  III,3
  v.17

 
  B
  V
  e venhomi vos en loar,
  e venhomi nos en loar,  
 
  III,4
  v.18

 
  B
  V
  ca pugi ia assy o preyto
  ca pugi ia assy o preyto
 
  III,5
  v.19

 
  B
  V
  e por aquest’ando leda;
  e pre aquest’ando leda;
 
  III,6
  v.20

 
  B
  V
  .......................
  .......................
 
  III,7
  v.21

 
  B
  V
  .......................
  .......................
  • letto 835 volte

Edizioni

  • letto 661 volte

Nunes

Amigas, por Nostro Senhor,
andade ledas migo,
ca puj' antre mia madr' amor
e antr' o meu amigo,
e por aquest' ando leda;                                         5
gram dereit' ei d' andar leda
e andade migo ledas.

 
Pero mia madre non foss' i,
mandou-mi que o visse;
nunca tan bon mandad' oi,                                     10
come quando mi-o disse,
e por aquest' ando leda;
gran dereit' ei d' andar leda
e andade migo ledas.

 
E mandou-o migo falar;                                          15
vedes que ben mi-á feito,
e venho-mi vos en loar,
ca pugi já assi o preito
e por aquest' ando leda;
gram dereit' ei d' andar leda                                   
20
e andade migo ledas. 

 

  • letto 387 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 786 volte

CANZONIERE B

  • letto 585 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 466 volte

Edizione diplomatica

​ 
  
  A migas por nostro senh(or)
  andade ledas migo
  ca puiantre mha madramor
  e antro meu amigo
  *E por aquesta(n) do leda
​  gram dereytei andar lede
  andade amigo ledas  

  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

​ 
  P ero mha madre no(n) fossy
  ma(n)doumi q(ue)o uisse
  nu(n)ca ta(n) bon mandoy
  come q(ua)(n)domho disse
  *E p(or) aquestando leda

 
  *​Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  E ma(n)doo migo falar
  uedes q(ue) be(n) mha feyto
  euenho miu(os) en loar
  ca pugiia assy o p(re)yto
  *E p(or) aquestando leda

  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  • letto 469 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  A migas por nostro senh(or)
  andade ledas migo
  ca puiantre mha madramor
  e antro meu amigo
  E por aquesta(n) do leda
  gram dereytei andar lede
  andade amigo ledas ​
 
​  
  Amigas, por Nostro Senhor,
  andade ledas migo,
  ca pui’antre mha madr’amor
  e antr’o meu amigo
  e por aquest’ando leda;
  gram dereyt’ei andar led*
  e andade amigo ledas!

 
  *Il verso è ipometro: C7; inoltre non viene rispettato lo schema rimico

II II
 
  P 
ero mha madre no(n) fossy
  ma(n)doumi q(ue)o uisse
  nu(n)ca ta(n) bon mandoy
  come q(ua)(n)domho disse
  E p(or) aquestando leda
​ 
  Pero mha madre non foss’y, 
  mandou-mi que o visse;
  nunca tan bon mand’oy*
  come quando mh-o disse
  e por aquest’ando leda;
  ....................................
  ...................................
  
  *Verso ipometro: a7
III III
 
   E
 ma(n)doo migo falar
  uedes q(ue) be(n) mha feyto
  euenho miu(os) en loar
  ca pugiia assy o p(re)yto
  E p(or) aquestando leda
 
  E mando-o migo falar
  (vedes que ben mh á feyto!)
  e venhomi vos én loar,
  ca pugi ia assy o preyto
  e por aquest’ando leda;
  ...................................
  ...................................
  • letto 445 volte

CANZONIERE V

  • letto 561 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 501 volte

Edizione diplomatica

​ 
  A migas por nostro senh(or)
  andade ledas migo
  ca puiantre mha madramor
  e antro meu amigo
  e poraquesta(n)do leda
  gram dereytei
  andar lede andade amigo ledas
 
​ 
  P ero mha madre no(n) fossy
  ma(n)doumi q(ue)o uisse
  nu(n)ca ta(n) bon mandoy
  come q(ua)(n)do mho disse
  e p(er) aq(ue)stando leda
 
 
  E mandoo migo falar
  uedes q(ue) be(n) mha feyto
  euenhomin(os) en loar
  ca pugi ia assy o p(re)yto
  e pre aq(ue)stando leda
  • letto 551 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
 
A migas por nostro senh(or)
  andade ledas migo
  ca puiantre mha madramor
  e antro meu amigo
  e poraquesta(n)do leda
  gram dereytei
  andar lede andade amigo ledas
 
  Amigas, por Nostro Senhor,
  andade ledas migo,
  ca pui’antre mha madr’amor
  e antr’o meu amigo
  e por aquest’ando leda;
  gram dereyt’ei andar led*
  e andade amigo ledas!

  
  *Il verso è ipometro: C7; inoltre non viene rispettato lo schema rimico.

II II
 
 
P ero mha madre no(n) fossy
  ma(n)doumi q(ue)o uisse
  nu(n)ca ta(n) bon mandoy
  come q(ua)(n)do mho disse
  e p(or) aq(ue)stando leda
 
  Pero mha madre non foss’y,
  mandou-mi que o visse;
  nunca tan bon mand’oy*
  come quando mh-o disse
  e por aquest’ando leda;
  …………………………
  ………………………...

 
  *Il verso è ipometro: a7

III III
 
 
E mandoo migo falar
  uedes q(ue) be(n) mha feyto
  euenhomin(os) en loar
  ca pugi ia assy o p(re)yto
  e pre aq(ue)stando leda
 
 
  E mando-o migo falar
  (vedes que ben mh á feyto!)
  e venho-mi nos én loar,  
  ca pugi ia assy o preyto
  e pre aquest’ando leda;
  ………………………...
  …………………………
 
  • letto 563 volte

Amigo, pois me vos aqui

79,6

Mss.: B 684, V 286.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi. È presente la rima derivata tra il terzo verso della prima strofa e il secondo della seconda.

Schema metrico: a8 b8 b8 a8 C7’ C7’ (160:400).

Edizioni: Amigo 117; Cohen, p. 169; Machado 647; Braga 286.

 

  • letto 1204 volte

Testo e traduzione

 
  Amigo, pois me vos aqui
  ora mostrou Nostro Senhor,
  direivos quant’áque sabor
  non ar ouve d’al nen de mí,
  per bõa fe, meu amigo,                                     5
  des que non falastes migo.
 
  E ar direivos outra ren:
  nunca eu ar pudi saber
  que x’era pesar nen prazer,
  nen que x’era mal nen que ben,                       10
  per bõa fe, meu amigo,
  des que non falastes migo.
 
  Nen nunca o meu coraçon
  nen os meus olhos ar quitei
  de chorar e tanto chorei                                    15
  que perdi o sén des enton,
  per bõa fe, meu amigo,
  des que non falastes migo.
 
   I.Amico, poiché ora Nostro Signore mi ha mostrato   a voi qui, vi dirò da quanto tempo non provo più   piacere da nessuna cosa né da me, in buona fede,   mio amico, da quando non parlate più con me.
 
 
  II.
E vi dirò anche un’altra cosa: mai più ho potuto   sapere cosa fosse la pena o il piacere, né cosa   fosse il male o il bene, in buona fede, mio amico,   da quando non parlate più con me.
 

 
  III.
Mai al mio cuore né ai miei occhi ho impedito di   piangere e tanto ho pianto che da allora ho perso il   senno, in buona fede, mio amico, da quando non   parlate più con me.
 

  • letto 852 volte

Testo critico

 
Amigo, pois me vos aqui
ora mostrou Nostro Senhor,
direivos quant’áque sabor
non ar ouve d’al nen de mí,
per bõa fe, meu amigo,                                            5
des que non falastes migo.

E ar direivos outra ren:
nunca eu ar pudi saber
que x’era pesar nen prazer,
nen que x’era mal nen que ben,                               10
per bõa fe, meu amigo,
des que non falastes migo.

Nen nunca o meu coraçon
nen os meus olhos ar quitei
de chorar e tanto chorei                                            15
que perdi o sén des enton,
per bõa fe, meu amigo,
des que non falastes migo.

13 Neu B 14 ueu BV; mrus V

 
 
v.3: Monaci e Nunes leggono in V die reyuos.
v. 13: Nunes e Cohen non segnalano l’errore in apparato.
v. 14: Monaci e Nunes leggono nen. | Monaci e Nunes leggono meus. | Machado non segnala gli errori in apparato.

  • letto 831 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
 B
 V
 
 Amigo, poys me vos aqui
 Amigo, poys me vos aqui
 
 
 I,2
 v.2
 
 B
 V
 
 ora mostrou Nostro Senhor,
 ora mostrou Nostro Senhor,
 
 
 I,3
 v.3
 
 B
 V
 
 direyvos quant’á que sabor
 direyvos quant’á que sabor
 
 
 I,4
 v.4
 
 B
 V
 
 non ar ouve d’al nen de mí,
 non ar ouve d’al nen de mí,
 
 I,5
 v.5
 
 B
 V
 
 per boa fe, meu amigo,
 per boa fe, meu amigo,
 
 I,6
 v.6
 
 B
 V
 
 des que non falastes migo.
 des que non falastes migo.
 
 
 II,1
 v.7
 
 B
 V
 E ar direyvos outra ren:
 E ar direyvos outra ren:
 
 II,2
 v.8
 
 B
 V
 nunca eu ar pudi saber
 nunca eu ar pudi saber
 
 II,3
 v.9
 
 B
 V
 que x’era pesar nen prazer,
 que x’era pesar nen prazer,
 
 II,4
 v.10
 
 B
 V
 nen que x’era mal nen que ben,
 nen que s’era mal nen que ben,
 
 II,5
 v.11
 
 B
 V
 per boa fe, meu
 per bona fe, meu
 
 II,6
 v.12
 
 B
 V
 ............................
 ............................
 
 III,1
 v.13
 
 B
 V
 Neu nunca o meu coraçon
 Nen nunca o meu coraçon
 
 III,2
 v.14
 
 B
 V
 
 ueu os meus olhos ar quitey
 ueu os mrus olhos ar quitei
 
 
 III,3
 v.15
 
 B
 V
 de chorar e tanto chorei
 de chorar e tanto chorei
 
 III,4
 v.16
 
 B
 V
 
 que perdi o sén des enton,
 que perdi o sén des enton,
 
 
 III,5
 v.17
 
 B
 V
 per boa fe, meu
 per bona fe, meu
 
 III,6
 v.18
 
 B
 V
 .........................
 .........................
  • letto 805 volte

Edizioni

  • letto 667 volte

Nunes

Amigo, pois me vos aqui
ora mostrou Nostro Senhor,
direi-vos quant' á que sabor
non ar ouve d' al nen de mi,
per bõa fé, meu amigo,                                             5
dés que non falastes migo.
 
E ar direi-vos outra ren:
nunca eu ar pudi saber
que x' era pesar nen prazer,
nen que x' era mal nen que ben,                              10
per bõa fé, meu amigo,
dés que non falastes migo.

 
Nen nunca o meu coraçon
nen os meus olhos ar quitei
de chorar e tanto chorei                                            15
que perdi o sen dés enton,
per bõa fé, meu amigo,
dés que non falastes migo. 

 

  • letto 396 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 905 volte

CANZONIERE B

  • letto 586 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 478 volte

Edizione diplomatica

 
 
  A 
migo poys me uos aqui
  ora mostrou nostro senhor   
  direyu(os) quanta q(ue) sabor
  non ar ouue dal nendemi
  Per boafe meu amigo*
  desque non falastes migo
​  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  E ar direyu(os) out(ra) ren
  nu(n)ca euar pudi saber
  q(ue)xera pesar ne(n) prazer
  ne(n) q(ue)xera mal ne(n) q(ue) ben
  Per bo(n)a fe meu
  N eu nu(n)ca omeu coraço(n)
  ueu(os) me(us) olh(os) ar q(ui)tey
  de chorar eta(n)to chorei
  q(ue) p(er)di o sen desenton
  Per bo(n)a fe meu 
  • letto 446 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
   A
migo poys me uos aqui
  ora mostrou nostro senhor  
  direyu(os) quanta q(ue) sabor
  non ar ouue dal nendemi
  Per boafe meu amigo
  desque non falastes migo
 
  Amigo, poys me vos aqui
  ora mostrou Nostro Senhor,
  direyvos quant’á que sabor
  non ar ouve d’al nen de mi,
  per boa fé, meu amigo,
  dés que non falastes migo.
II II
  
  
E ar direyu(os) out(ra) ren
  nu(n)ca euar pudi saber
  q(ue)xera pesar ne(n) prazer
  ne(n) q(ue)xera mal ne(n) q(ue) ben
  Per bo(n)a fe meu 
 
  E ar direyvos outra ren: 
  nunca eu ar pudi saber
  que x’era pesar nen prazer,
  nen que x’era mal nen que ben,
  per boa fé, meu ..................
  ............................................
III III
 
  N
 eu nu(n)ca omeu coraço(n)
  ueu(os) me(us) olh(os) ar q(ui)tey
  de chorar eta(n)to chorei
  q(ue) p(er)di o sen desenton
  Per bo(n)a fe meu 
 

  Neu nunca o meu coraçon
  ueu os meus olhos ar quitey
  de chorar e tanto chorei
  que perdi o sen dés enton,
  per boa fé, meu ..................
  ............................................

  • letto 400 volte

CANZONIERE V

  • letto 621 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 492 volte

Edizione diplomatica

  
  A migo poysme uos aqui ora mostrou n(ost)ro                                                                      [senhor 
  direyu(os) qua(n)ta que sabor
  non arouue dal nen demi
  perboa fe* meu amigo
  desque no(n) falastes migo

 
  *Macchia d'inchiostro.

 
 
E ar direyu(os) out(ra) ren
  nunca euar pudi saber
  q(ue)xera pesar ne(n) prazer
  ne(n) q(ue) sera mal ne(n) q(ue) ben
  per bo(n)a fe meu.

 

 
 
N e(n) nu(n)ca o meu coraço(n)
  ueu(os) mr(us) olh(os) ar q(ui)tei
  de chorar eta(n)to chorei
  q(ue) perdi o sen desenton
  per bo(n)a fe meu. 

  

  • letto 515 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  A migo poysme uos aqui ora mostrou n(ost)ro                                                                              [senhor 
  direyu(os) qua(n)ta que sabor
  non arouue dal nen demi
  perboa fe meu amigo
  desque no(n) falastes migo
 
  Amigo, poys me vos aqui
  ora mostrou Nostro Senhor,
  direyvos quant’à que sabor
  non ar ouve d’al nen de mi,
  per boa fé, meu amigo,
  dés que non falastes migo.
II II
  E ar direyu(os) out(ra) ren
  nunca euar pudi saber
  q(ue)xera pesar ne(n) prazer
  ne(n) q(ue) sera mal ne(n) q(ue) ben
  per bo(n)a fe meu.
 
  E ar direyvos outra ren:
  nunca eu ar pudi saber
  que x’era pesar nen prazer,
  nen que s’era mal nen que ben,
  per bona fé, meu …………......
  …………………………............
III III
  N e(n) nu(n)ca o meu coraço(n)
  ueu(os) mr(us) olh(os) ar q(ui)tei
  de chorar eta(n)to chorei
  q(ue) perdi o sen desenton
  per bo(n)a fe meu.
  
  Nen nunca o meu coraçon
  ueu os mrus olhos ar quitei
  de chorar e tanto chorei
  que perdi o sen dés enton,
  per bona fé, meu ………...
  ………................................
  • letto 610 volte

Amigo, queixum'avedes

79,7

Mss.: B 680, V 282.

Cantiga de refran di quattro coblas singulars di sei versi. Si riscontra la rima derivata tra il quarto verso della prima e della quarta strofa; tra il terzo della terza e il secondo della quarta.

Schema metrico: a7’ b7’ b7’ a 7’ C7’ C7’ (160:454).

Edizioni: Amigo 113; Arias, Antoloxía, 118; Cohen, p. 165; Machado 643; Braga 282; Crestomatia, p. 199; Alvar/Beltrán, Antología, 134; Oliveira/Machado, p. 89.

 

  • letto 1218 volte

Testo e traduzione

 
  Amigo, queixum’avedes
  de mí que non falo vosco
  e, quant’eu de vós conhosco,
  nulha parte non sabedes
  de quan muito mal, amigo,                 5
  sofro, se falardes migo,
 
  nen de com’ameaçada
  fui un dia pola ida
  que a vós fui e ferida;
  non sabedes vós én nada              10
  de quan muito mal, amigo,
  sofro, se falardes migo.
 
  Des que souberdes mandado
  do mal muit’e mui sobejo
  que mi fazen, se vos vejo,             15
  enton mi averedes grado
  de quan muito mal, amigo,
  sofro, se falardes migo.
 
  E pero, se vós quiserdes         
  que vos fal’e que vos veja,                        20
  sol non cuidedes que seja
  se vós ante non souberdes
  de quan muito mal, amigo,
  sofro, se falardes migo.
 
  1. Amico, vi lamentate di me perché non vi parlo e, rispetto a quanto io so di voi, non sapete niente del grande dolore che patisco, amico, se parlerete con me,

 

  1. né sapete del perché fui minacciata e malmenata un giorno per essermi recata da voi; voi non sapete nulla di tutto ciò, del grande dolore che patisco, amico, se parlerete con me.

 

  1. Quando verrete a conoscenza dell’indescrivibile male che mi fanno, se vi vedo, da quel momento mi ringrazierete del grande dolore che patisco, amico, se parlerete con me.

 

  1. Perciò se voi desiderate che io vi parli e che vi veda, non pensiate che questo possa accadere se voi prima non verrete a conoscenza del grande dolore che patisco, amico, se parlerete con me.
  • letto 806 volte

Testo critico

  
  Amigo, queixum’avedes
  de mí que non falo vosco
  e, quant’eu de vós conhosco,
  nulha parte non sabedes
  de quan muito mal, amigo,                                    5
  sofro, se falardes migo,
 
  nen de com’ameaçada
  fui un dia pola ida
  que a vós fui e ferida;
  non sabedes vós én nada                                     10
  de quan muito mal, amigo,
  sofro, se falardes migo.
 
  Des que souberdes mandado
  do mal muit’e mui sobejo
  que mi fazen, se vos vejo,                                     15
  enton mi averedes grado
  de quan muito mal, amigo,
  sofro, se falardes migo.
 
  E pero, se vós quiserdes         
  que vos fal’e que vos veja,                                     20
  sol non cuidedes que seja
  se vós ante non souberdes
  de quan muito mal, amigo,
  sofro, se falardes migo.
 
1 queieu m V 10 uada B 16 euton B; rihaueredes V; aneredes B 20 nos B
 
 
 
10: Machado, Nunes e Cohen non segnalano l’errore ottico in apparato.
16: Machado, Nunes e Cohen non riscontrano gli errori ottici del codice B.
20: Machado, Nunes e Cohen non segnalano l’errore ottico in apparato.
 

  • letto 862 volte

Collazione

  
  I,1
  v.1

 
  B
  V
  Amigo, queixum’ avedes
  Amigo, queieum’ avedes
 
  I,2
  v.2

 
  B
  V
  de mi que non falo vosco,
  de mi que non falo vosco,
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
  e, quant’eu de vós conhosco,
  e, quant’eu de vós conhosco,
 
  I,4
  v.4

 
  B
  V
  nulha parte non sabedes
  nulha parte non sabedes
 
  I,5
  v.5
  
  B
  V
  de quam muyto mal, amigo,
  de quam muyto mal, amigo,
 
  I,6
  v.6

 
  B
  V
  sofro, se falardes migo,
  sofro, se falardes migo,
 
  II,1
  v.7

 
  B
  V
  nen de com’ameacada
  nen de com’ameaçada
 
  II,2
  v.8

 
  B
  V
  fui hun dia pola hida
  fui hun dia pola hida
 
  II,3
  v.9

 
  B
  V
  que a vós fui e ferida;
  que a vós fui e ferida;
 
  II,4
  v.10

 
  B
  V
  non sabedes vós én vada
  non sabedes vós én nada
 
  II,5
  v.11

 
  B
  V
  de quam muyto mal, amigo,
  de quam muyto mal, amigo,
 
  II,6
  v.12

 
  B
  V
  ........................
  ........................
 
  III,1
  v.13

 
  B
  V
  Dés que souberdes mandado
  Dés que souberdes mandado
 
 
  III,2
  v.14

 
  B
  V
  do mal muyt’e mui sobeio
  do mal muyt’e mui sobeio
 
  III,3
  v.15

 
  B
  V
  que mi fazen, se vos veio,
  que mi fazen, se vos veio,
 
 
  III,4
  v.16

 
  B
  V
  euton mh aneredes grado   
  enton ri haveredes grado
 
  III,5
  v.17
 
  B
  V
  de quam muyto mal, amigo,
  de quam muyto mal, amigo,
 
  III,6
  v.18

 
  B
  V
  ........................
  ........................
  
  IV.1
  v.19

 
  B
  V
  E pero, se vós quiserdes
  E pero, se vós quiserdes
 
  IV,2
  v.20

 
  B
  V
  que nos fal’e que vos veia,  
  que vos fal’e que vos veia,
 
  IV,3
  v.21

 
  B
  V
  sol non cuydedes que seia
  sol non cuydedes que seia
 
  IV,4
  v.22

 
  B
  V
  se vós ante non souberdes
  se vós ante non souberdes
 
  IV,5
  v.23

 
  B
  V
  de quam muyto mal,
  de quam muyto mal,

 
  IV,6
  v.24

 

  B
  V
  ........................
  ........................
  • letto 850 volte

Edizioni

  • letto 673 volte

Nunes 1973

Amigo, queixum' avedes
de mi, que non falo vosco,
e, quant' eu de vós conhosco,
nulha parte non sabedes
de quam muito mal, amigo,                                   5
sofro, se falardes migo,
 
Nen de com' ameaçada
fui un dia pola ida
que a vós fui e ferida;
non sabedes vós en nada                                     10
de quam muito mal, amigo,
sofro, se falardes migo.

 
Dés que souberdes mandado
do mal muit' e mui sobejo
que mi fazen, se vos vejo,                                     15
enton mi averedes grado
de quam muito mal, amigo,
sofro, se falardes migo.

 
E pero, se vós quiserdes
que vos fal' e que vos veja,                                    20
sol non cuidedes que seja,
se vós ante non souberdes
de quam muito mal, amigo,
sofro, se falardes migo. 

 

  • letto 430 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 905 volte

CANZONIERE B

  • letto 562 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 400 volte

Edizione diplomatica

 
  A migo queixumauedes
  demi q(ue) non falo uosco
  e q(ua)nteu deuos conhosco
  nulha p(ar)te non sabedes
  de* quam muyto malamigo
  sofro se falardes migo

  
  *Il corpo della 'd' è marcato per segnalare l'inizio del refrán.

​ 
 
  N 
en de comameacada
  fui hu(n) dia pola hida
  q(ue) auos fui e ferida
  non sabedes uos en uada

   
   
 
 
  D e* q(ua)(m) muyto mal amigo

  
  *Il corpo della 'd' è marcato per segnalare l'inizio del refrán.

 
  D esq(ue) souberdes mandado
  do mal muyte mui sobeio
  q(ue) mi fazen seu(os) ueio
  euto(n) mhan(er)edes grado
  de* q(ua)(m) muyto mal amigo

 
 
*Il corpo della 'd' è marcato per segnalare l'inizio del refrán.

 
  E p(er)o seuos q(ui)serdes
  q(ue)n(os) fale q(ue)u(os) ueia 
  sol no(n) cuydedes q(ue) seia 
  seuos ante no(n) souberdes
  de* q(ua)(m) muyto mal ​

 
  *Il corpo della 'd' è marcato per segnalare l'inizio del  refrán.

  • letto 493 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I

 
  A 
migo queixumauedes
  demi q(ue) non falo uosco
  e q(ua)nteu deuos conhosco
  nulha p(ar)te non sabedes
  de quam muyto malamigo
  sofro se falardes migo

 
  Amigo, queixum’avedes 
  de mí que non falo vosco
  e, quant’eu de vós conhosco,
  nulha parte non sabedes
  de quam muyto mal, amigo,
  sofro, se falardes migo,
II II
 
  N
 en de comameacada
  fui hu(n) dia pola hida
  q(ue) auos fui e ferida
  non sabedes uos en uada
  D e q(ua)(m) muyto mal amigo
 
​  
  nen de com’ameacada 
  fui hun dia pola hida
  que a vós fui e ferida;
  non sabedes vós én vada
  de quam muyto mal, amigo,
  ..........................................
III III

  D esq(ue) souberdes mandado
  do mal muyte mui sobeio
  q(ue) mi fazen seu(os) veio
  euto(n) mhan(er)edes grado
  de q(ua)(m) muyto mal amigo

  
  Des que souberdes mandado
  do mal muyt’e mui sobeio
  que mi fazen, se vos veio,
  euton mh aneredes grado   
  de quam muyto mal, amigo,
  .........................................

IV IV

  E p(er)o seuos q(ui)serdes
  q(ue)n(os) fale q(ue)u(os) ueia 
  sol no(n) cuydedes q(ue) seia 
  seuos ante no(n) souberdes
  de q(ua)(m) muyto mal 

 
  E pero, se vós quiserdes
  que nos fal’e que vos veia,  
  sol non cuydedes que seia
  se vós ante non souberdes
  de quam muyto mal, ........
  ........................................
  • letto 456 volte

CANZONIERE V

  • letto 642 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 494 volte

Edizione diplomatica

 
  
A migo queieumauedes
  demi que no(n) falo uosco
  e q(ua)nteu deuos conhosco
  nulha p(ar) te no(n) sabedes
  de quam muy tomal amigo
  sofro se falardes migo
 
  
  N en de comameaçada
  fui hu(n) dia pola hida
  q(ue) auos fui e ferida
  no(n) sabedes uos en nada
  de q(ua)(m) muyto mal amigo
 
 
  D es q(ue) souberdes ma(n)dado
  do mal muyte mui sobeio
  q(ue) mi fazen seu(os) ueio
  ento(n) rihaue(re)des grado
  de q(ua)(m) muyto mal amigo
 

 
 
E p(er)o seuos q(ui)serdes
  q(ue) u(os) fale q(ue) u(os) ueia
  sol no(n) cuydedes q(ue) seia
  seuos ante no(n) souberdes
  de q(ua)(m) muyto mal 

  • letto 522 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I

 
  
A migo queieumauedes
  demi que no(n) falo uosco
  e q(ua)nteu deuos conhosco
  nulha p(ar) te no(n) sabedes
  de quam muy tomal amigo
  sofro se falardes migo

 
  Amigo, queieum’avedes
  de mí que non falo vosco
  e, quant’eu de vós conhosco,
  nulha parte non sabedes
  de quam muyto mal, amigo,
  sofro, se falardes migo,
II II
  N en de comameaçada
  fui hu(n) dia pola hida
  q(ue) auos fui e ferida
  no(n) sabedes uos en nada
  de q(ua)(m) muyto mal amigo
 

  
  nen de com’ameaçada
  fui hun dia pola hida
  que a vós fui e ferida;
  non sabedes vós én nada
  de quam muyto mal, amigo,
  ........................................

III III

  D es q(ue) souberdes ma(n)dado
  do mal muyte mui sobeio
  q(ue) mi fazen seu(os) ueio
  ento(n) rihaue(re)des grado
  de q(ua)(m) muyto mal amigo

  
  Des que souberdes mandado
  do mal muyt’e mui sobeio
  que mi fazen, se vos veio,
  enton ri haveredes grado
  de quam muyto mal, amigo,
  ..........................................

IV IV
 

  E p(er)o seuos q(ui)serdes
  q(ue) u(os) fale q(ue) u(os) ueia
  sol no(n) cuydedes q(ue) seia
  seuos ante no(n) souberdes
  de q(ua)(m) muyto mal 

 
  E pero, se vós quiserdes 
  que vos fal’e que vos veia,
  sol non cuydedes que seia
  se vós ante non souberdes
  de quam muyto mal, .........
  .........................................
  • letto 501 volte

As graves coitas, a quen as Deus dar

79,8

Mss.: A 167-168, B 319.

Cantiga de meestria di tre coblas unissonans di sette versi, quattro fiindas di due versi e una fiinda di chiusura. È presente la rima derivata tra il primo e il terzo verso della prima strofa e il secondo della seconda; tra il sesto della seconda e il primo della quarta e quinta fiinda. Si riscontrano le seguenti palabras voltas: faria, daria, falar, morrer.

Schema metrico: a10 b10’ b10’ a10 c10’ c10’ b10’ (163:23).

I fiinda: d10 d10.

II fiinda: e10 e10.

III fiinda: f10 f10.

IV fiInda: g10 g10.

V fiinda: g10.

Edizioni: CA 167-168; Correia, Tese, X-X bis*; Molteni 263; Machado 260**; Torres, Poesía trovadoresca, pp. 172-173.

 
*Come Michaëlis, anche Correia ritiene il testo qui considerato unico appartenente a due cantigas distinte. Per approfondimenti a riguardo cfr. Correia 2001, pp. 347 e sgg.

**Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1393 volte

Testo e traduzione

 
   As graves coitas, a quen as Deus dar
  quer e o mal d’amor, gran ben faria
  se lhe desse (pero non lhe daria)
  con quen ousasse en sas coitas falar,
  en tal guisa que lho non entendesse               5
  con quen as falass’e que se doesse
  d’el, mais non sei de Deus se poderia.
 
  Pero sei ben, aquant’é meu coidar,
  a quen esto desse, ca lhe daria
  máis longa vida e que lhi faria                        10
  daquelas coitas aver máis vagar,
  e non sei al per que sén non perdesse
  que máis ouvesse, e cedo non morresse;
  e per esto cuido que viveria.
 
  Destas coitas eu podia falar                           15
  come quen as padece cada dia,
  mais non é tempo ja, nen me valria.
  Mais guarde-se quen se poder guardar
  e non s’esforç’en senhor que prendesse,
  a melhor, nen que melhor parecesse            20
  deste mundo, ca peor lhi faria.
 
  En tan grave dia senhor filhei
  a que nunca “senhor” chamar ousei.
 
  D’esta coita nunca eu vi maior:
  morrer e non lh’ousar dizer “senhor!”,         25
 
  ca, de pran, morro, querendolhe ben,
  pero non lh’ous’én dizer nulha ren,
 
  ca dize’lho cuidei ou a morrer,
  e poi-la vi non lh’ousei ren dizer,
 
  ca por mia prol máis tenho de morrer.         30

 

 
  I. A chi Dio voglia infliggere gravi sofferenze e il mal d’amore, farebbe gran bene se provvedesse (ma non lo farà!) anche a concedergli qualcuno con cui avesse il coraggio di parlare delle proprie angosce, in modo tale che quello con cui parli non approfondisca, ma provi compassione di lui; però non so se Dio potrà.
 

II. Per quanto ne so, so bene che a chi concedesse questo gli donerebbe una vita più lunga e lo allieverebbe da quelle angosce, e non so per quale altra cosa possa perdere il senno anche chi ne avesse di più e morire troppo presto; e per questo credo che vivrà.
 

III. Di queste sofferenze io potrei parlarne come chi le patisce ogni giorno, ma non è più il momento, né mi gioverebbe. Ma si guardi chi si può salvaguardare e non insista a vincere le restrizioni della signora, la migliore, neanche se sembrasse la migliore del mondo, perché peggio gli farebbe.
 

IV. In un giorno tanto nefasto incontrai la mia donna che mai ho osato chiamare “signora”.
 

V. Non ho mai visto un’angoscia tanto grande: morirò senza osare dirle “signora!”,
 
VI. né (oserò dirle) che mi sto struggendo (per lei), perché la amo anche se non oso dirle nulla,

VII. né che ho pensato di rivelarle tutto o di morire, ma quando poi la vidi non osai dirle nulla,
 
VIII. né (oserò dirle) che preferisco morire.
 

  • letto 829 volte

Testo critico

 
As graves coitas, a quen as Deus dar
quer e o mal d’amor, gran ben faria
se lhe desse (pero non lhe daria)
con quen ousasse en sas coitas falar,
en tal guisa que lho non entendesse                        5
con quen as falass’e que se doesse
d’el, mais non sei de Deus se poderia.

Pero sei ben, aquant’é meu coidar,
a quen esto desse, ca lhe daria
máis longa vida e que lhi faria                                  10
daquelas coitas aver máis vagar,
e non sei al per que sén non perdesse
que máis ouvesse, e cedo non morresse;
e per esto cuido que viveria.

Destas coitas eu podia falar                                      15
come quen as padece cada dia,
mais non é tempo ja, nen me valria.
Mais guarde-se quen se poder guardar
e non s’esforç’en senhor que prendesse,
a melhor, nen que melhor parecesse                        20
deste mundo, ca peor lhi faria.

En tan grave dia senhor filhei
a que nunca “senhor” chamar ousei.

D’esta coita nunca eu vi maior:
morrer e non lh’ousar dizer “senhor!”,                        25

ca, de pran, morro, querendolhe ben,
pero non lh’ous’én dizer nulha ren,

ca dize’lho cuidei ou a morrer,
e poi-la vi non lh’ousei ren dizer,

ca por mia prol máis tenho de morrer.                        30

4 ousasse sas B 6 queno falasse A; dosse B 12 se non B 13 sse as ouuesse B 15 [...]estas: lettera miniata assente 17 ia me valrria A; valiria B 18 pode B 28 oa morrer A; oia moirer B

 
 
v. 4: la variante ousasse sas è equipollente a quella da me accolta a testo, a mio avviso preferibile poiché, pur essendo il verbo falar sia transitivo che intransitivo, il verbo regge con maggiore frequenza, nella lirica profana galego-portoghese, il complemento indiretto introdotto dalla preposizione de o en (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=falar [294]). Correia legge onsasse nel manoscritto B.
v. 6: la variante o, accolta da Correia, è equipollente a quella da me edita, a mio avviso preferibile poichè il pronome personale as, con funzione di complemento diretto, si riferisce a sas coitas del quarto verso immediatamente precedente.
v. 12-13: le varianti di B sono da considerarsi lectiones faciliores in primo luogo per ragioni semantiche, infatti come spiega Correia, "é mais frequente encontrar referências a um possível sofrimento amoroso do que à ideia de este levar à perda do juízo por muito que ele seja", e prosegue dicendo che ciò "apresenta o inconveniente de não atender completamente ao sentido que me parece dever dar aos versos 10 e 11. Ou seja, estando o sujeito a falar dos benefícios que poderia receber um amante em sofrimento ("ca lhe daria / mais longa vida e que lhi faria / daquelas coitas aver mais vagar"), carece de pertinência a condição de o amante sofrer ("se as [coitas] ouvesse") que a lição de B oferece"; in secondo luogo per ragioni più strettamente sintattiche: è difficilior rendere la costruzione di una concessiva piuttosto che di una completiva. Inoltre trovo inutile l’intervento di Michaëlis al v. 13: l’emendamento que<n> è accettabile da un punto di vista semantico ma è superfluo, poiché nella lirica profana galego-portoghese si riscontra che que ha spesso lo stesso valore che la studiosa ha voluto attribuire alla proposizione (cfr. http://glossa.gal/glosario/termo/2831?resaltar=que&literal=false#uso-2 [295]).
v. 19: il verso è stato ricostruito tramite B, poiché la carta 43 del codice A è danneggiata e ne ha impedito la lettura.
v. 28: seguendo la proposta di Michaëlis ho emendato o<u> poiché, come spiega Correia “em A, a letra "o" poderá corresponder a um castelhanismo de que há, no cancioneiro, outros exemplos (por exemplo, A44: "o[u] eu cuidasse"; B: "ou eu cuidasse"). C. Michaëlis deu conta desta prática restrita no Glossário (verbete "acorde[i]-me"): "As rarissimas formas verbaes grafadas com e (ê) por ei e eu, e com o (=ô) por ou (por. ex. dire, penso, nego-o) talvez sejam meros lapsos de escrita...". Em B, um nexo demasiado próximo entre as letras "o" e "u" poderá ter levado o copista a ler oi".  

  • letto 897 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  As graves coitas, a quen as Deus dar
  As graves coytas, a quen as Deus dar
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  quer e o mal d’amor, gran ben faria
  quer e o mal d’amor, gran ben faria
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  se lle desse (pero non lle daria)
  se lhi desse (pero non lhi daria)
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  con quen oussasse en sas coitas falar,
  con quen ousasse sas coytas falar,
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  en tal guisa que llo non entendesse
  en tal guisa que lho non entendesse
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  con quen o falasse, que se doesse
  con quen as falasse, que se dosse
 
  I,7
  v.7
 
  A
  B
  d’el, mais non sei de Deus se poderia.
  d’el, mays non sey de Deus se poderia.
 
  II,1
  v.8
 
  A
  B
  Pero sei ben, aquant’é meu coidar,
  Pero sei ben, aquant’é meu cuydar,
 
  II,2
  v.9
 
  A
  B
  a quen esto desse, ca lle daria
  a quen esto desse, ca lhi daria
 
  II,3
  v.10
 
  A
  B
  máis longa vida e que lly faria
  máis longa vida e que lhi faria
 
  II,4
  v.11
 
  A
  B
  daquelas coitas aver máis vagar,
  daquelas coytas aver máys vagar,
 
  II,5
  v.12
 
  A
  B
  e non sei al per que sén non perdesse
  e non sei al per que se non perdesse
 
  II,6
  v.13
 
  A
  B
  que máis ouvesse, e cedo non morresse;
  sse as ouvesse, e cedo non morresse;
 
  II,7
  v.14
 
  A
  B
  e per esto cuido que viviria.
  e per esto cuido que viveria.
 
  III,1
  v.15
 
  A
  B
  [...]estas coitas eu podia falar
  Destas coytas eu podia falar
 
  III,2
  v.16
 
  A
  B
  come quen as padece cada dia,
  come quen as padece cada dia,
 
  III,3
  v.17
 
  A
  B
  mas non é tenpo ia, me valrria. -1
  mays non é tenpo ia, nen mi valiria. +1
 
  III,4
  v.18
 
  A
  B
  Mais guarde-sse quen se poder’ guardar
  Mais guarde-sse quen sse pode guardar
 
  III,5
  v.19
 
  A
  B
  e non    e  orçe en sen or q pre   e e
  e non ss’esforç’en senhor que prendesse,
 
  III,6
  v.20
 
  A
  B
  a mellor, nen que mellor pareçesse
  a melhor, nen que melhor parecesse
 
  III,7
  v.21
 
  A
  B
  deste mundo, ca peor lly faria.
  deste mundo, ca peyor lhi faria.
 
  IV,1
  v.22
 
  A
  B
  En tan grave dia sennor filley
  En tan grave dia senhor filhei
 
  IV,2
  v.23
 
  A
  B
  a que nunca “sennor” chamar ousei.
  a que nunca “senhor” chamar ousey.
 
  V,1
  v.24
 
  A
  B
  [...]esta coita nunca eu vi mayor:
  Desta coita nunca eu vi mayor:
 
  V,2
  v.25
 
  A
  B
  morrer e non ll’ousar dizer: “sennor!”.
  morrer e non lh’ousar dizer: “senhor!”.
 
  VI,1
  v.26
 
  A
  B
  Ca, de pran, moiro, querendolle ben,
  Ca, de pran, moiro, querendolhi ben,
 
  VI,2
  v.27
 
  A
  B
  pero non ll’ous’én dizer nulla ren.
  pero non lh’ous’én dizer nulha ren. 
 
  VII,1
  v.28
 
  A
  B
  Ca dize’lo cuidei o a morrer,
  Ca dizerlho cuydei oi a moirer,
 
  VII,2
  v.29
 
  A
  B
  e pois la vi non ll’ousei ren dizer,
  e poi’ la vi non lh’ousei ren dizer,
 
  VIII,1
  v.30
 
  A
  B
  ca por máis mia prol tenno de morrer.
  ca por mha prol máis tenho de morrer.
  • letto 751 volte

Edizioni

  • letto 694 volte

Michaëlis

As graves coitas, a quen as Deus dar
quer e o mal d' amor, gran ben faria
se lhe desse (pero non lhe daria)
con quen oussasse en sas coitas falar,
en tal guisa que lh' o non entendesse                       5
con quen o falasse, e que se doesse
d' el; mais non sei de Deus, se poderia?
 
Pero sei ben, aquant' é meu coidar,
a quen esto desse, ca lhe daria
mais longa vida, e que lh' i faria                                10
d' aquelas coitas aver mais vagar.
E non sei al por que sen non perdesse
quen mais ouvesse, e cedo non morresse;
e per esto cuido que viveria.
 
D' estas coitas eu podia falar                                    15
come quen as padece cada dia;
mais non é tempo ja, nen me valria.
Mais guarde-se quen se poder' guardar,
e non s' esforce en senhor que prendesse,
a melhor, nen que melhor parecesse                        20
d' este mundo, ca peor lh' i faria!
 
En tan grave dia senhor filhei
a que nunca "senhor" chamar ousei.
 
De esta coita nunca eu vi mayor:
morrer, e non lh' ousar dizer: "senhor"!                     25
 
Ca, de pran, moiro, querendo-lhe ben,
pero non lh' ous' én dizer nulha ren.
 
Ca dizê'-lo cuidei ou a morrer,
e pois la vi non lh' ousei ren dizer,
 
Ca por mais mia prol tenho de morrer!                      30

 

  • letto 385 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 835 volte

CANZONIERE A

  • letto 571 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 514 volte

Edizione diplomatica

  
 

 
 
 
  A s graues coitas aquenas
​  
  
 
  d(eu)s dar. quer eo mal damor gran ben
  
  
  
  faria. selle desse pero non lle daria.
  
  
  
  conquen oussasse en sas coitas falar.
  
  
  

  en tal guisa quello non entendesse
​  
  
  
  con queno falasse * que se doesse. del
  
  

 
  mais non sei deus se poderia. *

  *Prima della parola 'que' è presente una 'e' espunta.
  *Dopo la parola 'sei' è presente un segno di rimando a margine del      revisore con la seguente dicitura: 'de'. Il correttore non è intervenuto.

  P ero sei ben aquant e meu coidar
  aquen esto desse calle daria
  mais longa uida e q(ue)lly faria
  daq(ue)las coitas auer mais uagar.
  eno(n) sei al per que sen no(n) p(er)desse.
  que mais ouuesse ecedo no(n) morresse.
  e per esto cuido q(ue) uiuiria.

         
          * estas coitas eu podia falar. 
  come quenas padeçe cada dia
  mas no(n) e tenpo ia me ualrria.
  mais guardesse quen se poder guardar.
  e non   e  orçe en sennor q pre   e e *
  a mellor nen * mellor pareçesse
  deste mu(n)do ca peor lly faria.
  

  *Lo spazio iniziale è dovuto alla mancanza della capitale miniata. 
  *La pagina è tagliata in alto e non si decifrano alcune lettere.    
  *Dopo la parola 'nen' è presente un segno di rimando a margine del     revisore con la seguente dicitura: 'q(ue)'. Il correttore non è   intervenuto.

 

 
 
  E n tan graue dia sennor filley
​  
  
  
  
  aque nunca se(n)nor chamar ousei.

            
          * esta coita nunca eu ui mayor 
  morrer e no(n) llousar dizer sennor.
  
  *Lo spazio iniziale è dovuto alla mancanza della capitale miniata.
 
 ¶ ca depran moito querendo lle ben. 
  pero no(n) llousen dizer nulla ren.
  

 
  ¶ ca dizelo cuidei o a morrer 
  e pois la ui no(n) llousei dizer *
  
  * Dopo 'dizer' è presente una parola cassata dal revisore; prima di      dizer è presente un segno di rimando a margine del revisore con la      seguente dicitura: 'ren'. Il correttore non è intervenuto.
 
  c * a por mais mia prol tenno de morrer.
  
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.
  • letto 558 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I

 
  A
s graues coitas aquenas
  d(eu)s dar. quer eo mal damor gran ben
  faria. selle desse pero non lle daria.
  conquen oussasse en sas coitas falar.
  en tal guisa quello non entendesse
  con queno falasse que se doesse. del
  mais non sei deus se poderia. 

  As graves coitas, a quen as Deus dar
  quer e o mal d’amor, gran ben faria
  se lle desse (pero non lle daria)
  con quen oussasse en sas coitas falar,
  en tal guisa que llo non entendesse
  con quen o falasse que se doesse
  d’el, mais non sei de Deus se poderia.
II II
 
  P
 ero sei ben aquant e meu coidar
  aquen esto desse calle daria
  mais longa uida e q(ue)lly faria
  daq(ue)las coitas auer mais uagar.
  eno(n) sei al per que sen no(n) p(er)desse.
  que mais ouuesse ecedo no(n) morresse.
  e per esto cuido q(ue) uiuiria.
 
  Pero sei ben, aquant’é meu coidar,
  a quen esto desse, ca lle daria
  maís longa vida e que lly faria
  d’aquelas coitas aver maís vagar.
  E non sei al per que sén non perdesse
  que maís ouvesse e cedo non morresse;
  e per esto cuido que viviria.
III III
           
            estas coitas eu podia falar.
  come quenas padeçe cada dia
  mas no(n) e tempo ia me ualrria.
  mais guardesse quen se poder guardar.
  e non  e  orçe en sen or q pre   e e
  a mellor nen mellor pareçesse
  deste mu(n)do ca peor lly faria.
 
              estas coitas eu podia falar
  come quen as padece cada dia,
  mas non é tempo ia, me valrria.*
  Mais guardes-se quen se poder' guardar
  e non  e  orçe en sen or q pre   e e  
  a mellor, nen que mellor pareçesse
  d’este mundo, ca peor lly faria!
  
  *Verso ipometro: b9'.
IV IV
 
  E
n tan graue dia sennor filley
  aque nunca se(n)nor chamar ousei.
 
  En tan grave dia sennor filley
  a que nunca “sennor” chamar ousei.
V V
           
             esta coita nunca eu ui mayor
  morrer e no(n) llousar dizer sennor.
 
               esta coita nunca eu vi mayor:
  morrer e non ll’ousar dizer: “sennor!”.
VI VI
 
  ca depran moito querendo lle ben.
  pero no(n) llousen dizer nulla ren.
 
  Ca, de pran, moiro, querendolle ben,
  pero non ll’ous’én dizer nulla ren.
VII VII
 
  ca dizelo cuidei o a morrer
  e pois la ui no(n) llousei dizer
 
  Ca dize'lo cuidei o a morrer,
  e pois la vi non ll’ousei ren dizer,
VIII VIII
 
  c a por mais mia prol tenno de morrer.
 
 
  ca por maís mia prol tenno de morrer.
  • letto 489 volte

CANZONIERE B

  • letto 574 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 495 volte

Edizione diplomatica

 
 
 
  A
s graues coytas aquenas de(us) dar
  Quer. eo mal damor g(ra)n ben faria
  Se lhi desse pero nonlhi daria
  Con quen ousasse sas coytas falar
  En tal guisa quelho non entendesse
  Con quen as falasse. que se dosse
  Del mays non sey de de(us) se poderia
  P ero sei ben a q(ua)(n)te meu cuydar
  A q(ue)(n) esto desse calhi daria
  M ais longaui da. e quelhi faria
  D aquelas coytas au(er) mays uag(a)r
  E non sei al per que se non perdesse
  Sse as ouuesse e cedo non morresse
  E per esto cuido que uiueria
  Destas coytas eu podia falar
  Come que nas padeçe cadadia
  Mays non e tenpoia ne(n) mi ualiria
  Mais g(uar)desse que(n)sse pode guardar
  E no(n)sse sforçeu senhor que p(re)ndesse
  A melhor. ne(n) que melhor parecesse
  Deste mundo. ca peyor lhi faria
 
 
  En tan g(ra)ue dia senhor filhei
  A que nunca senhor chamar ousey *
  
  *Le quattro fiindas sono segnalate a sinistra da numeri in                          successione.
  Desta coita nunca eu ui mayor 
  Morrer eno(n)lhousar dizer senhor 

 
  Ca depra(n) moiro querendolhi ben
  
  
  Pero non lhousen diz(er) nulha ren
  Ca diz(er)lho cuydei oia moirer
  E poila ui non lhou sei ren dizer
  Ca p(or) mha p(ro)l mais tenho demorrer
  • letto 535 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
 
  A
s graues coytas aquenas de(us) dar
  Quer. eo mal damor g(ra)n ben faria
  Se lhi desse pero nonlhi daria
  Con quen ousasse sas coytas falar
  En tal guisa quelho non entendesse
  Con quen as falasse. que se dosse
  Del mays non sey de de(us) se poderia
 
 
  As graves coytas, a quen as Deus dar
  quer e o mal d’amor, gran ben faria
  se lhi desse (pero non lhi daria)
  con quen ousasse sas coytas falar,
  en tal guisa que lho non entendesse
  con quen as falass' e que se dosse *
  d’el; mays non sey de Deus se poderia.
  
  *Verso ipometro:c9'.
II II
 
  Pero sei ben a q(ua)(n)te meu cuydar
  A q(ue)(n) esto desse calhi daria
  M ais longaui da. e quelhi faria
  Daquelas coytas au(er) mays uag(a)r
  E non sei al per que se non perdesse
  Sse as ouuesse e cedo non morresse
  E per esto cuido que uiueria
  Pero sei ben, aquant'é meu cuydar,
  a quen esto desse, ca lhi daria
  maís longa vida e que lhi faria
  d’aquelas coytas aver mays vagar.
  E non sei al per que se non perdesse
  sse as ouvesse e cedo non morresse;
  e per esto cuido que viveria.
III III
 
  Destas coytas eu podia falar
  Come que nas padeçe cadadia
  Mays non e tempoia ne(n) mi ualiria
  Mais g(uar)desse que(n)sse pode guardar
  E no(n)sse sforçeu senhor que p(re)ndesse
  A melhor. ne(n) que melhor parecesse
  Deste mundo. ca peyor lhi faria
 
  D’estas coytas eu podia falar
  come quen as padece cada dia,
  mays non é tempo ia, nen mi valiria.*
  Mais guardes-se quen sse pode guardar
  e non ss’esforç’en senhor que prendesse,
  a melhor, nen que melhor parecesse
  d’este mundo, ca peyor lhi faria!
  
  *Verso ipermetro: b11'.
IV VI
 
  En tan g(ra)ue dia senhor filhei
  A que nunca senhor chamar ousey
 
  En tan grave dia senhor filhei
  a que nunca “senhor” chamar ousey.
V V
 
  Desta coita nunca eu ui mayor.
  Morrer eno(n)lhousar dizer senhor.
 
  D’esta coita nunca eu vi mayor:
  morrer, e non lh’ousar dizer: “senhor!".
VI VI
 
  Ca depra(n) moiro querendolhi ben
  Pero non lhousen diz(er) nulha ren
 
  Ca, de pran, moiro, querendolhi ben,
  pero non lh’ous’én dizer nulha ren.
VII VII
 
  Ca diz(er)lho cuydei oia moirer
  E poila ui non lhou sei ren dizer
  Ca p(or) mha p(ro)l mais tenho demorrer
 
  Ca dizerlho cuydei oia moirer,
  e poila vi non lh’ousei ren dizer,
  ca por mha prol maís tenho de morrer.
  • letto 556 volte

Atal vej'eu aqui ama chamada

79,9

Mss.: A 166, B 318.

Cantiga de meestria di tre coblas singulars di sei versi e una fiinda di tre versi costruita sulla terza strofa. La rima a è unissonans. Coblas capcaudadas. È presente la parola rima amada e la palabra volta disser. Inoltre si riscontra la rima derivata tra il quarto verso della prima strofa e il secondo della seconda; tra il quarto e il sesto verso della seconda strofa.

Schema metrico: a10’ b10 b10 c10 c10 a10’ (189:19).

Fiinda: b10 b10 a10’.

Edizioni: CA 166; Randgl. I, 148-149; Arias, Antoloxía, 116; Correia, Tese, IX; Jensen, Medieval, pp. 170-171, 494; Molteni 262; Machado 259*; Spina, Lírica, pp. 307-309; Piccolo 43; Deluy, Troubadours, p. 273; Torres, Poesia trovadoresca, pp. 176-177.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1186 volte

Testo e traduzione

  Atal vej’eu aqui ama chamada
  que, de-lo dia en que eu naci,
  nunca tan desguisada cousa vi,
  se por ũa d’estas duas non é:
  por aver nom’assi, per bõa fe,               5
  ou se lho dizen porque ést amada,
 
  ou por fremosa, ou por ben talhada.
  Se por aquest’ama dev’a seer,
  é o ela, podede-lo creer,
  ou se o é po-la eu muit’amar                10
  ca ben lhe quer’e posso ben jurar:
  poi-la eu vi, nunca vi tan amada.
 
  E nunca vi cousa tan desguisada
  de chamar ome ama tal molher
  tan pastorinh’, e se lho non disser                  15
  por tod’esto que eu sei que lh’aven:
  porque a vej’a todos querer ben,
  ou porque do mund’é a máis amada.
 
  E <é> o de como vos eu disser,
  que, pero me Deus ben fazer quiser,             20
  sen ela non me pod’én fazer nada!
 
  1. Io vedo qui dare l’appellativo di balia a una donna e, dal giorno in cui sono nato, non ho sentito mai una cosa più inappropriata, salvo il caso in cui tutto ciò avvenga per uno di questi due motivi: perché proprio questo è il suo nome, in buona fede, o perché lei è amata,

 

  1. bella, e ben fatta. Se viene qualificata come balia per tutti questi motivi, ella lo è, potete crederlo; inoltre potrebbe essere chiamata così considerato che io la amo molto, dato che le voglio bene e lo posso ben giurare: da quando l’ho incontrata, non ho mai visto una donna tanto amata.

 

  1. E non ho sentito mai da un uomo cosa più inappropriata del dare l’appellativo di balia a una donna così giovane, salvo il caso in cui la denomini così per tutte queste cose che io so che la riguardano: perché la vedo volere bene a tutti, o perché è la più amata del mondo.

 

  1. Vi dirò come stanno le cose: anche se Dio vorrà farmi del bene senza di lei non può farmi bene alcuno!
  • letto 826 volte

Testo critico

 
Atal vej’eu aqui ama chamada
que, de-lo dia en que eu naci,
nunca tan desguisada cousa vi,
se por ũa d’estas duas non é:
por aver nom’assi, per bõa fe,                                  5
ou se lho dizen porque ést amada,

ou por fremosa, ou por ben talhada.
Se por aquest’ama dev’a seer,
é o ela, podede-lo creer,
ou se o é po-la eu muit’amar                                    10
ca ben lhe quer’e posso ben jurar:
poi-la eu vi, nunca vi tan amada.

E nunca vi cousa tan desguisada
de chamar ome ama tal molher
tan pastorinh’, e se lho non disser                            15
por tod’esto que eu sei que lh’aven:
porque a vej’a todos querer ben,
ou porque do mund’é a máis amada.

E <é> o de como vos eu disser,
que, pero me Deus ben fazer quiser,                        20
sen ela non me pod’én fazer nada!

1 aina di amada B 3 desguisa A 4 por B 8 amada a seer B 10 ou se e pola moyteu amar B 12 poyla ui B 15 pastorie A 16 en soy B 18 mu(n)da mais B 19 Eo de como A; E o de como B 21 pode B

 
 
v. 1: Molteni, Machado e Correia non rilevano in B l’errore ottico aina.
v. 3: Michaëlis edita desguisada correggendo l’errore di A su B, ma non riporta in apparato l’errore del codice. Correia in A legge desgiusa.
v.8: ho scelto di editare, seguendo Correia, la variante di A considerando quella di B facilior dal momento che “o copista de B terá lido "amada" onde o modelo apresentaria *amad ~ua, isto é, que, não tendo atendido à abreviatura d ~ (= de), teria lido como "a" o "u" que se seguia à letra "d", supondo depois o "a" final. O erro explica-se, aliás, também pelo facto de "amada" comparacer no v. 6”.
v. 10: riguardo alla disposizione di eu muit amar di A e muiteu amar di B, trattandosi di varianti equipollenti, ho accolto a testo la lezione di A poiché il verso è corretto anche dal punto di vista metrico a differenza di quello trasmesso dal codice B.
v. 12: Machado segnala in apparato la lezione di A poila ui nunca ui poiché, molto probabilmente, non legge il segno di rimando a margine del revisore tra poila e ui che integra il pronome personale eu.
Il modus operandi del revisore e l’errore di B offrono la possibilità di valutare due ipotesi:
1. ci troviamo di fronte a un errore d’archetipo che il revisore di A corregge autonomamente;
2. i copisti dei due rami della tradizione, in maniera indipendente, potrebbero aver dimenticato di trascrivere il pronome eu, non strettamente necessario dal punto di vista semantico.
Correia non segnala l’ipometria di B in apparato; inoltre legge iu nunca in A.
v. 14: entrambi i codici tramandano la lezione corretta; Machado però, non leggendo in A il segno di rimando a margine del revisore dopo om, considera questo verso differente da quello di B e lo evidenzia in apparato. Al contrario Correia segnala l’integrazione del revisore di A (differentemente da quanto fatto per il verso 12, dove è presente un altro segno dello stesso tipo) e legge honie ania in B.
v. 15: gran parte del verso è stato ricostruito su B dal momento che la carta 43 del codice A è danneggiata. È altamente probabile che sia stata la recisione sul margine superiore ad aver impedito la lettura del titulus sopra la <i>, dunque l’errore segnalato in apparato potrebbe non sussistere.
v.18: Michaëlis integra il grafema <u> per formare la congiunzione o<u> e in apparato segnala che nel manoscritto A la <u> è assente; quest’ultima invece è perfettamente leggibile nel codice A, tanto quanto nel codice B.
v. 19: il verso risulta ipometro di una sillaba. Ho accolto a testo l’integrazione di Correia che rigetta quella di Michaëlis o<ï>de. Per ulteriori approfondimenti riguardo alle motivazioni che mi hanno indotto a prediligere questa soluzione cfr. Correia, p. 241, nota 19.
v. 21: ho accolto, come Correia, la variante di A perchè difficilior rispetto a quella di B. Michaëlis edita pode. Machado non segnala in apparato la lezione trasmessa dal codice A.

  • letto 765 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Atal vei’eu aqui ama chamada
  Atal vei’eu aqui aina di amada +1
 
   I,2
  v.2
 
  A
  B
  que, de-lo dia en que eu naçi,
  que, de-lo dia en que eu naçi,
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  nunca tan desguisa cousa vi, -1
  nunca tan desguisada cousa vi,
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  se por huna d’estas duas non é:
  por huna d’estas duas non é: -1
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  por aver nom’assi, per bona fé,
  por aver nom’assy, per boa fé,
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  ou se ll-o dizen porque est amada,
  ou se lho dizen porque est amada,
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
  ou por fremosa, ou por ben tallada.
  ou por fremosa, ou por ben talhada.
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  Se por aquest’ama devv’a seer,
  Se por aquesto amada a seer,
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  é o ela, podede-lo creer,
  é o ela, podede-lo creer,  
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  ou se o é po-la eu muit’amar
  ou se é po-la muyt’eu amar -1
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  ca ben lle quer’e posso ben iurar:
  ca ben lhi quer’e posso ben iurar:
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  poi-la eu vi, nunca vi tan amada.
  poy-la vi, nunca vi tan amada. -1
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  E nunca vi cousa tan desguisada
  E nunca vi cousa tan desguisada
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  de chamar ome ama tal moller
  de chamar home ama tal molher
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  tan pastorie   e       o non  i  er
  tan pastorinh, e se lho non disser’
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  por tod’esto que eu sei que ll’aven:
  por tod’esto que en soy que lh’aven:
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  porque a vei’a todos querer ben,
  porque a vei’a todos querer ben,
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  ou porque do mund’é a máis amada.
  ou porque do mund’ a máis amada. -1
 
  I F.,1
  v.19
 
  A
  B
  E o de como vus eu disser’, -1
  E o de como vus eu disser’, -1
 
  I F.,2
  v.20
 
  A
  B
  que, pero me Deus ben fazer quiser’,
  que, pero me Deus ben fazer quiser’,
 
  I F.,3
  v.21
 
  A
  B
  sen ela non me pod’én fazer nada!
  sen ela non mi pode fazer nada!
  • letto 791 volte

Edizioni

  • letto 670 volte

Michaëlis 1904

Atal vej' eu aqui ama chamada
que, dê'-lo dia en que eu naci,
nunca tan desguisada cousa vi,
se por ũa d' estas duas non é:
por aver nom' assi, per bõa fé,                                5
ou se lh' o dizen porque est amada,
 
Ou por fremosa, ou por ben-talhada.
Se por aquest' ama dev' a seer,
é o ela, podede'-lo creer,
ou se o é pola eu muit' amar,                                  10
ca ben lhe quer' e posso ben jurar:
poi'-la eu vi, nunca vi tan amada.
 
E nunca vi cousa tan desguisada
de chamar ome ama tal molher
tan pastorinh', e se lh' o non disser'                        15
por tod' esto que eu sei que lh' aven:
porque a vej' a todos querer ben,
ou porque do mund' é a mais amada.
 
E oïde como vus eu disser',
que, pero me Deus ben fazer quiser',                      20
sen ela non me pode fazer nada! 

 

  • letto 449 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 863 volte

CANZONIERE A

  • letto 689 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 492 volte

Edizione diplomatica

​ 
 
 
  A tal ueieu aqui ama chamada

 
 
 
  que delo dia en que eu naçi. nunca  

 
 
 
  tan desguisa cousa ui. se por hu(n)a  

​ 
  
  
  destas duas non e. por auer nom

​ 
 
 assi per bo(n)a fe. ousello dizen por

 
 
  que est amada.
 

  o* u por fremosa ou por ben tallada
  se por aq(ue)stama deuua seer.
  eo ela podedelo creer
  ou seo e pola eu muit amar
  ca ben lle q(ue)r e posso ben iurar.
  poila * ui nunca uitan amada

​ 
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.
  *Dopo la parola 'poila' c'è un segno di rimando a margine del    revisore con la seguente dicitura: 'eu'. Il correttore non è intervenuto.


  E nunca ui cousa tan desguisada
  de chamar om * ama tal moller

  tan pastorie e o non  i  er.*
  por todesto q(ue)eu sei quellauen .
  por quea ueia todos querer ben.
  ou por que domunde amais amada 

 
  *Dopo la parola 'om' c'è un rimando a margine del revisore con la    seguente dicitura: 'e'. Il revisore non è intervenuto.
  *La pagina è tagliata e non permette di decifrare alcune lettere.

  E o de como u(os) eu disser.
  que p(er)o me d(eu)s ben faz(er) q(ui)ser.
  sen ela no(n) me pode(n)faz(er) nada
  • letto 508 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  A
 tal ueieu aqui ama chamada
  que delo dia en que eu naçi. nunca
  tan desguisa cousa ui. se por hu(n)a
  destas duas non e. por auer nom
  assi per bo(n)a fe. ousello dizen por
  que est amada.

 

​ 
  Atal vei’eu aqui ama chamada
  que, de-lo dia en que eu naçi,
  nunca tan desguisa cousa vi,*
  se por huna d’estas duas non é:
  por aver nom’assi, per bona fe,
  ou se ll-o dizen porque ést amada,

 
  *Verso ipometro: b9

II II
 
  ou por fremosa ou por ben tallada
  se por aq(ue)stama deuua seer.
  eo ela podedelo creer
  ou seo e pola eu muit amar
  ca ben lle q(ue)r e posso ben iurar.
  poila ui nunca uitan amada
​  
  ou por fremosa, ou por ben tallada.
  Se por aquest’ama devv’a seer,
  é o ela, podede-lo creer,
  ou se o é po-la eu muit’ amar
  ca ben lle quer’ e posso ben iurar:
  poi-la eu vi, nunca vi tan amada.
III III
 
  E 
nunca ui cousa tan desguisada
  de chamar om ama tal moller
​  tan pastorie e  o non i er.
  por todesto q(ue)eu sei quellauen.
  por quea ueia todos querer ben.
  ou por que domunde amais amada 

 

 
  E nunca vi cousa tan desguisada
  de chamar ome ama tal moller
  tan pastorie  e o non i er*
  por tod’esto que eu sei que ll’aven:
  porque a vei’a todos querer ben,
  ou porque do mund’é a máis amada.

 
  *La pagina del manoscritto è tagliata in alto, dunque non è      possibile ricostruire il verso.

IV IV
 
  E 
o de como u(os) eu disser.
  que p(er)o me d(eu)s ben faz(er) q(ui)ser.
  sen ela no(n) me pode(n)faz(er) nada
 
 
  E o de como vos eu disser,*
  que, pero me Deus ben fazer quiser,
  sen ela non me pod'én fazer nada!

 
  *Verso ipometro: b9

  • letto 447 volte

CANZONIERE B

  • letto 652 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 549 volte

Edizione diplomatica

 
  A tal ueieu aqui aina dia mada
  Que delo dia en que eu naçi
  Nunca tan desguisada* cousa ui
 Por hu(n)a destas duas non e
 Por auer nomassy per boa fe
 Ou selho dizen por que est amada. 

 
  *La parola 'desguisada' è sottolineata con un tratto di inchiostro      differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano       colocciana.  

 
  Ou p(or) fremosa ou p(or) ben talhada.
  Se p(or) aquesto amada a seer
  Eo ela podede lo creer
  Ou se e pola muyteu amar
​  Ca be(n)lhi quere posso ben iurar
  Poyla ui nu(n)ca ui tan amada. 

 

 
  E nunca ui cousa ta(n) desguisada
  De chamar home ama tal molher
  Tan pastorinhe selho non diss(er)
  p(or) todesto que en soy quelhauen
  p(or) que a ueiatod(os) querer ben
  Ou p(or) que domu(n)da mays amada. 
 
 
  *E o de como u(os) eu diss(er)
  Que perome d(eu)s ben fazer qui ser
  Sen ela no(n)mi pode fazer nada. 

 
  *Colocci marca la fiinda con un segno di paragrafo.

  • letto 524 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  A 
tal ueieu aqui aina dia mada
  Que delo dia en que eu naçi
  Nunca tan desguisada cousa ui
  Por hu(n)a destas duas non e
  Por auer nomassy per boa fe
  Ou selho dizen por que est amada.
 

​ 
  Atal vei’eu aqui aina di amada*
  que, de-lo dia en que eu naçi,
  nunca tan desguisada cousa vi,
  por huna d’estas duas non é:*
  por aver nom’assy, per boa fe,
  ou se lh-o dizen porque ést amada,

   
  *Verso ipermetro: a11'
  *Verso ipometro: c9

II II
​ 
  Ou p(or) fremosa ou p(or) ben talhada. 
  Se p(or) aquesto amada a seer
  Eo ela podede lo creer
  Ou se e pola muyteu amar
  Ca be(n)lhi quere posso ben iurar  
  Poyla ui nu(n)ca ui tan amada. 
 
​ 
  ou por fremosa, ou por ben talhada.
  Se por aquesto amada a seer,
  é o ela, podede-lo creer,
  ou se é po-la muyt’eu amar*
  ca ben lhi quer’e posso ben iurar:
  poy-la vi, nunca vi tan amada.*

  *Verso ipometro: c9 
  *Verso ipometro: a9'

III III
 
  E nunca ui cousa ta(n) desguisada
  De chamar home ama tal molher
  Tan pastorinhe selho non diss(er)
  p(or) todesto que en soy quelhauen
  p(or) que a ueiatod(os) querer ben
  Ou p(or) que domu(n)da mays amada. 
 
 
  E nunca vi cousa tan desguisada
  de chamar home ama tal molher
  tan pastorinh', e se lh’o non disser
  por tod’esto que en soy que lh’aven:
  porque a vei’a todos querer ben,
  ou porque do mund’ a máis amada.*

 
  *Verso ipometro: a9'

IV IV
 
  E o de como u(os) eu diss(er) 
  Que perome d(eu)s ben fazer qui ser
  Sen ela no(n)mi pode fazer nada.   
 
  E o de como vos eu disser,* 
  que, pero me Deus ben fazer quiser,
  sen ela non mi pode fazer nada!

 
  *Verso ipometro: b9

  • letto 531 volte

Bon casament'é, pero sen gramilho

79,10

Ms.: V 1019.

Cantiga de meestria di tre coblas singulars di sei versi. Coblas capdenals tra il sesto verso della prima e della seconda. Sono presenti inoltre le rime derivate tra il quarto verso della prima strofa e il secondo della seconda e tra il sesto della seconda e il quinto della terza.

Schema metrico: I: a10’ b10’ b10’ c10 c10 a10’ (189:24);
                            
                            II,III: a10’ b10’ b10’ c10’ c10’ a10’ (189:27).

Edizioni: Lapa 236; Lopes 200; Machado 1666; Braga 1019.

 

  • letto 1206 volte

Testo e traduzione

  Bon casament’é (pero sen gramilho
  ena porta do ferr’!), ũa tendeira,
  e direivos com’e de qual maneira,
  pera ricome que non pod’aver
  filho nen filha: pode-la fazer                                  5
  con aquela que faz cada mes filho.
 
  E de min vos dig’, assi ben mi venha:
  se ricome foss’e grand’alg’ouvesse,
  <e parentes chegados non tevesse>
  a quen leixar meu aver e mia erdade,                10
  eu casaria, dig’a De<u>s verdade,
  con aquela que cada mes emprenha.
 
  E ben seria meu mal e meu dano,
  per bõa fe, e mia meosventura
  e meu pecado grave sen mesura,                        15
  pois que eu con atal molher casasse,
  se ũa vez de min non emprenhasse,
  pois emprenha doze vezes no ano!
 
 
 
  I.Sarebbe un affare sposare una commerciante (ma senza chiavistello di ferro nella porta!) per un uomo nobile che non può avere eredi, e vi dirò come e in che modo: li potrebbe  fare con quella che fa un figlio ogni mese.

 
 II. E di me vi dico, così come mi viene: se fossi un uomo nobile e avessi grandi ricchezze, <e non avessi familiari stretti> a cui lasciare i miei averi e la mia eredità, mi sposerei, dico a Dio la verità, con quella che è gravida ogni mese. 

 
III.E ben sarebbe mio male e mio danno, in buona fede, mia disgrazia e un mio grave peccato smisurato, se con tale donna mi sposassi, se  non la rendessi gravida di me almeno una volta, poiché ella rimane incinta dodici volte all’anno!

      

 

  • letto 776 volte

Edizioni

  • letto 614 volte

Lapa

Bon casament' é, pera Don Gramilho,
ena porta de ferr' ũa tendeira;
e direi-vos com' e de qual maneira:
pera ricome, que non pod' aver
filho nen filha, podê-l'-á fazer                                 5
con aquela que faz cada mês filho.
 
E de min vos dig', assi ben me venha,
se ricome foss' e grand' alg' ouvesse
e parentes chegados non tevesse,
a quen leixar meu aver e mia erdade,                   10
eu casaria, dig' a Deus verdade,
con aquela que cada mês emprenha.
 
E ben seria meu mal e meu dano,
per boa fé, e mia meos ventura
e meu pecado grave sen mesura,                         15
pois que eu con atal molher casasse,
se ũa vez de min non emprenhasse,
pois emprenha doze vezes no ano. 

 

  • letto 461 volte

Testo critico

 
Bon casament’é (pero sen gramilho
ena porta do ferr’!) ũa tendeira,
e direivos com’e de qual maneira,
pera ricome que non pod’aver
filho nen filha: pode-la fazer                                   5
con aquela que faz cada mes filho.

E de min vos dig’, assi ben mi venha:
se ricome foss’e grand’alg’ouvesse,
<e parentes chegados non tevesse>
a quen leixar meu aver e mia erdade,                   10
eu casaria, dig’a De<u>s verdade,
con aquela que cada mes emprenha.

E ben seria meu mal e meu dano,
per bõa fe, e mia meosventura
e meu pecado grave sen mesura,                         15
pois que eu con atal molher casasse,
se ũa vez de min non emprenhasse,
pois emprenha doze vezes no ano!

11 digades
 
 
v. 1: Lapa afferma in apparato (p. 356): “o sentido da cantiga, sobretudo nos dois versos iniciais, não está bem claro”; a tal proposito emenda il primo verso editando Bon casament’é, pera Don Gramilho. A sostegno della sua congettura individua un errore ottico nella trascizione di sen dove il copista avrebbe potuto confondere il nome proprio Meen per sen, poichè “na Tabela de Erros Monaci há 3 casos de ‘s’ en lugar de ‘m’”. A mio avviso questo intervento non è necessario poiché il senso generale del componimento è comprovato proprio dal significato allusivo del primo verso. Secondo la lettura che offre Lapa si considera la porta do ferr’ del secondo verso solo come toponimo (una delle principali porte medievali di Lisbona, situata in un luogo di attivo commercio), mentre è proprio su quest’ultima che si costruisce l’intento satirico dell’autore: la porta indica certamente il luogo fisico lusitano, ma in questo caso sta ad indicare metaforicamente l’organo genitale femminile. Infatti, proprio come la porta senza un chiavistello che la chiuda dall’interno resta aperta a chiunque voglia varcare la soglia, sia all’entrata che all’uscita, così la tendeira appare incline ad avere rapporti sessuali in modo licenzioso, tanto da rimanere spesso incinta, come si spiegherà nel seguito del testo. Una tale circostanza sarebbe dunque da sfruttare da parte di chi, nobile ma sterile, non può avere eredi. Il primo ad aver fornito questa lettura ai primi due versi del componimento è stato A. Roncaglia, il cui intervento è oggi fruibile in Glanures; un’altra proposta è stata più recentemente offerta da Â. Correia in Correia/Gramilho.
v. 9: il codice V non tramanda questo verso, dunque ho accolto a testo la congettura di Lapa.
v. 11: ho ritenuto necessario emendare De<u>s per esigenze di significato. È errore frequente del copista trascrivere des in luogo di deus, probabilmente per errore di fraintendimento di compendio (vd. lo stesso fenomeno in 79,4; 79,33).

  • letto 818 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 798 volte

CANZONIERE V

  • letto 570 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 564 volte

Edizione diplomatica

 
  Bon casame(n)te pero sen gramilho
  ena porta do ferru nha tendeyra
  edireyu(os) come de qual maneyra
  p(er)a ricome que no(n) podauer filho
  nen filha podela fazer
  con aquela q(ue) faz cada mes filho
 
 
  E demi(n) uos digassy be(n)mi uenha
  sse ricome fosse gra(n) dalgouuesse
  aque(n) leixar meu auer emha erdade
  eu casaria digades uerdade
  co(n) aq(ue)la q(ue) cada mes en p(re)nha
 

 
  E ben seria meu mal emeu dano     
  p(er) bo(n)a fe emha me(os) uentura
  emeu pecado g(ra)ue sen mesura
 
  
  poys q(ue)eu co(n) atal molher casasse
  se hu(n)a uez demi(n) no(n) enp(re)nhasse
  poys enp(re)nha doze vezes no ano
 
  • letto 551 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Bon casame(n)te pero sen gramilho
  ena porta do ferru nha tendeyra
  edireyu(os) come de qual maneyra
  p(er)a ricome que no(n) podauer filho
  nen filha podela fazer
  con aquela q(ue) faz cada mes filho
 
  Bon casament’é, pero sen gramilho
  ena porta do ferr’, unha tendeyra
  e direyvos com’e de qual maneyra,
  pera ricome que non pod’aver
  filho nen filha: pode-la fazer
  con aquela que faz cada mes filho.
II II
 
  E demi(n) uos digassy be(n)mi uenha
  sse ricome fosse gra(n) dalgouuesse
  aque(n) leixar meu auer emha erdade
  eu casaria digades uerdade
  co(n) aq(ue)la q(ue) cada mes en p(re)nha
 
  E de min vos dig’, assy ben mi venha:
  sse ricome foss’e grand’alg’ouvesse *
  a quen leixar meu aver e mha erdade,
  eu casaria, dig’a des verdade,
  con aquela que cada mes enprenha.
  
  *Manca il verso con cui deve rimare.
III III
 
  E ben seria meu mal emeu dano     
  p(er) bo(n)a fe emha me(os) uentura
  emeu pecado g(ra)ue sen mesura
  poys q(ue)eu co(n) atal molher casasse
  se hu(n)a uez demi(n) no(n) enp(re)nhasse
  poys enp(re)nha doze vezes no ano
 
  E ben seria meu mal e meu dano,
  per bona fe, e mha meos ventura
  e meu pecado grave sen mesura,
  poys que eu con atal molher casasse,
  se huna vez de min non enprenhasse,
  poys enprenha doze vezes no ano! 
  • letto 648 volte

Com' oj' eu vivo no mundo coitado

79,11

Mss.: A 170, B 321.

Cantiga de meestria di tre coblas di sette versi e una fiinda di tre unissonans. Coblas capcaudadas; coblas capdenals tra il verso cinque della prima e della seconda strofa. Si rilevano rispettivamente le seguenti palabra rima e palabra volta: vi, sofri. È presente inoltre la rima derivata tra il secondo verso della prima strofa, il sesto della seconda e il primo della fiinda e tra il terzo e il sesto della prima strofa.

Schema metrico: a10’ b10 b10 a10’ c10 c10 a10’ (161:151).

Fiinda: c10 c10 a10’.

Edizioni: CA 170; Correia, Tese, XII; Arias, Antoloxía, 117; Molteni 265; Machado 262*.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1295 volte

Testo e traduzione

 
  Com’oj’eu vivo no mundo coitado
  nas graves coitas que ei de sofrer,
  non poderia outr’ome viver,
  nen eu fezera, tempo á ja passado!
  Mais quando cuid’en qual mia senhor vi,                 5
  entanto viv’ e entanto vivi,
  e tenho-m’end’as coitas por pagado.
 
  E empero quand’eu en meu cuidado
  cuido nas coitas que me faz aver,
  coido mia mort’e querria morrer,                            10
  e coid’en como fui mal dia nado;
  mais quando ar cuid’en qual mia senhor vi,
  de quantas coitas por ela sofri,
  muito m’én tenho por aventurado.
 
  E en seu ben per mí seer loado                                15
  non á mester de o ende mais dizer,
  ca Deu-la fez<o> qual melhor fazer
  soub’eno mundo. E maravilhado
  sera quen vir’a senhor que eu vi,
  pelo seu ben, e ben dira per mí                                20
  que ben dev’end’ a Deus a dar bon grado,
 
  de quantas coitas por ela sofri,
  se Deus mi-a mostre como a ja vi,
  seendo con sa madre en un estrado!
 
I.Come io vivo oggi tormentato nel mondo, per le gravose angosce che ho da sopportare, nessun altro uomo avrebbe potuto sopravvivere, e nemmeno io ci sarei riuscito, per tutto questo tempo! Ma quando ripenso al momento in cui vidi la mia signora, ho comunque vissuto e continuo a vivere, e mi reputo contento di queste angosce.
 
II.Per quanto fra me e me pensi alle angosce che ella mi fa patire, penso alla mia morte e vorrei morire, e penso a come disgraziatamente nacqui;ma quando di nuovo penso al momento in cui vidi la mia signora, e a quante angosce per lei patii, mi ritengo molto fortunato.
 
III.E quando lodo i suoi valori non è necessario dire di più, poiché Dio l’ha creata migliore di quanto avesse saputo fare al mondo; e resterà stupito di tutte le angosce che per lei patii chi vedrà la signora che ho visto io, per tutte le sue virtù, e ben mi dirà che dovrei essere molto grato a Dio,
 
IV.se questi me la mostrasse come già la vidi, con sua madre in un matroneo.
 
  • letto 854 volte

Testo critico

 
Com’oj’eu vivo no mundo coitado
nas graves coitas que ei de sofrer,
non poderia outr’ome viver,
nen eu fezera, tempo á ja passado!
Mais quando cuid’en qual mia senhor vi,                 5
entanto viv’ e entanto vivi,
e tenho-m’end’as coitas por pagado.

E empero quand’eu en meu cuidado
cuido nas coitas que me faz aver,
coido mia mort’e querria morrer,                              10
e coid’en como fui mal dia nado;
mais quando ar cuid’en qual mia senhor vi,
de quantas coitas por ela sofri,
muito m’én tenho por aventurado.

E en seu ben per mí seer loado                                15
non á mester de o ende mais dizer,
ca Deu-la fez<o> qual melhor fazer
soub’eno mundo. E maravilhado
sera quen vir’a senhor que eu vi,
pelo seu ben, e ben dira per mí                                 20

que ben dev’end’a Deus a dar bon grado,
de quantas coitas por ela sofri,
se Deus mi-a mostre como a ja vi,
seendo con sa madre en un estrado!

4 tenpaia passado B 8 enpero B; e(n) nomeu B 10 e cuido na B 14 aueturado A 15 [...] en seu A: lettera miniata mancante 16 no A; deo en mays B; mas A 17 fez qual AB 18 munde ben maravilhado A  21 gardo B

 
 
v. 4: i manoscritti tramandano varianti equipollenti da un punto di vista semantico, ma quella di B è da considerare facilior rispetto a quella di A se la si valuta da un punto di vista paleografico: come spiega Correia infatti, “a lição de A é mas defensável. Na verdade,
parece mais provável que um “y” desgastado tenha sido lido como um “i” longo seguido de “a” do que o contrário”.
v. 8: entrambi i manoscritti tramandano lezioni accettabili. Ho scelto di editare il verso così come si presenta nel codice A poiché la congiunzione empero si riscontra nella lirica profana galego-portoghese solo se preceduta da e o mais. A tal proposito si può ipotizzare un errore d’archetipo, avvalorato dalla lezione di B, poichè il copista, in questo caso, per risolvere l’ipometria del verso, sarebbe intervenuto in un altro punto dello stesso (e(n) nomeu), mantenendone comunque l’esatto significato (per lo stesso fenomeno cfr. 79,12 v. 19).
v. 10: la variante di B è da escludere poiché rende il verso ipermetro di una sillaba a causa della congiunzione iniziale coordinante, errata inoltre perchè non rispetta la costruzione sintattica dell’intero periodo. Riguardo alla reggenza del verbo coidar invece, la lezione di B cuido na non è da considerarsi inaccetabile poichè il verbo è sia transitivo che intransitivo e all’interno della stessa cobla regge la preposizione en ai versi 1, 2, 4, 5. Preso in considerazione ciò, si può supporre che si tratti di una lectio facilior.
v. 16: le varianti tramandate dai manoscritti (de ende A; de o én B) sono adiafore da un punto di vista semantico. Anche nel codice A dopo la preposizione de è presente una o, ma il copista (o il revisore) la espunge probabilmente perchè, senza attuare l’espediente della sinalefe tra quella <o> e la vocale successiva, riteneva il verso ipermetro di una sillaba. Tale ipotesi è avvalorata dallo stesso procedimento che il copista (o il revisore) realizza in altre cantigas di J. S. Coelho, quali 79, 15 (v. 20) e 79,39 (v. 8). Inoltre il lessema ende è da considerarsi lectio difficilior rispetto all’alternativa più comune én. Per questi motivi ho deciso di editare de o ende, a mio avviso volontà dell’autore. Correia non segnala l’errore no in apparato.
v. 17: ho scelto di editare la variante grafica di B, a differenza di Michaëlis e di Correia, rispettando la regola di assimilazione della consonante /–s/ seguita da vocale (-s + a/o > -la/-lo). Entrambi i codici, inoltre, tramandano il verso ipometro. | Seguendo Correia ho scelto di integrare fez<o> per lo stesso usus scribendi che si riscontra al verso 17 della cantiga 79,20. Michaëlis edita fezo senza segnalare né l’integrazione né l’ipometria in apparato.
v. 18: data la generale preferenza per il manoscritto B, ho accolto a testo la variante di quest’ultimo che, a differenza del codice A, tramanda la lezione non elisa mu(n)do e, senza dare luogo a ipometria.
v. 21: Michaëlis non segnala l’errore per metatesi in apparato.

  • letto 709 volte

Collazione

  I,1
  v. 1
 
  A
  B
 
  Com’og’eu vivo no mundo coitado
  Com’oi’eu vivo no mundo coytado
  I,2
  v.2
 
  A
  B
 
  nas graves coitas que ei de soffrer,
  nas graves coytas que ey de sofrer,
  I,3
  v.3
 
  A
  B
 
  non poderia outro ome viver,
  non poderia outr’ome viver,
  I,4
  v.4
 
  A
  B
 
  nen eu fezera, tempo á y passado!
  nen eu fezera, tenp’á ia passado!
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
 
  Mays quando cuid’en qual mia sennor vi,
  Mays quando cuyd’en qual mha senhor vi,
 
 
  I,6
  v.6
 
 A
 B
  entanto viv’ e entanto vivi,
  entanto viv’ e entanto vivi,
 
  I,7
  v.7
 
 A
 B
  e tenno m’end’as coitas por pagado.
  e tenho m’end’as coytas por pagado.
 
  II,1
  v.8
 
 A
 B
  E empero quand’ eu en meu cuidado
  Enpero quando eu enn o meu cuidado
 
  II,2
  v.9
 
 A
 B
  cuido nas coitas que me faz aver,
  cuido nas coytas que mi faz aver,
 
  II,3
  v.10
 
 A
 B
  coido mia mort’e querria morrer,
  e cuido na mort’e queria moirer, +1
 
  II,4
  v.11
 
 A
 B
  e coid’en como fuy mal dia nado;
  e cuyd’en como fui mal dia nado;
 
  II,5
  v.12
 
 A
 B
  mays quand’ar cuido en qual mia sennor vi,
  mays quando ar cuyd’en qual mha senhor vi,
 
  II,6
  v.13
 
 
 A
 B
 
  de quantas coitas por ela soffri,
  de quantas coytas por ela sofri,
 
  II,7
  v.14
 
 
 A
 B
 
  muito m’én tenno por aveturado.
  muyto m’én tenho por aventurado.
 
  III,1
  v.15
 
 A
 B
  [...]en seu ben per mí seer loado -1
  E en seu ben per mí seer loado
 
  III,2
  v.16
 
 A
 B
  no á mester de ende mas dizer,
  non á mester de o én máys dizer,
 
  III,3
  v.17
 
 A
 B
  ca Deus la fez qual mellor fazer -1
  ca Deu-la fez qual melhor fazer -1
 
  III,4
  v.18
 
 A
 B
 
  soub’eno mund’. E ben maravillado
  soub’eno mundo. E maravilhado
 
 
  III,5
  v.19
 
 A
 B
  será quen vir’a sennor que eu vi,
  será quen vir’a senhor que eu vi,
 
  III,6
  v.20
 
 A
 B
  pelo seu ben, e ben dirá per mí
  pelo seu ben, e ben dirá per min
 
  III,7
  v.21
 
 A
 B
  que ben devv’end’a Deus a dar bon grado
  que ben dev’end’a Deus dar bon gardo -1
 
  IV,1
  v.22
 
 A
 B
  de quantas coitas por ela soffri,
  de quantas coytas por ela sofri,
 
  IV,2
  v.23
 
 A
 B
  se Deus mi a mostre como a ia vi,
  se Deus mh a mostre como a ia vi,                
 
  IV,3
  v.24
 
 A
 B
  seendo con sa madre en un estrado!
  seendo con sa madr’en hun estrado!
  • letto 882 volte

Edizioni

  • letto 604 volte

Michaëlis

Com' og' eu vivo no mundo coitado
nas graves coitas que ei de soffrer,
non poderia outro ome viver,
nen eu fezera, temp' á i passado;
mais quando cuid' en qual mia senhor vi,                  5
entanto viv', e entanto vivi,
e tenho m' end' as coitas por pagado.
 
Empero quand' eu eno meu cuidado
cuido nas coitas que me faz aver,
coido mia mort' e querria morrer,                               10
e coid' en como fui mal-dia nado;
mais quand' ar cuid' en qual mia senhor vi,
de quantas coitas por ela soffri,
muito m' én tenho por aventurado.
 
E en seu ben per mi seer loado                                 15
non á mester de ende mais dizer,
ca Deus la fezo qual melhor fazer
soub' eno mund'; e ben maravilhado
será quen vir' a senhor que eu vi
pelo seu ben; e ben dirá per mi                                  20
que ben dev' end' a Deus a dar bon grado
 
De quantas coitas por ela soffri,
¡se Deus mi-a mostre como a ja vi
seendo con sa madre en un estrado! 

 

  • letto 408 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 761 volte

CANZONIERE A

  • letto 615 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 484 volte

Edizione diplomatica

  

​ 

​ 
 
  C omogeu uiuo no mundo
​  
  
  
  
  coitado. nas graues coitas que ei
​  
  
  
  
  de soffrer. non poderia outro 
  
  
  

  ome uiuer. nen eu fezera 
 
  
  
  
  temp ay passado. mays quan
​  
  
  

  do cuid en qual mia sennor ui
​  
  
  
 
  en tanto uiu e en tanto uiui.
  
  
  
  
  e tenno mend as coitas por
  
  
  
  
  pagado.

         
         
  E* e* mp(er)o quand eu en meu cuidado   
  cuido nas coitas que me faz auer
  coido mia morte querria morrer
  e coid en como fuy mal dia nado
  mays qua(n)d ar cuido en qual mia se(n)nor ui.
  de qua(n)tas coitas por ela soffri.
  muito men te(n)no por aueturado

  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.​    
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

         
           
          * en seu ben per mi seer loado.
  no a mester de* ende mas dizer
  ca d(eu)s la fez qual mellor fazer
  soub eno munde be(n) marauillado
  sera quen uir a se(n)nor que eu ui.
  pelo seu ben e ben dira p(er) mi
  q(ue) be(n) deuu end a d(eu)s adar bo(n) grado.

 
  *Lo spazio iniziale è dovuto alla mancanza della capitale miniata.
  *Dopo 'de' è presente una 'o' espunta.

           
         * e quantas coitas por ela soffri.
  se d(eu)s mia mostre como a ia ui.
  seendo con sa madre en un estrado.
  
  *Lo spazio iniziale è dovuto alla mancanza della capitale miniata.
  • letto 566 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

 I I
 
  C
 omogeu uiuo no mundo
  coitado. nas graues coitas que ei
  de soffrer. non poderia outro
  ome uiuer. nen eu fezera
  tempo ay passado. mays quan
  do cuid en qual mia sennor ui
  en tanto uiu e en tanto uiui.
  e tenno mend as coitas por
  pagado.
 
  Com’og’eu vivo no mundo coitado
  nas graves coitas que ei de soffrer,
  non poderia outro ome viver,
  nen eu fezera, tempo á y passado!
  Mays quando cuid’en qual mia sennor vi,
  entanto viv’ e entanto vivi,
  e tenno m’end’as coitas por pagado.
II II
 
  E e mp(er)o quand eu en meu cuidado   
  cuido nas coitas que me faz auer
  coido mia morte querria morrer
  e coid en como fuy mal dia nado
  mays qua(n)d ar cuido en qual mia se(n)nor ui.  
  de qua(n)tas coitas por ela soffri.
  muito men te(n)no por aueturado
  
  E empero quand’ eu en meu cuidado   
  cuido nas coitas que me faz aver,
  coido mia mort’e querria morrer,
  e coid’en como fuy mal dia nado;
  mays quand’ar cuido en qual mia sennor vi,
  de quantas coitas por ela soffri,
  muito m’én tenno por aveturado.
III III
 
        en seu ben per mi seer loado.
  no a mester de ende mas dizer
  ca d(eu)s la fez qual mellor fazer
  soub eno munde be(n) marauillado
  sera quen uir a se(n)nor que eu ui.
  pelo seu ben e ben dira p(er) mi
  q(ue) be(n) deuu end a d(eu)s adar bo(n) grado.  
      
         en seu ben per mi seer loado *  
  no á mester de ende mas dizer,
  ca Deus la fez qual mellor fazer *
  soub’eno mund’. E ben maravillado
  será quen vir’a sennor que eu vi,
  pelo seu ben, e ben dira per mi
  que ben devv' end’a Deus a dar bon grado

 
  *Verso ipometro a causa della capitale mancante.  
  *Verso ipometro: b9.

IV IV
           
           e quantas coitas por ela soffri.
  se d(eu)s mia mostre como a ia ui.
  seendo con sa madre en un estrado.
 
  de quantas coitas por ela soffri,
  se Deus mi a mostre como a iá vi
  seendo con sa madre en un estrado!
  • letto 493 volte

CANZONIERE B

  • letto 596 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 503 volte

Edizione diplomatica

  C omoieu uiuo no mu(n)do coytado
  Nas g(ra)ves coytas que ey de sofrer.
  Non poderia ou trome uiuer
  Nen eu fezera tenpaia passado
  Mays quando cuyden qual mha senhor ui
  E ntanto uiue. entanto uiui
  E tenhomen das coytas por pagado
 

  E n pero quando eu e(n) nomeu cuidado
  Cuido nas coytas que mi faz auer
  E cuido na morte queria moirer
  E cuyden como fui mal dia nado
  Mays q(ua)(n)do ar cuyden qual mha senhor ui
 
  De quantas coytas p(or) ela sofri
  M uytomen tenho p(or) auenturado
  E en seu ben per mi seer loado
  Non a mester deo en mays dizer
  Ca deula fez q(ua)l melhor fazer
  Soube no mu(n)do e m(ar)auilhado
  Sera q(ue)(n) uira senhor que eu ui
  Pelo seu ben e ben dira per mi(n)
  Que ben deuenda d(eu)s dar bon gardo
 
  De quantas coytas p(or) ela sofri
  Se d(eu)s mha mostre comoa ia ui
  Seendo consa madre(n) hun estrado *
  
  *La fiinda è segnalata da un segno di paragrafo.
  • letto 482 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

  I I
 
  C
omoieu uiuo no mu(n)do coytado
  Nas g(ra)ves coytas que ey de sofrer.
  Non poderia ou trome uiuer
  Nen eu fezera tenpaia passado
  Mays quando cuyden qual mha senhor ui
  Entanto uiue. entanto uiui
  E tenhomen das coytas por pagado
  
  Com’oi eu vivo no mundo coytado  
  nas graves coytas que ey de sofrer,
  non poderia outr’ome viver,
  nen eu fezera, tenp’á ia passado!
  Mays quando cuyd’en qual mha senhor vi,
  entanto viv’ e entanto vivi,
  e tenho m’end’as coytas por pagado.
II II
 
  E n pero quando eu e(n) nomeu cuidado   
  Cuido nas coytas que mi faz auer
  E cuido na morte queria moirer
  E cuyden como fui mal dia nado
  Mays q(ua)(n)do ar cuyden qual mha senhor ui
  De quantas coytas p(or) ela sofri
  M uytomen tenho p(or) auenturado
 
  Enpero quando eu enno meu cuidado
  cuido nas coytas que mi faz aver,
  e cuido na mort'e queria moirer, *
  e cuyd’en como fui mal dia nado;
  mays quando ar cuyd’en qual mha senhor vi,
  de quantas coytas por ela sofri,
  muyto m’én tenho por aventurado.
  
  *Verso ipermetro: b11.
III III
 
  E en seu ben per mi seer loado
  Non a mester deo en mays dizer
  Ca deula fez q(ua)l melhor fazer
  Soube no mu(n)do e m(ar)auilhado
  Sera q(ue)(n) uira senhor que eu ui
  Pelo seu ben e ben dira per mi(n)
  Que ben deuenda d(eu)s dar bon gardo
 
  E en seu ben per mi seer loado
  non á mester de o én mays dizer, 
  ca Deu-la fez qual melhor fazer *
  soub’eno mundo. E maravilhado
  será quen vir’a senhor que eu vi,
  pelo seu ben, e ben dirá per min
  que ben dev’end’a Deus dar bon gardo*
  
  *Verso ipometro: b9.
  *Verso ipometro: 9'; inoltre non viene rispettato lo schema rimico.
IV IV
 
  De quantas coytas p(or) ela sofri
  Se d(eu)s mha mostre comoa ia ui
  Seendo consa madre(n) hun estrado
 
  de quantas coytas por ela sofri,
  se Deus mh a mostre como a iá vi               
  seendo con sa madr’en hun estrado!
  • letto 556 volte

Da mia senhor, que tan mal dia vi

79,12

Mss.: A 176, B 327.

Cantiga de refran di tre coblas, tra cui le prime due doblas, di sei versi e una fiinda di due versi costruita sul refran. Coblas capfinidas tra il refran della terza e la fiinda. Coblas capdenals tra il primo verso della seconda, della terza e della fiinda e tra il quarto verso della seconda e della terza. Si ravvisa la rima derivata tra il primo verso della prima strofa e il secondo verso della terza.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:137).

Fiinda: c10 c10.

Edizioni: CA 176; Correia, Tese, XVIII; Molteni 271; Machado 268*.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.
 

  • letto 1211 volte

Testo e traduzione

  Da mia senhor, que tan mal dia vi,
  como Deus sabe, máis non direi én
  ora daquesto, ca me non conven.
  Nen me dé Deus ben dela, nen de sí,
  se oj’eu máis de ben querri’ aver                    5
  de saber o mal, e de me tẽer
 
  por seu, que me faz, ca doo de mí
  averia e saberia ben
  qual é gran coita a quen perd’o sén.
  E non me valha per quen o perdi                    10
  se oj’eu máis de ben querri’ aver
  de saber o mal, e de me tẽer
 
  por seu, que me faz, que tan pret’está
  de mí mia morte como veeran
  muitos que pois mia coita creeran.                  15
  E pero non me valha quen mi a dá
  se oj’eu máis de ben querri’ aver
  de saber o mal, e de me tẽer
 
  po<r> seu, que me faz, e non o saber
  nunca per mí, nen pe-lo eu dizer.                    20
  1. Della mia signora, che tanto disgraziatamente ho visto, come sa Dio, non dirò più di questo, poiché non è necessario. Nemmeno Dio mi conceda il bene di lei, né di sé, se oggi io volessi come maggior bene che ella fosse consapevole del male che mi fa

 

  1. e che mi considerasse suo, poiché proverebbe compassione di me e conoscerebbe bene quale sia la grande angoscia di chi perde il senno. E non mi aiuti colei per cui l’ho perso, se io oggi volessi come maggior bene che lei fosse consapevole del male che mi fa

 

  1. e che mi considerasse suo, poiché tanto è vicina la mia morte, come vedranno i molti che poi crederanno alla mia sofferenza. Perciò non mi aiuti chi me la infligge, se io oggi volessi come maggior bene che ella fosse consapevole del male che mi fa

 
   IV. e che mi considerasse suo,
        e mai lo saprà da me, né mai io lo dirò.
 

  • letto 746 volte

Testo critico

 
Da mia senhor, que tan mal dia vi,
como Deus sabe, máis non direi én
ora daquesto, ca me non conven.
Nen me dé Deus ben dela, nen de sí,
se oj’eu máis de ben querri’ aver                             5
de saber o mal, e de me tẽer

por seu, que me faz, ca doo de mí
averia e saberia ben
qual é gran coita a quen perd’o sén.
E non me valha per quen o perdi                             10
se oj’eu máis de ben querri’ aver
de saber o mal, e de me tẽer

por seu, que me faz, que tan pret’está
de mí mia morte como veeran
muitos que pois mia coita creeran.                           15
E pero non me valha quen mi a dá
se oj’eu máis de ben querri’ aver
de saber o mal, e de me tẽer

po<r> seu, que me faz, e non o saber
nunca per mí, nen pe-lo eu dizer.                              20

1 [...]a mia A: lettera miniata mancante 2 sabe e mais A 4 de dela B 8 sa bona B 9 ou quen p(er)de sen A 10 p(or) que non B 16 a daiudar B 19 p o seu A; ouseu B

 
 
v. 2: la lezione tramandata da A è da rifiutare perché errata dal punto di vista sintattico: la congiunzione <e> è coordinante, ma la proposizione che introduce è la principale.
v. 5: Michaëlis edita s<e> og’eu tramite la lezione trasmessa da B poichè, probabilmente, potrebbe non aver letto la ‘letra de espera’ <s> e intende la <e> maiuscola che segue una <s>.
v. 8: Michaëlis non segnala in apparato l’errore.
v. 9: ho accolto a testo il verso così come si presenta sul codice B per ragioni di completezza semantica.
v. 15: il manoscritto B non tramanda questo verso.
v. 19: su questo verso i testimoni non concordano: p o seu A; ouseu B. L’anomalia dell’annotazione di due grafemi successivi in attesa di essere miniati (come avviene anche al v. 8 della cantiga 79,11) nel codice A può indicare un errore d’archetipo, avvalorato dalla
lezione di B. L’archetipo infatti potrebbe aver tramandato la lezione ‘Oseu’ emendata in entrambi i manoscritti perché priva di significato: il revisore del Cancioneiro da Ajuda è intervenuto correttamente sulla base della struttura interstrofica del componimento, che presenta infatti coblas capdenals irrelate tra i primi versi della seconda, della terza e della fiinda; d’altra parte B tramanda la lezione Ouseu, corretta sul verbo ousar, per esigenza di significato, ma inesatta se contestualizzata nel testo. In quest’ultimo, a differenza di quanto analizzato in A, non è possibile determinare su base stemmatica se sia stato il copista di B a intervenire o i suoi predecessori.

  • letto 779 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
 
  [...]a mia sennor, que tan mal dia vi,
  Da mha senhor, que tan mal dia vi,
 
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  como Deus sabe, e máis non direy én
  como Deus sabe, máys non direy én
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  ora daquesto, ca me non conven.
  ora daquesto, ca mi non conven.
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  Nen me dé Deus ben d’ela, nen de sí,
  Nen mi dé Deus ben de d’ela, nen de ssy, +1
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
  se og’eu máis de ben querri’aver
  se oi’eu máys de ben queiri’aver
 
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  de saber o mal, e de me tener
  de saber o mal, e de me teer
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
  po’sseu, que mi faz, ca doo de mí
  por seu, que me faz, ca doo de min
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  averia e saberia ben
  averia e sa bona ben
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
 
  qual é gran coita ou quen perde sén.
  qual é gram coyta a quen perd’o sén.     
 
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  E no’ me valla per quen o perdi
  E non mi valha por que non perdi
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  se og’eu máis de ben querri’aver
  se oi’eu máys
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  ....................................
  ....................................
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  po’sseu, que me faz, que tan pret’está
  por seu, que me faz, que tan pret’está
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  de mí mia morte como veeran
  de mí mha morte como veeram
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  muitos que pois mia coita creeran.
  -------------------------------
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  E pero non me valla quen mi a dá       
  E pero non me valha quen mi a d’aiudar +2
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  se og’eu máis de ben
  se oi’eu máys
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  .....................................
  ....................................
 
  IV,1
  v.19
 
  A
  B
  po’seu, que me faz, e non o saber
  ous’eu, que me faz, e nom o saber
 
  IV,2
  v.20
 
  A
  B
  nunca per mí, nen pe-lo eu dizer.
  nunca per min, nen per lo eu dizer.
  • letto 766 volte

Edizioni

  • letto 642 volte

Michaëlis

Da mia senhor, que tan mal-dia vi
como Deus sabe, mais non direi én
ora d' aquesto, ca me non conven.
Nen me dê Deus ben d' ela, nen de si,
se og' eu mais de ben querria 'ver                          5
de saber o mal, e de me tẽer
 
Po'-sseu, que mi faz, ca doo de mi
averia e saberia ben
qual é gran coita ou quen perde sen.
E no'-me valha per quen o perdi,                            10
se og' eu mais de ben querria 'ver
de saber o mal, e de me tẽer

 
Pos-seu, que me faz, que tan pret' está
de mi mia morte como veeran
muitos que pois mia coita creeran.                          15
E pero ¡non me valha quen mi-a dá,
se og' eu mais de ben querria 'ver
de saber o mal, e de me tẽer

 
Pos-seu, que me faz, e no'-no saber
nunca per mi, nen pelo eu dizer!                              20

 

  • letto 373 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 796 volte

CANZONIERE A

  • letto 635 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 453 volte

Edizione diplomatica

  
       
 
        * a mia sennor que tan mal 
  
  
  
  
  dia ui. como deus sabe e mais no(n)
  
  
  

  direy en. ora daquesto ca me non
  
  
  
 
  con uen. nen me de deus ben dela
​  
  
  
  
  nen desi. s* E ogeu mais de ben
  
  
  
  
  querria uer. de saber o mal e de
 
 
 
  me te(n)er   
  
  *Lo spazio iniziale è dovuto alla mancanza della capitale miniata.
  *La letterina è solo annotata ed è un'indicazione per il miniatore.

 
  p* osseu que mi faz ca doo de mi    
  aueria e saberia ben        
  qual e gran coita ou quen p(er)de sen
  e no me ualla per que no p(er)di.
  s* e ogeu mais de ben querriauer
​  
  *La letterina è annotata ed è un'indicazione per il miniatore.
  *La letterina è solo annotata ed è un'indicazione per il miniatore.
 
  p* osseu que me faz que tan pretesta
  de mi mia morte como ueeran.
  muitos que pois mia coita creeran.
  epero no(n) me ualla quen mia da.
   s* e ogeu mais de ben
  
  *La letterina è annotata ed è un'indicazione per il miniatore.
  *La letterina è annotata ed è un'indicazione per il miniatore.
 
  p o* seu que me faz enono saber.
  nunca per mi nen pelo eu dizer.
  
  *Le letterine sono annotate e sono delle indicazioni per il miniatore.
  • letto 515 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
              a mia sennor que tan mal
  dia ui. como deus sabe e mais no(n)       
  direy en. ora daquesto ca me non
  con uen. nen me de deus ben dela
  nen desi. s E ogeu mais de ben
  querria uer. de saber o mal e de
  me te(n)er
 
          a mia sennor, que tan mal dia vi,
  como Deus sabe, e maís non direy én 
  ora d’aquesto, ca me non conven.
  Nen me dé Deus ben d’ela, nen de si,
  se og’eu maís de ben querri’ aver
  de saber o mal, e de me tener
 
II II
  p osseu que mi faz ca doo de mi
  aueria e saberia ben
  qual e gran coita ou quen p(er)de sen
  e no me ualla per que no p(er)di.
  s e ogeu mais de ben querriauer
 
  po'sseu, que mi faz, ca doo de mi
  averia e saberia ben
  qual é gran coita ou quen perde sén.
  E no’ me valla per quen o perdi
  se og’eu maís de ben querri’ aver
  ............................................................
III III
  p o sseu que me faz que tan pretesta
  de mi mia morte como ueeran.
  muitos que pois mia coita creeran.
  epero no(n) me ualla quen mia da.
  s e ogeu mais de ben
 
  po'sseu, que me faz, que tan pret’está
  de mi mia morte como veeran
  muitos que pois mia coita creeran.
  E pero non me valla quen mi a dá     
  se og’eu maís de ben ...................
  ............................................................
IV IV
  p o seu que me faz enono saber.
  nunca per mi nen pelo eu dizer.
  
  po'seu, que me faz, e non o saber
  nunca per mi, nen pe-lo eu dizer.
 
  • letto 509 volte

CANZONIERE B

  • letto 613 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 502 volte

Edizione diplomatica


 
 
  D a mha senhor que tan mal dia ui
 
 
 
  Como de(us) sabe mays non direy en
  Ora daquesto cami non conuen
  Nen mi de de(us) ben de dela nen dessy
  Se oieu mays de ben queiria uer *
  De saber o mal ede me teer
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  Por seu que me faz ca doo de mi(n)
  A u(er)ia e sa bona ben                  
  q(ua)l e g(ra)m coyta a quen perdo sen
  E non mi valha p(or) que non p(er)di
  Se oieu mays *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  Por seu que mi faz que ta(n) p(re)testa
  demi mha morte como ueeram           
  E p(er)o non me ualha q(ue)(n) mi a daiudar
  Se oieu mays.
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  Ouseu que me faz enomo saber
  Nunca p(er) mi(n) nen p(or)lo eu dizer *
  
  *La fiinda è segnalata da un segno di paragrafo.
  • letto 548 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  D
 a mha senhor que tan mal dia ui
  Como de(us) sabe mays non direy en
  Ora daquesto cami non conuen
  Nen mi de de(us) ben de dela nen dessy
  Se oieu mays de ben queiria uer
  De saber o mal ede me teer
 
  Da mha senhor, que tan mal dia vi,
  como Deus sabe, mays non direy én
  ora d’aquesto, ca mi non conven.
  Nen mi dé Deus ben de d’ela, nen de ssy, *
  se oi’eu mays de ben queiri’aver
  de saber o mal, e de me teer
  
  *Verso ipermetro per dittografia, errore del copista: a11.
II II
  

  Por seu que me faz ca doo de mi(n)
  A u(er)ia e sa bona ben        
  q(ua)l e g(ra)m coyta a quen perdo sen
  E non mi valha p(or) que non p(er)di
  Se oieu mays

 
  por seu, que me faz, ca doo de min
  averia e sa bona ben *
  qual é gram coyta a quen perd'o sén.     
  E non mi valha porque non perdi
  se oi’eu mays ..................................
  ........................................................
  
  *Verso ipometro: b9.
III III
  

  Por seu que mi faz que ta(n) p(re)testa
  demi mha morte como ueeram             
  E p(er)o non me ualha q(ue)(n) mi a daiudar
  Se oieu mays. 

  
  por seu, que me faz, que tan pret’está
  de mi mha morte como veeram. *
  E pero non me valha quen mi a d’aiudar *
  se oi’eu mays .........................................
  
  *Manca il verso con cui rima.
  *Verso ipermetro:12; inoltre non si rispetta lo schema rimico.
IV IV
  Ouseu que me faz enomo saber  
  Nunca p(er) mi(n) nen p(or)lo eu dizer 
 
  ous'eu, que me faz, e nom o saber
  nunca per min, nen per lo eu dizer. 
 
  • letto 591 volte

Desmentido mi á aqui un trobador

79,13

Mss.: A 171, B 322.

Cantiga de meestria di tre coblas di sei versi e una fiinda di tre unissonans. Coblas capcaudadas. Sono presenti le seguenti parole rima imperfette: non, fazer; inoltre si riscontrano le palabras voltas: razon, Nostro Senhor e la rima derivata tra il secondo verso della seconda strofa e il quinto della terza.

Schema metrico: a10 b10 b10 c10 c10 a10 (189:9).

Fiinda: c10 c10 a10.

Edizioni: CA 171; Randgl. I, p. 152; Correia, Tese, XIII; Molteni 266; Machado 263*; Torres, Poesia trovadoresca, p. 178; Dobarro et alii, Literatura, Apéndice I, 24; Gonçalves/Ramos, A lírica, 22.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1292 volte

Testo e traduzione

 
  Desmentido mi á aqui un trobador
  do que dixi da ama, sen razon,
  de cousas pero, e de cousas non.
  Mais u menti, queromi-o eu dizer:
  u non dix’o meio do parecer                    5
  que lhi mui bõo deu Nostro Senhor,
 
  ca, de pran, a fez parecer melhor
  de quantas outras eno mundo son,
  e mui máis mansa, e máis con razon
  falar e riir, e tod’al fazer;                           10
  e fezolhe tan muito ben saber
  que en todo ben é mui sabedor.
 
  E por esto rog’a Nostro Senhor
  que lhe meta eno seu coraçon
  que me faça ben, poi-lo a ela non                 15
  ous’a rogar; e se m’ela fazer
  quisesse ben, non querria seer
  rei, nen seu filho, nen emperador,
 
  se per i seu ben ouvesse a perder;
  ca sen ela non poss’eu ben aver               20
  eno mundo, nen de Nostro Senhor.
 
  1. Un trovatore mi ha smentito qui, senza ragione, su alcune cose, su altre no, riguardo a ciò che dissi su una balia. Ma voglio dire quando ho mentito: quando non rivelai nemmeno la metà della notevole bellezza che le ha concesso Nostro Signore,

 

  1. perché, senza dubbio, la rese più bella di tutte le altre donne nel mondo e molto più docile e più assennata nel parlare e nel ridere, e nel fare tutte le altre cose; e ha fatto in modo che conoscesse così tanto il bene da risultare la maggiore intenditrice in questo ambito.

 

  1. Per questo chiedo a Nostro Signore che le metta nel cuore l’amore per me, poiché a lei non oso chiederlo; e se lei mi volesse amare, non chiederei di essere re, né suo figlio, né imperatore,

 

  1. se per questo io potessi perdere il suo amore; perché senza di lei non posso avere il bene nel mondo, né da Nostro Signore.
  • letto 807 volte

Testo critico

 
Desmentido mi á aqui un trobador
do que dixi da ama, sen razon,
de cousas pero, e de cousas non.
Mais u menti, queromi-o eu dizer:
u non dix’o meio do parecer                                     5
que lhi mui bõo deu Nostro Senhor,

ca, de pran, a fez parecer melhor
de quantas outras eno mundo son,
e mui máis mansa, e máis con razon
falar e riir, e tod’al fazer;                                           10
e fezolhe tan muito ben saber
que en todo ben é mui sabedor.

E por esto rog’a Nostro Senhor
que lhe meta eno seu coraçon
que me faça ben, poi-lo a ela non                             15
ous’a rogar; e se m’ela fazer
quisesse ben, non querria seer
rei, nen seu filho, nen emperador,

se per i seu ben ouvesse a perder;
ca sen ela non poss’eu ben aver                               20
eno mundo, nen de Nostro Senhor.

4 hn B 9 mui mays co(n) razo(n) B 13 rogo A 14 e no sen coraçon B 16 ouso A 19 […]e per y A: lettera miniata mancante 21 no mu(n)do B

 
 
v. 4: Machado e Michaëlis non segnalano l’errore ottico in apparato.
v. 8: Machado riporta in apparato no mu(n)do A poiché, molto probabilmente, non nota il segno di rimando a margine del revisore prima della lezione no con la seguente dicitura: e.
v. 9: ho rifiutato la variante di B poiché, a mio avviso, facilior rispetto a quella di A: il copista potrebbe aver replicato facilmente la medesima struttura del primo emistichio nella seconda parte del verso.
v. 13: ho rifiutato la variante di A dal momento che, pur essendo equipollente a quella di B, il verbo rogar seguito dal complemento indiretto ammette la costruzione con la preposizione a in particolar modo in presenza dei nomina sacra come Deus o Nostro Senhor (cfr. http://glossa.gal/glosario/termo/2980?resaltar=rogar&literal=false [296]).
v. 14: Machado in B legge seu.
v. 16: le varianti sono entrambe ammissibili, ma ho scelto di editare la lezione di B poiché il verbo ousar regge spesso la preposizione a: ousar + a + infinito (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ousar [297]).
v. 19: Correia segnala in apparato l’espunzione della seconda <e> del verbo ouuesse.

  • letto 748 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Desmentido m’á ‘qui un trobador
  Desmentido mh á aqui hun trobador
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  do que dixi da ama, sen razon,
  do que disse da ama, sen razon,
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  de cousas pero, e de cousas non.
  de cousas pero, e de cousas non.
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  Mais u menty, queromi-o eu dizer:
  Mays hn menti, queromh-o eu dizer: 
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  u non dixi o meo do parecer
  hu non dix’o meyo do parecer
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  que lly mui boo deu Nostro Sennor,
  que lhi mui boo deu Nostro Senhor,
 
   II,1
  v.7
 
  A
  B
  ca, de pran, a fez parecer mellor
  ca, de pran, a fez parecer melhor
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  de quantas outras eno mundo son,
  de quantas outras eno mundo son,
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  e muy máis mansa, e máis con razon
  e mui máis manss’, e mui máys con razon
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  falar e riir, e tod’al fazer;
  falar e riir, e tod’al fazer;
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  e fezolle tan muito ben saber
  e fezelhi tan muyto ben saber
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  que en todo ben é mui sabedor.
  que en todo ben é mui sabedor.
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  E por esto rogo Nostro Sennor
  E por esto rog’a Nostro Senhor
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  que lle meta eno seu coraçon
  que lhi meta eno sén coraçon
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  que me faza ben, poi-lo a ela non
  que mi faça ben, poi-lo a ela non
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  ous’-o rogar; e se m’ela fazer
  ous’a rogar; e se m’ela fazer
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  quisesse ben, non querria seer
  quisesse ben, non queria seer
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  Rey, nen seu fillo, nen Emperador,
  Rey, nen seu filho, nen Emperador,
 
  I F.,1
  v.19
 
  A
  B
  […]e per y seu ben ouvesse a perder;
  se per hi seu ben ouvess’a perder;
 
  I F.,2
  v.20
 
  A
  B
  ca sen ela non poss’eu ben aver
  ca sen ela non poss’eu ben aver
 
  I F.,3
  v.21
 
  A
  B
  eno mundo, nen de Nostro Sennor.
  no mundo, nen de Nostro Senhor. -1
  • letto 821 volte

Edizioni

  • letto 636 volte

Michaëlis 1904

Desmentido m' á 'qui un trobador
do que dixi da ama sen razon,
de cousas pero, e de cousas non.
Mais u menti, quero-mi-o eu dizer:
u non dixi o meo do parecer                                    5
que lhi mui bõo deu Nostro Senhor,
 
Ca, de pran, a fez parecer melhor
de quantas outras eno mundo son,
e mui mais mansa, e mais con razon
falar e riir, e tod' al fazer;                                         10
e fezo-lhe tan muito ben saber
que en todo ben é mui sabedor.
 
E por esto rogo Nostro Senhor
que lhe meta eno seu coraçon
que me faça ben, poi'-lo a ela non                           15
ouso rogar; e se m' ela fazer
quisesse ben, non querria seer
rey, nen seu filho, nen emperador,
 
Se per i seu ben ouvess' a perder;
ca sen ela non poss' eu ben aver                             20
eno mundo, nen de Nostro Senhor. 

 

  • letto 492 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 838 volte

CANZONIERE A

  • letto 585 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 439 volte

Edizione diplomatica

 
  
  
  D 
esmentido maqui un

​ 
  
  
  trobador do que dixi da ama sen

​ 
  
   
  razon de cousas pero e de cousas no(n)

​ 
 

   mais u menty quero mio eu di

​ 
 
 
  zer. u non dixi o meo do pa

​ 
 
 
  recer quelly mui boo deu nostro

​ 
  
  
  sennor.

  c*a de pran a fez parecer mellor
  de quantas outras * no mu(n)do son 
  e muy mais ma(n)sa e mais co(n) razo(n)
  falare riir e tod al fazer
  e fezolle tan muito ben saber
  que en todo ben e mui sabedor

​ 
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.  
  *Dopo la parola 'outras' è presente un segno di rimando a margine     del revisore con la seguente dicitura: 'e'. Il correttore non è   intervenuto.

   e* por esto rogo nostro sennor
  quelle meta eno seu coraçon
  que me faza ben poilo aela non
  ouso rogar e semela fazer
  quisesse ben no(n) querria seer
  rey nen seu fillo nen emp(er)ador

​ 
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

   * e per y seu ben ouuesse a p(er)der
  ca sen ela non posseu ben auer
  eno mu(n)do nen de nostro sennor. 

 
  *Lo spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.

  • letto 474 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

 I I
 
  D
 esmentido maqui un
  trobador do que dixi da ama sen
  razon de cousas pero e de cousas no(n)
  mais u menty quero mio eu di
  zer. u non dixi o meo do pa
  recer quelly mui boo  deu nostro
  sennor.
  
  Desmentido m’á ‘qui un trobador
  do que dixi da ama, sen razon,
  de cousas pero, e de cousas non.
  Mais u menty, queromi-o eu dizer:
  u non dixi o meo do parecer
  que lly mui boo deu Nostro Sennor,
II II
 
  c a de pran a fez parecer mellor
  de quantas outras no mu(n)do son
  e muy mais ma(n)sa e mais co(n) razo(n)
  falare riir e tod al fazer
  e fezolle tan muito ben saber
  que en todo ben e mui sabedor
 
  ca, de pran, a fez parecer mellor
  de quantas outras eno mundo son,
  e muy máis mansa, e máis con razon
  falar e riir, e tod’al fazer;
  e fezolle tan muito ben saber
  que en todo ben é mui sabedor.
III III
 
  e por esto rogo nostro sennor
  quelle meta eno seu coraçon
  que me faza ben poilo aela non
  ouso rogar e semela fazer
  quisesse ben no(n) querria seer
  rey nen seu fillo nen emp(er)ador
 
  E por esto rogo Nostro Sennor
  que lle meta eno seu coraçon,
  que me faza ben, poi-lo a ela non
  ouso rogar; e se m’ela fazer
  quisesse ben, non querria seer
  rey, nen seu fillo, nen emperador,
IV IV
   
  e per y seu ben ouuesse a p(er)der  
  ca sen ela non posseu ben auer
  eno mu(n)do nen de nostro sennor. 
 
    e per y seu ben ouvesse a perder;
  ca sen ela non poss’eu ben aver
  eno mundo, nen de Nostro Sennor.
  • letto 447 volte

CANZONIERE B

  • letto 626 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 485 volte

Edizione diplomatica

​ 
  D esmentido mhaa qui hu(n) trobador*
  Do que disse da ama sen razon
  De cousas pero ede cousas non  
  Mays hn menti quero mho eu dizer
  Hu non dixo meyo do parecer
  Quelhi mui boo deu nostro senhor.

 
  *La parola è sottolineata con un tratto di inchiostro differente; molto    probabilmente la sottolineatura è di mano colocciana.

  C a depra(n) a fez parecer melhor
  De q(ua)(n)tas out(ra)s eno mundo son
  E mui mays ma(n)sse mui mays co(n) razo(n)
  Falar e riir etodal fazer
  E fezelhi tan muyto ben saber
  Que entodo ben e mui sabedor

 
  E p(or) esto roga n(ost)rosenhor
  Quelhi meta e no sen coraçon

 

 
  Que mi faça ben poilo aela non
  Ousa rogar. esemela fazer
  Quisesse ben non queria seer
  Rey nen seu filho nen emp(er)ador

  S e p(er)hi seu ben ouuessa perder
  Ca sen ela non posseu ben auer
  No mu(n)do nen de n(ost)ro senhor
  • letto 527 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  D
 esmentido mhaa qui hu(n) trobador
  Do que disse da ama sen razon
  De cousas pero ede cousas non
  Mays hn menti quero mho eu dizer
  Hu non dixo meyo do parecer
  Quelhi mui boo deu nostro senhor.
  
  Desmentido mh á aqui hun trobador
  do que disse da ama, sen razon,
  de cousas pero, e de cousas non.
  Mays hn menti, queromh-o eu dizer: 
  hu non dix’o meyo do parecer
  que lhi mui boo deu Nostro Senhor,
II II
 
  C a depra(n) a fez parecer melhor
  De q(ua)(n)tas out(ra)s eno mundo son
  E mui mays ma(n)sse mui mays co(n) razo(n)
  Falar e riir etodal fazer
  E fezelhi tan muyto ben saber
  Que entodo ben e mui sabedor
 
 
  ca, de pran, a fez parecer melhor
  de quantas outras eno mundo son,
  e mui máis manss’, e mui máys con razon
  falar e riir, e tod’al fazer;
  e fezelhi tan muyto ben saber
  que en todo ben é mui sabedor.

 

III III
 
  E p(or) esto roga n(ost)rosenhor 
  Quelhi meta e no sencoraçon
  Que mi faça ben poilo aela non
  Ousa rogar. esemela fazer
  Quisesse ben non queria seer
  Rey nen seu filho nen emp(er)ador
 
  E por esto rog'a Nostro Senhor
  que lhi meta eno sen coraçon
  que mi faça ben, poi-lo a ela non
  ous'a rogar; e se m’ela fazer
  quisesse ben, non queria seer
  rey, nen seu filho, nen emperador,
IV IV
 
  S e p(er)hi seu ben ouuessa perder 
  Ca sen ela non posseu ben auer
  No mu(n)do nen de n(ost)ro senhor
 
 
  se per hi seu ben ouvess’a perder; 
  ca sen ela non poss’eu ben aver
  no mundo, nen de Nostro Senhor.*

 
  *Verso ipometro: a9

  • letto 562 volte

Deus, que mi oj'aguisou de vos veer

79,14

Mss.: A 175, B 326.

Cantiga de refran di tre coblas di sei versi di cui le prime due doblas. È presente la rima derivata tra il quarto verso della prima e della terza strofa.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C8 C8 (160:275).

Edizioni: CA 175; Correia, Tese, XVII; Molteni 270; Machado 267*.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1226 volte

Testo e traduzione

 
  Deus, que mi oj’aguisou de vos veer
  e que è da mia coita sabedor,
  el sab’oje que con mui gran pavor
  vos digo eu esto, ja ei de dizer:
  “Moir’eu, e moiro por alguen                   5
  e nunca vus máis direi én!”.
 
  E, mentr’eu vi que podia viver
  na mui gran coita’n que vivo d’amor,
  non vus dizer ren tive por melhor;
  mais, digo esto, pois me vejo morrer:     10
  “Moir’eu, e moiro por alguen
  e nunca vus máis direi én!”.
 
  E non á no mundo filha de rei
  a que d’atanto devess’a pesar,
  nen estraidade d’om’a filhar                     15
  por quant’ist’é que vus ora direi:
  “Moir’eu, e moiro por alguen
  e nunca vus máis direi én!”.
 
  1. Dio, che oggi ha fatto in modo che io vi vedessi e che è a conoscenza del mio patimento,  sa anche che oggi con immenso sgomento a voi dico questo, e ormai dirò: “Io muoio, e muoio per qualcuna, e mai vi dirò di più!”.

 

  1. E, nello stesso momento in cui ho capito che sarei sopravvissuto al grande patimento d’amore con il quale convivo, ho ritenuto conveniente non dirvi nulla; ma, dal momento in cui mi vedo morire, dico questo: “Io muoio, e muoio per qualcuna, e mai vi dirò di più!”.

 

  1. E non esiste al mondo figlia di re alla quale questo debba dar fastidio o che non debba tollerare il comportamento strano di un uomo per il motivo che ora vi dirò: “Io muoio, e muoio per qualcuna, e mai vi dirò di più!”.
  • letto 832 volte

Testo critico

 
Deus, que mi oj’aguisou de vos veer
e que è da mia coita sabedor,
el sab’oje que con mui gran pavor
vos digo eu esto, ja ei de dizer:
“Moir’eu, e moiro por alguen                                    5
e nunca vus máis direi én!”.

E, mentr’eu vi que podia viver
na mui gran coita’n que vivo d’amor,
non vus dizer ren tive por melhor;
mais, digo esto, pois me vejo morrer:                      10
“Moir’eu, e moiro por alguen
e nunca vus máis direi én!”.

E non á no mundo filha de rei
a que d’atanto devess’a pesar,
nen estraidade d’om’a filhar                                     15
por quant’ist’é que vus ora direi:
“Moir’eu, e moiro por alguen
e nunca vus máis direi én!”.

2 demha B 3 sabore B 4 digueu est e ia e A digueu esto ia ey B 5 […]oyreu A: lettera miniata mancante 7 […] mentreu A: lettera miniata mancante 9 tine B 10 digueu esto B 13 m no a A 14 de tanta B 15 estrayadade B 16 quantest queu(os) B 17 […]oireu A: lettera miniata mancante

 
 
v. 3: la variante di A potrebbe essere considerata ridondante poiché al verso 1 è già presente l’avverbio di tempo oge. La lezione tramandata dal manoscritto B però, pur presentando un’alternativa valida tramite l’avverbio or, offre una costruzione sintattica errata: la congiunzione e, prima di una proposizione completiva, è inadeguata. Per questo motivo ho accolto a testo la lezione trasmessa dal codice A. Michaëlis, Machado e Correia leggono saboie in B, rilevando solo una variante grafica e non una variante sostanziale. | Machado e Correia leggono con uiu in B.
v. 4: Michaëlis e Correia considerano la lezione di B esto ia errore poiché, come spiega Correia, “O erro de B ("esto ia") deve resultar da fácil confusão entre e e o”. A mio avviso questo non è da ritenersi tale, al contrario si può considerare variante grafica (est’ ~ esto): è vero, il copista di B potrebbe aver banalmente confuso due vocali molto simili, ma quello di A potrebbe aver omesso volutamente la <o> per evitare la sinalefe. Riguardo al secondo emistichio le studiose editano: e ja ei de dizer. Anche io ho preferito la lectio del manoscritto B dal momento che la perifrasi di obbligazione aver + de + inf. è presente anche in altre due cantigas de amor dell’autore (cfr. 11,2; 20,21); al contrario la stessa perifrasi costruita con il verbo seer + de + inf. è utilizzata da J. S. Coelho solo in una cantiga d‘escarnho (cfr. 35,24). Per tutti i motivi sopra elencati ho editato: vos digo eu esto, ja ei de dizer, accogliendo l’intero verso così come si presenta sul codice B.
v. 9: Michaëlis non segnala l’errore ottico in apparato.
v. 13: Michaëlis non riporta l’errore in apparato; Machado legge e no a in A.
v. 14: Michaëlis in B legge de tanto.

  • letto 750 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Deus que mi og’aguisou de vos veer 
  Deus que m’oi’aguisou de vus veer
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  e que é da mia coita sabedor,
  e que é de mha coyta sabedor,
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  el sab’oge que con muy gran pavor
  el sab’or’e que con mui gram pavor
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  vos digu’eu est’, e ia e de dizer:
  vus digu’eu esto, ia ey de dizer:
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  "[…]oyr’eu, e moyro por alguen!
  « Moyr’eu, e moyro per alguen!
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  E nunca vus máys direy én”.
  E nunca vus máis direi én”.
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
  […]mentr’eu vi que podia viver -1
  E mentr’ eu vi que podia viver
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  na mui gran coita’n que vivo d’amor,
  na mui gram coyta’n que vivo d’amor,
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  non vus dizer ren tive por mellor;
  non vus dizer ren tine per melhor;
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  mais, digu’esto, pois me veio morrer:
  mais, digu’eu esto, pois me veio moirer: +1
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  “Moir’eu, e moiro por alguen!
  “Moyr’eu, e moyro per alguen!
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  ............................
  ............................
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  m no á no mundo filla de Rey  -1
  E non á no mundo filha de Rey
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  a que d’atanto deves’a pesar,
  a que de tanta devess’a pesar,
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  nen estraydade d’om’ a fillar
  nen estrayadade d’om’ a filhar
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  por quant’yst’é que vus ora direy:
  per quant’est que vus ora direy: -1
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  “[…]oir’eu, e moiro por alguen!
  “Moyr’eu, e moyro
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  ...............................
  ...............................
  • letto 837 volte

Edizioni

  • letto 731 volte

Michaëlis

Deus que mi-oj' aguisou de vus veer
e que é da mia coita sabedor,
el sab' oge que con mui gran pavor
vus dig' eu est', e ja ei de dizer:
"Moir' eu, e moiro por alguen!                                  5
E nunca vus mais direi én."
 
E mentr' eu vi que podia viver
na mui gran coita 'n que vivo d' amor,
non vus dizer ren tive per melhor;
mais digu' esto, pois me vejo morrer:                      10
"Moir' eu, e moiro por alguen!
E nunca vus mais direi én."

 
E non á no mundo filha de rei
a que d' atanto devess' a pesar
nen estrãidade d' om' a filhar,                                  15
por quant' ist' é, que vus ora direi:
"Moir' eu, e moiro por alguen!
E nunca vus mais direi én." 

 

  • letto 383 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 873 volte

CANZONIERE A

  • letto 642 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 499 volte

Edizione diplomatica

 
 
 
 
 
  
  D Eus que miogen* aguisou
 
 
 
   de uos ueer. e que e da mia coita
 
  
  
  sabedor. el sab oge quecon muy
  
  
  
  gran pauor. uos digueu est e ia e
 
 
 
  de dizer.              *oyreu e moyro por
 
  
  
  alguen. e nunca uus mays.
 
  
  
   direy en.

 
  *Le lettere 'en' sono espunte.

  *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.

 
               
  
  
        * mentreu ui que podia uiuer.
  na mui gran coitan que uiuo damor
  non u(us) dizer ren tiue por mellor.
  mais diguesto pois me ueio morrer.
  m*oireu emoiro por alguen.

  
  *L'ampio spazio iniziale è dovuto alla mancanza della lettera capitale     miniata.
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.



 
       
         
         
  m* no a no mundo filla de rey
  aque datanto deuesa pesar.
  nen estraydade dom a fillar.

​ 
 
  
  por quantyst e que u(us) ora direy.
  * oireu e moiro por alguen.

 
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.
  *
La letterina è un'indicazione per il miniatore, ma non è decifrabile. 

  • letto 521 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I

 
  D
Eus que miog aguisou
  de uos ueer . e que e da mia coita
  sabedor . el sab oge quecon muy
  gran pauor . uos digueu est e ia e
  de dizer .         oyreu e moyro por
  alguen . e nunca uus mays .
  direy en .

 
  Deus, que mi og'aguisou de vos veer 
  e que é da mia coita sabedor,
  el sab’oge que con muy gran pavor
  vos digu eu est’, e ia é de dizer:
  "    oyr’eu e moyro por alguen
  e nunca vus máys direy én!”.
 
II II
         
           mentreu
 ui que podia uiuer .
  na mui gran coitan que uiuo damor
  non u(us) dizer ren tiue por mellor .
  mais diguesto pois me ueio morrer .
  m oireu emoiro por alguen
  
        mentr’eu vi que podia viver*​
  na mui gran coita’n que vivo d’amor,
  non vus dizer ren tive por mellor;
  mais, digu esto, pois me veio morrer:
  “Moir’eu e moiro por alguen
  ................................................

  
  *Il verso è ipometro a causa della lettera iniziale miniata mancante: a9

III III
  m no a no mundo filla de rey
  aque datanto deuesa pesar .
  nen estraydade dom a fillar .
  por quantyst e que u(us) ora direy .
      oireu e moiro por alguen .
 
 

            

       
  m no á no mundo filla de rey
  a que d’atanto deves’a pesar,
  nen estraydade d’om’ a fillar
  por quant’yst’ é que vus ora direy:
  “    oir’eu e moiro por alguen
  ...............................................
  • letto 506 volte

CANZONIERE B

  • letto 566 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 536 volte

Edizione diplomatica

     D eus que moia guisou deu(us) ueer
  E que e demha coyta sabedor
  El sabore que con mui gram pauor
  U(us) digueu esto ia ey de dizer
  *Moyreu e moyro per alguen
  E nunca u(us) mays direy en

  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

 
  E ment(re)u ui que podia uiuer
  Na mui g(ra)m coyta(n) que uiuo damor
  Non u(us) dizer ren tine p(er) melhor
  Mais digueu esto pois me ueio moirer
  *Moyreu e moyro p(er) alguen

​  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  E non a no mu(n)do filha de rey
  A que de tanta deuessa pesar
  Nen estrayadade doma filhar
  p(er) quantest queu(us) ora direy
  *Moyreu e moyro. 

 
 
 *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  • letto 452 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  D 
eus que moia guisou deu(us) ueer
  E que e demha coyta sabedor
  El sabore que con mui gram pauor
  U(us) digueu esto ia ey de dizer
  Moyreu e moyro per alguen
​  E nunca u(us) mays direy en​
 
  Deus, que m’oi' aguisou de vus veer
  e que é de mha coyta sabedor,
  el sab’or'e que con mui gram pavor
  vus digu eu esto, ia ey de dizer:
  "Moyr’eu e moyro per alguen
  e nunca vus máis direi én!”.
II II
 
  E ment(re)u ui que podia uiuer 
  Na mui g(ra)m coyta(n) que uiuo damor
  Non u(us) dizer ren tine p(er) melhor
  Mais digueu esto pois me ueio moirer
  Moyreu e moyro p(er) alguen
 
  E, mentr’ eu vi que podia viver
  na mui gram coyta’n que vivo d’amor,
  non vus dizer ren tine per melhor;
  mais, digu eu esto, pois me veio moirer:*
  “Moyr’eu e moyro per alguen 
  ...............................................

  
  *Il verso è ipermetro: a11

III III
 
  E non a no mu(n)do filha de rey
  A que de tanta deuessa pesar
  Nen estrayadade doma filhar
  p(er) quantest queu(us) ora direy
  Moyreu e moyro. 
 
  E non á no mundo filha de rey
  a que d’etanta devess’a pesar,
  nen estrayadade d’om’ a filhar
  per quant’est que vus ora direy:*
  “Moyr’eu e moyro ………….
  ……………………………..

  
  *Verso ipometro: a9

  • letto 590 volte

Dizen que digo que vos quero ben

79,15

Mss.: A 178, B 329.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi e una fiinda di due. Coblas capcaudadas tra la terza e la fiinda. Si ravvisa la seguente palabra volta: dizer.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:138).

Fiinda: c10 c10.

Edizioni: CA 178; Correia, Tese, XX; Molteni 273; Machado 270*; Piccolo 46.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1277 volte

Testo e traduzione

 
  Dizen que digo que vos quero ben,
  senhor, e buscan-mi convosco mal,
  mais rog’a Deus, senhor, que pod’e val
  e que o mund’e vos en poder ten:
  “se o dixe, mal me leixe morrer,                           5
  se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.
 
  E venh’a vós, chorando destes meus
  olhos con vergonha e con pavor
  e con coita que ei desto, senhor,
  que vos disseron, e rog’assi a Deus:                   10
  “se o dixe, mal me leixe morrer,
  se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.
 
  Non me sei én d’outra guisa salvar,
  mais nunca o soub’ome nen molher
  per mí, nen vos, e Deus, se lhe prouguer,           15
  rogo eu assi quanto posso rogar:
  “se o dixe, mal me leixe morrer,
  se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.
 
  E lhe faça atal coita sofrer,
  qual faz a min e non o ous’a dizer!                      20
 
 
I.Dicono che rivelo di amarvi, signora, ma cercano di mettermi in cattiva luce con voi, per questo, signora, chiedo a Dio onnipotente e che ha potere sul mondo e su di voi: “se lo rivelai, che io possa morire in malo modo, altrimenti, signora, muoia senza riguardi chi ve lo disse!”.
 
II.E vengo presso di voi, piangendo da questi miei occhi con vergogna, con paura, e con il dolore che provo per quello che vi dissero, signora, e così prego Dio: “se lo rivelai, che io possa morire in malo modo, altrimenti, signora, muoia senza riguardi chi ve lo disse!”.
 
 
III.Non so salvarmi in altro modo e mai lo seppe da me né uomo né donna, né voi, e a Dio, se gli aggrada, chiedo così quanto posso richiedere: “se lo rivelai, che io possa morire in malo modo, altrimenti, signora, muoia senza riguardi chi ve lo disse!”.
 
IV.E gli faccia soffrire la stessa pena che fa soffrire a me e che non oso dire!
 
  • letto 853 volte

Testo critico

 
Dizen que digo que vos quero ben,
senhor, e buscan-mi convosco mal,
mais rog’a Deus, senhor, que pod’e val
e que o mund’e vos en poder ten:
“se o dixe, mal me leixe morrer,                               5
se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.

E venh’a vós, chorando destes meus
olhos con vergonha e con pavor
e con coita que ei desto, senhor,
que vos disseron, e rog’assi a Deus:                       10
“se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.

Non me sei én d’outra guisa salvar,
mais nunca o soub’ome nen molher
per mí, nen vos, e Deus, se lhe prouguer,               15
rogo eu assi quanto posso rogar:
“se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo-lo foi dizer!”.

E lhe faça atal coita sofrer,
qual faz a min e non o ous’a dizer!                           20

2 busca(n) con uusco A 10 rogassy d(eu)s B 13 No me A 15 puguer A 19 faça tal B 20 enon ouso A

 
 
v. 2: il verso trasmesso dal codice A è stato trascritto due volte: il primo che si riesce ancora a intravedere è stato eraso ma tramandava la lezione corretta buscan me, che evita l’ipometria, generata invece nel secondo; è quest’ultimo però a rappresentare l’ultima volontà del copista. La mia scelta dunque non può che ricadere sulla lezione tramandata da B. Michaëlis ritiene che il copista abbia riscritto il verso non volutamente.
v. 10: entrambe le lezioni sono accettabili ma ho accolto la variante di A poiché il verbo rogar, pur essendo transitivo, ammette la costruzione con la preposizione a di fronte ai nomina sacra.
v. 13: nel codice l’errore è frequente ed è dovuto, come nel caso dell’avverbio di quantità máis > mas, all’influenza del castigliano; Michaëlis non lo considera errore ed edita no’-me sei; Machado non segnala l’errore in apparato.
v. 15: Machado non segnala l’errore in apparato.
v. 19: nessun editore segnala l’errore di B in apparato. Machado, come sua consuetudine, non considera il segno di rimando a margine del revisore del Cancioneiro A per risolvere l’ipometria del verso, e indica in apparato la lezione in modo errato. Il modus operandi del revisore e l’errore di B offrono la possibilità di valutare due ipotesi: o siamo di fronte a un
errore d’archetipo, che il revisore di A corregge autonomamente; o i copisti dimenticano di trascrivere una delle due <a> che si susseguono, generando così errore poligenetico. Correia edita il verso ipometro di una sillaba.
v. 20: ho accolto a testo la variante trasmessa dal codice B per due ragioni: in primo luogo perché il grafema <o>, che segue l’avverbio non, era probabilmente presente sull’archetipo, considerato che si ravvisa anche nel manoscritto A, ma espunto dal copista (o dal revisore) per equivoche ragioni isometriche; in secondo luogo perché il complemento diretto o è necessario per offrire un senso pieno al verso. Inoltre la costruzione ousar + a è corretta secondo un uso frequente nella lirica profana galego-portoghese (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ousar#fc-comp_verb-1 [298]).

  • letto 816 volte

Collazione

  I,1
  v.1
 
  A
  B
 
  Dizen que digo que vos quero ben,
  Dizen que digo que vus quero ben,
  I,2
  v.2
 
  A
  B
 
  sennor, e buscan convusco mal, -1
  senhor, e buscan-mi convosco mal,
  I,3
  v.3
 
  A
  B
 
  mas rog’a Deus, sennor, que pod’e val
  mays rog’a Deus, senhor, que pod’e val
  I,4
  v.4
 
  A
  B
 
  e que o mund’e vos en poder ten:
  e que o mund’e vos en poder ten:
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
 
  “se o dixe, mal me leixe morrer,
  “se o dixi, mal me leixe morrer,
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
 
  se non, sennor, quen vo-lo foy dizer!”.
  se non, senhor, quen vo-lo foy dizer!”.
  II,1
  v.7
 
  A
  B
 
  E venn’a vós, chorando destes meus
  E venh’a vós, chorando destes meus
 
  II,2
  v.8
 
 
  A
  B
 
  ollos con vergonna e con pavor
  olhos con vergonha e con pavor
  II,3
  v.9
 
  A
  B
 
  e con coita que ei desto, sennor,
  e con coyta que ei desto, senhor,
  II,4
  v.10
 
  A
  B
 
  que vos disseron, e rog’assi a Deus:
  que vus disserom, e rog’assy Deus:
  II,5
  v.11
 
  A
  B
 
  “se o dixe, mal me
  “se o dixi
  II,6
  v.12
 
  A
  B
 
  ....................................
  ....................................
  III,1
  v.13
 
   A
  B
 
  No me sei én d’outra guisa salvar,
  Non me sey én d’outra guisa salvar,
  III,2
  v.14
 
  A
  B
 
  mas nunca o soub’ome nen moller
  mays nunca o soub’ome nen molher
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  per mí, nen vos, e Deus, se lle puguer,
  per min, nen vos, e Deus, se lhi prouguer,
  III,4
  v.16
 
  A
  B
 
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  III,5
  v.17
 
  A
  B
 
  “se o dixe, mal me
  “se o dixi,
  III,6
  v.18
 
  A
  B
 
  ............................
  ............................
 
  IV,1
  v.19
 
 
  A
  B
 
  E lle faça atal coita soffrer,
  E lhi faça tal coyta sofrer, -1
  IV,2
  v.20
  A
  B
  qual faz a min e non ouso dizer!
  qual faz a min e non o ous’a dizer! 
  • letto 861 volte

Edizioni

  • letto 617 volte

Michaëlis

Dizen que digo que vus quero ben,
senhor, e buscan-me convusco mal;
mais rog' a Deus Senhor, que pod' e val
e que o mund' e vos en poder ten:
Se o dixe, mal me leixe morrer,                               5
se non, senhor, quen vo'-lo foi dizer!
 
E venh' a vos chorando d' estes meus
olhos con vergonha e con pavor,
e con coita que ei d' esto, senhor,
que vus disseron, e rog' assi Deus:                         10
Se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo'-lo foi dizer!

 
No'-me sei én d' outra guisa salvar,
mais nunca o soub' ome nen molher
per mi, nen vos, e Deus, se lhe prouguer',              15
rogu' eu assi quanto posso rogar:
Se o dixe, mal me leixe morrer,
se non, senhor, quen vo'-lo foi dizer!

 
E lhe faça atal coita soffrer
qual faz a min e non ous' a dizer!                             20

 

  • letto 380 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 758 volte

CANZONIERE A

  • letto 599 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 477 volte

Edizione diplomatica


 
 
 
  D
 izen que digo que vos que
  

            nnor e     can me conuusco *
​  

  ro ben sennor e busca(n) con uusco mal mas
  
  
  
  rog a deus * que pod e ual. e que omund e
  
  
  
  uos en poder ten. S e o dixe mal me
  
  
  
  leixe morrer senon sennor quen uolo
​  
  
  
  foy dizer.
  
  *La pagina è tagliata e non si decifrano alcune lettere.
  *Dopo la parola 'deus' è presente un segno di rimando a margine del     revisore con la seguente dicitura: 'sen(n)or
'. Il correttore non è          intervenuto.

  Euenn auos chorando destes meus
  ollos con vergonna e con pauor
  e con coita que ei desto sennor
  q(ue) uos dissero(n) e rog assi a deus
  S e o dixe mal me
  N o me sei end outra guisa saluar.
  mas nunca o soub ome ne(n) moller
  per mi ne(n) uos e d(eu)s selle puguer.   
  rogueu assi quanto posso rogar.
  S e o dixe mal me.
 
  E
lle faça * tal coita soffrer
  qual faz ami(n) enon* ouso dizer.
  
  *Dopo la parola 'faça' è presente un segno di rimando a margine del      revisore con la seguente dicitura: 'a'. Il correttore non è intervenuto.
  *Dopo 'enon' è presente una 'o' espunta.
  • letto 457 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  D
izen que digo que vos que
         nnor e    can me conuusco
ro ben sennor e busca(n) con uusco mal mas
rog a deus que pod e ual. e que omund e
uos en poder ten. S e o dixe mal me
leixe morrer senon sennor quen uolo
foy dizer.
 
  Dizen que digo que vos quero ben, 
  ....................................................... *
  sennor, e buscan convusco mal *
  mas rog’a Deus, sennor, que pod’ e val
  e que o mund’ e vos en poder ten:
  "se o dixe, mal me leixe morrer,
  se non, sennor, quen vo-lo foy dizer!".
  
  *La pagina è tagliata, il verso e eraso e riportato sotto.
  *Verso ipometro: b9.
II II
    
 
Euenn auos chorando destes meus
  ollos con vergonna e con pauor
  e con coita que ei desto sennor
  q(ue) uos dissero(n) e rog assi a deus
  Se o dixe mal me
 
  E venn’ a vos, chorando d’estes meus
  ollos con vergonna e con pavor
  e con coita que ei d’esto, sennor,
  que vos disseron, e rog’assi a Deus: 
  "se o dixe, mal me ............................
  .........................................................
III III
  
  N
o me sei end outra guisa saluar.
  mas nunca o doub ome ne(n) moller
  per mi ne(n) uos e d(eu)s selle puguer.
  rogueu assi quanto posso rogar.       
  S e o dixe mal me.

 
 

  No me sei én d’outra guisa salvar,
  mas nunca o soub’ome nen moller
  per mi, nen vos, e Deus, se lle puguer,
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  "se o dixe, mal me ...............................
  ...........................................................
IV IV
 
  E
lle faça tal coita soffrer
  qual faz ami(n) enon ouso dizer.
 
  E lle faça atal coita soffrer,
  qual faz a min e non ouso dizer!     
  • letto 433 volte

CANZONIERE B

  • letto 507 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 467 volte

Edizione diplomatica

    
 
 
  D
 izen que digo queu(us) quero ben
  Senhor e buscan mi con uosco mal  
  Mays rogade(us) senhor que pode ual
  E que o munde uos en poder ten
  Seo dixi mal me leixe morrer *
  Se non senhor quen uolo foy dizer
​  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  E uenhauos chorando destes me(us)
  Olh(os) con u(er)gonha . e con pauor .
  E con coyta que ei desto senhor
  Queu(us) diss(er)om e rogassy d(eu)s
  Seo dixi *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  No(n)me sey en dout(ra) g(ui)sa saluar
  Mays nu(n)cao soubome ne(n) molher
  p(er) mi(n) nen uos . ed(eu)s selhi prouguer .
  R ogueu assi q(ua)(n)to posso rogar
  Seo dixi *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  Elhi faça tal coyta sofrer .
  Qual faz a mi(n) e nono ousa dizer
  
  *La fiinda è segnalata da un segno di paragrafo.
  • letto 473 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  D izen que digo queu(us) quero ben
  Senhor e buscan mi conuosco mal  
  Mays rogade(us) senhor que pode ual
  E que o munde uos en poder ten
  Seo dixi mal me leixe morrer
  Se non senhor quen uolo foy dizer
 
  Dizen que digo que vus quero ben,
  senhor, e buscan-mi convosco mal,
  mays rog’a Deus, senhor, que pod’e val
  e que o mund’e vos en poder ten:
  "se o dixi, mal me leixe morrer,    
  se non, senhor, quen vo-lo foy dizer!".
 
II II
  E uenhauos chorando destes me(us)
  Olh(os) con u(er)gonha . e con pauor .
  E con coyta que ei desto senhor
  Queu(us) diss(er)om e rogassy d(eu)s
  Seo dixi
 
  E venh’a vos, chorando d’estes meus
  olhos con vergonha e con pavor,
  e con coyta que ei d’esto, senhor,
  que vus disserom, e rog’assy Deus
  se o dixi .........................................
  .......................................................
III III
  No(n)me sey en dout(ra) g(ui)sa  saluar
  Mays nu(n)cao soubome ne(n) molher
  p(er) mi(n) nen uos . ed(eu)s selhi prouguer .
  R ogueu assi q(ua)(n)to posso rogar
  Seo dixi
 
  Non me sey én d’outra guisa salvar,
  mays nunca o soub’ome nen molher
  per min, nen vos, e Deus, se lhi prouguer',
  rogu’eu assi quanto posso rogar:
  "se o dixi, .............................................
  ............................................................
IV IV
  Elhi faça tal coyta sofrer .
  Qual faz a mi(n) e nono ousa dizer
 
  E lhi faça tal coyta sofrer, *
  qual faz a min e non o ous’a dizer! 
   
  *Verso ipometro: c9.
  • letto 529 volte

Don Estevan fez<o> sa partiçon

79,17

Ms.: V 1014.

Cantiga de meestria di tre coblas singulars di sette versi, ove la rima b della prima strofa è uguale alla rima a della seconda. Coblas capcaudadas tra la prima e la seconda. Si riscontra la palabra volta ben; è presente la rima derivata tra il secondo e il settimo verso della terza strofa.

Schema metrico: I: a10 b10 [a10] b10 c10’ c10’ b10 (101:22);
                             
                            II: a10 b10’ a10 b10’ c10 c10 b10’ (101:24);
                            
                            III: a10’ b10’ a10’ b10’ c10 c10 b10’ (101:33).

Edizioni: Lapa 231; Lopes 194-195; Machado 1661; Braga 1014.

 

  • letto 1176 volte

Testo e traduzione

 
  Don Estevan fez<o> sa partiçon
  con seus irmãos e caeu mui ben
  [...]
  en Lisboa e mal en Santaren,
  mais en Coimbra caeu ben provado!                 5
  Caeu en Runa, atá eno Arnado
  en todos tres os portos que i <ten>.
 
  Quen diz d’Estevan que non vee ben
  digo eu que mente, ca diz mui gran falha
  e <eu> mostrarlh’-ei que non disse ren,            10
  nen é recado que nulha ren valha;
  pero mostrado devia seer
  ca non pode per nulha ren veer
  “mal ome” que non vee nemigalha!
 
  E nen lho diss’e sei que lho non diria                15
  ca vee mal se migo falass’ante,
  ou se o viss’andar fora da via,
  com’o u eu vi en junt’a Amarante
  que non sábia sair dun tojal;
  por én vos digo que non ve<e> mal                   20
  quen vee derredo quant’é deante!
 
I.Don Estevan ha ripartito i beni con i suoi fratelli ed è “caduto” molto bene [...] a Lisbona e non a Santarém, ma a Coimbra è stato accontentato in maniera evidente! È “caduto” bene anche a Runa, lo stesso nell’Arnado in tutti i suoi tre porti.
 
II.Chi dice che Estevan non vede bene io dico che mente perchè dice una grossa bugia e gli dimostrerò che non dice nulla di vero, né che dá una valida informazione; ma dovrebbe essere dimostrato che chi non vede nulla non può per nessuna ragione vedere un “mal intenzionato”!
 

III.E né gliel’ho detto, e so che non gli dirò che vede male se anche avesse parlato davanti a me, a meno che non lo avessi visto deviare, come l’ho visto fare vicino ad Amarante, poiché non sapeva come uscire da una sterpaglia di ginestre; perciò vi dico che non vede male chi vede di dietro quando è davanti.
 

  • letto 764 volte

Edizioni

  • letto 636 volte

Lapa

Don Estêvan fezo sa partiçon
con seus irmãos e caeu mui ben
...
en Lisboa e mal en Santaren,
mais en Coimbra, caeu ben provado;                       5
caeu en Runa atá eno Arnado,
en tôdolos três portos que i ten.
 
Quen diz d' Estêvan que non vee ben
digu' eu que mente, ca diz mui gran falha;
e ar mostrar-lh'-ei que non disse ren                        10
nen á recado que nulha ren valha;
pero mostrado devia seer
ca non pode per nulha ren veer
mal ome que non vee nemigalha.
 
E se lho diz, sei que lhe non diria                             15
ca vee mal, se migo falass' ante,
ou se o visse andar fora da via,
comoo eu vi en junt' a Amarante,
que non sabia sair dun tojal;
poren vos digo que non vee mal                               20
quen vee de redo quant' é deante. 

 

  • letto 438 volte

Testo critico

 
Don Estevan fez<o> sa partiçon
con seus irmãos e caeu mui ben
[...]
en Lisboa e mal en Santaren,
mais en Coimbra caeu ben provado!                      5
Caeu en Runa, atá eno Arnado
en todos tres os portos que i <ten>.

Quen diz d’Estevan que non vee ben
digo eu que mente, ca diz mui gran falha
e <eu> mostrarlh’-ei que non disse ren,                 10
nen é recado que nulha ren valha;
pero mostrado devia seer
ca non pode per nulha ren veer
“mal ome” que non vee nemigalha!

E nen lho diss’e sei que lho non diria                     15
ca vee mal se migo falass’ante,
ou se o viss’andar fora da via,
com’o u eu vi en junt’a Amarante
que non sábia sair dun tojal;
por én vos digo que non ve<e> mal                       20
quen vee derredo quant’é deante!

1 fez sa 7 que hy son 10 emostrarlhey 20 no(n) ues mal
 
 
v. 1: Machado edita il verso ipometro.
v. 3: il codice non tramanda questo verso e nessun editore lo ha ricostruito. La cobla presenta svariati toponimi in relazione ai possedimenti ereditati da Don Estevan, difficili perciò da congetturare nel caso specifico. Questo è anche il motivo per cui in http://cantigas.fcsh.unl.pt/cantiga.asp?cdcant=1437&pv=sim [299] questa strofa di sei versi è considerata appartenente a un altro componimento, andato perduto probabilmente a causa del sistema della pecia, poiché il significato della prima strofa appare slegato dal resto del testo. Avvalora, inoltre, questa tesi il v. 7 poiché il manoscritto trasmette la lezione que hy son che modifica il sistema rimico rispetto a quello delle successive due strofe. Personalmente, rispettando la disposizione del testo sul codice ho preferito editare un unico testo, sebbene da un punto di vista strettamente semantico restano delle perplessità. Dal punto di vista metrico-rimico invece, ho accolto la proposta che ha fornito Tavani in RM.
v. 7: riguardo alla congettura que i <ten> vd. nota 3. Lapa edita en tôdolos três portos que i ten.
v. 10: il verso risulta ipometro di una sillaba: Machado edita il verso ipometro; Lapa propone e [ar] mostrar-lh’-ei.
v. 11: Lapa edita nen á recado intendendo l’espressione ‘nem tem inteligêncía, ponderação’.
v. 15: il verso potrebbe risultare ipermetro di una sillaba ma il verbo diria permette una sineresi tra le ultime due vocali, dunque non ho ritenuto necessario intervenire. Lapa legge ed edita E se lho diz, sei que lhe non diria.
v. 17: Lapa legge ed edita ou se o visse andar fora da via.
v. 18: Lapa legge ed edita como o eu vi en junt’a Amarante; Machado legge encu(n)taamarante, ma edita emendando en iunt a Amarante.
v. 20: Machado segnala in apparato ‘ues por uee’.
v. 21: il verso difetta di una sillaba e, poiché è necessario emendare la coniugazione del verbo veer (ves > vee) considerato che non viene rispettata la concordanza tra il soggetto di terza persona singolare e il predicato, l’ipometria si risolve proprio in questo punto. Lapa non segnala l’errore in apparato.

  • letto 763 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 732 volte

CANZONIERE V

  • letto 542 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 417 volte

Edizione diplomatica


 
 
  Don esteuam fez sa partiçon
  con se(us) irma(os) e caeu mui ben
  enlixboa emal en santarem
  mays en coynbra ca eu ben p(ro)uado
  ca eu en runa ata eno arnado
  en tod(os) tres os portos que hy son
 
 
  Q ue(n) diz desteua(n) q(ue) no(n) uee ben
  di gueu q(ue) me(n)te ca diz mui g(ra)n falha
  e mostrarlhey q(ue) no(n)disse re(n)
  ne(n) e recado q(ue) nulha ren ualha
  p(er)o mostrado deuya seer
  ca non pode p(er) nulha re(n) ueer
  mal home q(ue) no(n) uee nemigalha
 
 
 
  E menlho disse sey q(ue) lho no(n) diria
  ca uee mal se migo falassante
  ou seo uissandar forada uya
  comou eu ui eniu(n)taamara(n)te
  q(ue) no(n) sabia sayr duu(n) toial
  porenu(os) digo q(ue) no(n) ues mal
  que(n) uee de redo qua(n)te deante
 
  • letto 479 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Don esteuam fez sa partiçon
  con se(us) irma(os) e caeu mui ben
  enlixboa emal en santarem
  mays en coynbra ca eu ben p(ro)uado
  ca eu en runa ata eno arnado
  en tod(os) tres os portos que hy son
 
 
  Don Estevam fez sa partiçon *
  con seus irmãos e caeu mui ben
  ........................................... *
  en Lixboa e mal en Santarem,
  mays en Coynbra caeu ben provado!
  Caeu en Runa, atá eno Arnado
  en todos tres os portos que hy son. 

  *Verso ipometro: a9.  
  *In nome della simmetria metrica manca il terzo verso.

II II
 
  Q ue(n) diz desteua(n) q(ue) no(n) uee ben
  di gueu q(ue) me(n)te ca diz mui g(ra)n falha
  e mostrarlhey q(ue) no(n)disse re(n)
  ne(n) e recado q(ue) nulha ren ualha
  p(er)o mostrado deuya seer
  ca non pode p(er) nulha re(n) ueer
  mal home q(ue) no(n) uee nemigalha
 
 
  Quen diz d’Estevan que non vee ben
  digu eu que mente, ca diz mui gran falha
  e mostrarlh’-ey que non disse ren, *
  nen é recado que nulha ren valha;
  pero mostrado devya seer
  ca non pode per nulha ren veer
  mal home que non vee nemigalha.
  
  *Verso ipometro: a9.
III III
 
  E nenlho disse sey q(ue) lho no(n) diria
  ca uee mal se migo falassante
  ou seo uissandar forada uya
  comou eu ui eniu(n)taamara(n)te
  q(ue) no(n) sabia sayr duu(n) toial
  porenu(os) digo q(ue) no(n) ues mal
  que(n) uee de redo qua(n)te deante
 
  E nen lho diss'e sey que lho non diria 
  ca vee mal se migo falass’ante,
  ou se o viss’andar fora da vya,
  com’o u eu vi en iunt’a Amarante,
  que non sabia sayr duun toial; 
  por én vos digo que non ves mal*
  quen vee de redo quant’é deante.
  
  *Verso ipometro: c9.
  • letto 524 volte

Don Estevan, que lhi non gradecedes

79,18

Ms.: V 1015.

Cantiga de meestria di tre coblas singulars di sette versi. È presente la rima derivata tra il primo e il quinto verso della prima strofa e il sesto e il settimo sempre della prima.

Schema metrico: a10’ b10 b10 a10’ c10 c10 a10’ (161:152).

Edizioni: Lapa 232; Lopes 196; Machado 1662; Braga 1015.

 

  • letto 1253 volte

Testo e traduzione

  Don Estevan, que lhi non gradecedes
  qual doairo vos deu Nostro Senhor
  e como faz de vós aver sabor
  os que vos veen, que vós non veedes?
  E al <l>hi devedes a gradecer:                               5
  como vos faz antr’os bõos caer
  e antr’os maos: que ben vós caedes!
 
  E u vos jogaron ou u vós jogades,
  mui ben caedes en qual destas quer;
  en falar<e>des con toda molher                           10
  ben caedes, e u quer que falades;
  e ant’el-Rei muito caedes ben:
  sequer manjar nunca tan pouco <t>en
  de que vós <v>ossa parte non ajades.
 
  E pois el-Rei de vós é tan pagado                         15
  que vos seu ben e sa mercee faz,
  d’averdes <bon> nome muito vos jaz
  e non seer ome desensinado:
  ca, pois per cort’avedes a guarir,
  nunca de vós devedes a partir                              20
  un ome que vos trag’acompanhado.
 
 
I.Don Estevan, perché non ringraziate Nostro Signore per la grazia che vi ha dato e come fa Egli ad essere contento di voi dal momento che voi non riconoscete quelli che vi ammirano? E dovete ringraziarlo anche per altre cose: come vi fa “cascare” bene tra i buoni e tra i maliziosi, con cui voi ben “cascate”!
 
II.E quando si presero gioco di voi o quando voi li provocate, vi trovate a vostro agio in queste situazioni, nel modo in cui ve Le offre; vi troverete bene in tutte quelle situazioni in cui converserete con tutte le donne, e in qualsiasi momento; e anche davanti al re “cascate” molto bene: difficilmente ha mai avuto tanto poco da mangiare che voi non abbiate avuto comunque la vostra parte!
 
III.E dal momento che il re è tanto appagato da voi da concedervi il suo bene e la sua grazia, vi conviene mantenere un buon nome e non essere un uomo rozzo: dato che è grazie alla corte che vi guadagnate da vivere, mai dovete allontanarvi da un uomo che vi dà sostegno!
 
  • letto 914 volte

Edizioni

  • letto 626 volte

Lapa

Don Estêvan, que lhi non gradecedes
qual doairo vos deu Nostro Senhor
e como faz de vós aver sabor
os que vos vêen, que vós non veedes?
E al lhi devedes a gradecer:                                    5
como vos faz antr' os boos caer
e antr' os maos: que ben vós caedes!
 
E u vos jogan ou u vós jogades,
mui ben caedes en qual destas quer;
en falardes con toda molher                                    10
ben caedes, e u quer que falades;
e ant' el-Rei muito caedes ben:
sequer manjar nunca tan pouco ten,
de que vós vossa parte non ajades.
 
E pois el-Rei de vós é tan pagado                           15
que vos seu ben e sa mercee faz,
d' averdes bon nome muito vos jaz
e non seer ome desensinado:
ca, pois per cort' avedes a guarir,
nunca de vós devedes a partir                                 20
un ome que vos trag' acompanhado. 

 

  • letto 480 volte

Testo critico

 
Don Estevan, que lhi non gradecedes
qual doairo vos deu Nostro Senhor
e como faz de vós aver sabor
os que vos veen, que vós non veedes?
E al <l>hi devedes a gradecer:                                 5
como vos faz antr’os bõos caer
e antr’os maos: que ben vós caedes!

E u vos jogaron ou u vós jogades,
mui ben caedes en qual destas quer;
en falar<e>des con toda molher                               10
ben caedes, e u quer que falades;
e ant’el-Rei muito caedes ben:
sequer manjar nunca tan pouco <t>en
de que vós <v>ossa parte non ajades.

E pois el-Rei de vós é tan pagado                            15
que vos seu ben e sa mercee faz,
d’averdes <bon> nome muito vos jaz
e non seer ome desensinado:
ca, pois per cort’avedes a guarir,
nunca de vós devedes a partir                                  20
un ome que vos trag’acompanhado.

5 e alhy 10 en falardes 13 ta(n) pouco re(n) 14 uos nossa 17 dauerdes nome
 
 
v. 8: Lapa edita emendando E u vos jogan ou u vós jogades.
v. 10: il verso risulta ipometro di una sillaba ma nessun editore corregge l’ipometria.
v. 13: l’emendamento è necessario perché manca il verbo della proposizione reggente. La lezione ren è facilmente riconducibile a un errore ottico del copista.
v. 14: l’emendamento è necessario per la concordanza con il soggetto della proposizione. La lezione nossa è facilmente riconducibile a un errore ottico del copista. Tutti gli editori leggono uossa.
v. 17: il verso è ipometro di una sillaba e ho seguito l’intervento di Lapa. Machado d’altra parte edita il verso ipometro.

  • letto 790 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 755 volte

CANZONIERE V

  • letto 565 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 487 volte

Edizione diplomatica

 
 
  Don esteuam quelhi no(n) gradecedes
  qual doayro u(os) deu n(ost)ro senhor
  e como faz deuos auer sabor
  os queu(os) ueen que uos no(n) ueedes
  e alhy deuedes a gradeçer
  comou(os) faz antr(os) boos caer
  e antr(os) ma(os) que ben uos caedes
 
 
 
  E hu u(os) iogaron ou hu uos iogades
  mui ben caedes enqual destas q(ue)r
  en falardes co(n) toda molher
  ben caedes e hu q(ue)r q(ue) falades
  e antel rey muyto caedes ben
  seq(ue)r ma(n)iar nu(n)ca ta(n) pouco re(n)
  de q(ue) uos nossa parte no(n) aiades
 
 
 
  E poys elrey deuos eta(n) pagado
  q(ue) u(os) seu be(n) essa merçee faz
  dauerdes nome muy tou(os) iaz
  eno(n) seer home desenssinado
  ca poys per cortauedes a guarir
  nu(n)ca deuos deuedes a partir
  hu(n) home q(ue) u(os) t(ra)ga co(m) panhado.
 
  • letto 484 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Don esteuam quelhi no(n) gradecedes
  qual doayro u(os) deu n(ost)ro senhor
  e como faz deuos auer sabor            
  os queu(os) ueen que uos no(n) ueedes
  e alhy deuedes a gradeçer
  comou(os) faz antr(os) boos caer
  e antr(os) ma(os) que ben uos caedes
 
  Don Estevam, que lhi non gradecedes
  qual dayro vos deu Nostro Senhor
  e como faz de vós aver sabor
  os que vos veen, que vós non veedes?
  E al 'hy devedes a gradeçer:
  como vos faz antr’os bõos caer
  e antr’os maos: que ben vós caedes!
II II
 
  E hu u(os) iogaron ou hu uos iogades
  mui ben caedes enqual destas q(ue)r
  en falardes co(n) toda molher
  ben caedes e hu q(ue)r q(ue) falades
  e antel rey muyto caedes ben
  seq(ue)r ma(n)iar nu(n)ca ta(n) pouco re(n)
  de q(ue) uos nossa parte no(n) aiades
 
  E hu vos iogaron ou hu vós iogades, 
  mui ben caedes en qual destas quer;
  en falardes con toda molher *
  ben caedes, e hu quer que falades;
  e ant’el-Rey muyto caedes ben:                         
  sequer maniar nunca tan pouco ren
  de que vós nossa parte non aiades.
  *Verso ipometro: b9.
III III
 
  E poys elrey deuos eta(n) pagado
  q(ue) u(os) seu be(n) essa merçee faz
  dauerdes nome muy tou(os) iaz
  eno(n) seer home desenssinado
  ca poys per cortauedes a guarir
  nu(n)ca deuos deuedes a partir
  hu(n) home q(ue) u(os) t(ra)ga co(m) panhado .
 
  E poys el-Rey de vós é tan pagado
  que vos seu ben e ssa merçee faz,
  d’averdes nome muyto vos iaz *
  e non seer home desenssinado:
  ca poys per cort’avedes a guarir,
  nunca de vós devedes a partir
  hun home que vos trag’acompanhado.
  
  *Verso ipometro: b9.
  • letto 555 volte

Don Vuitoron, o que vos a vós deu

79,16

Ms.: V 1023.

Cantiga de meestria di tre coblas singulars di sette versi. Si riscontrano l’artificio retorico del dobre (eu, que vos (eu) fiz, de Rei) e le rime derivate tra il terzo verso della prima strofa e il primo della terza e il terzo, il quarto e il settimo della seconda.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 c10 c10 a10 (161:55).

Edizioni: Lapa 237; Randgl. I, pp. 160-161; Lopes 201; Machado 1670; Braga 1023.

 

  • letto 1258 volte

Testo e traduzione

 
  Don Vuitoron, o que vos a vós deu
  sobre-los trobadores a julgar
  ou non sábia que x’era trobar
  ou sábia como vos trobei eu,
  que trobei duas vezes mui ben;                            5
  e se vos el fez juiz por én
  de vós julgardes outorgovo-l’eu.
 
  E se vos el por esto fez juiz,
  Don Vuitoron, devede-l’a seer,
  ca vos soub’eu dous cantares fazer,                   10
  sen outros seis ou sete que vos fiz,
  per que devedes julgar con razon;
  <e por én vos digo, Don Vuitoron,>
  julgad’os cantares que vos eu fiz!
 
  E pois julgardes como vos trobei,                        15
  e ar chamad’o comendador i,
  que fezeron comendador sen mí
  de mias comendas, per força de Rei;
  e o que ora nas alças está,
  -se o eu deitei- entregarmi-as á,                           20
  ca todas estas son forças de Rei.
 
I.Don Vuitoron, colui che vi ha concesso la facoltà di giudicare i trovatori, o non sapeva cosa fosse il comporre o sapeva come io ho composto su di voi, poiché ho composto due volte molto bene; e se egli vi ha reso giudice per questa ragione, il potere di giudicare ve l’ho concesso io.
 
II.E se egli per questo motivo vi ha reso giudice, Don Vuitoron, lo dovete essere, poiché io ho saputo fare due componimenti su di voi, senza contare gli altri sei o sette che vi feci, per cui dovete giudicare assennatamente; <e per questo vi dico, Don Vuitoron>, giudicate i componimenti che ho composto per voi!
 
III.E dopo che avrete giudicato come ho composto, chiamate di nuovo commendatore colui che lo nominarono tale dei miei benefici al posto mio, per ordine del Re Sancho II; e chi ora comanda -se l’ho lasciato- me li riconsegnerà, poiché la ridistribuzione dei benefici è ordine del Re.
 
  • letto 808 volte

Edizioni

  • letto 697 volte

Lapa

Don Vuitoron, o que vos a vós deu
sobre-los trobadores a julgar,
ou non sabia que x' era trobar
ou sabia como vos trobei eu,
que trobei duas vezes mui ben;                               5
e, se vos el fez juiz, poren,
de vós julgardes outorgo-vo-l' eu.
 
E, se vos el por esto fez juiz,
Don Vuitoron, devede l'-a seer,
ca vos sob' eu dous cantares fazer,                        10
sen outros seis ou sete que vos fiz,
per que devedes julgar con razon;
e poren vos digo, Don Vuitoron,
julgad' os cantares que vos eu fiz!
 
E pois julgardes como vos trobei,                            15
e ar chamad' o comendador i,
que fezeron comendador sen mi
de mias comendas, per força de rei;
e o que ora nas alças está,
se o en dereit' ei, entregar-mi-as á,                          20
ca todas estas son forças de rei. 

 

  • letto 495 volte

Testo critico

 
Don Vuitoron, o que vos a vós deu
sobre-los trobadores a julgar
ou non sábia que x’era trobar
ou sábia como vos trobei eu,
que trobei duas vezes mui ben;                                5
e se vos el fez juiz por én
de vós julgardes outorgovo-l’eu.

E se vos el por esto fez juiz,
Don Vuitoron, devede-l’a seer,
ca vos soub’eu dous cantares fazer,                        10
sen outros seis ou sete que vos fiz,
per que devedes julgar con razon;
<e por én vos digo, Don Vuitoron,>
julgad’os cantares que vos eu fiz!

E pois julgardes como vos trobei,                             15
e ar chamad’o comendador i,
que fezeron comendador sen mí
de mias comendas, per força de Rei;
e o que ora nas alças está,
-se o eu deitei- entregarmi-as á,                               20
ca todas estas son forças de Rei.

21 forçadas
 
 
v. 13: il verso non è tramandato dal manoscritto e per esigenze metriche ho accolto la congettura di Lapa.
v. 20: a mio avviso il verso così come si presenta sul manoscritto non presenta problemi né a livello metrico né a livello semantico. Nonostante ciò tutti gli editori precedenti hanno emendato il primo emistichio (Braga: se o de<re>it’ei; Lapa: se en de<re>it’ei) probabilmente per una difficoltà riscontrata a livello storico-politico circa i rapporti dell’autore e di Don Airas Peres Vuitoron con la corte portoghese sotto il regno di Sancho II e durante gli anni della guerra civile tra Sancho II, deposto dal papa, e suo fratello Alfonso III. Di quegli anni non abbiamo documenti storici che attestano con certezza la posizione di J. S. Coelho all’interno della corte portoghese, sappiamo soltanto che nel 1249 il trovatore è beneficiario del nuovo re Alfonso III, vincitore del conflitto. Rispettare la lezione del manoscritto deitey (deitar: sacar, quitar; cfr. http://glossa.gal/glosario/busca;jsessionid=FD23C81135787B07B0F9D4380D521E88?texto=deitar [300]) fornirebbe una chiave di lettura della posizione politica di Coelho che altrimenti, attraverso l’emandamento deitey > dereito, si trascurerebbe, poiché l’autore, appoggiando ora il nuovo re, reclama la restituzione di quei privilegi che Sancho II aveva riservato a Don Vuitoron a suo svantaggio (per approfondimenti a riguardo cfr. Mattoso e Mattoso 1).
v. 21: il verso è ipermetro di una sillaba. Tutti gli editori sono intervenuti rettificando il participio forçadas nel sostantivo corrispondente forças, poichè questa risulta essere la soluzione più vantaggiosa nel pieno rispetto del significato del verso.

  • letto 800 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 833 volte

CANZONIERE V

  • letto 536 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 520 volte

Edizione diplomatica

 
  Don buytorom oqueu(os) auos deu
  sobrel(os) trobadores a iulgar
  ou no(n) sabia que xera trobar
  ou sabia comou(os) trobey eu
  que trobey duas vezes mui be(n)
  e seu(os) el fez uiys poren
  deuos iulgardes ou torgouoleu
 
 
  E sseu(os) el p(or) esto fez iuyz
  don uuytoro(n) deuede la seer
  cau(os) soubeu do(us) cantar(e)s fazer
  sen outr(os) seis ou sete q(ue)u(os) fiz       
  p(er) q(ue) deuedes iulgar co(n) razo(n)
  iulgad(os) cantar(e)s q(ue) u(os) eu fiz

 
  E poys iulgardes comou(os) trobey
  ear chamado come(n)dador hy
  q(ue) feze(ro)m come(n)dador sen mi
  demhas comendas per forza derey
  eo q(ue) ora nas alças esta
  seo eu deitey en t(re)garmhas a     
  ca todas estas son forçadas de rey.
  • letto 504 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Don buytorom oqueu(os) auos deu
  sobrel(os) trobadores a iulgar
  ou no(n) sabia que xera trobar
  ou sabia comou(os) trobey eu
  que trobey duas vezes mui be(n)
  e seu(os) el fez uiys poren
  deuos iulgardes ou torgouoleu
 
  Don Buytorom, o que vos a vós deu
  sobre-los trobadores a iulgar
  ou non sabia que x’era trobar
  ou sabia como vos trobey eu,
  que trobey duas vezes mui ben; 
  e se vos el fez iuys por én, 
  de vós iulgardes outorgovo-l’eu.
 
II II
 
  E sseu(os) el p(or) esto fez iuyz
  don uuytoro(n) deuede la seer
  cau(os) soubeu do(us) cantar(e)s fazer
  sen outr(os) seis ou sete q(ue)u(os) fiz       
  p(er) q(ue) deuedes iulgar co(n) razo(n)
  iulgad(os) cantar(e)s q(ue) u(os) eu fiz
 
  E sse vos el por esto fez iuyz,
  Don Vuytoron, devede-l’a seer,
  ca vos soub’eu dous cantares fazer
  sen outros seis ou sete que vos fiz,
  per que devedes iulgar con razon; *
  iulgad’os cantares que vos eu fiz! 
  
  *Manca il verso con cui rima.
III III
 
  E poys iulgardes comou(os) trobey
  ear chamado come(n)dador hy
  q(ue) feze(ro)m come(n)dador sen mi
  demhas comendas per forza derey
  eo q(ue) ora nas alças esta
  seo eu deitey en t(re)garmhas a     
  ca todas estas son forçadas de rey.
 
  E poys iulgardes como vos trobey,
  e ar chamad’o comendador hy,
  que fezerom comendador sen mi
  de mhas comendas, per forza de rey;
  e o que ora nas alças está,
  se o eu deitey, entregarmh-as á,
  ca todas estas son forçadas de rey. *
  
  *Verso ipermetro: a11.
  • letto 592 volte

En grave dia, senhor, que vus vi

79,19

Ms.: A 158.

Cantiga de meestria di quattro coblas doblas di sette versi, singulars per la rima c, e di una fiinda di tre versi, dei quali il primo distico è costruito sulla rima c della prima cobla e il terzo verso sulla rima a della seconda coppia di coblas. Coblas capacaudadas; coblas capfinidas tra la prima e la seconda. Si rilevano le seguenti palabras voltas: Deus, estes olhos meus; si riscontrano inoltre le rime derivate tra il primo verso della prima strofa e il terzo della terza e tra il quarto e il quinto della seconda.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 c10 c10 a10 (161:56).

Fiinda: d10 d10 a10.

Edizioni: CA 158; Correia, Tese, I; Machado 1581.

 

  • letto 1385 volte

Testo e traduzione

 
  En grave dia, senhor, que vus vi,
  por mí e por quantos me queren ben,
  e por Deus, senhor, que vos non pes én!
  E direivus quanto per vós perdi:
  perdi o mund’, e perdi-me con Deus,                    5
  e perdi-me con estes olhos meus
  e meus amigos perden, senhor, min.
 
  E mia senhor, mal dia eu naci
  por tod’este mal que me por vós ven,
  ca per vós perdi tod’est’e o sén,                          10
  e quisera morrer e non morri
  ca me non quiso Deus leixar morrer,
  por me fazer maior coita sofrer,
  por muito mal que me lh’eu mereci.
 
  Ena mia coita, pero vus pesar                              15
  seia, senhor, ja-que vus falarei,
  ca non sei se me vos ar veerei:
  tanto me vej’en mui gran coit’andar
  que morrerei por vós, u non jaz al.
  Catade, senhor, non vos esté mal,                       20
  ca polo meu non vus venh’eu rogar.
 
  <E> ar quero-vus ora conselhar,
  per bõa fe, o melhor que eu sei;
  metede mentes no que vos direi:
  quen me vus assi vir’ desamparar                        25
  e morrer por vós, pois eu morto for,
  tan ben vus diran por mi “traedor”,
  come a min por vós, se vos matar.
 
  E de tal <mal> preço guarde-vos Deus,
  senhor e lume destes olhos meus,                       30
  se vus vós én non quiserdes guardar!
 
I.Maledetto il giorno in cui vi ho vista, signora, per me e per quanti mi vogliono bene, e per Dio, signora, che non vi pesi! E vi dirò quanto ho perso a causa vostra: ho perso il mondo, ho perso me stesso con Dio, e ho perso me stesso con questi miei occhie i miei amici mi perdono, signora.
 
II.Mia signora, disgraziatamente nacqui per tutto questo male che mi si ripercuote a causa vostra, poiché per voi ho perso tutto questo e il senno, e avrei voluto morire, ma non sono morto perché Dio non mi ha voluto lasciar morire per farmi patire un maggior dolore, per il molto male che mi sono meritato.
 
III.Signora, vi parlerò della mia sofferenza anche se vi peserà, perché non so se vi vedrò più: mi vedo andare incontro a un tormento tanto grande che morirò per voi, senza alcun dubbio. Osservate, signora, questo non vi pregiudicherà, poiché a causa del mio male non vengo a implorarvi.
 
IV.E voglio ancora consigliarvi, in buona fede, nel miglior modo possibile; prestate attenzione a ciò che vi dirò: chi da voi verrà abbandonato come me e morirà per voi, dopo che io sarò morto, vi chiamerà di certo ‘traditrice’, come capiterebbe a me, se vi uccidessi.
 
V.Ma da una tal reputazione Dio vi protegga, signora e luce di questi miei occhi, se da voi non vorrete proteggervi.
 
  • letto 808 volte

Testo critico

 
En grave dia, senhor, que vus vi,
por mí e por quantos me queren ben,
e por Deus, senhor, que vos non pes én!
E direivus quanto per vós perdi:
perdi o mund’, e perdi-me con Deus,                       5
e perdi-me con estes olhos meus
e meus amigos perden, senhor, min.

E mia senhor, mal dia eu naci
por tod’este mal que me por vós ven,
ca per vós perdi tod’est’e o sén,                              10
e quisera morrer e non morri
59
ca me non quiso Deus leixar morrer,
por me fazer maior coita sofrer,
por muito mal que me lh’eu mereci.

Ena mia coita, pero vus pesar                                 15
seia, senhor, ja-que vus falarei,
ca non sei se me vos ar veerei:
tanto me vej’en mui gran coit’andar
que morrerei por vós, u non jaz al.
Catade, senhor, non vos esté mal,                          20
ca polo meu non vus venh’eu rogar.

<E> ar quero-vus ora conselhar,
per bõa fe, o melhor que eu sei;
metede mentes no que vos direi:
quen me vus assi vir’ desamparar                           25
e morrer por vós, pois eu morto for,
tan ben vus diran por mi “traedor”,
come a min por vós, se vos matar.

E de tal <mal> preço guarde-vos Deus,
senhor e lume destes olhos meus,                          30
se vus vós én non quiserdes guardar!

22 [...] ar quero: lettera mancante miniata 29 tal preço

 
 
v. 7: Michaëlis edita la lezione mi correggendo quella originale (che io ho mantenuto) per evitare la rima con una vocale nasalizzata, ma, come spiega Correia, è solito tra i trovatori riscontrare tale rima imperfetta.
v. 15: Michaëlis sostituisce la lezione Essa a quella del manoscritto senza stretta necessità poiché nella lirica profana galego-portoghese è ammessa la costruzione del verbo falar con la preposizione en (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=falar [294]).
v. 20: Michaëlis e Machado editano por vos, ma il manoscritto tramanda la lezione no(n) uos e non è necessario alcun intervento ai fini del significato.
v. 22: ho scelto di integrare come indicato nel testo accogliendo l’intervento di Correia, poiché è largamente diffuso nella lirica profana galego-portoghese l’uso della e copulativa all’inizio di strofa, o di periodo, solitamente dopo punteggiatura forte, così come nello specifico usus scribendi dell’autore (cfr. http://glossa.gal/glosario/termo/1234#uso-2 [301]).
v. 29: Correia edita la lezione Ede tal preço guarde-vos vósDeus; Michaëlis propone vos guarde-vus. Entrambe le studiose giustificano le loro scelte sulla base dell’inserzione a testo della dicitura con segno a margine vos. A mio avviso però, essendo presente all’interno del verso la medesima parola indicata a margine ma nessun evidente segno di richiamo, il lessema sarebbe già stato inserito nel testo dopo essere stato revisionato, come confermano gli appositi studi di T. Pedro su tale prassi all’interno del manoscritto stesso. Per questa ragione ho deciso di risolvere l’ipometria appellandomi a ragioni semantiche: l’autore infatti prega Dio affinché salvaguardi la sua donna dall’eventuale cattiva reputazione di essere chiamata traditrice, spiegata nei versi precedenti. L’espressione bon/mal/mao preço si riscontra in altri autori galego-portoghesi, cfr. Brea 43,1; 43,2; 125,21. Machado edita il verso ipometro.

  • letto 869 volte

Edizioni

  • letto 618 volte

Michaëlis

En grave dia, senhor, que vus vi,
por mi e por quantos me queren ben!
E por Deus Senhor, que non vos pes én!
E direi-vus quanto per vos perdi:
perdi o mund', e perdi-me con Deus,                       5
e perdi-me con estes olhos meus;
e meus amigos perden, senhor, mi.
 
E mia senhor, mal-dia eu naci
por tod' este mal que me por vos ven!
Ca per vos perdi tod' est' e o sen,                           10
e quisera morrer e non morri;
ca me non quiso Deus leixar morrer
por me fazer mayor coita soffrer
por muito mal que me lh' eu mereci.
 
Essa mia coita, pero vus pesar                                15
seja, senhor, ja-quê vus falarei,
ca non sei se me vus ar veerei:
tanto me vej' en mui gran coit' andar
que morrerei por vos, u non jaz al.
Catade, senhor, per vos est' é mal,                          20
ca polo meu non vus venh' eu rogar.
 
E ar quero-vus ora conselhar,
per bõa fé, o melhor que eu sei.
Metede mentes no que vos direi:
Quen me vus assi vir' desamparar                           25
e morrer por vos, pois eu morto for',
tan ben vus dirá por mi "traedor"
come a min por vos, se vus matar'.
 
E de tal preço vos guarde-vus Deus,
senhor e lume d' estes olhos meus,                         30
se vus vos én non quiserdes guardar! 

 

  • letto 423 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 824 volte

CANZONIERE A

  • letto 546 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 524 volte

Edizione diplomatica

 
 
  E
n graue dia sen
  
  
  
  nor que uus ui.
  
  
  

  por mi e por quantos me queren
​  
  
  
  ben. e por deus sennor que uos no(n)
  
  
  

  pes en. e direi uus quanto per uos
​  
  
  
  perdi. perdi o mund e perdi me con
  
  
  

  deus. e perdi me con estes ollos​ 

 
  
  
  meus. e meus amigos perden sen

  nor min.

 
  e mia se(n)nor mal dia eu naci
  por todeste mal que me por uos uen.
  ca per uos perdi todest e o sen.
  e quisera morrer e non morri.
  ca me no(n) quiso d(eu)s leyxar morrer.
  por me faz(er) mayor coita soffrer.
  por muito mal que me lleu mereçi.
  
  *La letterina è solo annotata ed è un'indicazione per il      miniatore.
  E na mia coita pero u(us) pesar .
  seia se(n)nor ia que u(us) falarey
  ca no(n) sei se me uos ar ueerey
  tanto me ueie(n) mui gran coita(n)dar
  q(ue) morrerei por uos u no(n) iaz al .
  catade se(n)nor no(n) uos este mal .
  ca polo meu no(n) u(us) venneu rogar .
 
     
            *ar quero u(us) ora co(n)sellar .
  per bo(n)a fe o mellor que eu sei
  metede me(n)tes no que uos direi .
  que(n) me u(us) assi uir desa(m)parar
  e morrer por uos pois eu morto for
  tan ben u(us) dira(n) por mi traedor
  come ami(n) por uos se uos matar .
  
  *Lo spazio iniziale è dovuto alla mancanza della capitale miniata.

 
 
 
  E 
de tal preço guar de uos deus *

​ 
  
 
  sennor e lume destes ollos meus . se

 
 
 
  uus uos en non quiserdes guardar . 
  
  *Sul margine destro è presente un'annotazione con la seguente        dicitura: 'uos', lasciata dal revisore per il correttore che è      effettivamente intervenuto nel testo, raschiando il segno di rimando.
 

  • letto 545 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  E
n graue dia sen
  nor que uus ui.
  por mi e por quantos me queren
  ben. e por deus sennor que uos no(n)
  pes en. e direi uus quanto per uos
  perdi. perdi o mund e perdi me con
  deus. e perdi me con estes ollos
  meus. e meus amigos perden sen
  nor min.
  En grave dia, sennor, que vus vi,
  por mi e por quantos me queren ben!
  E por Deus, sennor, que vos non pes én!
  E direivus quanto per vos perdi:
  perdi o mund’, e perdi me con Deus,   
  e perdi me con estes ollos meus
  e meus amigos perden, sennor, min.
 
II II
 
  e mia se(n)nor mal dia eu naci
  por todeste mal que me por uos ven.      
  ca per uos perdi todest e o sen.
  e quisera morrer e non morri.
  ca me no(n) quiso d(eu)s leyxar morrer.
  por me faz(er) mayor coita soffrer.
  por muito mal que me lleu mereçi.
 
  e mia sennor, mal dia eu naci 
  por tod’este mal que me por vos ven!
  Ca per vos perdi tod’est’e o sen,
  e quisera morrer e non morri;
  ca me non quiso Deus leyxar morrer,
  por me fazer mayor coita soffrer,
  por muito mal que me ll’eu mereçi. 
III III
 
  E
na mia coita pero u(us) pesar.
  seia se(n)nor ia que u(us) falarey
  ca no(n) sei se me uos ar ueerey
  tanto me ueie(n) mui gran coita(n)dar
  q(ue) morrerei por uos u no(n) iaz al.
  catade se(n)nor no(n) uos este mal.
  ca polo meu no(n) u(us) venneu rogar. 
 
  E na mia coita, pero vus pesar
  seia, sennor, ia que vus falarey,              
  ca non sei se me vos ar veerey:
  tanto me vei’en mui gran coit’andar
  que morrerei por vos, u non iaz al.
  Catade, sennor, non vos est’é mal,               
  ca polo meu non vus venn’ eu rogar. 
IV IV

 
       ar quero u(us) ora co(n)sellar.
  per bo(n)a fe o mellor que eu sei
  metede me(n)tes no que uos direi.
  que(n) me u(us) assi uir desa(m)parar
  e morrer por uos pois eu morto for
  tan ben u(us) dira(n) por mi traedor
  come ami(n) por uos se uos matar.

 
            ar quero-vus ora consellar, *
  per bona fé, o mellor que eu sei,
  metede mentes no que vos direi:
  quen me vus assi vir’ desamparar
  e morrer por vos, pois eu morto for’,
  tan ben vus diran por mi “traedor”,
  come a min por vos, se vos matar.
  
  *Verso ipometro a causa della capitale miniata mancante: a9.
V V
 
  E
de tal preço guar de uos deus    
  sennor e lume destes ollos meus. se
  uus uos en non quiserdes guardar. 
 
  E de tal preço guarde-vos Deus, *
  sennor e lume d’estes ollos meus,
  se vus vos en non quiserdes guardar!
  
  *Verso ipometro: d9.
  • letto 525 volte

Falei un dia, por me baralhar

79,21

Mss.: B 683, V 285.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi. È presente la rima derivata tra il secondo e il quinto verso della terza strofa.

Schema metrico: a10 b10’ b10’ a10 C10 C10 (160:252).

Edizioni: Cohen, p. 168; Amigo 116; Machado 646; Braga 285; Cidade, Poesia medieval, p. 68; Álvares Blázquez, Escolma, p. 118; Alvar/Beltrán, Antología, 135.

 

  • letto 1289 volte

Testo e traduzione

 
  Falei un dia, por me baralhar
  con meu amigo, con outr’, u m’el visse
  e direivos que lhi dix’, u m’el disse
  porque lhi fezera tan gran pesar:
  “se vos i, meu amigo, pesar fiz,                           5
  non foi por al se non porque me quix”.
 
  Por baralhar con el e por al non
  falei con outr’, en tal que o provasse,
  e pesoulhi máis ca se o matasse,
  e preguntoum’e dixilh’eu enton:                         10
  “se vos i, meu amigo, pesar fiz,
  non foi por al se non porque me quix.”
 
  Ali, u eu con outr’ant’el falei,
  preguntoum’ele porque lhi fazia
  tan gran pesar ou se o entendia,                        15
  e direivos como me lhi salvei:
  “se vos i, meu amigo, pesar fiz,
  non foi por al se non porque me quix.”

 

  I. Ho parlato un giorno con un altro, per litigare con il   mio amico, dove questi potesse vedermie vi dirò   quello che gli dissi quando lui mi chiese perché gli   avevo procurato un così grande dolore: “se, mio   amico, vi causai tormento, non fu per altro se non   perché ne avevo voglia”.
 
  II. Ho parlato con un altro per litigare con lui e per   nient’altro, in modo tale da provocarlo, e l’avrei ferito   di meno se lo avessi ucciso; quando mi chiese   spiegazioni in quel momento gli dissi: “se, mio   amico,vi causai tormento, non fu per altro se non   perché ne avevo voglia”.
 
 III. Lì, dove parlai con un altro davanti a lui, mi chiese   perché gli procurassi un dolore così grande e se ne   fossi consapevole; vi dirò come mi giustificai: “se, mio amico, vi causai tormento, non fu per altro se non perché ne avevo voglia”.
 
  • letto 770 volte

Testo critico

 
Falei un dia, por me baralhar
con meu amigo, con outr’, u m’el visse
e direivos que lhi dix’, u m’el disse
porque lhi fezera tan gran pesar:
“se vos i, meu amigo, pesar fiz,                                 5
non foi por al se non porque me quix”.

Por baralhar con el e por al non
falei con outr’, en tal que o provasse,
e pesoulhi máis ca se o matasse,
e preguntoum’e dixilh’eu enton:                                 10
“se vos i, meu amigo, pesar fiz,
non foi por al se non porque me quix.”

Ali, u eu con outr’ant’el falei,
preguntoum’ele porque lhi fazia
tan gran pesar ou se o entendia,                                15
e direivos como me lhi salvei:
“se vos i, meu amigo, pesar fiz,
non foi por al se non porque me quix.”

7 haralhar V 10 entou V 14 q(ue)hi B

 
 
v. 2: sia in B che in V si legge outro. Anche Cohen, seguendo la proposta di Nunes, edita outr’u per ragioni semantiche e grafematiche: si riscontrano infatti nell’intero corpus varianti grafiche dovute a questioni fonetiche.
v. 3: Cohen edita disse, ma propone in apparato la soluzione diss’: e.
v. 5: Cohen edita fix, e annota: “See the variants in CSM 295, v. 13 (fiz E : fix F) and compare the rhymes in CSM 265, vv. 125-127 (fix/quix/dix). A similar problem in B 1142 / V 734 (Servando), vv. 8-10”.
v. 10: Machado, Nunes e Cohen non segnalano l’errore in apparato.
v.14: Cohen edita el e e spiega: “Nunes prints ele, which is acceptable (cf. B 678 / V 280, v. 4 and B 689 / V 291, v. 11). But the conjunction e frequently begins a question (cf. the glossaries of Michaëlis and Mettmann) and arguably introduces an indirect one here”.
v.16: Cohen edita lh’i e commenta: “This is the only occurrence in the cantigas d’ amigo of salvar-se. Cf. Lang (1894: 122) and Gonçalves (1991: 28-29). The reading lhi would seem to be justified by (e.g.) CA 29 (Somesso), vv. 11-12 E non osm’ og’ eu, nen o sei / per que me lhe possa salvar. But lh’ i could be defended both by the emphatic i in the refrain (though the MSS have hy in v. 5 and hi in vv. 11 and 17) and by CA 178 (J. S. Coelho), v. 13 Non me sei én d’ outra guisa salvar and B 71 (Calheiros), v. 10 Porque o fiz, non me poss’ én salvar. We might also read lh’ i in vv. 4 and 14; cf. CA 167 and 168 (J. S. Coelho), vv. 10 and 21: lh’ i faria”.

  • letto 844 volte

Collazione

 

 
  I,1
  v.1
 
  B
  V
  Faley hun dia, por me baralhar
  Faley hun dia, por me baralhar
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
  con meu amigo, con outr’, o m’el vysse
  con meu amigo, con outr’, o m’el vysse
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
  e direyvos que lhi dix’, u m’el disse
  e direyvos que lhi dix’, u m’el disse
 
  I,4
  v.4
 
  B
  V
  porque lhi fezera tan gram pesar:
  porque lhi fezera tan gram pesar:
 
  I,5
  v.5
 
  B
  V
  “se vos hi, meu amigo, pesar fiz,
  “se vos hy, meu amigo, pesar fiz,
 
  I,6
  v.6
 
  B
  V
 
  non foy por al se non porque me quix”.
  non foy por al se non porque me quix”.
       
 
  II,1
  v.7
 
  B
  V
  Por baralhar con el e por al non
  Por haralhar con el e por al non
 
  II,2
  v.8
 
  B
  V
  faley con outr’,en tal que o provasse,
  faley con outr’,en tal que o provasse,
 
  II,3
  v.9
 
  B
  V
  e pesoulhi máys ca se o matasse,
  e pesoulhi máys ca se o matasse,
 
  II,4
  v.10
 
  B
  V
  e preguntoum’e dixilh’eu enton:
  e preguntoum’e dixilh’eu entou:
 
  II,5
  v.11
 
  B
  V
  “se vos hi, meu amigo, pesar fiz,
  “se vos hy, meu amigo, pesar fiz,
 
  II,6
  v.12
 
  B
  V
  ..............................
  ..............................
 
  III,1
  v.13
 
  B
  V
  Aly, hu eu con outr’ant’el faley,
  Aly, hu eu con outr’ant’el faley,
 
  III,2
  v.14
 
  B
  V
  preguntoum’ele porque hi fazia
  preguntoum’ele porque lhi fazia
 
  III,3
  v.15
 
  B
  V
  tan gran pesar ou se o entendia;
  tan gran pesar ou se o entendia;
 
  III,4
  v.16
 
  B
  V
  e direyvos como me lhi salvey:
  e direyvos como me lhi salvey:
 
  III,5
  v.17
 
  B
  V
  “se vos hi,
  “se vos hy,
 
  III,6
  v.18
 
  B
  V
  ............................
  ............................
  • letto 897 volte

Edizioni

  • letto 650 volte

Cohen

Falei un dia, por me baralhar
con meu amigo, con outr' u m' el visse
e direi vos que lhi dix' u m' el disse
por que lhi fezera tan gran pesar:
"Se vos i, meu amigo, pesar fix,                             5
non foi por al se non por que me quix"
 
Por baralhar con el e por al non
falei con outr' en tal que o provasse
e pesou lhi mais ca se o matasse
e preguntou m' e dixi lh' eu enton:                          10
"Se vos i, meu amigo, pesar fix,
non foi por al, se non por que me quix "

 
Ali u eu con outr' ant' el falei
preguntou m' el: e porque lhi fazia
tan gran pesar ou se o entendia?                           15
e direi vos como me lh' i salvei:
"Se vos i, meu amigo, pesar fix,
non foi por al, se non por que me quix " 

 

  • letto 406 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 766 volte

CANZONIERE B

  • letto 587 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 470 volte

Edizione diplomatica

 
  F aley h undia por me baralhar
  co(n) meu amigo con outro *
  mel uysse
  edireyu(os) q(ue)lhi dixumeldisse
  por q(ue)lhi fezera ta(n) gram pesar
  Seu(os) hy meu amigo pesar fiz *
​  non foy por al senon  por q(ue)me quix

  *Il duplice segno indica che il verso prosegue a capo.
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

 
  P or baralhar co(n) el e p(or) al non
  faley co(n) ou trental q(ue)o prouasse
  epesoulhi mays ca seo matasse
  ep(re) gu(n)toume dixilheu enton
  Seu(os) hi meu amigo pesar fiz *

   
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

 
  A ly hu eu co(n) outra(n)tel faley
  p(re)gu(n)toumele p(or). q(ue)hi fazia
  ta(n) gra(n) pesar ouseo entendia
  e direyu(os) comomelhi saluey
  Se u(os) hi *

   
   *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

  • letto 509 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  F
aley h undia por me baralhar
  co(n) meu amigo con outro
  mel uysse
  edireyu(os) q(ue)lhi dixumeldisse
  por q(ue)lhi fezera ta(n) gram pesar
  Seu(os) hy meu amigo pesar fiz
​  non foy por al senon por q(ue)me quix
 
  Faley hun dia, por me baralhar
  con meu amigo, con outr', o m’el vysse
  e direyvos que lhi dix’, u m'el disse
  porque lhi fezera tan gram pesar:
  "se vos hi, meu amigo, pesar fiz,
  non foy por al se non por que me quix".
 
II II
  P or baralhar co(n) el e p(or) al non
  faley co(n) ou trental q(ue)o prouasse
  epesoulhi mays ca seo matasse
  ep(re) gu(n)toume dixilheu enton
  Seu(os) hi meu amigo pesar fiz  
 
  Por baralhar con el e por al non
  faley con outr’,en tal que o provasse,
  e pesoulhi mays ca se o matasse
  e preguntoum’e dixilh’eu enton:
  se vos hi, meu amigo, pesar fiz,
  ...................................................
III III
  A ly hu eu co(n) outra(n)tel faley
  p(re)gu(n)toumele p(or). q(ue)hi fazia
  ta(n) gra(n) pesar ouseo entendia
  e direyu(os) comomelhi saluey
  Se u(os) hi 
 
  Aly, hu eu con outr’ant’el faley,
  preguntoum’ ele porque hi fazia
  tan gran pesar ou se o entendia;
  e direyvos como me lhi salvey:
  se vos hi.....................................
  ..................................................
  • letto 458 volte

CANZONIERE V

  • letto 544 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 492 volte

Edizione diplomatica


 
 
F aley hun dia por me baralhar
  con meu amigo con outro mel uysse

 
 
  e direyu(os) quelhi dixumel disse  
  por quelhi fezera ta(n) gram pesar
  seu(os) hy meu amigo pesar fiz
  no(n) foy por al se non por queme quix
 

 
 
Por haralhar co(n)el e p(or) al non
  faley co(n) outrental q(ue)o p(ro)uasse
  epesoulhi mays ca seo matasse
  ep(re)gu(n)toume dixilheu entou
  seu(os) hi meu amigo pesar fiz

 
  A
 ly hu eu co(n) outra(n)tel faley
  p(re)gu(n)toumele p(or) q(ue) lhi fazia
  ta(n) gra(n) pesar ou seo entendia
  e direyu(os) comomelhi sal uey
  seu(os) hi. 
  
 

  • letto 505 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  F
 aley hun dia por me baralhar
  con meu amigo con outro mel uysse
  e direyu(os) quelhi dixumel disse
  por quelhi fezera ta(n) gram pesar
  seu(os) hy meu amigo pesar fiz
  no(n) foy por al se non por queme quix
 
  Faley hun dia, por me baralhar
  con meu amigo, con outr', o m’el vysse
  e direyvos que lhi dix’, u m’el disse
  porque lhi fezera tan gram pesar:
  "se vos hy, meu amigo, pesar fiz,
  non foy por al se non porque me quix".
II II
 
  P
 or haralhar co(n)el e p(or) al non
  faley co(n) outrental q(ue)o p(ro)uasse
  epesoulhi mays ca seo matasse
  ep(re)gu(n)toume dixilheu entou
  seu(os) hi meu amigo pesar fiz
 
  Por haralhar con el e por al non
  faley con outr’, en tal que o provasse,
  e pesoulhi mays ca se o matasse
  e preguntoum’e dixilh’eu entou:
  se vos hy, meu amigo, pesar fiz,
  .......................................................
 
III III
  A ly hu eu co(n) outra(n)tel faley
  p(re)gu(n)toumele p(or)q(ue)lhi fazia
  ta(n) gra(n) pesar ou seo entendia
  e direyu(os) comomelhi sal uey
  seu(os) hi. 
 
  Aly, hu eu con outr’ant’el faley,
  preguntoum’ele porque lhi fazia
  tan gran pesar ou se o entendia;
  e direyvos como me lhi salvey:
  se vos hy, ...................................
  ...................................................
  • letto 556 volte

Filha, direivos ũa ren

79,22

Mss.: B 687, V 289.

Cantiga de refran di tre coblas singulars per la rima a e unissonans per la rima b di cinque versi e una fiinda di due versi. Coblas capdenals tra il primo verso della terza e della fiinda. Sono presenti inoltre le seguenti palabras voltas: ben, ren.

Schema metrico: a8 b8 b8 a8 C8.

Fiinda: d8 d10 (155:18).

Edizioni: Amigo 120; Cohen, p. 172; Machado 650; Braga 289.

 

  • letto 1165 volte

Testo e traduzione

 
  -Filha, direivos ũa ren
  que de voss’amigo entendi
  e filhad’algun consselh’i:
  digovos que vos non quer ben.
  -Madre, creervos-ei eu d’al                            5
 
  e non d’esto, per bõa fe,
  ca sei que mui melhor ca sí
  me quer, nen que m’eu quero mí.
  -Mal mi venha se assi é.
  -Madre, creervos-ei eu d’al                            10
 
  mais non d’esso c’assi lhe praz
  de me veer que, pois naci,
  nunca tal prazer d’ome vi.
  -Filha, sei eu que o non faz.
  -Madre, creervos-ei eu d’al,                           15
 
 
   mais non vos creerei per ren
  que no mundo á que quera tan gran ben.
 
  1. -Figlia, vi dirò una cosa che ho sentito riguardo al vostro amico e cercate un rimedio: vi dico che lui non vi vuole bene. -Madre, vi crederò riguardo ad altro,

 

  1. ma non su questo, in buona fede, perché so che mi vuole più bene di quanto voglia a sé stesso, e più di quanto io ami me stessa. -Mi venga un male se è così. - Madre, vi crederò riguardo ad altro,

 

  1. ma non su questo perché è così felice di vedermi che, da quando sono nata, non ho visto mai una felicità simile in un uomo. -Figlia, io so che non lo fa. - Madre, vi crederò riguardo ad altro,

 

  1. ma per nessuna ragione crederò che nel mondo non esista chi vuole tanto gran bene.
  • letto 770 volte

Testo critico

  
  -Filha, direivos ũa ren
  que de voss’amigo entendi
  e filhad’algun consselh’i:
  digovos que vos non quer ben.
  -Madre, creervos-ei eu d’al                            5
 
  e non d’esto, per bõa fe,
  ca sei que mui melhor ca sí
  me quer, nen que m’eu quero mí.
  -Mal mi venha se assi é.
  -Madre, creervos-ei eu d’al                            10
 
  mais non d’esso c’assi lhe praz
  de me veer que, pois naci,
  nunca tal prazer d’ome vi.
  -Filha, sei eu que o non faz.
  -Madre, creervos-ei eu d’al,                           15
 
  mais non vos creerei per ren
  que no mundo á que quera tan gran ben.

1 dereyvos V 2 enteudi B 3 falhadalgun B
 
 
 

1: Machado e Nunes non segnalano l’errore in apparato.
2: Machado, Nunes e Cohen non riportano l’errore ottico in apparato.
3: Machado in B legge folhadalgun, evidenziando l’errore in apparato.
6: sia in B che in V si legge desto. Cohen, seguendo Nunes, edita desso e giustifica il suo intervento con la presenza dello stesso pronome al v. 11. Io, al contrario, ho deciso di rispettare la lezione trasmessa da entrambi i codici desto poiché non avverto alcuna necessità di emendamento.
11: Nunes in V legge desto. | Cohen edita ca ‘ssi e in apparato propone un’ulteriore soluzione: ca si.
17: Cohen considera il verso ipermetro di due sillabe dal momento che tutto il componimento presenta un ottonario eccetto quest’ultimo verso. Per questo motivo propone in apparato l’eliminazione del sintagma no mundo che non comprometterebbe il senso del verso. | Sia B che V tramandano que: Cohen, seguendo la proposta di Lapa, integra que<n>. Io, come Nunes, ho deciso di rispettare la lezione trasmessa da entrambi i manoscritti poiché nella lirica profana galego-portoghese il valore semantico di que è talvolta quello di quen (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=que [302]).

  • letto 796 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  B
  V
  -Filha, direyvos hunha ren
  -Filha, dereyvos hunha ren
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
  que de voss’amigu enteudi
  que de voss’amigu entendi
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
  e falhad’algun consselh’i:
  e filhad’algun consselh’y:
 
  I,4
  v.4
 
  B
  V
  digovos que vos non quer ben.
  digovos que vos non quer ben.
 
  I,5
  v.5
 
  B
  V
  -Madre, creervos-ei eu d’al
  -Madre, creervos-ey eu d’al
 
  II,1
  v.6
 
  B
  V
  e non d’esto, per bona fé,
  e non d’esto, per bona fé,
 
  II,2
  v.7
 
  B
  V
  ca sey que mui melhor ca ssy
  ca sey que muy melhor ca ssy
 
  II,3
  v.8
 
  B
  V
  me quer, nen que m’eu quero mi.
  me quer, nen que m’eu quero mi.
 
  II,4
  v.9
 
  B
  V
  -Mal mi venha se assi é.
  -Mal mi venha se assi é.
 
  II,5
  v.10
 
  B
  V
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
 
  III,1
  v.11
 
  B
  V
  mays non d’esso, c’assi lhe praz
  mais non d’esso, c’assi lhe praz
 
  III,2
  v.12
 
  B
  V
  de me veer que, poys naçi,
  de me veer que, poys naçy,
 
  III,3
  v.13
 
  B
  V
  nunca tal prazer d’ome vi.
  nunca tal prazer d’ome vi.
 
  III,4
  v.14
 
  B
  V
  -Filha, sey eu que o non faz.
  -Filha, sey eu que o non faz.
 
  III,5
  v.15
 
  B
  V
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
 
  I F.,1
  v.16
 
  B
  V
  mays non vos creerey per ren
  mays non vos creerey per ren
 
  I F.,2
  v.17
 
  B
  V
  que no mundo á que quera tan gram ben.
  que no mundo á que quera tan gram ben.
  • letto 865 volte

Edizioni

  • letto 607 volte

Nunes

- Filha, direi-vos ũa ren
que de voss' amigu' entendi
e filhad' algun conselh' i:
digo-vos que non vos quer ben.
- Madre, creer-vos-ei eu d' al                                5
 
E non d' esso, per bõa fé,
ca sei que mui melhor ca si
me quer, nen que m' eu quero mi.
- Mal mi venha, se assi é.
- Madre, creer-vos-ei eu d' al,                               10
 
Mais non d' esso, c' assí lhe praz
de me veer que, pois naci,
nunca tal prazer d' ome vi.
- Filha, sei eu que o non faz.
- Madre, creer-vos-ei eu d' al,                               15
 
Mais non vos creerei per ren
que no mundo á que queira tan gran ben. 

 

  • letto 430 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 855 volte

CANZONIERE B

  • letto 585 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 388 volte

Edizione diplomatica

   ​ 
​  F ilha direy u(os) hunha ren
  que de uossamiguenteudi
  e falhadalgun consselhi
  digou(os) que u(os) non quer ben
  *madre creeru(os) ey eu dal

  
  *Colocci marca l'inizio del 
refrán con un segno di paragrafo.

 
  E no(n) desto p(er) bo(n)a fe  
  ca sey q(ue) mui melhor cassy
  me q(ue)r ne(n) q(ue)meu q(ue)ro mi
  mal mi uenha se assi e
  *madre creeru(os) ei eu dal

​  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

 
  M ays no(n) desso cassilhe praz
  deme ueer q(ue) poys naçi
  nu(n)ca tal prazer dome ui
  filha sey eu q(ue)o no(n) faz
  *madre creeru(os) ei eu dal

  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

 
  *M ays no(n)u(os) creerey p(er) ren
  q(ue) no mu(n)do a q(ue) q(ue)ra ta(n) g(ra)m ben
  
  *Colocci marca la finda con un segno di paragrafo.
  • letto 533 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​ 
  F ilha direy u(os) hunha ren
  que de uossamiguenteudi
  e falhadalgun consselhi
  digou(os) que u(os) non quer ben
  madre creeru(os) ey eu dal 
 
  -Filha, direyvos hunha ren
  que de voss’amigu enteudi
  e falhad’algun consselh’i:
  digovos que vos non quer ben.
  -Madre, creervos-ei eu d’al 
II II

 
​  E no(n) desto p(er) bo(n)a fe
  ca sey q(ue) mui melhor cassy
  me q(ue)r ne(n) q(ue)meu q(ue)ro mi
  mal mi uenha se assi e
  madre creeru(os) ei eu dal

 
  e non d’esto, per bona fe,
  ca sey que mui melhor ca ssy
  me quer, nen que m’eu quero mi.
  -Mal mi venha se assi é.
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
III III
 
 
M ays no(n) desso cassilhe praz
  deme ueer q(ue) poys naçi
  nu(n)ca tal prazer dome ui
  filha sey eu q(ue)o no(n) faz
  madre creeru(os) ei eu dal
 
  mays non d’esso, c’assi lhe praz
  de me veer que, poys naçi,
  nunca tal prazer d’ome vi.
  -Filha, sey eu que o non faz.
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
IV IV
 
​  M ays no(n)u(os) creerey p(er) ren
  q(ue) no mu(n)do a q(ue) q(ue)ra ta(n) g(ra)m ben
 
  mays non vos creerey per ren
  que no mundo á que quera tan gram ben.
  • letto 504 volte

CANZONIERE V

  • letto 544 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 447 volte

Edizione diplomatica

 
  F ilha dereyu(os) hunha ren
  que de uossamiguentendi
  e filha dalgun consselhy
  digou(os) que u(os) no(n) quer ben
  madre creeru(os) ey eu dal
 
  E non desto per bo(n)a fe
  ca sey q(ue) muy melhor cassy
  me q(ue)r ne(n) q(ue) meu q(ue)ro mi
  malmi uenha se assi e
  madre creeru(os) ei eu dal
 
  M ays no(n) desso cassilhe praz
  deme ueer q(ue) poys naçy
  nu(n)ca tal prazer dome ui
  filha sey eu q(ue)o no(n) faz
  madre creeru(os) ei eu dal
 
 
  M ays* no(n) u(os) creerey per ren
  q(ue) no mu(n)do a q(ue) q(ue)ra ta(n) g(ra)m ben

  
  *Tra la lettera 'a' e la lettera 'y' è presente una lettera cassata.

  • letto 490 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​ 
  F ilha dereyu(os) hunha ren 
  que de uossamiguentendi
  e filha dalgun consselhy
  digou(os) que u(os) no(n) quer ben
  madre creeru(os) ey eu dal
​ 
  -Filha, dereyvos hunha ren 
  que de voss’amigu entendi
  e filhad’algun consselh’y:
  digovos que vos non quer ben.
  -Madre, creervos-ey eu d’al
II II
 
  E non desto per bo(n)a fe
  ca sey q(ue) muy melhor cassy
  me q(ue)r ne(n) q(ue) meu q(ue)ro mi
  malmi uenha se assi e
  madre creeru(os) ei eu dal
 
  e non d’esto, per bona fe, 
  ca sey que muy melhor ca ssy
  me quer, nen que m’eu quero mi.
  -Mal mi venha se assi é.
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
III III
 
  M ays no(n) desso cassilhe praz 
  deme ueer q(ue) poys naçy
  nu(n)ca tal prazer dome ui
  filha sey eu q(ue)o no(n) faz
  madre creeru(os) ei eu dal
  
  mais non d’esso, c’assi lhe praz
  de me veer que, poys naçy,
  nunca tal prazer d’ome vi.
  -Filha, sey eu que o non faz.
  -Madre, creervos-ei eu d’al,
IV IV
 
  M ays no(n)u(os) creerey per ren
  q(ue) no mu(n)do a q(ue) q(ue)ra ta(n) g(ra)m ben
 
  mays non vos creerey per ren
  que no mundo á que quera tan gram ben.
  • letto 607 volte

Fois'o meu amigo d'aqui noutro dia

79,23

Mss.: B 679, V 281.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di quattro versi.

Schema metrico: a11’ a11’ a11’ B7’ (11:3).

Edizioni: Amigo 112; Cohen, p. 164; Machado 642; Braga 281.

 

  • letto 1207 volte

Testo e traduzione

 
  Fois’o meu amigo d’aqui noutro dia
  coitad’e sanhud’e non soub’eu ca s’ ia;
  mais ja que o sei, e por Santa Maria,
  e que farei eu, louçana?
 
  Quis el falar migo e non ouve guisado                       5
  e fois’el d’aqui sanhud’e mui coitado
  e nunca depois vi el nen seu mandado,
  e que farei <eu>, louçana?
 
  Quen lh’ora dissesse quan trist’oj’eu sejo
  e quant’oj’eu, mui fremosa, desejo                           10
  falarlh’e vee-l’e, pois que o non vejo,
  e que farei <eu>, louçana?

 

  
I.L’altro giorno il mio amico è andato via da qui angosciato e arrabbiato e non so perché se ne sia andato; ma ora che lo so, per Santa Maria, che farò io, bella?
 
II.Lui voleva parlare con me e non ha potuto, per questo se ne andò via da qui arrabbiato e piuttosto tormentato e mai più lo vidi, né ebbi sue notizie; che farò io, bella?
 
III.Qualcuno ora gli dicesse quanto io oggi sia triste e quanto io oggi, molto bella, desideri vederlo e parlargli, ma poiché non lo vedo che farò io, bella?
 
  • letto 855 volte

Testo critico

 
Fois’o meu amigo d’aqui noutro dia
coitad’e sanhud’e non soub’eu ca s’ia;
mais ja que o sei, e por Santa Maria,
e que farei eu, louçana?

Quis el falar migo e non ouve guisado                      5
e fois’el d’aqui sanhud’e mui coitado
e nunca depois vi el nen seu mandado,
e que farei <eu>, louçana?

Quen lh’ora dissesse quan trist’oj’eu sejo
e quant’oj’eu, mui fremosa, desejo                            10
falarlh’e vee-l’e, pois que o non vejo,
e que farei <eu>, louçana?

1 nontro B 5 Que V

 
 
v. 1: Cohen non segnala l’errore in apparato.
v. 10: Cohen edita quant<o> oj’ eu.

  • letto 900 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  B
  V
  Foyss’o meu amigo d’aqui nontro dia
  Foyss’o meu amigo d’aqui noutro dia        
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
  coytad’e sanhud’e non soub’eu ca ss’ya;
  coytad’e sanhud’e non soub’eu ca ss’ya;
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
 
  mays ia que o sey, e por Sancta Maria,
  mays ia que o sey, e por Sancta Maria,
 
 
  I,4
  v.4
 
  B
  V
  e que farey eu, louçaa?
  e que farey eu, louçaa?
 
  II,1
  v.5
 
  B
  V
  Quis el falar migo e non ouve guisado
  Que el falar migo e non ouve guisado
 
  II,2
  v.6
 
  B
  V
  e foyss’el d’aqui sanhud’e mui coitado
  e foyss’el d’aqui sanhud’e mui coitado
 
  II,3
  v.7
 
  B
  V
  e nunca depoys vi el nen seu mandado,
  e nunca depois vi el nen seu mandado,
 
  II,4
  v.8
 
  B
  V
  e que farey, louçana? -1
  e que farey, louçana? -1
 
  III,1
  v.9
 
  B
  V
  Quen lh’ora dissesse quan trist’oi’eu seio
  Quen lh’ora dissesse quan trist’oi’eu seio
 
  III,2
  v.10
 
  B
  V
  e quant’oi’eu, mui fremosa, deseio
  e quant’oi’eu, mui fremosa, deseio
 
  III,3
  v.11
 
  B
  V
 
  falarlh’e vee-l’e, poys que o non veio,
  falarlh’e vee-l’e, poys que o non veio,
 
  III,4
  v.12
 
  B
  V
  e que farey, louçana? -1
  e que farey, louçana? -1
  • letto 852 volte

Edizioni

  • letto 630 volte

Nunes

Foi-s' o meu amigo d' aqui noutro dia
coitad' e sanhud' e non soub' eu ca s' ia,
mais, já que o sei, e por santa Maria
e que farei eu, louçãa?
 
Quis el falar migu' e non ouve guisado                      5
e foi-s' el d' aqui sanhud' e mui coitado
e nunca depois vi el nen seu mandado,
e que farei eu, louçãa?
 
Quen lh' ora dissesse quan trist' oj' eu sejo
e quant' oj' eu, mui fremosa, desejo                          10
falar-lh' e vee-l' e, pois que o non vejo,
e que farei eu, louçãa? 

 

  • letto 435 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 807 volte

CANZONIERE B

  • letto 579 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 507 volte

Edizione diplomatica

 
  F
 oysso meu amigo daq(ui) nontro dia
  coyta de sanhude no(n) soubeu
  cassya
  mays iaq(ue) osey epor sancta maria
  E que farey eu louçaa*
​  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  Q uis el falar migo eno(n) ouue g(ui)sado
  efoyssel daqui sanh ude mui coitado
  enu(n)ca depoys ui el ne(n) seu ma(n)dado
  E q(ue) farey louça(n)a          
  Q ue(n)lhora dissesse q(ua)n tristoieu seio
  e qua(n)toieu mui fremosa deseio
  falarlhe ueele poys q(ue)o non ueio
  E q(ue) farey louça(n)a          
  • letto 512 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  F 
oysso meu amigo daq(ui) nontro dia
  coyta de sanhude no(n) soubeu
  cassya
  mays iaq(ue) osey epor sancta maria
  E que farey eu louçaa
​ 
  Foyss’o meu amigo d’aqui nontro dia 
  coytad’e sanhud’e non soub’eu ca ss’ya;
  mays ia que o sey, e por sancta Maria,
  e que farey eu, louçaa?
 
II II
  Q uis el falar migo eno(n) ouue g(ui)sado
  efoyssel daqui sanh ude mui coitado
  enu(n)ca depoys ui el ne(n) seu ma(n)dado
  E q(ue) farey louça(n)a          
 
  Quis el falar migo e non ouve guisado
  e foyss’el d’aqui sanhud’e mui coitado
  e nunca depoys vi el nen seu mandado,
  e que farey, louçana? *

  *Verso ipometro:B6'.

III III
 
  Q ue(n)lhora dissesse q(ua)n tristoieu seio
  e qua(n)toieu mui fremosa deseio
  falarlhe ueele poys q(ue)o non ueio
  E q(ue) farey louça(n)a          
  
  Quen lh’ora dissesse quan trist’oi’eu seio
  e quant’oi’eu, mui fremosa, deseio
  falarlh’e veel’e, poys que o non veio,
  e que farey, louçana? *

   *Verso ipometro: B6'.

  

  • letto 447 volte

CANZONIERE V

  • letto 534 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 570 volte

Edizione diplomatica

  F oysso meu amigo daq(ui) noutro dia
  coytade sanhude non soubeu cassya
  mays ia q(ue) osey epor sancta maria
  eque farey eu louçaa
 
  Q ue el falar migo e no(n) ouue g(ui)sado
  efoyssel daqui sanhude mui coitado
  enu(n)ca depois ui el ne(n) seu mandado
  eq(ue) farey louça(n)a.
 
  Q ue(n) lhora dissesse q(ua)n tristoieu seio
  equanto ieu mui fremosa deseio
  falarlhe ueele poys q(ue)o no(n) ueio
  eq(ue) farey louça(n)a.
  • letto 537 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
 
F oysso meu amigo daq(ui) noutro dia
  coytade sanhude non soubeu cassya
  mays ia q(ue) osey epor sancta maria
  eque farey eu louçaa
 
  Foyss’o meu amigo d’aqui noutro dia
  coytad’e sanhud’e non soub’eu ca ss’ya;
  mays ia que o sey, e por sancta Maria,
  e que farey eu, louçaa?
II II
 
 
Q ue el falar migo e no(n) ouue g(ui)sado
  efoyssel daqui sanhude mui coitado
  enu(n)ca depois ui el ne(n) seu mandado
  eq(ue) farey louça(n)a.
 
 
  Que el falar migo e non ouve guisado
  e foyss’el d’aqui sanhud’e mui coitado
  e nunca depois vi el nen seu mandado,
  e que farey, louçana?*

  *Verso ipometro; B6'.

III III
 
  Q ue(n) lhora dissesse q(ua)n tristoieu seio
  equanto ieu mui fremosa deseio
  falarlhe ueele poys q(ue)o no(n) ueio
  eq(ue) farey louça(n)a.
 
  Quen lh’ora dissesse quan trist’oi’eu seio
  e quant’oi’eu, mui fremosa, deseio
  falarlh’e veel’e, poys que o non veio,
  e que farey, louçana?*

  *Verso ipometro; B6'.

  • letto 555 volte

Fremosas, a Deus louvado

79,24

Mss.: B 691, V 293.

Frammento.

Schema metrico: a7’ b8 c7’ b8 d7 (230:2; altra possibilità 26:6)*.

Edizioni: Amigo 124 (str. I); Cohen, p. 176; Machado 654; Braga 293; Torres, Poesia trovadoresca, p. 182.

 
*Nunes, nell’editare il testo, predilige la prima ipotesi offerta da Tavani in RM poiché considera il frammento 79,24 come la prima cobla del componimento 79,1; Cohen, al contrario, preferisce l’altra e annota: “The text is copied on four short lines in BV. Long verses are recommended by D’Heur (1975b: 429)”. Anche qui, come in Cohen, si è considerata la cantiga 79,24 un frammento e non parte di un più ampio componimento in quanto:

1. la cantiga 79,1 è composta da coblas di 6 versi (4+2 di refran), diversamente il frammento è costituito da 5 versi privi di refran;

2. la sillabazione di Agora me foi mia madre melhor è differente da quello di Fremosas, a Deus louvado. L’eterostrofismo non è abituale nelle cantigas de amigo;

3. è vero che su entrambi i manoscritti il frammento 79,24 precede la cantiga 79,1 ma, sul codice B, Agora me foi mia madre melhor inizia chiaramente con una lettera miniata, indizio di avvio di un nuovo componimento.

Pur considerando Fremosas a Deus louvado un frammento si è deciso comunque di adottare la prima soluzione proposta da Tavani in RM (230:2): in tutto il corpus di J. S. Coelho infatti, la versificazione non supera mai le 14 sillabe.

 

  • letto 1182 volte

Testo e traduzione

 
  Fremosas, a Deus louvado
  con tan muito ben como oj’ei
  e do que soo máis leda,                            
  ca todo quant’eu desejei
  vi, quando vi meu amigo.                       5
 
 I. Belle, ringrazio Dio per tutto il bene che oggi è in me e che mi rende tanto felice perché, quando ho visto il mio amico, ho visto tutto quello che desideravo.
  • letto 846 volte

Testo critico

 
Fremosas, a Deus louvado
con tan muito ben como oj’ei
e do que soo máis leda,
ca todo quant’eu desejei
vi, quando vi meu amigo.                                        5

3 es soo V
 
 
v. 3: Braga edita questo verso così come si presenta sul codice V, ma congettura la parte finale dello stesso molto probabilmente perché riscontra un problema rimico: e soo mays leda, <a deus grado>. Possiamo considerare il suo intervento malriuscito poiché, in questo modo, il verso risulta ipermetro di ben due sillabe.
 

  • letto 813 volte

Collazione

  I,
  v.1
  B
  V
  Fremosas, a Deus louvado
  Fremosas, a Deus louvado
  I,
  v.2
  B
  V
  con tan muyto ben como oi’ey,
  con tan muyto ben como oi’ey,
  I,
  v.3
  B
  V
  e do que sõo máys leda,
  e ssõo máys leda, -2
  I,
  v.4
  B
  V
  ca todo quant’eu deseiey
  ca todo quant’eu deseiey
  I,
  v.5
  B
  V
  vi, quando vi meu amigo.
  vi, quando vi meu amigo.
  • letto 821 volte

Edizioni

  • letto 686 volte

Nunes

Fremosas, a Deus louvado
con tan muito ben como oj' ei,
e do que sõo mais leda,
ca todo quant' eu desejei
vi, quando vi meu amigo. 

 

  • letto 436 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 885 volte

CANZONIERE B

  • letto 552 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 486 volte

Edizione diplomatica

​  F remosas ade(us) louuado
  con tam muyto ben como oiey
  edo q(ue) soo mays leda
  Ca todo qua(n)teu de seiey
  ui quando ui meu amigo
  • letto 453 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​ 
  F remosas ade(us) louuado 
  con tam muyto ben como oiey
  edo q(ue) soo mays leda
  Ca todo qua(n)teu de seiey
  ui quando ui meu amigo
​ 
  Fremosas, a Deus louvado
  con tam muyto ben como oi’ey
  e do que soo máys leda,
  ca todo quant’eu deseiey
  vi, quando vi meu amigo.
  • letto 441 volte

CANZONIERE V

  • letto 581 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 484 volte

Edizione diplomatica

​ 
  *
  F remosas ade(us) louuado
  con tan muyto ben como oiey
  es soo mays leda
  ca todo quanteu deseiey
  ui quando ui meu amigo

 
  *Prima dell'inizio della cantiga è presente il nome dell'autore al quale è stato attribuito questo componimento: Dom Ioham Soariz Coelho.

  • letto 518 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

Dom Ioham Soariz Coelho Dom Ioham Soariz Coelho
I I
​ 
​  F remosa ade(us) louuado
  con tan muyto ben como oiey
  es soo mays leda
  ca todo quanteu deseiey
  ui quando ui meu amigo
 
  Fremosas, a Deus louvado
  con tam muyto ben como oi’ey
  es soo máys leda,*
  ca todo quant’eu deseiey
  vi, quando vi meu amigo.

  
  *Il verso è ipometro: a5'

  • letto 652 volte

Fui eu, madre, lavar meus cabelos

79,25

Mss.: B 689, V 291.

Cantiga de refran di quattro coblas singulars di tre versi. Si ravvisa la palabra volta deles e la rima derivata tra il secondo verso della prima strofa, della seconda e della terza. Si riscontrano inoltre il parallelismo tra il primo verso della prima e della seconda strofa e il secondo della prima e della seconda e il leixa-prén tra la prima e la terza strofa.

Schema metrico: a9’ a9’ B5’ (26:99).

Edizioni: Cohen, p. 174; Arias, Antoloxía, 121; Amigo 122; Jensen, Medieval, pp. 172-173, 494-495; Machado 652; Braga 291; Torres, Poesia trovadoresca, p. 180; Deluy, Troubadours, p. 90; Beltrán, O cervo, 6; Álvarez Blázquez, Escolma, p. 119; Reckert/Macedo, Cinquenta cant., 19; Cidade, Poesia medieval, pp. 21-22; Gonçalves/Ramos, A lírica, 23.

 

  • letto 1425 volte

Testo e traduzione

 
  Fui eu, madre, lavar meus cabelos
  a la fonte e paguei-m’eu delos
  e de mí, louçana!
 
  Fui eu, madre, lavar mias garcetas
  a la fonte e paguei-m’eu delas                                5
  e de mí, louçana!
 
  A la fonte,<e> paguei-m’eu deles,
  alo achei, madr’, o senhor deles
  e de mí, louçana!
 
  <E>, ante que m’eu d’ali partisse,                          10
  fui pagada do que m’el<e> disse    
  e de mí, louçana!
 
 I.Madre, sono andata a lavare i miei capelli alla   fonte ed ero soddisfatta di quelli e di me, bella!
 
 II.Madre, sono andata a lavare le mie trecce alla   fonte ed ero soddisfatta di quelle e di me, bella!
 
 III.Lì, alla fonte, ho incontrato, madre, il signore   dei miei capelli ed ero soddisfatta di quelli e di   me, bella!
 
 IV.E, prima che da lì me ne andassi, fui   soddisfatta di quello che mi disse e di me, bella!
 
  • letto 846 volte

Testo critico

 
Fui eu, madre, lavar meus cabelos
a la fonte e paguei-m’eu delos
e de mí, louçana!

Fui eu, madre, lavar mias garcetas
a la fonte e paguei-m’eu delas                                  5
e de mí, louçana!
A la fonte, <e> paguei-m’eu deles,
alo achei, madr’, o senhor deles
e de mí, louçana!

<E>, ante que m’eu d’ali partisse,                             10
fui pagada do que m’el<e> disse
e de mí, louçana!

1 iavar B 2 fonte paguey B 3 Edemi/loucana E B; edemi/louçana e V 4 garceras V 7 a la fonte paguey BV 10 meu BV 11 q(ue)mel disse BV

 
 
v. 1: Nunes non segnala l’errore in apparato.
v. 3: Cohen, seguendo Nunes, edita e de mi, louçana, e annota: “Cf. B 679 / V 281 (J. S. Coelho), vv. 4, 8, 12”; Machado ritiene che il grafema <e> che chiude il refrán sia un’interiezione e per tale ragione edita (...) louçana <h>e!.
v. 7: il verso risulta ipometro di una sillaba; ho integrato come indicato nel testo accogliendo la soluzione proposta da Nunes, accettata anche da Cohen, per rispettare l’artificio retorico del leixa-prén con il v. 2.
v. 8: Monaci e Nunes leggono in V anchei.
v. 10: il verso risulta ipometro di una sillaba. Seguendo la proposta di Cohen ho scelto di integrare <E>ante que m’eu poiché la congiunzione copulativa a inizio strofa, dopo punteggiatura forte, è usuale nella lirica profana galego-portoghese (cfr. http://glossa.gal/glosario/termo/1234#uso-2 [301] ); Nunes propone la soluzione Ante que m<e>eu.
v. 11: il verso risulta ipometro di una sillaba. Abbracciando la proposta avanzata da Cohen ho scelto di integrare que m’ el<e> disse; Nunes suggerisce invece que m<e> el disse.

  • letto 856 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  B
  V
  Fuy eu, madre, iavar meos capelos
  Fui eu, madre, lavar meos cabelus
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
  a la fonte, paguey-m’eu delos -1
  a la fonte e paguey-m’eu delos
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
  e de mí, loucana E!    
  e de mí, louçana e!                                            
 
  II,1
  v.4
 
  B
  V
  Fuy eu, madre, lavar mhas garcetas
  Fui eu, madre, lavar mhas garceras
 
  II,2
  v.5
 
  B
  V
  a la fonte e paguey-m’eu delas
  a la fonte e paguey-m’eu delas
 
  II,3
  v.6
 
  B
  V
  e de mí,
  e de mí,
 
  III,1
  v.7
 
  B
  V
  A la fonte paguey-m’eu deles -1
  A la fonte paguey-m’eu deles -1
 
  III,2
  v.8
 
  B
  V
  alo achei, madr’, o senhor deles
  alo achei, madr’, o senhor deles
 
  III,3
  v.9
 
  B
  V
  e de mí,
  e de mí,
 
  IV,1
  v.10
 
  B
  V
 
  Ante que m’eu d’ali partisse -1
  Ante que m’eu d’ali partisse -1
 
  IV,2
  v.11
 
  B
  V
  fui pagada do que m’el disse -1
  fui pagada do que m’el disse -1
 
  IV,3
  v.12
 
  B
  V
  e de mí,
  e de mí,
  • letto 877 volte

Edizioni

  • letto 648 volte

Cohen

Fui eu, madre, lavar meus cabelos
a la fonte e paguei m' eu delos
e de mi, louçana
 
Fui eu, madre, lavar mhas garcetas
a la fonte e paguei m' eu delas                               5
e de mi, louçana
 
A la fonte e paguei m' eu deles;
aló achei, madr', o senhor deles
e de mi, louçana
 
E, ante que m' eu d' ali partisse,                             10
fui pagada do que m' ele disse
e de mi, louçana 

 

  • letto 505 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 829 volte

CANZONIERE B

  • letto 665 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 527 volte

Edizione diplomatica

  
 
 
  F
 uy eu madre iauar me(os) *
  capel(os)
  ala fonte paguey meu delos    
  Edemi *
  loucana  E 

 
  *Il segno obliquo indica che il verso prosegue a capo.
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

 
  F
 uyeu madre lauar mhas garcetas
  ala fonte epaguey meu delas
  Edemi*
  
  *L'inizio del refrain è segnalato d aun segno di paragrafo.
  A la fonte paguey meu deles
  alo achei madro senhor deles
  Edemi
 
  A
 nte q(ue). meu dali p(ar)tisse
  fui pagada do q(ue)mel disse
  Edemi*
  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  
 
  • letto 479 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  F
 uy eu madre iauar me(os)
  capel(os)
  ala fonte paguey meu delos  
  Edemi
  loucana  E 
 
 
  Fuy eu, madre, iavar meos capelos
  a la fonte, paguey-m’eu d’elos*
  e de mi, loucana E!    
  
  *Verso ipometro: a8'.

 

II II
  F uyeu madre lauar mhas garcetas
  ala fonte epaguey meu delas
  Edemi
 
  Fuy eu, madre, lavar mhas garcetas
  a la fonte e paguey-m’eu d’elas
  e de mi, ...................................
 
III III
  A la fonte paguey meu deles
  alo achei madro senhor deles
  Edemi
 
 
  A la fonte paguey-m’eu d’eles;*
  aló achei, madr’, o senhor d’eles
  e de mi, ....................................
  
  *Verso ipometro: a8'.
IV IV
  A nte q(ue). meu dali p(ar)tisse
  fui pagada do q(ue)mel disse
  Edemi
 
 
  Ante que m’eu d’ali partisse *
  fui pagada do que m’el disse *
  e de mi, ....................................
  
  *Verso ipometro: a8'.
  *Verso ipometro: a8'.
  • letto 420 volte

CANZONIERE V

  • letto 620 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 559 volte

Edizione diplomatica

  F ui eu madre lauar me(os) cabelus
  ala fonte e pagueymeu delos
  edemi
  louçana e
  F ui eu madre lauar mhas garceras
  ala fonte epagueymeu delas
  edemi.
 
  A la fonte paguey meu deles
  alo achei madro senhor deles
  edemi.
 
  A nte q(ue) meu dali partisse
  fui pagada do q(ue) mel disse
  edemi.
 
  • letto 493 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  F ui eu madre lauar me(os) cabelus
  ala fonte e pagueymeu delos
  edemi
  louçana e 
  
  Fui eu, madre, lavar meos cabelus *
  a la fonte e paguey-m’eu d’elos
  e de mi, louçana e!
  
  *Non è rispettato lo schema rimico.
II II
  F ui eu madre lauar mhas garceras
  ala fonte epagueymeu delas
  edemi.
 
  Fui eu, madre, lavar mhas garceras
  a la fonte e paguey-m’eu d’elas
  e de mi............................. 
 
III III
  
  A la fonte paguey meu deles
  alo achei madro senhor deles
  edemi.
 
  A la fonte paguey-m’eu d’eles * 
  aló achei, madr’, o senhor d’eles
  e de mi..............................  
  
  *Verso ipometro: a8'.
IV IV
 
  
A nte q(ue) meu dali partisse
  fui pagada do q(ue) mel disse
  edemi.
 
  Ante que m’eu d’ali partisse *  
  fui pagada de que m’el disse *
  e de mi................................
  
  *Verso ipometro: a8'.
  *Verso ipometro: a8'.
  • letto 585 volte

Jograr, mal desemparado

79,32

Ms.: V 1018.

Cantiga de meestria di tre coblas unissonans di sei versi. Si riscontra il mordobre imperfecto tra pescar/pescado; escusar/escusado; pagar/pagado; contar/contado. È presente inoltre la rima derivata tra il quinto verso della prima strofa e il sesto della seconda.

Schema metrico: a7’ b7 b7 a7’ a7’ b7 (132:8).

Edizioni: Lapa 235; Lopes 199; Machado 1665; Braga 1018.

 

  • letto 1213 volte

Testo e traduzione

 
  Jograr, mal desemparado
  fui eu pelo teu pescar,
  como que ouvi a enviar
  á rua por pescado;
  por end’o don que c<h>’ei dado                5
  quer’ora de ti levar.
 
  Assi cho dei, preitejado
  que m’ouvest’a escusar
  da rua; e ves, jograr,
  pois me non ás escusado,                        10
  un don e’ linho dobrado
  pensa ora de mi-o dar.
 
  Non ti baralh’eu mercado
  nen queria baralhar;
  mais ouvestem’ a pagar                           15
  en truitas e, pois pagado
  non mi as dás, como ei contado,
  er pensa de mi contar!
 
  1. Giullare, non sono stato ben ricompensato dal tuo “pescare”,dal momento che ti avevo mandato in strada a cercare il pesce, per questo ora vorrei indietro quello che ti avevo dato.

 

  1. Così te lo diedi, a patto che mi avresti evitato di scendere in strada e vedi, giullare, poiché non ti sei scusato, pensa ora di darmi un dono di lino doppiato.

 

  1. Non voglio mettere in discussione i tuoi negozi né voglio litigare, ma dovresti pagarmi con le trote e poiché non me le rendi, considerato che ti avevo pagato, come ho già spiegato, allo stesso modo vedi tu di conteggiare per me!
  • letto 842 volte

Edizioni

  • letto 640 volte

Lapa

Jograr, mal desemparado
fui eu pelo teu pescar,
como que ôuvi a enviar
aa rua por pescado,
porende o don que t' ei dado                                   5
quer' ora de ti levar.
 
Assi cho dei, preitejado,
que m' ouvess' a escusar
da rua; e vês, jograr,
pois me non ás escusado,                                       10
un bon dozinho dobrado
pensa ora de mi o dar.
 
Non ti baralh' eu mercado
nen queria baralhar;
mais ouveste-m' a pagar                                          15
en truitas e, pois pagado
non mi as dás, como ei contado,
er pensa de mi contar. 

 

  • letto 545 volte

Testo critico

 
Jograr, mal desemparado
fui eu pelo teu pescar,
como que ouvi a enviar
à rua por pescado;
por end’o don que c<h>’ei dado                              5
quer’ora de ti levar.

Assi cho dei, preitejado
que m’ouvest’a escusar
da rua; e ves, jograr,
pois me non ás escusado,                                       10
un don e’ linho dobrado
pensa ora de mi-o dar.

Non ti baralh’eu mercado
nen queria baralhar;
mais ouvestem’a pagar                                            15
en truitas e, pois pagado
non mi as dás, como ei contado,
er pensa de mi contar!

5 quecey dado 17 comotei co(n)tado
 
 
v. 5: Machado e Lapa editano que t’ei dado emendando il pronome personale senza segnalare la lettura diplomatica in apparato. A mio avviso ritengo inutile tale revisione poiché il manoscritto trasmette la lezione quecey (=que che/chi ei) che riporta già il pronome personale di seconda persona singolare con funzione di complemento indiretto a cui si riferisce il verbo dar.
v. 11: Lapa, non comprendendo il significato del dono en linho con cui il giullare avrebbe dovuto ripagare l’autore (cfr.http://cantigas.fcsh.unl.pt/cantiga.asp?cdcant=1442&pv=sim [303]), edita congetturando un bon dinheiro dobrado.
v. 17: il verso risulta ipermetro di una sillaba e, come Lapa, ho scelto di rettificare il secondo emistichio considerato che non è semanticamente necessaria la presenza del pronome personale.

  • letto 816 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 839 volte

CANZONIERE V

  • letto 591 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 460 volte

Edizione diplomatica


 
 
  Jograr mal desenparado
  fuy eu pelo teu pescar     
  como que ouuha enuyar
  
  
  

 
  aa rua por pescado
  porendo don quecey dado
  querora deti leuar.
 

 
 
  A ssicho dei p(re)iteiado
  q(ue) mouuesta escusar
  da rua eues iog(ra)r
  poysme no(n) as escusado
  hu(n) don e linho dobrado
  penssa ora demho dar
 
 
 
  N onti baralheu mercado
  ne(n) q(ue)ria baralhar
  mays ouueste mapagar
  en truytas epoys pagado
  no(n) mhas das comotei co(n)tado
  er penssa demi contar
 
  • letto 538 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Jograr mal desenparado
  fuy eu pelo teu pescar     
  como que ouuha enuyar
  aa rua por pescado
  porendo don quecey dado
  querora deti leuar.
 
  Jograr, mal desenparado
  fuy eu pelo teu pescar,
  como que ouvh a envyar
  aa rua por pescado;
  por end’o don que c’ey dado
  quer’ora de ti levar.
II II 
 
  A ssicho dei p(re)iteiado
  q(ue) mouuesta escusar
  da rua eues iog(ra)r
  poysme no(n) as escusado
  hu(n) don e linho dobrado
  penssa ora demho dar
 
  Assi cho dei, preiteiado,
  que m’ouvest’a escusar
  da rua; e ves, iograr,
  poys me non ás escusado,
  hun don e’ linho dobrado
  penssa ora demh-o dar.
III III
 
  N onti baralheu mercado
  ne(n) q(ue)ria baralhar
  mays ouueste mapagar
  en truytas epoys pagado
  no(n) mhas das comotei co(n)tado
  er penssa demi contar
 
  Non ti baralh'eu mercado
  nen queria baralhar;      
  mays ouvestem’a pagar
  en truytas e, poys pagado
  non mh as dás, como t’ei contado, *
  er penssa de mi contar.
  
  *Verso ipermetro: a8'.
  • letto 522 volte

Johan Fernandez, mentr'eu vosc'ouver

79,27

Ms.: V 1012.

Cantiga de meestria di tre coblas singulars di sei versi. Coblas capfinidas tra la prima e la seconda. Si riscontra l’artificio retorico del mordobre imperfecto tra fode/foder; iazades/iaz; fode/fodedes. Sono presenti inoltre le rime derivate tra il primo e il secondo verso della prima strofa e il quarto della prima e della terza.

Schema metrico: a10 b10 b10 c10 c10 a10 (189:10)*.

Edizioni: Lapa 229; Lopes 192; Machado 1659; Braga 1012; Arias, Poesia obscena, 37.

 
*Sul manoscritto la seconda cobla della cantiga presenta i primi due versi invertiti e questo dà luogo a un componimento eterostrofico. Tavani in RM fornisce infatti il seguente schema metrico:

I, III: a10 b10 b10 c10 c10 a10;

II: a10 b10 a10 c10 c10 b10,

ma chiarisce che: “La II strofa, a schema abaccb, è riconducibile allo schema delle altre due invertendo la successione dei primi 2 vv”. Per questo motivo si è scelto di editare il testo evitando l’eterostrofia.

 

  • letto 1329 volte

Testo e traduzione

 
  Johan Fernandez, mentr’eu vosc’ouver
  aquest’amor que oj’eu convosco ei,
  nunca vos eu tal cousa negarei
  qual oj’eu ouso pela terra dizer:
  dizen que fode, quanto máis foder          5
  pode, o vosso mouro a vossa molher.
 
  Ca me terria eu por desleal
  pero que foss<e> este mouro meu,
  Johan Fernandez, se vos negass’eu
  atal cousa qual dizen que vos faz:           10
  ladinho, como vós jazedes, jaz
  con vossa molher, e m’end<e> é mal.
 
  E direivos eu quant’én vimos nós:
  <nós> vim<os> ao vosso mouro filhar
  a vossa molher e foi-a deitar                   15
  no vosso leit’e máis vos eu direi
  quant’eu do mour<o> aprendi e sei:
  fode-a como a fodedes vós.
  I.Johan Fernandiz, finché io proverò per voi   quest’amore che avverto oggi, mai vi nasconderò questa cosa che oggi sento dire per tutto il regno: dicono che il vostro servitore fotte vostra moglie ogni volta che può.
 
  II.E io, Johan Fernandez, se vi nascondessi questa      cosa che mi dicono che vi fa, mi riterrei sleale anche se quest’ultimo fosse il mio servitore: giace disinvolto con vostra moglie come giacete voi, e questa cosa è scandalosa.
 
  III. E vi dirò quanto abbiamo visto: abbiamo visto il vostro    servitore afferrare vostra moglie e infilarla nel vostro letto; e in più vi dirò quanto sapevo e so su di lui: la fotte come la fottete voi.
  • letto 789 volte

Edizioni

  • letto 635 volte

Lapa

Joan Fernándiz, mentr' eu vosc' ouver
aquest' amor que oj' eu con vosqu' ei,
nunca vos eu tal cousa negarei
qual oj' eu ouço pela terra dizer:
dizen que fode quanto mais foder                          5
pode o vosso mouro a vossa molher.
 
E, pero que foss' este mouro meu,
já me terria eu por desleal,
Joan Fernández, se vos negass' eu
atal cousa que vos dizen que vos faz:                   10
ladinho, como vós jazedes, jaz
con vossa molher, e m' end' é mal.
 
E direi-vos eu quant' en vimos nós:
vimos ao vosso mouro filhar
a vossa molher e foi-a deitar                                  15
no vosso leit'; e mais vos en direi
quanto eu do mour' aprendi e sei:
fode-a tal como a fodedes vós. 

 

  • letto 453 volte

Testo critico

 
Johan Fernandez, mentr’eu vosc’ouver
aquest’amor que oj’eu convosco ei,
nunca vos eu tal cousa negarei
qual oj’eu ouso pela terra dizer:
dizen que fode, quanto máis foder                          5
pode, o vosso mouro a vossa molher.

Ca me terria eu por desleal
pero que foss<e> este mouro meu,
Johan Fernandez, se vos negass’eu
atal cousa qual dizen que vos faz:                          10
ladinho, como vós jazedes, jaz
con vossa molher, e m’end<e> é mal.

E direivos eu quant’én vimos nós:
<nós> vim<os> ao vosso mouro filhar
a vossa molher e foi-a deitar                                   15
no vosso leit’e máis vos eu direi
quant’eu do mour<o> aprendi e sei:
fode-a como a fodedes vós.

2 convosque 7/8 Pero q(ue) fosseste mouro meu / came terria eu p(or) desleal 12 e mende mal 14 uyma ao 17 do mourap(re)ndi 18 fodea como
 
 
v. 2: per la spiegazione riguardo a questo emendamento cfr. 20,16; 39,8.
vv. 7/8: Machado e Lapa editano i due versi così come si susseguono sul manoscritto. Dal momento che il v. 7 risulta ipometro di una sillaba Lapa interviene sul primo emistichio integrando <E> pero que, avvertendo l’esigenza di una congiunzione copulativa. Emenda inoltre il v. 8 (ca > ja) per esigenze sintattiche in relazione all’intervento precedente. Invertendo i versi invece (cfr. nota 1 p. 81), la congiunzione ca assume un valore copulativo (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ca#uso-1 [304]) e sopperisce così alla mancanza avvertita dall’editore, permettendomi inoltre di evitare l’emendamento. Di conseguenza per risolvere l’ipometria del v. 7 sono intervenuta in un altro luogo: que foss<e> este.
v. 12: nessun editore rettifica l’ipometria.
v. 13: Machado e Lapa leggono quanteu uym(os). Machado edita quanto uymos; Lapa d’altra parte edita E direi-vos eu quant’en vimos nós.
v. 14: il verso risulta ipometro di una sillaba e il mio intervento <nós> vim<os> recupera la struttura del verso precedente vimos nós in maniera chiastica. Gli altri editori non correggono l’ipometria ma, come me, emendano vimos poichè la lezione tramandata dal codice uyma non è mai attestata nella lirica profana galego-portoghese.
v. 16: il verso non presenta alcun problema. Braga, Machado e Lapa leggono no uosso leite uos eu direy; Machado edita il verso ipometro; Lapa integra leit’e [mais] vos, anche se l’avverbio di quantità máis è chiaramente leggibile sul manoscritto. Non mi è chiaro come possa essersi generato il medesimo errore di lettura fra tre editori diversi.
v. 17: il verso risulta ipometro di una sillaba. Machado edita il verso ipometro; Lapa propone quant[o] eu do.
v. 18: il verso non presenta alcun problema metrico e sintattico, dunque non ritengo necessaro l’intervento di Lapa: fode-a <tal> como.

  • letto 798 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 896 volte

CANZONIERE V

  • letto 715 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 539 volte

Edizione diplomatica

​ 
  * 
  I oha(n) fernandiz mentreu uoscouuer
  aquestamor que oieu co(n) uosquey
  nuncau(os) eu tal cousa negarey
  qual oieu ouço pela terra dizer
  dizen que fode qua(n)to mays foder pode
  ouosso mouro a uossa molher. 

 
 *Prima dell'inizio della cantiga è presente il nome dell'autore al quale      è stato attribuito questo componimento e tutti quelli di escarnho  che seguono fino alla sezione successiva: Ioham Soarez Coelho.

 
  P ero q(ue) fosseste mouro meu
  came terria eu p(or) desleal
  io(h)a(n) fernandez seu(os) negasseu
  atal cousa q(ua)l dize(n) q(ue)u(os) faz
  ladinho como uos iazedes iaz
  co(n) uossa molher e mende mal. 
 
 
  E direyu(os) eu quanten uy m(os) nos 
  uyma ao uosso mouro filhar
  auossa molher efoya deitar
  no uosso leite mays u(os) eu direy
  quanteu do mourap(re)ndi e sey
  fodea como a fodedes uos. 
  • letto 626 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

  Ioham Soarez Coelho Ioham Soarez Coelho
I I
 
  I oha(n) fernandiz mentreu uoscouuer
  aquestamor que oieu co(n) uosquey
  nuncau(os) eu tal cousa negarey
  qual oieu ouço pela terra dizer
  dizen que fode qua(n)to mays foder pode
  ouosso mouro a uossa molher. 
 
  Iohan Fernandiz, mentr’eu vosc’ouver
  aquest’amor que oi’eu convosqu’ey,
  nunca vos eu tal cousa negarey
​  qual oi'eu ouço pela terra dizer:
  dizen que fode, quanto máys foder
  pode, o vosso mouro a vossa molher.
 
II II

   
  P ero q(ue) fosseste mouro meu  
  came terria eu p(or) desleal
  io(h)a(n) fernandez seu(os) negasseu
  atal cousa q(ua)l dize(n) q(ue)u(os) faz
  ladinho como uos iazedes iaz
  co(n) uossa molher e mende mal. 
 

  
  Pero que foss’este mouro meu,*
  ca me terria eu por desleal,
  Iohan Fernandez, se vos negass’eu
  atal cousa qual dizen que vos faz:
  ladinho, como vós iazedes, iaz
  con vossa molher, e m’end’é mal.*

  *Verso ipometro: a9
  *Verso ipometro: b9

III III
 
  E direyu(os) eu quanten uy m(os) nos 
  uyma ao uosso mouro filhar
  auossa molher efoya deitar
  no uosso leite mays u(os) eu direy
  quanteu do mourap(re)ndi e sey
  fodea como a fodedes uos. 
 
 
  E direyvos eu quant’én vymos nós:
  vyma ao vosso mouro filhar*
  a vossa molher e foy-a deitar
  no vosso leit'e máys vos eu direy
  quant’eu do mour’aprendi e sey:*
  fode-a como a fodedes vós.

  *Verso ipometro: b9
  *Verso ipometro: c9  

  • letto 624 volte

Johan Fernandez, o mund'é torvado

79,26

Ms.: V 1013.

Cantiga de meestria di tre coblas unissonans per la rima a e singulars per la rima b. Coblas capcaudadas; coblas capdenals tra il sesto verso della prima e della terza. È presente inoltre la rima derivata tra il secondo verso della prima e della seconda strofa.

Schema metrico: a10’ b10 a10’ b10 b10 a10’ (79:10).

Edizioni: Lapa 230; Randgl. VII, p. 685; Jensen, Medieval, pp. 174-175, 495-496; Lopes 193; Braga 1013; Machado 1660; Torres, Poesia trovadoresca, p. 183; Álvarez Blázquez, Escolma, p. 118; Fonseca, Escárnio, 25; Crestomatia, p. 287.

 

  • letto 1219 volte

Testo e traduzione

  
  Johan Fernandez, o mund’é torvado
  e, de pran, cuidamos que quer fiir:
  veemo-lo Emperador levantado
  contra Roma e Tartaros viir,
  e ar veemos aqui don pedir                             5
  Johan Fernandez, o mouro cruzado.
 
  E sempre esto foi profetizado
  par do<u>s <e> cinque sinaes da fin:
  seer o mundo assi como é mizcrado
  e ar tornas-s’o mouro pelegrin.                      10
  Johan Fernandez, creed’est’a mí,
  que soo ome <mui> ben leterado.
 
  E se non foss’o Antecristo nado,
  non averria esto que aven:
  nen fiar’o senhor no <seu> malado               15
  nen o malado no <seu> senhor ren,
  nen ar iria a Jerusalen
  Johan Fernandiz, <o> non bautiçado.
 
 I. Johan Fernandez, il mondo è agitato e, certamente,   pensiamo che stia per finire: noi vediamo l’Imperatore   muovere contro Roma e venire i Tartari, e qui vediamo   anche Johan Fernandez, il moro crociato, chiedere una ricompensa.
 
 II. Questo fu da sempre profetizzato dai sette sigilli   dell’Apocalisse: che il mondo fosse così agitato e anche   che il moro si convertisse in pellegrino.  Johan Fernandez   credete a me su questo, che io sono un uomo molto acculturato.
 
 III. E se non fosse nato l’Anticristo, non sarebbe successo   quello che sta succedendo: che il signore avesse fatto   affidamento sul suo vassallo  né che il vassallo si fosse   affidato al suo signore, e neppure che Johan Fernandez,  il non battezzato, fosse andato a Gerusalemme.
  • letto 817 volte

Edizioni

  • letto 644 volte

Lapa

Joan Fernández, o mund' é torvado
e, de pran, cuidamos que quer fiir:
veemo-lo Emperador levantado
contra Roma e Tártaros viir,
e ar veemos aqui don pedir                                    5
Joan Fernández, o mouro cruzado.
 
E sempre esto foi profetizado
par dez e cinque sinaes da fin:
seer o mundo assi como é mizcrado
e ar torná-ss' o mouro pelegrin.                              10
Joan Fernández, creed' est' a min,
que soo ome mui ben leterado.
 
E se non foss' o Antecristo nado,
non averria esto que aven:
nen fiara o senhor no malado                                 15
neno malado eno senhor ren,
nen ar iria a Ierusalen
Joan Fernández, senon bautiçado. 

 

  • letto 465 volte

Testo critico

 
Johan Fernandez, o mund’é torvado
e, de pran, cuidamos que quer fiir:
veemo-lo Emperador levantado
contra Roma e Tartaros viir,
e ar veemos aqui don pedir                                     5
Johan Fernandez, o mouro cruzado.

E sempre esto foi profetizado
par do<u>s <e> cinque sinaes da fin:
seer o mundo assi como é mizcrado
e ar tornas-s’o mouro pelegrin.                               10
Johan Fernandez, creed’est’a mí,
que soo ome <mui> ben leterado.

E se non foss’o Antecristo nado,
non averria esto que aven:
nen fiar’o senhor no <seu> malado                         15
nen o malado no <seu> senhor ren,
nen ar iria a Jerusalen
Johan Fernandiz, <o> non bautiçado.

8 pard(os) ceri q(ue)o 15 senhor no malado 16 no senhor re(n) 18 f(er)nandiz no(n)
 
 
v. 8: tutti gli editori hanno emendato questo verso poiché la sua lettura non offre alcuna possibilità di sensatezza. Ho ritenuto opportuno editare par do<u>s <e> cinque dal momento che il secondo emistichio trasmette una chiara allusione ai sigilli dell’Apocalisse e il riferimento è pertinente all’intero componimento. A partire da questa lezione certa ho cercato di contestualizzare il primo emistichio: i sigilli nell’Apocalisse di Giovanni sono sette (cfr. Apocalisse) e questo numero può essere ricavato dalla somma dei numeri 2 e 5, individuabili in d(os), errore di dous, e in ceri q(ue)o, errore ottico di cinque/cinco. | Lapa, seguendo Michaëlis 1 e Nunes in Crestomatia propone l’emendamento par dez e cinque sinaes da fin, annotando però in apparato che questa soluzione andrebbe maggiormente documentata poiché il numero quindici, che scaturisce dalla somma dei numeri 10 e 5, non ricorre in maniera significativa nell’Apocalisse a differenza del numero sette, considerato numero perfetto in tutti i testi sacri. Machado suggerisce par Deus, celiquo<s> sinaes da ffin, ma il suo intervento non restituisce sensatezza al verso.
vv. 15/16: entrambi i versi risultano ipometri di una sillaba. Le mie integrazioni <seu> malado e <seu> senhor, dati gli espliciti riferimenti a Federico II di Svevia (l’Anticristo) e al sistema di vassallaggio, nascono da esigenze di maggior completezza semantica: i rapporti vassallatici prevedevano infatti, tramite il rito dell’investitura, un reciproco giuramento, da una parte economico, dall’altra politico-militare. | Nunes in Crestomatia edita nen fia<va> o senhor no malado; Lapa propone nen fiar<a> o senhor no malado. Il v. 16 invece è stato edito in Crestomatia e da Lapa in questo modo: neno malado <e>no senhor ren.
v. 18: il verso risulta ipometro di una sillaba e, data l’equipollenza semantica delle integrazioni degli editori precedenti (Lapa: <se> non bautiçado; Crestomatia: <o> non bautiçado), ho accolto a testo la soluzione di Nunes per maggior efficacia satirica.

  • letto 733 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 912 volte

CANZONIERE V

  • letto 594 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 498 volte

Edizione diplomatica

 
  I oha(n) fernandez omunde toruado  
  edepra(n) cuydam(os) que quer fiir
 ueemolo enp(er)ador leuantado
 contra roma etartar(os) uiir
 e ar ueem(os) aqui don pedir
 ioham fernandez o mouro cruzado
 
  E  semp(re) esto foy p(ro)fetizado
  pard(os) ceri q(ue)o sinaes daffin
  seer o mu(n)do assy como e mizcrado
  e ar tornasso mouro pelegrin
  ioha(n) fernandez creedestami
  q(ue) soo home be(n) leterado.
 
  
  E sseno(n) fosso ante(christo) nado
  no(n) auerria esto q(ue) aue(n)
  ne(n) fiar o senhor no malado
  neno malado no senhor re(n)
  ne(n) ar hiria a iherusalem
  ioha(n) f(er)nandiz no(n) bautiçado
  • letto 511 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  I oha(n) fernandez omunde toruado
  edepra(n) cuydam(os) que quer fiir
  ueemolo enp(er)ador leuantado
  contra roma etartar(os) uiir
  e ar ueem(os) aqui don pedir
  ioham fernandez o mouro cruzado
 
  Iohan Fernandez, o mund’é torvado
  e, de pran, cuydamos que quer fiir:
  veemo-lo Enperador levantado
  contra Roma e Tartaros viir,
  e ar veemos aqui don pedir
  Ioham Fernandez, o mouro cruzado.
II II
 
  E semp(re) esto foy p(ro)fetizado 
  pard(os) ceri q(ue)o sinaes daffin
  seer o mu(n)do assy como e mizcrado
  e ar tornasso mouro pelegrin
  ioha(n) fernandez creedestami
  q(ue) soo home be(n) leterado.
 
 
  E sempre esto foy profetizado
  par dos ceri que o sinaes da ffin:
  seer o mundo assy como é mizcrado
  e ar tornas-s’o mouro pelegrin.
  Iohan Fernandez, creed’est’a mí,
  que soo home ben leterado.*

 
  *Verso ipometro: a9'

III III
 
  E sseno(n) fosso ante(christo) nado
  no(n) auerria esto q(ue) aue(n)
  ne(n) fiar o senhor no malado
  neno malado no senhor re(n)
  ne(n) ar hiria a iherusalem
  ioha(n) f(er)nandiz no(n) bautiçado
 
 
  E sse non foss’o Antechristo nado,  
  non averria esto que aven:
  nen fiar o senhor no malado*
  neno malado no senhor ren,*
  nen ar hiria a Iherusalem
  Iohan Fernandiz, non bautiçado.*

 
  *Verso ipometro: a9'
  *Verso ipometro: b9
  *Verso ipometro: a9'

  • letto 669 volte

Johan Garcia tal se foi loar

79,28

Ms.: V 1024.

Cantiga de meestria di tre coblas doblas (eccetto per la rima c) e di una fiinda di tre versi costruita sulla terza strofa. È presente la rima imperfecta trobador e le seguenti palabras voltas: queixar; dereito; si riscontra inoltre la rima derivata tra il quinto verso della seconda strofa e il secondo e il quinto della terza.

Schema metrico: I, II: a10 b10’ b10’ a10 c10 c10 b10’ (163:19);
                            
                            III: a10’ b10’ b10’ a10’ c10 c10 a10’ (161:198).

Fiinda: d10 d10 a10’.

Edizioni: Lapa 238; Randgl. I, pp. 157-158; Arias, Antoloxía, 124; Lopes 202; Machado 1671; Braga 1024; Fonseca, Escárnio, 14; Deluy, Troubadours, pp. 211-212; Crestomatia, p. 288.

 

  • letto 1294 volte

Testo e traduzione

                    

  Joan Garcia tal se foi loar
  e enfenger que dava <as> sas doas
  e que trobava por donas mui bõas;
  e oi end’o meirinho <se> queixar
  e dizer que fara, se Deus quiser,                    5
  que non trobe quen trobar non dever                
  por ricas-donas nen por infançoas.
 
  E oi noutro dia én <se> queixar
  ũas coteifas e outras cochõas,
  e o meirinho lhis disse: “Varõas,                  10
  non vos queixades ca, se eu tornar,
  eu vos farei que nen un trobador
  non trobe en talho senon de qual for,
  nen ar trobe por máis altas pessõas,
 
  ca manda ‘l-Rei, porque á én despeito         15
  que troben os melhores trobadores
  polas máis altas donas e melhores,
  e ten <o> assi por razon, con proveito;
  e o coteife que for trobador
  trobe, mais cham’a coteifa “senhor”,            20
  e andarán os preitos con de<re>ito.
 
  E o vilão que trobar souber
  que trob’e chame “senhor” sa molher,
  e avera cada un o seu de<re>ito!”.
 

I. Johan Garcia si vanterà e fingerà di aver offerto i suoi omaggi e di aver composto per donne di alto lignaggio; ho sentito l’ufficiale della giustizia lamentarsi e dire che farà in modo che non canti, se Dio vorrà, chi non avrà il consenso di cantare per le nobildonne e per le infante.
 
II. Recentemente ho sentito le mogli dei cavalieri più umili e le villane lamentarsi, e l’ufficiale della giustizia disse loro: “Donne, non vi lamentate perché, se dovessi ritornare, farò in modo che ciascun trovatore componga secondo la propria classe sociale e non per donne di più alto rango,
 
III. poiché lo comanda il re, dal momento che considera un’offesa che i migliori trovatori cantino per le donne di più alto lignaggio, e  reputa questa decisione ragionevole, con vantaggio; e il povero cavaliere che è trovatore canti, ma designi “signora” sua moglie, e gli appelli giudiziari procederanno secondo la legge.
 
IV. E il villano che saprà cantare canti pure e denomini “signora” sua moglie, e ognuno avrà quel che si merita!”.
 
  • letto 801 volte

Edizioni

  • letto 671 volte

Lapa

Joan Garcia tal se foi loar
e enfenger que dava de sas doas
e que trobava por donas mui boas;
e oí end' o meirinho queixar
e dizer que fará, se Deus quiser,                             5
que non trobe que trobar non dever
por ricas donas nem por infançoas.
 
E oí noutro dia en queixar
ũas coteifas e outras cochõas,
e un meirinho lhis disee: -Varõas,                           10
e non vos queixedes, ca, se eu tornar,
eu vos farei que nen un trobador
non trobe en talho se non de qual for,
nen ar trobe por mais altas pessõas,
 
Ca manda 'l-Rei, por que á en despeito,                 15
que troben os melhores trobadores
polas mais altas donas e melhores,
o ten assi por razon, con proveito;
e o coteife que for trobador,
trobe, mais cham' a coteifa "senhor";                      20
e andaran os preitos con dereito.
 
E o vilão que trobar souber,
que trob' e chame "senhor" sa molher,
e averá cada un o seu dereito. 

 

  • letto 464 volte

Testo critico

 
Johan Garcia tal se foi loar
e enfenger que dava <as> sas doas
e que trobava por donas mui bõas;
e oi end’o meirinho <se> queixar
e dizer que fara, se Deus quiser,                            5
que non trobe quen trobar non dever
por ricas-donas nen por infançoas.

E oi noutro dia én <se> queixar
ũas coteifas e outras cochõas,
e o meirinho lhis disse: “Varõas,                             10
non vos queixades ca, se eu tornar,
eu vos farei que nen un trobador
non trobe en talho senon de qual for,
nen ar trobe por máis altas pessõas,

ca manda ‘l-Rei, porque á én despeito                    15
que troben os melhores trobadores
polas máis altas donas e melhores,
e ten <o> assi por razon, con proveito;
e o coteife que for trobador
trobe, mais cham’a coteifa “senhor”,                        20
e andarán os preitos con de<re>ito.

E o vilão que trobar souber
que trob’e chame “senhor” sa molher,
e avera cada un o seu de<re>ito!”.

2 daua sas doas 4 meyrinho queyxar 8 meyrinho queyxar 9 hu(n)as coitessas 11 eno(n)u(os) 18 ete(n) assy 21 co(n) deyto
 
 
v. 2: il verso risulta ipometro di una sillaba. Machado edita il verso ipometro; Lapa propone l’integrazione dava [de] sas doas.
v. 4: il verso risulta ipometro di una sillaba. Ho integrato il pronome personale <se> perché il verbo queixar(se) è riflessivo e, pur ammettendo la costruzione senza il ‘–se’, è spesso costruito con il pronome (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=queixar [305]). Nessun editore rettifica l’ipometria.
v. 7: Machado e Lapa leggono infanzoes, ma editano emendando infanzoas/infançoas.
v. 8: il verso risulta ipometro di una sillaba e ho emendato sulla base del v. 4. Nessun editore corregge l’ipometria.
v. 9: l’emendamento è necessario poiché la lezione tramandata dal manoscritto non è mai attestata nella lirica profana galego-portoghese ed è facilmente riconducibile a un errore ottico. Braga e Nunes in Crestomatia leggono coteifas.
v. 10: Machado e Lapa leggono eu meyri(n)o; il secondo edita emendando e o meirinho, anche se questa è la lezione chiaramente trasmessa dal codice.
v. 11: ho eliminato la congiunzione e perché pleonastica, accogliendo dunque la proposta di Nunes in Crestomatia. Lapa, d’altra parte, edita il verso così come si presenta nel manoscritto.
v. 18: ho ritenuto necessario, come Nunes, integrare il complemento oggetto e ten <o> assi per completezza semantica, essendo teer un verbo transitivo (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=teer [306]). Anche Lapa avverte la stessa esigenza, ma edita o ten assi eliminando la congiunzione iniziale e poiché considera l’intervento di Nunes errato: “lição que dá uma silaba a mais ao verso”; la sua spiegazione non è valida dal momento che è possibile realizzare una sinalefe tra il complemento oggetto o e l’avverbio assi.
v. 21: il verso risulta ipometro di una sillaba. Tutti gli editori editano emendando dereito senza segnalare in apparato l’errore del codice.

  • letto 729 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 816 volte

CANZONIERE V

  • letto 717 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 550 volte

Edizione diplomatica

    
 
 
  *I oham garçia tal se foy loar 
  e en fenger que daua sas doas
  e que trobaua por donas mui boas
  e oy endo meyrinho queyxar
  e dizer q(ue) fara se de(us) quiser
  que no(n) trobe que(n) trobar no(n) deuer
  por ricas donas nem por in fanzoas

 

  *Colocci marca l'inizio della cantiga con un segno di paragrafo.

  E oy noutro dia en q(ue)ixar
  hu(n)as coitessas e out(ra)s cocho(n)as
  eo meyri(n)o lhis disse uaro(n)as
  eno(n)u(os) q(ue)ixedes ca sse eu tornar
  euu(os) farey q(ue) ne(n) hu(n) trobador
  no(n) trobe en talho seno(n) de q(ua)l for
  ne(n) ar trobe p(or) mays altas pesso(n)as
 
  C ama(n)dalrey p(or) q(ue)a en despeito
  q(ue) trobe(n) os melhores trobadores
  polas mays altas donas emelhor(e)s
  ete(n) assy p(or) razo(n) co(n) p(ro)ueito
  e o coteife q(ue) for trobador
  trobe mays chama coteyfa senhor
  e andara(n) os p(re)ytus co(n) deyto 
 
  Eo uila(n)o q(ue) troubar souber
  q(ue) trobe chame senhor ssa molher
  e au(er)a cadahuu(n) o seu de(re)ito. 
  • letto 552 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 

  I oham garçia tal se foy loar
  e en fenger que daua sas doas
  e que trobaua por donas mui boas
  e oy endo meyrinho queyxar
  e dizer q(ue) fara se de(us) quiser
  que no(n) trobe que(n) trobar no(n) deuer
  por ricas donas nem por in fanzoas
 

​  
  Ioham Garçia tal se foy loar 
  e enfenger que dava sas doas*
  e que trobava por donas mui bõas;
  e oy end’o meyrinho queyxar*
  e dizer que fara, se Deus quiser,
  que non trobe quen trobar non dever
  por ricas-donas nem por infanzoas.

 
   *Verso ipometro: b9'
   *Verso ipometro: a9

  II
 
  E oy noutro dia en q(ue)ixar
  hu(n)as coitessas e out(ra)s cocho(n)as
  eo meyri(n)o lhis disse uaro(n)as
  eno(n)u(os) q(ue)ixedes ca sse eu tornar
  euu(os) farey q(ue) ne(n) hu(n) trobador
  no(n) trobe en talho seno(n) de q(ua)l for
  ne(n) ar trobe p(or) mays altas pesso(n)as
 
  E oy noutro dia én queixar*
  hunas coitessas e outras cochonas,
  e o meyrino lhis disse:“Varonas,
  e non vos queixedes ca, sse eu tornar,
  eu vos farey que nen hun trobador
  non trobe en talho senon de qual for,
  nen ar trobe por máys altas pessonas,

 
  *Verso ipometro: a9

III III
  
  C ama(n)dalrey p(or) q(ue)a en despeito 
  q(ue) trobe(n) os melhores trobadores
  polas mays altas donas emelhor(e)s
  ete(n) assy p(or) razo(n) co(n) p(ro)ueito
  e o coteife q(ue) for trobador
  trobe mays chama coteyfa senhor
  e andara(n) os p(re)ytus co(n) deyto 
  
 
  ca manda ’l-Rey, porque á én despeito
  que troben os melhores trobadores
  polas máys altas donas e melhores,
  e ten assy por razon, con proveito;
  e o coteife que for trobador
  trobe, mays cham’a coteyfa “senhor”,
  e andarán os preytus con deyto.*

 
  *Verso ipometro: a9'

IV IV
 
  E o uila(n)o q(ue) troubar souber 
  q(ue) trobe chame senhor ssa molher
  e au(er)a cadahuu(n) o seu de(re)ito.
 
  E o vilano que troubar souber
  que trob’e chame “senhor” ssa molher,
  e avera cada huun o seu dereito.
  • letto 676 volte

Johan Soarez, comecei

75,8 (79,29)

Ms.: V 1009.

Cantiga de meestria di quattro coblas doblas di sette versi e due fiindas di tre versi costruite sulla terza e la quarta strofa. Coblas capdenals tra la prima, la terza e la prima fiinda; tra la seconda, la quarta e la seconda fiinda. Coblas capcaudadas tra la terza e la quarta. Si riscontra la seguente palabra volta: dizer; inoltre sono presenti le rime derivate tra il primo verso della prima strofa e il quinto della terza; tra il secondo della prima e il sesto della terza; tra il primo della seconda, il primo della quarta e il terzo della prima fiinda.

Schema metrico: I, II: a8 b8 a8 b8 c8 c8 b8 (101:43);
                            
                            III: a8 b8 a8 b8 c8 c8 a8 (100:46).

Fiindas: c8 c8 a8.

Edizioni: Lapa 221; Arias, Antoloxía, 109; Lopes 184; Machado 1656; Braga 1009.

 

  • letto 1252 volte

Testo e traduzione

 
  -Johan Soarez, comecei
  de fazer ora un cantar,
  vedes porque: porque achei                                               bõa razon pera trobar,
  ca vej’aqui un jograron                               5
  que nunca pode dizer son,
  nen o ar pode citolar.
 
  -Johan Perez, eu vos direi
  porque o faz, a meu cuidar:
  porque beve muit’, e o sei;                          10
  e come fode, pois falar
  non pode; por esta razon
  canta el mal,  mais atal don
  ben dev’el de vós a levar!
 
  -Johan Soarez, responder                          15
  non me sabedes desto ben;
  non canta el mal por bever,
  sabede, mais por ũa ren
  porque, des quando começou
  a cantar, sempre mal cantou                     20
  e cantará mentre viver.
 
  -Johan Perez, por mal dizer
  vos foi esso dizer alguen,
  ca pelo vinh’e per foder
  perd’el o cantar e o sén;                            25
  mais ben sei eu que o mizcrou
  alguen convosc’e lhi buscou
  mal, pois vos esso fez creer.
 
  -Johan Coelho, el vos peitou
  noutro dia, quando chegou,                     30
  pois ides del tal ben dizer!
 
  -Johan Perez, ja <e>u vos dou
  quanto mi deu e mi mandou
  e quanto mi á de <re>meter!

 

 I. -Johan Soarez, mi accingo a comporre
una cantiga, vedete perché:
ho trovato una buon argomento
per comporre, poiché ho visto qui
un giullaretto che non sa cantare
nemmeno una melodia,
né sa suonare la citola.
 
 II. -Johan Peres, io vi dirò perché
lo fa secondo me: perché beve molto,
e lo so; e dato che fotte,
dopo non può parlare;
per questa ragione
egli canta malamente,ma questa dote
deve averla ripresa da voi!
 
III. -Johan Soarez, non mi avete dato
una risposta soddisfacente;
sapete, non canta malamente
perché beve, ma per un altro motivo:
ha sempre cantato in malo
modo da quando ha iniziato,
e continuerà a farlo per tutta vita.
 
IV. -Johan Peres, qualcuno vi ha detto
questo per prendersi gioco di lui,
perché è a causa del vino e dell’attività sessuale
che perde il cantare e il senno;
ma io so con certezza che qualcuno,
giacché vi ha fatto credere tutto ciò,
ha complottato con voi
e ha tentato di trovare in lui un difetto.
 
V. -Johan Coelho, dato che andate a dire
cose buone sul suo conto, egli recentemente,
quando è venuto, vi ha pagato!
 
VI. -Johan Peres, ora vi offro
quanto mi ha dato e mi ha mandato
e quanto mi consegnerà!
  • letto 800 volte

Edizioni

  • letto 671 volte

Lapa

- Joan Soárez, comecei
de fazer ora un cantar;
vedes por que: por que achei
boa razon pera trobar,
ca vej' aqui un jograron,                                           5
que nunca pode dizer son
neno ar pode citolar.
 
- Joan Pérez, eu vos direi
por que o faz, a meu cuidar:
por que beve muit', eu o sei;                                   10
e come fode, pois, falar
non pode; por esta razon
canta el mal; mais atal don
ben dev' el de vós a levar.
 
- Joan Soárez, responder                                        15
non mi sabedes d' esto ben:
non canta el mal por bever,
sabedes, mais por ũa ren:
por que, des quando começou
a cantar, sempre mal cantou                                   20
e cantará, mentre viver.
 
- Joan Pérez, por mal dizer
vos foi esso dizer alguen,
ca, pelo vinh' e per foder,
perd' el o cantar e o sen;                                         25
mais ben sei eu que o mizcrou
alguen convosqu' e lhi buscou
mal, pois vos esso fez creer.
 
- Joan Coelho,el vos peitou
noutro dia, quando chegou,                                     30
pois ides d' el tal ben dizer.
 
- Joan Pérez, já eu vos dou
quanto mi deu e mi mandou
e quanto mi á-de remeter. 

 

  • letto 488 volte

Testo critico

 
-Johan Soarez, comecei
de fazer ora un cantar,
vedes porque: porque achei
bõa razon pera trobar,
ca vej’aqui un jograron                                            5
que nunca pode dizer son,
nen o ar pode citolar.

-Johan Perez, eu vos direi
porque o faz, a meu cuidar:
porque beve muit’, e o sei;                                      10
e come fode, pois falar
non pode; por esta razon
canta el mal, mais atal don
ben dev’el de vós a levar!

-Johan Soarez, responder                                      15
non me sabedes desto ben;
non canta el mal por bever,
sabede, mais por ũa ren
porque, des quando começou
a cantar, sempre mal cantou                                  20
e cantará mentre viver.

-Johan Perez, por mal dizer
vos foi esso dizer alguen,
ca pelo vinh’e per foder
perd’el o cantar e o sén;                                         25
mais ben sei eu que o mizcrou
alguen convosc’e lhi buscou
mal, pois vos esso fez creer.

-Johan Coelho, el vos peitou
noutro dia, quando chegou,                                    30
pois ides del tal ben dizer!

-Johan Perez, ja <e>u vos dou
quanto mi deu e mi mandou
e quanto mi á de <re>meter!

8 enu(os) direy 27 convosq(ue) 32 cauu(os) 34 des meter.
 
 
v. 8: l’emendamento è necessario per ragioni strettamente semantiche: quando il verbo dizer regge la preposizione en assume il significato specifico di falar, non adeguato a questo contesto dichiarativo (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=dizer [307]).
v. 10: Lapa edita eu <o> sei poiché a suo avviso: “muit’e o sei não faz sentido”.
v. 18: Lapa edita sabedes.
v. 27: per le motivazioni dell’emendamento cfr. 79,20, v.16; 79,27 v.2; 79,39, v.8, 79,33 v. 4.
v. 32: seguendo Lapa ho congetturato ja <e>u vos dal momento che la congiunzione ca introduce una subordinata e non una principale. Ho ritenuto necessario inoltre, emendare l’avverbio u poiché l’avverbio temporale ja-u altera la risposta sarcastica di J. S. Coelho. Braga edita ca vos dou; Machado edita la lezione così come si presenta sul manoscritto.
v. 34: il verso risulta ipometro di una sillaba e ho scelto di integrare <re>meter seguendo la proposta di Lapa. Il verbo meter infatti non ha, tra le sue accezioni, quella pertinente a questo passo (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=meter [308]). Il significato odierno del verbo remeter si adatta perfettamente al contesto (enviar, entregar), ma non è mai attestato con questa accezione nella lirica profana galego-portoghese. Ho scelto comunque di editarlo perché gli hapax nei testi di J. S. Coelho sono frequenti soprattutto nelle cantigas d’escarnho e nelle tenzoni (cfr. tinta in 79,35; pissuça in 79,33; saiva in 79,33; berço 79,30 etc.). Lapa edita e quanto mi á a remeter, ma in apparato suggerisce la soluzione da me accolta a testo. Braga e Machado non intervengono a risolvere l’ipometria.

  • letto 798 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 802 volte

CANZONIERE V

  • letto 509 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 525 volte

Edizione diplomatica

​ 
  *
 
  *I oham soarez comecey 
  de fazer ora hun cantar
  uedes porq(ue) porq(ue) achey
  boa razon p(er)a trobar
  ca ueiaqui hu(n) iograron
  que nunca pode dizer son
  neno ar pode çitolar

 
  
  *Prima dell'inzio della cantiga è presente il nome dell'autore al quale    è stato attribuito il componimento: 'Dom Ioam da uoim'.
  *Colocci marca l'inizio della cantiga con un segno di paragrafo.

 
 
  I oham p(er)ez enu(os) direy
  p(or) q(ue) o faz a meu cuydar
  p(or) q(ue) beue muyteo ssey
  e come fode poys falar
  no(n) pode p(or) esta razo(n)
  canta el mal mays atal don 
  ben deuel deuos aleuar *

 
  
  *Alla fine della strofa è presente un segno di paragrafo, di mano     colocciana,  che indica la  continuazione della cantiga   nella carta successiva del manoscritto.

 
 
 
 
  *I ohan soarez responder
  non mi sabedes desto ben
  non canta el mal p(or) beuer
  sabede mays por hu(n)a ren
  p(or) q(ue) desquando comezou
  a cantar semp(re) mal ca(n)tou
  e cantara ment(re) uyuer

   
 
  *All'inizio della strofa è presente un segno di paragrafo, di mano     colocciana,  che solitamente indica l'inizio della cantiga, ma   è stato cassato.

 
 
  I ohan p(er)ez p(or) mal diz(er)
  u(os) foy esso dizeralgue(n)
  ca pelo uynhe per foder
  p(er)del o cantar eo sen
  mays ben sey eu q(ue)o mizcrou
  algue(n) co(n)uosq(ue) lhi buscou
  mal poys u(os) esso fez creer
 
 
  I ohan Coelho elu(os) peytou  
  noutro dia quando chegou
  poys hides del tal ben dizer
 
 
  I ohan p(er)ez cauu(os) dou   
  quantomi deu emi ma(n)dou
  equantomha des meter. 
  • letto 511 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

Dom Ioam da uoim Dom Ioam d'avoim
I I

 
  I oham soarez comecey
  de fazer ora hun cantar
  uedes porq(ue) porq(ue) achey
  boa razon p(er)a trobar
  ca ueiaqui hu(n) iograron
  que nunca pode dizer son
  neno ar pode çitolar

 
  -Ioham Soarez, comecey
  de fazer ora hun cantar,
  vedes porque: porque achey
  boa razon pera trobar,
  ca vei’aqui hun iograron
  que nunca pode dizer son,
  nen o ar pode çitolar.
II II

 
  I oham p(er)ez enu(os) direy
  p(or) q(ue) o faz a meu cuydar
  p(or) q(ue) beue muyteo ssey
  e come fode poys falar
  no(n) pode p(or) esta razo(n)
  canta el mal mays atal don 
  ben deuel deuos aleuar

  
  -Ioham Perez, en vos direy
  porque o faz, a meu cuydar:
  porque beve muyt’, e o ssey;
  e come fode, poys falar
  non pode; por esta razon
  canta el mal; mays atal don
  ben dev’el de vós a levar!
 
III III

 
  I ohan soarez responder 
  non mi sabedes desto ben
  non canta el mal p(or) beuer
  sabede mays por hu(n)a ren
  p(or) q(ue) desquando comezou
  a cantar semp(re) mal ca(n)tou
  e cantara ment(re) uyuer

  
  -Iohan Soarez, responder 
  non mi sabedes desto ben;
  non canta el mal por bever,
  sabede, mays por huna ren
  porque, des quando comezou
  a cantar, sempre mal cantou
  e cantará mentre vyver.
IV IV

 
  I ohan p(er)ez p(or) mal diz(er) 
  u(os) foy esso dizeralgue(n)
  ca pelo uynhe per foder
  p(er)del o cantar eo sen
  mays ben sey eu q(ue)o mizcrou
  algue(n) co(n)uosq(ue) lhi buscou
  mal poys u(os) esso fez creer

  
  -Iohan Perez, por mal dizer
  vos foy esso dizer alguen,
  ca pelo vynh’e per foder
  perd’el o cantar e o sén;
  mays ben sey eu que o mizcrou
  alguen convosqu’e lhi buscou
  mal, poys vos esso fez creer.
V V
 
  I ohan Coelho elu(os) peytou 
  noutro dia quando chegou
  poys hides del tal ben dizer
 
  -Iohan Coelho, el vos peytou
  noutro dia, quando chegou,
  poys hides del tal ben dizer!
VI VI
   
  I ohan p(er)ez cauu(os) dou  
  quantomi deu emi ma(n)dou
  equantomha des meter.
 
 
  
  -Iohan Perez, ca u vos dou
  quanto mi deu e mi mandou
  e quanto mh á des meter!*

 
  
  *Verso ipometro: a7

  • letto 581 volte

Johan Soarez, de pran as melhores

85,11 (79,30)

Mss.: B 1181, V 786.

Cantiga de meestria di quattro coblas doblas e due fiindas costruite sulla terza e sulla quarta strofa; coblas capcaudadas tra la prima e la seconda e tra la terza e la quarta; coblas capdenals tra il primo verso della prima, della terza e della prima fiinda e tra il primo verso della seconda, della quarta e della seconda fiinda. Si riscontrano le seguenti palabras voltas: vi, u (eu) soia viver, tecer, nada, tẽer. Sono presenti inoltre le rime derivate tra il terzo verso della prima strofa e il primo della seconda fiinda; tra il primo della seconda e il secondo della seconda fiinda.

Schema metrico: a10’ b10 a10’ b10 c10 c10 a10’ (100:21).

Fiindas: c10 c10 a10’.

Edizioni: Lapa 251; Reali, Bolseyro, 2; Lopes 214; Randgl. I, pp. 153-154; Braga 786; Machado 1129; Deluy, Troubadours, pp. 217-218; Torres, Poesia trovadoresca, pp. 93-94.

 

  • letto 1148 volte

Testo e traduzione

 
  -Johan Soarez, de pran as melhores
  terras andastes que eu nunca vi:
  d’averdes donas por entendedores
  mui fremosas, quaes sei que á i,
  fora razon; mais u fostes achar                          5
  d’irdes por entendedores filhar
  sempre quand’amas, quando tecedores?
 
  -Juião, outros máis sabedores
  quiseron ja esto saber de min,
  e, en todo trobar, máis trobadores                   10
  que tu non es; mais direit’o que vi:
  vi bõas donas tecer e lavrar
  cordas e cintas e vi-lhes criar,
  per bõa fe, mui fremosas pastores.
 
  -Johan Soarez, nunca vi chamada                     15
  molher ama nas terras u andei,
  se por emparament’ou por soldada
  non criou mes, e máis vos én direi:
  enas terras u eu soia viver
  nunca mui bõa dona vi tecer,                            20
  mais vi tecer algũa lazerada.
 
  -Juião, por est’outra vegada
  con outro tal trobador entencei;
  fizlhe dizer que non dezia nada,
  com’or’a ti desta tençon farei:                            25
  vi bõas donas lavrar e tecer
  corda e cintas, e vi-lhes teer
  mui fremosas pastores na pousada.
 
  -Johan Soarez, u soia viver
  non tecen donas, nen ar vi teer                          30
  berç’ant’o fog’a dona muit’onrada.
 
  -Juião, tu deves entender
  que o mal vilan non pode saber
  de fazenda de bõa dona nada.
 
  I. -Johan Soarez, avete certamente visitato i migliori regni che io non ho mai visto: sarebbe stato comprensibile se voi aveste avuto per amanti donne molto belle, come io so che ne esistono; ma dove siete andato a cercare per avere come amanti sempre delle balie o delle filatrici?
 
  II. Juião, già altri uomini più saggi hanno voluto sapere questo di me, e anche altri trovatori che non erano te, in tutta l’arte del comporre; ma ti dirò quello che ho visto: ho visto donne a modo tessere e realizzare corde e cinture e le ho viste crescere, in buona fede, molte belle bambine.
 
  III. -Johan Soarez, in tutti i posti in cui sono stato non ho mai visto una donna essere chiamata balia se non allattava per privilegio o per paga per almeno un mese, e vi dirò di più: nei luoghi in cui ero solito vivere non ho mai visto una donna a modo tessere, ma ho vista tessere qualche donna disgraziata.
 
  IV. Juião, per questo motivo già una volta sono entrato in disputa con un altro trovatore; gli ho fatto ammettere che stava parlando a vuoto, come ora farò ammettere a te in questa tenzone: ho visto donne a modo lavorare e tessere corde e cinture, e le ho viste accudire molte belle bambine in casa.
 
  V. -Johan Soarez, dove sono solito vivere le donne non tessono, né ho visto tenere la culla davanti al fuoco a nessuna donna che sia degna di onore.
 
  VI. -Juião, tu devi sapere che un villano ignorante è capace di discernere molto poco della condizione delle donne a modo.
  • letto 896 volte

Testo critico

 
-Johan Soarez, de pran as melhores
terras andastes que eu nunca vi:
d’averdes donas por entendedores
mui fremosas, quaes sei que á i,
fora razon; mais u fostes achar                               5
d’irdes por entendedores filhar
sempre quand’amas, quando tecedores?

-Juião, outros máis sabedores
quiseron ja esto saber de min,
e, en todo trobar, máis trobadores                          10
que tu non es; mais direit’o que vi:
vi bõas donas tecer e lavrar
cordas e cintas e vi-lhes criar,
per bõa fe, mui fremosas pastores.

-Johan Soarez, nunca vi chamada                          15
molher ama nas terras u andei,
se por emparament’ou por soldada
non criou mes, e máis vos én direi:
enas terras u eu soia viver
nunca mui bõa dona vi tecer,                                   20
mais vi tecer algũa lazerada.

-Juião, por est’outra vegada
con outro tal trobador entencei;
fizlhe dizer que non dezia nada,
com’or’a ti desta tençon farei:                                  25
vi bõas donas lavrar e tecer
corda e cintas, e vi-lhes teer
mui fremosas pastores na pousada.

-Johan Soarez, u soia viver
non tecen donas, nen ar vi teer                               30
berç’ant’o fog’a dona muit’onrada.

-Juião, tu deves entender
que o mal vilan non pode saber
de fazenda de bõa dona nada.

3 eri ente(n)dores B 6 dyr(re)des V 7 teçedares V 8 Iuayo B 10 may BV 13 uilhes t(ri)ar B; uylhes car V 17 onpor solaida V 18 non i t(ri)ou metemays B 20 recee B 21 teter V 22 ou(n)t(ra) B 23 e(n)temey B; e(n)trancey V 25 reço(n) V 27 nilhes B 31 muy to(n)rrades B; muy to(n)rra V
 
 
v. 3: la lezione del manoscritto B è incerta. A mio avviso il copista potrebbe aver copiato in un primo momento eri in luogo di en e successivamente, dopo essersi reso conto dell’errore ottico, avrebbe riscritto il lessema senza cassare l’errore precedente, tralasciando una sillaba per aplografia. Machado edita la lezione corretta entendedores, ma non segnala l’errore di B in apparato; Lapa legge p(or) ar ente(n)dores in B e p(or) inte(n)dedores in V.
v. 6: nessun editore riporta l’errore in apparato.
v. 7: Monaci in V legge teçeduras; Machado e Lapa non segnalano l’errore di V in apparato.
v. 8: Lapa non segnala l’errore in apparato.
v. 10: l’emendamento è necessario poiché la forma may per mais non è mai attestata nella lirica profana galego-portoghese. Machado edita il verso senza emendare l’errore; Lapa lo corregge, ma non riporta in apparato la lezione trasmessa dal manoscritto.
v. 13: entrambi i manoscritti tramandano una lezione errata, dunque l’emendamento è necessario. La lezione di V non è attestata e dà luogo a ipometria, perciò per correggere l’errore mi sono basata sulla lezione di B che, pur non essendo attestata, rispetta l’isometria del componimento. A mio avviso il copista potrebbe aver commesso un banale errore ottico (confusione tra i grafemi <c> e <t>). Braga propone emendando corda et cintas, et vy-lhes catar.
v. 17: Lapa non riporta l’errore solaida in apparato.
v. 18: Machado edita Non criou; mete mays, uos en direi, segnalando in apparato solo l’errore triou; Lapa in B non legge il grafema <i> sovrascritto tra l’avverbio Non e il verbo t(ri)ou.
v. 20: Lapa non segnala l’errore in apparato.
v. 21: nessun editore legge in V teter.
v. 22: nessun editore legge ou(n)t(ra) in B.
v. 27: nessun editore legge in B nilhes.
v. 31: entrambi i manoscritti tramandano una lezione che, pur essendo attestata nella lirica profana galego-portoghese, è da considerarsi errata: la prima a causa della mancata concordanza del participio con il soggetto femminile singolare; la seconda perché genera ipometria. Dal momento che le fiindas sono costruite sulla terza e sulla quarta strofa sono intervenuta sul verso restaurando la rima –ada. Lapa edita emendando onrada senza evidenziare gli errori di entrambi i codici in apparato.

  • letto 734 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  B
  V
  -Iohan Ssoares, de pran as melhores
  -Ioan Ssoarez, de pram az melhores
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
  terras andastes que eu nunca vi:
  terras andastes que eu nunca vy:
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
  d’averdes donas por eri entendores +1
  d’averdes donas por entendedores
 
  I,4
  v.4
 
  B
  V
  muy fremosas, quaes sey que há hy,
  muy fremosas, quaes sey que há hy,
 
  I,5
  v.5
 
  B
  V
  fora razon; mays hu fostes achar
  fora razon; mays hu fostes achar
 
  I,6
  v.6
 
  B
  V
  d’yrdes por entendedores filhar
  d’yrredes por entendedores filhar  +1
 
  I,7
  v.7
 
  B
  V
  ssenpre quand’amas, quando tecedores?
  ssenpre quand’amas, quando teçedares?
 
  II,1
  v.8
 
  B
  V
  -Iuaio, outros máys sabedores  -1
  -Iuyano, outros máys sabedores

 
  II,2
  v.9
 

  B
  V
  quiseron ia esto saber de min,
  quiseron ia esto saber de min,

 
  II,3
  v.10
 

  B
  V
  e, en todo trobar, may trobadores
  et, en todo trobar, may trobadores

 
  II,4
  v.11
 

  B
  V
  que tu non es; mays direyt’o que vy:
  que tu non es; mays direyt’o que vy:
 
  II,5
  v.12
 
  B
  V
  vy bõas donas tecer et lavrar
  vy bõas donas teçer et lavrar

 
  II,6
  v.13
 

  B
  V
  cordas et cintas et vi-lhes triar,
  cordas et cintas et vy-lhes car,  -1

 
  II,7
  v.14
 

  B
  V
  per bona fé, muy fremosas pastores.
  per bõa fé, muy fremosas pastores.

 
  III,1
  v.15
 

  B
  V
  -Iohan Soares, nunca vi chamada
  -Iohan Soarez, nunca vy chamada
 
  III,2
  v.16
 
  B
  V
  molher ama nas terras hu andey,
  molher ama nas terras hu andey,

 
 
  III,3
  v.17
 

  B
  V
  se por enparament’ou por soldada
  se por enparament’on por solaida 
 
  III,4
  v.18
 
  B
  V
  non i triou met, e máys vos én direy: +1
  non criou mez, e máys vos én dyrey:
 
  III,5
  v.19
 
  B
  V
  enas terras hu eu soya viver
  enas terras hu eu soya viver

 
  III,6
  v.20
 

  B
  V
  nunca muy bona dona vy recee,  +1
  nunca muy bona dona vy tezer,

 
  III,7
  v.21
 

  B
  V
  mays vi tecer alguna lazerada.
  mays vy teter alguna lazerada.

 
  IV,1
  v.22
 

  B
  V
  -Iuiano, por est’ountra vegada 
  -Iuyano, por est’outra vegada

 
  IV,2
  v.23
 

  B
  V
  con outro tal trobador entemey;
  con outro tal trobador entramey;
 
  IV,3
  v.24
 
  B
  V
  fizlhe dizer que non dezia nada,
  fizlhe dizer que non dizia nada,
 
  IV,4
  v.25
 
  B
  V
  com’or’a ty desta tencon farey:
  com’or’a ty desta reçon farey:
 
  IV,5
  v.26
 
  B
  V
  vi bõas donas lavrar e tecer
  vy bõas donas lavrar et tezer
 
  IV,6
  v.27
 
  B
  V
  cordas et cintas, et ni-lhes teer
  cordas et cintas, et vy-lhes teer
 
  IV,7
  v.28
 
  B
  V
  muy fremosas pastores na pousada.
  muy fremosas pastores na pousada.

 
  I F.,1
  v.29
 

  B
  V
  -Iohan Soares, hu soya viver
  -Ioan Soarer, hu soya viver

 
  I F.,2
  v.30
 

  B
  V
  non tecen donas, nen har vy teer
  non tecen donas, nen har vy teer

 
  I F.,3
  v.31
 

  B
  V
  berç’ant’o fog’a dona muyt’onrrades.
  berç’ant’o fog’a dona muyt’onrra.  -1

 
  II F.,1
  v.32
 

  B
  V
  -Iuyano, tu deves entender
  -Iuyano, tu deves entender

 
 II F.,2
 v.33
 

  B
  V
  que o mal vylan non pode saber
  que o mal vylan non pode saber

 
  II F.,3
  v.34
 

  B
  V
  de fazenda de bona dona nada.
  de fazenda de bona dona nada.
  • letto 795 volte

Edizioni

  • letto 677 volte

Lapa

- Joan Soares, de pran as melhores
terras andastes, que eu nunca vi:
d' averdes donas por entendedores
mui fremosas, quaes sei que á i,
fora razon; mais u fostes achar                                   5
d' irdes por entendedores filhar
sempre quand' amas, quando tecedores?
 
- Juião, outros mais sabedores
quiseron já esto saber de min,
e en todo trobar mais trobadores                                10
que tu non és; mais direi-t'o que vi:
vi boas donas tecer e lavrar
cordas e cintas, e vi-lhes criar,
per bõa fé, mui fremosas pastores.
 
- Joan Soares, nunca vi chamada                               15
molher ama, nas terras u andei,
se por emparament' ou por soldada
non criou mês, e mais vos en direi:
enas terras u eu soía viver,
nunca mui bõa dona vi tecer,                                      20
mais vi tecer algũa lazerada.
 
- Juião, por est' outra vegada
con outro tal trobador entencei;
fiz-lhe dizer que non dezia nada,
com' or' a ti desta tençon farei;                                    25
vi boas donas lavrar e tecer
cordas e cintas, e vi-lhes teer
mui fremosas pastores na pousada.
 
- Joan Soárez, u soía viver,
non tecen donas, nen ar vi teer                                   30
berç' ant' o fog' a dona muit' onrada.
 
- Juião, tu deves entender
que o mal vilan non pode saber
de fazenda de bõa dona nada. 

 

  • letto 433 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 826 volte

CANZONIERE B

  • letto 638 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 468 volte

Edizione diplomatica

     
 

  
  I oha(n) ssoares* de pra(n) as melhores
  Terras andastes q(ue) eu nu(n)ca ui
  Dauerdes donas p(or) eri* ente(n)dores
  Muy fremosas quaes sey q(ue) ha hy
  Fora razo(n) mays hu fostes achardyrdes
  Por entendedores filhar
  Ssenp(re) quand amas q(ua)(n) do tecedores

​ 
  *Il nome del trovatore è sottolineato con un tratto di inchiostro    differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano colocciana.
  *Lettura incerta.

​ 
 
  I
 uayo out(ro)s mays sabedores
  Q(ui)seron ia esto saber de mi(n)
  (Et) en todo trobar may t(ro)bador
​  Q(ue) tu no(n) es mays direyto q(ue) uy
  Uy boas donas tecer (et) laurar
  Cordas (et) cintas (et) uilhes t(ri)ar
  P(er) bo(n)a fe muy fremosas pastores
  
  
  *Il nome del trovatore è sottolineato con un tratto di inchiostro    differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano colocciana.
 
   
I oha(n) soares nu(n)ca ui chamada.
  Molh(er) ama nas terras hu andey
  Se p(or) enparame(n)t ou por soldada.
  Non (i) t(ri)ou mete mays u(os) en direy
  E nas terras hu eu soy auiu(er)
  Nunca muy bo(n)a dona uy recee
  Mays ui tecer algu(n)a laz(er)ada.
 

 
  
  *Il nome del trovatore è sottolineato con un tratto di inchiostro    differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano colocciana.


  
  
I uya(n)o por est ou(n)t(ra) uegada
  Con outro tal trobador e(n)temey
  Fizlhe dizer q(ue) no(n)dez ia nada
  Comora ty desta te(n)co(n) farey
 
  
  
  
  
  
  Ui boas donas laurar e tecer 
  Cordas (et) cintas (et) nilhes teer
  Muy fremosas pastores na pousada.
 
 
 
  *Il nome del trovatore è sottolineato con un tratto di inchiostro    differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano colocciana.
​  
  
I oha(n) soares* hu soy a uiuer
  No(n) tece(n) donas ne(n) har uy teer  
  Berç anto fogadona muy to(n)rrades*

​  ​​ 
  *Il nome del trovatore è sottolineato con un tratto di inchiostro    differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano colocciana.
  *Colocci marca la prima fiinda con un segno di paragrafo.

 
  I uya(n)o* tu deues entender
  Q(ue) o mal uyla(n) no(n) pode saber
  De fazenda de bo(n)a dona nada.*
 
  *Il nome del trovatore è sottolineato con un tratto di inchiostro    differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano colocciana.
  *Colocci marca la seconda fiinda con un segno di paragrafo.
  • letto 537 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  I
 oha(n) ssoares de pra(n) as melhores
  Terras andastes q(ue) eu nu(n)ca ui
  Dauerdes donas p(or) eri ente(n)dores
  Muy fremosas quaes sey q(ue) ha hy
  Fora razo(n) mays hu fostes achardyrdes
  Por entendedores filhar
  Ssenp(re) quand amas q(ua)(n) do tecedores
​  
  -Iohan Ssoares, de pran as melhores
  terras andastes que eu nunca vi:
  d’averdes donas por eri entendores*
  muy fremosas, quaes sey que há hy,
  fora razon; mays hu fostes achar
  d’yrdes por entendedores filhar
  ssenpre quand’amas, quando tecedores? 
  
  *Verso ipermetro: a11'
II II

 
  I
 uayo out(ro)s mays sabedores
  Q(ui)seron ia esto saber de mi(n)
  (Et) en todo trobar may t(ro)badores
  Q(ue) tu no(n) es mays direyto q(ue) uy
  Uy boas donas tecer (et) laurar
  Cordas (et) cintas (et) uilhes t(ri)ar
  P(er) bo(n)a fe muy fremosas pastores

​  
  -Iuaio, outros máys sabedores *
  quiseron ia esto saber de min,
  e, en todo trobar, may trobadores
  que tu non es; mays direyt’o que vy:
  vy bõas donas tecer et lavrar
  cordas et cintas et vilhes triar,
  per bona fé, muy fremosas pastores.
  
  *Verso ipometro: a9'
III III

 
  I
 oha(n) soares nu(n)ca ui chamada.
  Molh(er) ama nas terras hu andey
  Se p(or) enparame(n)t ou por soldada.
  Non (i) t(ri)ou mete mays u(os) en direy
  E nas terras hu eu soy auiu(er)
  Nunca muy bo(n)a dona uy recee
  Mays ui tecer algu(n)a laz(er)ada.

  
  -Iohan Soares, nunca vi chamada  
  molher ama nas terras hu andey,
  se por enparament’ou por soldada
  non i triou met, e máys vos én direy:*
  enas terras hu eu soya viver
  nunca muy bona dona vy recee,*
  mays vi tecer alguna lazerada.

 
  *Verso ipermetro: c11
  *Verso ipermetro: 10'; inoltre non viene rispettato lo schema rimico.

IV IV

 
  I 
uya(n)o por est ou(n)t(ra) uegada
  Con outro tal trobador e(n)temey
  Fizlhe dizer q(ue) no(n)dez ia nada
  Comora ty desta te(n)co(n) farey
  Ui boas donas laurar e tecer
  Cordas (et) cintas (et) nilhes teer
  Muy fremosas pastores na pousada.

​  
  -Iuiano, por est ou(n)tra vegada
  con outro tal trobador entemey;
  fizlhe dizer que non dezia nada,
  com’or’a ty desta tencon farey:
  vi bõas donas lavrar e tecer
  cordas et cintas, et ni-lhes teer
  muy fremosas pastores na pousada.
 

V V
 
  I 
oha(n) soares hu soy a uiuer
  No(n) tece(n) donas ne(n) har uy teer
  Berç anto fogadona muy to(n)rrades

 
  -Iohan Soares, hu soya viver 
  non tecen donas, nen har vy teer
  berç’ant’o fog’a dona muyt’onrrades.

VI VI
 
  I 
uya(n)o tu deues entender
  Q(ue) o mal uyla(n) no(n) pode saber
  De fazenda de bo(n)a dona nada.

​  
  -Iuyano, tu deves entender
  que o mal vylan non pode saber
  de fazenda de bona dona nada.

  • letto 437 volte

CANZONIERE V

  • letto 567 volte

Riproduzione fotografica

 
  • letto 526 volte

Edizione diplomatica

 
  I oa(n) ssoarez de pram az melhores
  terras andastes q(ue) eu nu(n)cauy
  dauerdes donas p(or) ente(n)dedores
  muy fremosas qua es sey q(ue) ha hy
  fora razo(n) mays hu fostes achar
  dyr(re)des por entendedores filhar
  ssenp(re) qua(n)damas q(ua)(n)do teçedares

 
  I uya(n)o out(ro)s mays sabedores 
  q(ui)sero(n) ia esto sab(e)r de mi(n)
  et entodo trobar may t(ro)badores
  q(ue) tu no(n) es mays direyto q(ue) uy
  uy boas donas teçer (et) laurar
  cordas et cintas (et) uylhes car
  per boa fe muy fremosas pastor(e)s. 

 
  I oha(n) soarez nu(n)ca uy chamada
  molh(er) ama nas terras hua(n)dey
  se p(or) enparame(n)t onpor solaida
  no(n) criou mez emays u(os) e(n) dyrey
  enas terras hu eu soy auiu(er)
  nu(n)ca muy bo(n)a dona uy tezer   
  mays uy teter algu(n)a laz(er)ada


 
  I uya(n)o porest out(ra) uegada
  con outro tal t(ro)bador e(n)tramey

​ 
 
  fizlhe dizer q(ue) no(n) dizia nada
  comora ty desta reço(n) farey
  uy boas donas lau(ra)r et tezer
  cordas et cintas et uylhes teer
  muy fremosas pastores na pousada 

 
  I oan soarer hu soy a uiu(er)
  no(n) tece(n) donas ne(n) har uy teer
  ber ç anto fogadona muy to(n)rra

 
  I uya(n)o tu deues entender
  q(ue)o mal uylan no(n) pode sab(e)r
  de fazenda de bo(n)a dona nada 
  • letto 510 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  I oa(n) ssoarez de pram az melhores
  terras andastes q(ue) eu nu(n)cauy
  dauerdes donas p(or) ente(n)dedores
  muy fremosas qua es sey q(ue) ha hy
  fora razo(n) mays hu fostes achar
  dyr(re)des por entendedores filhar
  ssenp(re) qua(n)damas q(ua)(n)do teçedares
​  
  -Ioan Ssoarez, de pram az melhores
  terras andastes que eu nunca vy:
  d’averdes donas por entendedores
  muy fremosas, quaes sey que há hy,
  fora razon; mays hu fostes achar
  d’yrredes por entendedores filhar*
  ssenpre quand’amas, quando teçedares?

 
  *Verso ipermetro: c11

II II
  
  I uya(n)o out(ro)s mays sabedores 
  q(ui)sero(n) ia esto sab(e)r de mi(n)
  et entodo trobar may t(ro)badores
  q(ue) tu no(n) es mays direyto q(ue) uy
  uy boas donas teçer (et) laurar
  cordas et cintas (et) uylhes car
  per boa fe muy fremosas pastor(e)s. 

​ 
  -Iuyano, outros máys sabedores 
  quiseron iá esto saber de min,
  et, en todo trobar, may trobadores
  que tu non es; mays direyt’o que vy:
  vy bõas donas teçer et lavrar
  cordas et cintas et vy-lhes car,*
  per bõa fé, muy fremosas pastores.

 
  *Verso ipometro: c9 

III III
 
  I oha(n) soarez nu(n)ca uy chamada 
  molh(er) ama nas terras hua(n)dey
  se p(or) enparame(n)t onpor solaida
  no(n) criou mez emays u(os) e(n) dyrey
  enas terras hu eu soy auiu(er)
  nu(n)ca muy bo(n)a dona uy tezer   
  mays uy teter algu(n)a laz(er)ada
  
  -Iohan Soarez, nunca vy chamada
  molher ama nas terras hu andey,
  se por enparament’on por solaida
  non criou mez, e máys vos én dyrey:
  enas terras hu eu soya viver
  nunca muy bona dona vy tezer,
  mays vy teter alguna lazerada.
IV IV
 
  I uya(n)o porest out(ra) uegada 
  con outro tal t(ro)bador e(n)tramey
  fizlhe dizer q(ue) no(n) dizia nada
  comora ty desta reço(n) farey
  uy boas donas lau(ra)r et tezer
  cordas et cintas et uylhes teer
  muy fremosas pastores na pousada 
 
  -Iuyano, por est’ outra vegada
  con outro tal trobador entramey;
  fizlhe dizer que non dizia nada,
  com’or’a ty desta reçon farey:
  vy bõas donas lavrar et tezer
  cordas et cintas, et vy-lhes teer
  muy fremosas pastores na pousada.
V V
 
  I oan soarer hu soy a uiu(er) 
  no(n) tece(n) donas ne(n) har uy teer
  ber ç anto fogadona muy to(n)rra
  
  -Ioan Soarer, hu soya viver
  non tecen donas, nen har vy teer
  berç’ant’o fog’a dona muyt’onrra.*

  *Verso ipermetro: 9'; inoltre non viene rispettato lo schema rimico. 

VI VI
 
  I uya(n)o tu deues entender 
  q(ue)o mal uylan no(n) pode sab(e)r
  de fazenda de bo(n)a dona nada
 
  -Iuyano, tu deves entender 
  que o mal vylan non pode saber
  de fazenda de bona dona nada.
  • letto 594 volte

Johan Soarez, non poss'eu estar

75,9 (79,31)

Ms.: V 1011.

Cantiga de meestria di tre coblas di cui le prime due doblas. Coblas capdenals tra il primo verso della prima e della terza. Si riscontra l’artificio retorico del dobre: en mi, assi, alguen; inoltre è presente una palabra volta: faz.

Schema metrico: a10 b10 a10 b10 c10 c10 b10 (101:13).

Edizioni: Lapa 223; Lopes 185; Machado 1658; Braga 1011.

 

  • letto 1238 volte

Testo e traduzione

 
  -Johan Soarez, non poss’eu estar
  que vos non diga o que vej’aqui:
  vejo Lourenço con muitos travar,
  pero non o vejo travar en mi;
  e ben sei eu porque aquesto faz:                              5
  porque sab’el que, quant’en trobar jaz,
  que mi-o sei todo e que x’é tod’en mi.
 
  -Johan d’Avoin, oi-vos ora loar
  vosso trobar e muito m’én rii;
  er dizede que sabedes boiar                                  10
  (ca ben o podedes dizer assi!)
  e que x’é vosso Toled’e Orgaz,
  e todo quanto se no mundo faz
  ca per vós x’esté, dized<e-l>’assi!
 
  -Johan Soarez, nunca eu direi                                15
  se non aquelo que eu souber ben;
  e do que se pe-lo mundo faz, sei
  <eu> que se faz por mi ou por alguen;
  mais Toledo nen Orgaz non poss’eu
  aver; mais en trobar, que mi Deus deu,                20
  conhosco <ben> se troba mal alguen.
 
  I. -Johan Soarez, non posso restare qui senza dirvi ciò che vedo: vedo Lourenço discutere con molti, ma non lo vedo discutere con me; e io so bene perché fa questo: perché egli sa che, per tutto quello che concerne l’arte del comporre, io so tutto e che tutto ciò è nella mia persona.
 
  II. -Johan d’Avoin, ora vi ho sentito lodare il vostro modo di comporre e mi è venuto molto da ridere; dite anche che andate a gonfie vele, (perché potreste ben dirlo così!) e che sono vostri Toledo e Orgaz, e tutto quello che si fa nel mondo si fa in funzione vostra, ditelo così!
 
  III. -Johan Soarez, mai dirò se non quello che saprò bene; e di quello che si fa per il mondo so che si fa per me o per qualcuno; non posso io avere né Toledo né Orgaz, ma nell’arte del comporre, che mi ha dato Dio, so ben riconoscere se qualcuno compone male!
 
  • letto 785 volte

Edizioni

  • letto 672 volte

Lapa

- Joan Soárez, non poss' eu estar
que vos non diga o que vej' aqui:
vejo Lourenço con muitos travar,
pero nono vejo travar en mi;
e ben sei eu por que aquesto faz:                             5
por que sab' el que, quant' en trobar jaz,
que mi o sei todo e que x' é tod' en mi.
 
- Joan d' Avoín, oí-vos ora loar
vosso trobar e muito m' en rii,
er dizede que sabedes boiar,                                    10
ca beno podedes dizer assi;
e que x' é vosso Toled' e Orgaz,
e todo quanto se no mundo faz
ca por vós x' este, -dizede-o assi.
 
- Joan Soárez, nunca eu direi                                    15
senon aquelo que eu souber ben;
e do que se pelo mundo faz, sei
que se faz por mi ou por alguen;
mais Toledo nen Orgaz non poss' eu
aver; mais en trobar, que mi Deus deu,                     20
conhosco ben se troba mal alguen. 

 

  • letto 420 volte

Testo critico

 
-Johan Soarez, non poss’eu estar
que vos non diga o que vej’aqui:
vejo Lourenço con muitos travar,
pero non o vejo travar en mi;
e ben sei eu porque aquesto faz:                            5
porque sab’el que, quant’en trobar jaz,
que mi-o sei todo e que x’é tod’en mi.

-Johan d’Avoin, oi-vos ora loar
vosso trobar e muito m’én rii;
er dizede que sabedes boiar                                   10
(ca ben o podedes dizer assi!)
e que x’é vosso Toled’e Orgaz,
e todo quanto se no mundo faz
ca per vós x’esté, dized<e-l>’assi!

-Johan Soarez, nunca eu direi                                15
se non aquelo que eu souber ben;
e do que se pelo mundo faz, sei
<eu> que se faz por mi ou por alguen;
mais Toledo nen Orgaz non poss’eu
aver; mais en trobar, que mi Deus deu,                  20
conhosco <ben> se troba mal alguen.

14 dizedassy 17 plo(m) mu(n)do 18 q(ue)sse 19 no(n) possen 21 conhosco se
 
 
v. 9: Braga e Machado editano m’eu rii.
v. 10: Lapa edita il verbo boyar, ma segnala in apparato che questo potrebbe essere un errore ottico del copista per poiar.
v. 14: il verso risulta ipometro di una sillaba; Braga e Machado non correggono l’ipometria. Ho accolto a testo l’intervento offerto da Lapa.
v. 17: la lezione tramandata dal codice è errata. L’errore ottico potrebbe essersi generato facilmente se ipotizziamo la lezione dell’antigrafo pelõundo: il copista infatti potrebbe aver ricopiato in un primo momento il segno tachigrafico, per poi scioglierlo subito dopo. Braga e Machado editano po lo.
v. 18: il verso risulta ipometro di una sillaba. Nessun editore corregge l’ipometria.
v. 19: l’intervento è necessario poiché il verbo poder non ammette alcuna preposizione se costruito con un verbo all’infinito (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=poder [309]). Tutti gli altri editori leggono posseu.
v. 21: il verso risulta ipometro di una sillaba. Per correggere l’ipometria ho accolto la proposta di Lapa; Braga e Machado editano il verso ipometro.

  • letto 733 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 749 volte

CANZONIERE V

  • letto 618 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 555 volte

Edizione diplomatica


  
 
  Joha(n) soarez no(n) posseu estar *
  queu(os) no(n) diga oque ue iaqui
  ueio lourenço con muyt(os) trauar
  p(er)o nono veio trauar en mi
  eben sey eu porque aquesto faz
  por que sabel que quanten trobar iaz
  quemho sey todo e quexe tode(n)mi
  
  *L'inizio del componimento è segnalato da un segno di paragrafo.
 
 
  Joha(n) dauoyn oyu(os) ora loar
  uosso trobar emuytome(n) rii
  er dizede q(ue) sabedes boyar
  ca beno podedes dizer assy
  eq(ue) xe uosso tolede orgas
  etodo quanto sse no mu(n)do faz
  ca peruos xesse dizedassy
 
 
 
  Johan soarez nu(n)ca eu direy
  seno(n) aq(ue)lo q(ue) eu souber be(n)
  edo q(ue)sse plo(m) mu(n)do faz sey          
  q(ue)sse faz p(or) mi ou p(or) algue(n)
  mays toledo ne(n) orgas no(n) possen
  auer mays en trobar q(ue) mi d(eu)s deu
  conhosco se troba mal alguen
 
  • letto 475 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  
  Joha(n) soarez no(n) posseu estar
  queu(os) no(n) diga oque ue iaqui
  ueio lourenço con muyt(os) trauar
  p(er)o nono veio trauar en mi
  eben sey eu porque aquesto faz
  por que sabel que quanten trobar iaz
  quemho sey todo e quexe tode(n)mi
 
  -Johan Soarez, non poss’eu estar
  que vos non diga o que vei’aqui:
  veio Lourenço con muytos travar, *
  pero nono veio travar en mi;
  e ben sey eu por que aquesto faz:
  por que sab’el que, quant’en trobar iaz,
  que mh o sey todo e que x’é tod’en mi.
  
  *Verso ipometro: a9.
II II
  
  Joha(n) dauoyn oyu(os) ora loar
  uosso trobar emuytome(n) rii
  er dizede q(ue) sabedes boyar
  ca beno podedes dizer assy
  eq(ue) xe uosso tolede orgas
  etodo quanto sse no mu(n)do faz
  ca peruos xesse dizedassy
 
  -Johan d’Avoyn, oy-vos ora loar
  vosso trobar e muyto m’en rii,
  er dizede que sabedes boyar,
  ca beno podedes dizer assy;
  e que x’é vosso Toled’e Orgas,
  e todo quanto sse no mundo faz
  ca per vós x’esse, dized’assy. *
  
  *Verso ipometro: b9.
III III
  Johan soarez nu(n)ca eu direy    
  seno(n) aq(ue)lo q(ue) eu souber be(n)
  edo q(ue)sse plo(m) mu(n)do faz sey          
  q(ue)sse faz p(or) mi ou p(or) algue(n)
  mays toledo ne(n) orgas no(n) possen
  auer mays en trobar q(ue) mi d(eu)s deu
  conhosco se troba mal alguen
  -Johan Soárez, nunca eu direy
  se non aquelo que eu souber ben;
  e do que sse plom mundo faz, sey *
  que sse faz por mi ou por alguen; *
  mays Toledo nen Orgas non poss’en
  aver; mays en trobar, que mi Deus deu,
  conhosco se troba mal alguen. *
  
  *Verso ipometro: a9.
  *Verso ipometro: b9.
  *Verso ipometro: b9.
  • letto 496 volte

Luzia Sanchez, jazedes en gran falha

79,33

Ms.: V 1017.

Cantiga de refran di quattro coblas singulars di sei versi.

Schema metrico: a11’ a11’ a11’ b11’ B11’ B11’ (19:10).

Edizioni: Lapa 234; Lopes 198; Arias, Antoloxía, 123; Machado 1664; Braga 1017; Torres, Poesía trovadoresca, pp. 184-185; Arias, Poesía obscena, 43.

 

  • letto 1275 volte

Testo e traduzione

 
  Luzia Sanchez, jazedes en gran falha
  comigo, que non fodo máis nemigalha
  d’ũa vez; e, pois fodo, se Deus mi valha,
  fic’end’afrontado ben por tercer dia.
  Par Deus, Luzia Sanchez, Dona Luzia,            5
  se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!
 
  Vejo-vos jazer migo muit’agravada,
  Luzia Sanchez, porque non fodo nada;
  mais, se eu vos per i ouvesse pagada,
  pois eu foder non posso, peervos-ia.              10
  Par Deus, Luzia Sanchez, Dona Luzia,
  se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!
 
  Deumi o demo esta pissuça cativa
  que ja non pode sol cospir a saiva
  e, de pran, semelha máis morta ca viva          15
  e, se lh’ardess’a casa, non s’ergeria!
  Par De<u>s, Luzia Sanchez, Dona Luzia,
  se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!
 
  Deitaron-vos comigo os meus pecados;
  cuidades de mí preitos tan desguisados:         20
  cuidades dos colhões que trago inchados
  ca o son con foder, e é con maloutia.
  Par Deus, Luzia Sanchez, Dona Luzia,
  se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!
 
 I. Luzia Sanchez, giacete insoddisfatta con me perché   non fotto più di una volta; quando fotto, che Dio mi aiuti, sono compromesso per tre giorni. Per l’amor di Dio,   Luzia Sanchez, signora Luzia, se io potessi fottervi, vi   fotterei!
 
 II. Io vi vedo giacere con me molto insoddisfatta, Luzia   Sanchez, perché non riesco a fottere; ma, dal momento   che non posso fottere, potessi almeno appagarvi   scoreggiando. Per l’amor di Dio, Luzia Sanchez, signora  Luzia, se io potessi fottervi, vi fotterei!
 
 III. Il diavolo mi ha donato questo pisellaccio mediocre   che non riesce nemmeno a spruzzare lo sperma e,   certamente, sembra più morto che vivo, e nemmeno se   la fica scottasse si alzerebbe! Per l’amor di Dio, Luzia   Sanchez, signora Luzia, se io potessi fottervi, vi fotterei!
 
 IV. I miei difetti hanno coinvolto entrambi; avete delle   opinioni spropositate su di me: pensate che i coglioni     che porto gonfi lo sono perché fotto, invece c’è una   malattia. Per l’amor di Dio, Luzia Sanchez, signora   Luzia, se io potessi fottervi più volte, vi fotterei!
 
  • letto 814 volte

Edizioni

  • letto 682 volte

Lapa

Luzia Sánchez, jazedes en gran falha
comigo, que non fodo mais nemigalha
d' ũa vez; e, pois fodo, se Deus mi valha,
fiqu' end' afrontado ben por tercer dia.
Par Deus, Luzia Sánchez, Dona Luzia,                     5
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia.
 
Vejo-vos jazer migo muit' agravada,
Luzia Sánchez, por que non fodo nada;
mais, se eu vos per i ouvesse pagada,
pois eu foder non posso, peer-vos-ia.                       10
Par Deus, Luzia Sánchez, Dona Luzia,
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia.

 
Deu-mi o Demo esta pissuça cativa,
que já non pode sol cospir a saíva
e, de pran, semelha mais morta ca viva,                   15
e, se lh' ardess' a casa, non s' ergeria.
Par Deus, Luzia Sánchez, Dona Luzia,
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia.

 
Deitaron-vos comigo so meus pecados;
cuidades de mi preitos tan desguisados,                   20
cuidades dos colhões, que tragu' inchados,
ca o son con foder e con maloutia.
Par Deus, Luzia Sánchez, Dona Luzia,
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia. 

 

  • letto 537 volte

Testo critico

 
Luzia Sanchez, jazedes en gran falha
comigo, que non fodo máis nemigalha
d’ũa vez; e, pois fodo, se Deus mi valha,
fic’end’afrontado ben por tercer dia.
Par Deus, Luzia Sanchez, Dona Luzia,                    5
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!

Vejo-vos jazer migo muit’agravada,
Luzia Sanchez, porque non fodo nada;
mais, se eu vos per i ouvesse pagada,
pois eu foder non posso, peervos-ia.                       10
Par Deus, Luzia Sanchez, Dona Luzia,
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!

Deumi o demo esta pissuça cativa
que ja non pode sol cospir a saiva
e, de pran, semelha máis morta ca viva                  15
e, se lh’ardess’a casa, non s’ergeria!
Par De<u>s, Luzia Sanchez, Dona Luzia,
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!

Deitaron-vos comigo os meus pecados;
cuidades de mí preitos tan desguisados:                 20
cuidades dos colhões que trago inchados
ca o son con foder, e é con maloutia.
Par Deus, Luzia Sanchez, Dona Luzia,
se eu foder-vos podesse, foder-vos-ia!

4 fiquenda 7 iazer co(n) migo 17 pardes. 22 e he co(n) malouria
 
 
v. 4: ho emendato fic’end’afrontado sulla base delle cantigas 79,20, v.16; 79,39, v.8; 79,27, v.2: molto probabilmente il testo originale presentava fico ende afrontado e i diversi copisti, percependo un’anomalia metrica dovuta a un loro difetto nell’attuazione dell’espediente della sinalefe, devono aver corretto /k + o + vocale/ in /k + w + vocale/.
v. 7: il verso risulta ipermetro di una sillaba e ho emendato co(n) migo > migo dal momento che questo errore si è quasi sicuramente originato dal riecheggio della stessa lezione presente ai vv. 2 e 19. Braga e Machado editano il verso ipermetro.
v. 10: Braga e Machado non comprendono il significato triviale del verbo peer e lo emendano editando pagar-vos-ya.
v.17: ho integrato facilmente De<u>s sulla base di tutti gli altri refrán del componimento; questo errore è ricorrente nel copista di V ed è molto probabilmente dovuto al fraintendimento del compendio presente nell’antigrafo (cfr. 79,4; 79,10).
v. 21: Machado edita trag inchados.
v. 22: è necessario l’emendamento della lezione malouria > maloutia dal momento che la lezione trasmessa dal codice non è mai attestata nella lirica profana galego-portoghese; inoltre è facilmente riconducibile a un errore ottico. Lapa edita e con maloutia.

  • letto 794 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 797 volte

CANZONIERE V

  • letto 611 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 549 volte

Edizione diplomatica

  
  L uzia sanchez iazedes en gram falha
  comigo que no(n) fodo mays nemigalha
  du(n)a uez. e poys fodo se deus mi ualha
  fiquenda frontado ben por tercerdia
  par de(us) luzia sanchez dona luzia
  se eu foderu(os) podesse foderu(os) hya
 
  V ejou(os) iazer co(n) migo muytag(ra)uada
  luzia sanchez p(or) q(ue) no(n) fodo nada
  mays se eu u(os) p(er) hy ouuesse pagada
  poys eu foder no(n) posso peeru(os) hya
  par d(eu)s. 
 
  D eumho demo esta pissuça catiua
  q(ue) ia no(n) pode sol cospir a sayua
  e de pra(n) semelha mays morta ca uyua
  esselhardessa casa no(n) ssergeria
  par des.
 
  D eytaro(n) u(os) comigo os me(us) pecad(os)
  cuydades demi p(re)ytus ta(n) d(e)sg(ui)sad(os)
  cuydades d(os) colho(n)es q(ue) tragui(n)chad(os)
  cao son co(n) foder e he co(n) malouria
  par d(eu)s.
  • letto 483 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  L uzia sanchez iazedes en gram falha
  comigo que no(n) fodo mays nemigalha
  du(n)a uez. e poys fodo se deus mi ualha
  fiquenda frontado ben por tercerdia
  par de(us) luzia sanchez dona luzia
  se eu foderu(os) podesse foderu(os) hya
​ 
  Luzia Sanchez, iazedes en gram falha
  comigo, que non fodo máys nemigalha
  d’una vez; e, poys fodo, se Deus mi valha,
  fiqu’end’afrontado ben por tercer dia.
  Par Deus, Luzia Sanchez, Dona Luzia,
  se eu foder-vos podesse, foder-vos-hya!
II II
 
  V ejou(os) iazer co(n) migo muytag(ra)uada
  luzia sanchez p(or) q(ue) no(n) fodo nada
  mays se eu u(os) p(er) hy ouuesse pagada
  poys eu foder no(n) posso peeru(os) hya
  par d(eu)s.
  
  Vejo-vos  iazer con migo muyt’agravada,*
  Luzia Sanchez, porque non fodo nada;
  mays, se eu vos per hy ouvesse pagada,
  poys eu foder non posso, peervos-hya.
  Par Deus, ………………………………
  ………………………………………………

  *Verso ipermetro: a12'

III III
 
  D eumho demo esta pissuça catiua  
  q(ue) ia no(n) pode sol cospir a sayua
  e de pra(n) semelha mays morta ca uyua
  esselhardessa casa no(n) ssergeria
  par des.
 
  Deumh o demo esta pissuça cativa
  que ia non pode sol cospir a saiva
  e, de pran, semelha máis morta ca viva
  e, sse lh’ardess’a casa, non ss’ergeria!
  Par Des, ………………………………..
  ……………………………………………
IV IV
 
  D eytaro(n) u(os) comigo os me(us) pecad(os) 
  cuydades demi p(re)ytus ta(n) d(e)sg(ui)sad(os)
  cuydades d(os) colho(n)es q(ue) tragui(n)chad(os)
  cao son co(n) foder e he co(n) malouria
  par d(eu)s.
 
  Deytaron-vos comigo os meus pecados; 
  cuydades de mí preytus tan desguisados:
  cuydades dos colhones que tragu inchados
  ca o son con foder, e hé con malouria.
  Par Deus, …………………………………
  ………………………………………………
  • letto 575 volte

Maria do Grave, grav'é de saber

79,34

Ms.: V 1016.

Cantiga de meestria di tre coblas, di cui due doblas (I, II) e una singulars (III), di sette versi; la rima b della prima e della seconda strofa corrisponde alla rima a della terza. La seconda cobla e la terza sono capcaudadas. La rima dobrada imperfecta Grave/grave è allo stesso tempo rima equivoca; è presente una palabra volta: de foder.

Schema metrico: I, II: a10 b10’ a10 b10’ a10 a10 b10’ (60:1);
                             
                            III: a10’ b10 b10 a10’ c10 c10 a10’ (151:153).

Edizioni: Lapa 233; Arias, Antoloxía, 122; Lopes 197; Machado 1663; Braga 1016; Arias, Poesia obscena, 28.

 

  • letto 1247 volte

Testo e traduzione

 
  Maria do Grave, grav’é de saber
  porque vos chaman Maria do Grave,
  ca vós non sodes grave de foder,
  e pero sodes de foder mui grave!
  E quer’, en gran conhocença, dizer:                     5
  sen leterad’ou trobador seer,
  non pod’omen departir este ‘grave’.
 
  Mais eu sei ben trobar e ben leer
  e quer’assi departir este ‘grave’:
  vós non sodes grav’en pedir aver,                        10
  por vosso con<o>, e vós sodes grave
  a quen vos fode muito, de foder;
  e por aquesto se dev’entender
  porque vos chaman Maria do Grave.
 
  E pois vos assi departi este ‘grave’,                       15
  tenho-m’e<n>d’ora por máis trobador,
  e ben vos juro, par Nostro Senhor,
  que nunca eu achei <molher> tan grave
  com’é Maria -e ja o provei-
  do Grave, nunca pois molher achei                        20
  que a mi fosse de foder tan grave.
 
I.Maria la Difficile, è difficile capire perché vi chiamano Maria la Difficile, poiché voi non siete difficile da fottere, anche se siete molto difficile da remunerare! E voglio dire, poiché lo so bene: senza essere istruito o trovatore nessun uomo può spiegare questa ‘difficoltà’.
 
II.Ma io so ben comporre e ben leggere e voglio così spiegare questa ‘difficoltà’: voi non siete difficile a chiedere soldi per la vostra fica, ma voi siete difficile da fottere per chi vi fotte spesso; per questo si deve capire perché vi chiamano Maria la Difficile.
 
E poiché vi ho spiegato così questo ‘difficile’, mi ritengo ora un trovatore migliore, e ben vi giuro, per Nostro Signore, che mai ho incontrato una donna tanto difficile come Maria la Difficile - che già ho provato - poiché mai ho trovato una donna che mi fosse così cara da fottere.
  • letto 871 volte

Edizioni

  • letto 609 volte

Lapa

Maria do Grave, grav' é de saber
por que vos chaman Maria do Grave,
cá vós non sodes grave de foder,
e pero sodes de foder mui grave;
e quer', en gran conhocença, dizer:                        5
sen leterad' ou trobador seer,
non pod' omen departir este "grave".
 
Mais eu sei ben trobar e ben leer
e quer' assi departir este "grave":
vós non sodes grav' en pedir aver,                         10
por vosso con', e vós sodes grave,
a quen vos fode muito, de foder;
e por aquesto se dev' entender
por que vos chaman Maria do Grave.
 
E pois vos assi departi este "grave",                       15
tenho-m' end' ora por mais trobador;
e ben vos juro, par Nostro Senhor,
que nunca eu achei molher tan grave:
com' é Maria -e já o provei-
do Grave; nunca pois molher achei                         20
que a mi fosse de foder tan grave. 

 

  • letto 469 volte

Testo critico

 
Maria do Grave, grav’é de saber
porque vos chaman Maria do Grave,
ca vós non sodes grave de foder,
e pero sodes de foder mui grave!
E quer’, en gran conhocença, dizer:                        5
sen leterad’ou trobador seer,
non pod’omen departir este ‘grave’.

Mais eu sei ben trobar e ben leer
e quer’assi departir este ‘grave’:
vós non sodes grav’en pedir aver,                           10
por vosso con<o>, e vós sodes grave
a quen vos fode muito, de foder;
e por aquesto se dev’entender
porque vos chaman Maria do Grave.

E pois vos assi departi este ‘grave’,                         15
tenho-m’e<n>d’ora por máis trobador,
e ben vos juro, par Nostro Senhor,
que nunca eu achei <molher> tan grave
com’é Maria -e ja o provei-
do Grave, nunca pois molher achei                          20
que a mi fosse de foder tan grave.

11 cone uos 16 tenhomedora 18 achey ta(n) g(ra)ue
 
 
v. 11: il verso risulta ipometro di una sillaba: Braga edita pero vosso con’e vós; Machado e Lapa editano il verso ipometro.
v. 16: Braga legge tenho-me d’ora por muy trobador.
v. 18: il verso è ipometro di due sillabe e ho accolto a testo la proposta di Lapa; Machado edita il verso ipometro.
v. 20: Braga e Machado leggono de grave.

  • letto 666 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 692 volte

CANZONIERE V

  • letto 599 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 494 volte

Edizione diplomatica

 
 
  Maria do graue graue de saber
  por que u(os) chamam maria do graue
  ca uos no(n) sodes graue de foder
  ep(er)o sodes de foder mui graue
  e quere(n) gra(n) conhocença dizer
  sen leteradou trobador seer
  no(n) podome(n) de partir este g(ra)ue.
 
 
 
  Mays eu sey ben trobar ebe(n) leer
  e q(ue)rassy de partir este g(ra)ue
  uos no(n) sodes g(ra)uen pedir auer
  p(or) uosso cone uos sodes g(ra)ue
  aque(n) u(os) fode muyto de foder
  ep(or) aq(ue) sto sse deuentender
  p(or) q(ue) u(os) chama(n) m(ar)ia do g(ra)ue.
 

 
 
  E poys u(os) assi departi este g(ra)ue
  tenhomedora por mays trobador
  ebe(n) u(os) iuro par n(ost)ro senhor
  
  
  

  q(ue) nunca eu achey ta(n) g(ra)ue
  come  maria e iao p(ro) uey
  do g(ra)ue nu(n)ca poys molher achey
  q(ue) ami fosse de foder ta(n) g(ra)ue

  • letto 494 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Maria do graue graue de saber
  por que u(os) chamam maria do graue
  ca uos no(n) sodes graue de foder
  ep(er)o sodes de foder mui graue
  e quere(n) gra(n) conhocença dizer
  sen leteradou trobador seer
  no(n) podome(n) de partir este g(ra)ue.
 
  Maria do Grave, grav’é de saber
  porque vos chamam Maria do Grave,
  ca vós non sodes grave de foder,
  e pero sodes de foder mui grave;
  e quer’, en gran conhocença dizer:
  sen leterad’ou trobador seer,
  non pod’omen de partir este ‘grave’.
II II
 
  Mays eu sey ben trobar ebe(n) leer
  e q(ue)rassy de partir este g(ra)ue
  uos no(n) sodes g(ra)uen pedir auer
  p(or) vosso cone uos sodes g(ra)ue
  aque(n) u(os) fode muyto de foder   
  ep(or) aq(ue) sto sse deuentender
  p(or) q(ue) u(os) chama(n) m(ar)ia do g(ra)ue.
 
  Mays eu sey ben trobar e ben leer
  e quer’assy de partir este ‘grave’:
  vós non sodes grav’en pedir aver,
  por vosso con’, e vós sodes grave *
  a quen vos fode muyto, de foder;
  e por aquesto sse dev’entender
  porque vos chaman Maria do Grave.
  
  *Verso ipometro: b9'.
III III
 
  E poys u(os) assi departi este g(ra)ue
  tenhomedora por mays trobador
  ebe(n) u(os) iuro par n(ost)ro senhor
  q(ue) nunca eu achey ta(n) g(ra)ue
  come  maria e iao p(ro) uey
  do g(ra)ue nu(n)ca poys molher achey
  q(ue) ami fosse de foder ta(n) g(ra)ue
 
  E poys vos assi departi este ‘grave’,
  tenho-m’ed’ora por máys trobador,
  e ben vos iuro, par Nostro Senhor,
  que nunca eu achey tan grave *
  com’é Maria -e ia o provey-
  do Grave, nunca poys molher achey
  que a mi fosse de foder tan grave.
  
  *Verso ipometro: a8'.
  • letto 546 volte

Martin Alvelo

79,35

Ms.: V 1025.

Cantiga de meestria di tre coblas singulars di quattordici versi. Coblas capdenals tra il terzo, il settimo, l’ottavo e il tredicesimo verso della prima e della seconda. Si riscontra la seguente palabra volta: á; è presente inoltre la rima derivata tra il terzo verso della seconda strofa e il decimo della terza.

Schema metrico: a4’ a5’ b5 a4’ a5’ b5 c4’ c2’ c5’ b5 d4’ d2’ d5’ b5 (31:1).

Edizioni: Lapa 239; Randgl. I, p. 162; Lopes 203; Machado 1672; Braga 1025. 

 

  • letto 1146 volte

Testo e traduzione

 
   Martin Alvelo,
  desse teu cabelo
  ti falarei ja:
  cata capelo
  que ponhas sobr’elo           5
  ca mui mester ch’á
  ca o topete
  pois mete
  cãos máis de sete,
  e máis u máis á,                  10
  muitos que vejo
  sobejo!
  E que grand’entejo
  toda molher á!
 
  E das trincheiras                 15
  e das transmoleiras
  ti quero dizer:
  vejoch’as veiras
  e non ás carreiras
  po-las defender;                  20
  ca a velhice
  pois crece
  sol non quer sandice,
  al é de fazer,
  ca essa tinta                          25
  mal pinta!
  E que val a enfinta
  u non á foder?
 
  Messa os canos
  e fis us’<as> mãos               30
  e non ch’á mester
  panos louçanos!
  Abr’i deles manos
  ca toda molher
  o tempo cata                        35
  quen s’ata
  a esta barata
  que t’ora disser:
  d’encobrir anos
  con panos!                            40
  Aquestes enganos
  per ren non os quer!

 

  I. Martin Alvelo,
     ti parlerò ora
     dei tuoi capelli:
     procurati un cappello
     da metterci sopra
     perché ne hanno
     molto bisogno
     dal momento
     che la sommità della testa
     ha più di sette capelli bianchi,
     e dove ce ne sono di più
     ce ne sono ancora
     di più bianchi,
     ne vedo proprio troppi!
     E che grande delusione
     hanno tutte le donne!
 
  II.Ti voglio dire
     delle tempie e della nuca:
     te le vedo brizzolate
     e non hai il riporto
     per nascondere i capelli bianchi;
     e dal momento che
     la vecchiaia nel suo avanzare
     non ammette pazzie,
     devi trovare altri rimedi
     perché quella tinta colora male!
     E quanto vale l’imbroglio
     per un uomo che non può fottere?
 
 III.Strappa i capelli bianchi
     e certo usa le mani e
     non avrai bisogno di vestirti bene!
     Rinuncia ai bei vestiti
     perché tutte le donne
     fanno caso all’età
     di chi ricorre a questo artificio
     che ora ti dico:
     di nascondere gli anni
     con i bei vestiti!
     In nessun modo
     vogliono questi inganni!
  • letto 735 volte

Edizioni

  • letto 590 volte

Lapa

Martin Alvelo,
desse teu cabelo
te falarei já:
cata capelo
que ponhas sobr' elo,                                               5
ca mui mester ch' á;
ca o topete
pois mete
cãos mais de sete,
e mais, u mais á,                                                      10
muitos che vejo
sobejo:
e que grand' entejo
toda molher á!
 
E das trincheiras                                                       15
e das transmoleiras
ti quero dizer:
vejo-ch' as veiras
e conas carreiras,
polas defender;                                                         20
ca a velhece,
pois crece,
sol non quer sandece,
al é de fazer:
ca essa tinta                                                              25
mal pinta;
e que val a enfinta,
u non á poder?
 
Messa os cãos
e fiquen os sãos,                                                       30
e non ch' é mester
panos louçãos;
abride-las mãos.
ca toda molher
a tempo cata                                                              35
quen s' ata
a esta barata
que t' ora disser:
d' encobrir anos
con panos;                                                                 40
aquestes enganos
per ren nonos quer. 

 

  • letto 464 volte

Testo critico

 
Martin Alvelo,
desse teu cabelo
ti falarei ja:
cata capelo
que ponhas sobr’elo                                                 5
ca mui mester ch’á
ca o topete
pois mete
cãos máis de sete,
e máis u máis á,                                                       10
muitos que vejo
sobejo!
E que grand’entejo
toda molher á!

E das trincheiras                                                       15
e das transmoleiras
ti quero dizer:
vejoch’as veiras
e non ás carreiras
po-las defender;                                                        20
ca a velhice
pois crece
sol non quer sandice,
al é de fazer,
ca essa tinta                                                              25
mal pinta!
E que val a enfinta
u non á foder?

Messa os canos
e fis us’<as> mãos                                                    30
e non ch’á mester
panos louçanos!
Abr’i deles manos
ca toda molher
o tempo cata                                                             35
quen s’ata
a esta barata
que t’ora disser:
d’encobrir anos
con panos!                                                                40
Aquestes enganos
per ren non os quer!

7 copete 14 entoda molher a 25 ca essa çi(n)ta 30 e fisus sou ma(n)(os) 36 quen saca
 
 
v. 7: ho emendato copete > topete poiché la lezione trasmessa dal manoscritto non è mai attestata nella lirica profana galego-portoghese. Machado edita emendando topete, ma non segnala in apparato l’errore del codice.
v. 11: Lapa edita emendando muitos <che> vejo ma, come sostiene anche la Correia in MA, la sua congettura non è necessaria.
v. 14: Machado edita il verso ipermetro di una sillaba.
v. 19: Lapa edita emendando e <c>onas carreiras ma, come sostiene anche la Correia in MA, il suo intervento non è necessario.
v. 25: il lessema cinta, pur essendo attestato nella lirica galego-portoghese (cfr. http://glossa.gal/glosario/termo/773 [310]), non è pertinente al contesto della cantiga; il copista ha sicuramente commesso un banale errore ottico, per questo ho corretto çinta > tinta.
v. 28: Lapa edita emendando foder > poder e giustifica il suo intervento affermando che potrebbe trattarsi di un ordinario errore ottico che, a suo avviso, andrebbe a inficiare il significato dell’interrogativa diretta.
v. 30: questo verso si presenta come il luogo più critico dell’intera cantiga. Tutti gli editori, infatti, hanno avvertito l’insignificanza della lezione tramandata dal manoscritto e hanno suggerito diverse soluzioni: Braga edita e sinus saimãos; Machado enfisus sen mãos e in apparato annota che i vv. 29-30 “devem reproduzir provérbio”; Lapa propone e fiquen os sãos; la Correia in MA infine raccomanda filhos son irmãos. Ho ritenuto opportuno offrire un ulteriore contributo, rispettando quanto più possibile la lezione tràdita dal codice.
v. 31: Lapa e la Correia in MA editano ch’è mester, ma non ritengo necessario il loro intervento.
v. 33: Lapa edita abride-las mãos ma, come sostiene anche la Correia in MA, reputo accessorio il suo emendamento.
v. 35: Lapa edita emendando a tempo cata ma, come sostiene anche la Correia in MA, giudico superflua la sua revisione.
vv. 36/37: il verbo sacar è attestato nella lirica profana galego-portoghese ed è pertinente al contesto (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=sacar [311]). Ho deciso di emendarlo con l’equipollente verbo atar unicamente per salvaguardare la perfezione rimica del componimento, così come propongono Machado e Lapa. La Correia in MA, d’altro canto, preferisce conservare la lezione tràdita dal codice, ma emenda la preposizione a del verso successivo poiché: “parece-me mais verosímil supor que a haste de um “d” se tenha encurtado até promover a confusão entre “d” e “a” […] Ou seja, parece-me mais verosímil ler “quen saca / desta barata”.

  • letto 802 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 728 volte

CANZONIERE V

  • letto 590 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 485 volte

Edizione diplomatica

     
 
 
 
 
  *Martin al uelo
 
  desse teucabelo 
 
  ti falarey ia
 
  cata capelo
 
  que ponhas sobrelo
 
  ca muy mister cha
 
  cao copete
 
  poys mete
 
  caos mays de sete 
 
  e mays hu mays a
 
  muyt(os) que ueio sobeio
 
  eque grande nteio
 
  entoda molher a

 
  *Colocci marca l'inizio della cantiga con un segno di paragrafo.
 

 
  E das trincheyras 

 
  e das transmoleiras

​  
  ti q(ue)ro dizer

​ 
  ueiochas ueyras

​ 
  enonas c*arreyras

​  polas deffender

 
  ca auelhiçe*

​ 
  poys creze

​  sol no(n) q(ue)r sandiçe

 
  al e de faz(er)

 
  ca essa çi(n)ta

 
  mal pi(n)ta

 
  eq(ue)ual a en finta

​ 
  hu no(n) a foder

​
  *Dopo la 'c' è presente la lettera 'h' cassata con una tratto verticale.
  *Lettura incerta.


​ 
  Messa os ca(n)os

 
 
 
  e fisus sou ma(n)(os)  

​  
  eno(n) chamester

 
  pan(os) louçan(os)

​ 
  abrideles ma(n)(os) 

​ 
  catoda molher

 
 
 
 
  o te(n)po cata   

​ 
  quen saca

​ 
  aesta barata

 
 
  q(ue)tora disser 

 
 
  den cobrir 

​ 
  anos co(n) pan(os)

​ 
  aq(ue)stes engan(os)

 
  per re(n) nonus q(ue)r
 

  • letto 560 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  M artin al uelo 
  desse teucabelo
  ti falarey ia
  cata capelo
  que ponhas sobrelo
  ca muy mister cha
  cao copete
  poys mete
  caos mays de sete
  e mays hu mays a
  muyt(os) que ueio sobeio
  eque grande nteio
  entoda molher a
 
 
  Martin Alvelo,
  desse teu cabelo
  ti falarey iá:
  cata capelo
  que ponhas sobr’elo
  ca muy mister ch’á
  ca o copete
  poys mete
  cãos máys de sete,
  e máys, hu máys á,
  muytos que veio
  sobeio!
  E que grand’enteio
  en toda molher á!*

 
  *Verso ipermetro: b6

II II
 
  E das trincheyras
  e das transmoleiras
  ti q(ue)ro dizer
  ueiochas ueyras
  enonas carreyras
  polas deffender
  ca auel içe
  poys creze
  sol no(n) q(ue)r sandiçe
  al e de faz(er)
  ca essa çi(n)ta
  mal pi(n)ta
  eq(ue)ual a en finta
  hu no(n) a foder
 
  E das trincheyras
  e das transmoleiras
  ti quero dizer:
  veioch’as veyras
  e non ás carreyras
  po-las deffender;
  ca a veliçe
  poys creze
  sol non quer sandiçe,
  al é de fazer,
  ca essa çinta
  mal pinta!
  E que val a enfinta
  hu non á foder?
III III
 
  M essa os ca(n)os
  e fisus sou ma(n)(os)
  eno(n) chamester
  pan(os) louçan(os)
  abrideles ma(n)(os)
  catoda molher
  o te(n)po cata
  quen saca
  aesta barata
  q(ue)tora disser
  den cobrir
  anos co(n) pan(os)
  aq(ue)stes engan(os)
  per re(n) nonus q(ue)r
  
  Messa os canos
  e fis uss ou manos,
  e non ch’á mester
  panos louçanos!
  Abr'i deles manos
  ca toda molher
  o tenpo cata
  quen saca
  a esta barata
  que t’ora disser:
  d’encobrir anos
  con panos!
  Aquestes enganos
  per ren non us quer!
  • letto 605 volte

Meus amigos, que sabor averia

79,37

Ms.: A 159

Cantiga de meestria di tre coblas unissonans e una fiinda costruita sulla rima a. Coblas capcaudadas. Si rilevano una palabra rima imperfecta, dia, e le seguenti palabras voltas: querria, mi. Sono presenti le rime derivate tra il primo verso della prima strofa e il settimo della terza; tra il secondo e il settimo della prima; tra il terzo della prima e la fiinda e, infine, tra il terzo e il sesto della seconda.

Schema metrico: a10’ b10 b10 a10’ c10 c10 a10’ (161:154).

Fiinda: a10’.

Edizioni: CA 159; Correia, Tese, II; Machado 1582; Torres, Poesia trovadoresca, p. 174.

 

  • letto 1172 volte

Testo e traduzione

  Meus amigos, que sabor averia
  da mui gran coita ’n que vivo dizer
  en un cantar que querria ora fazer;
  e pero direivos como querria,
  se Deus quisesse, dize-lo, assi                         5
  que ouvessen todos doo de mi
  e non soubessen por quen me dizia!
 
  <E> por esto rogo Santa Maria
  que m’aiud’i, e que me dé poder
  per que eu torne na terra viver                         10
  u mia senhor vi en tan grave dia,
  sen outras coitas que depois soffri,
  ca non vivera ren do que vivi,
  se non cuidando com’i tornaria!
 
  Mas, cativo eu, de melhor que querria?            15
  De poder eu na terra guarecer?
  U a cuidass’eu a poder veer
  dos mil dias ũa vez en un dia?
  Ja eu est’ouv’, e perdi-o per min!
  Mas tan mal dia ante non perdi                          20
  os olhos, e quant’al no mund’avia,
 
  ca, par Deus, menor mingua me faria!
  1. Amici miei, come mi piacerebbe rivelarvi quello che provo dalla grande sofferenza in cui vivo in una cantiga che vorrei ora comporre; tuttavia vi riferirò come vorrei dirlo, se Dio volesse, in modo che tutti conoscano il mio dolore senza sapere a chi mi riferisco!

                                                                      

  1. E per questo prego Santa Maria affinchè mi aiuti e mi dia la possibilità di tornare a vivere in quella terra dove in un giorno tanto nefasto vidi la mia signora, senza altre sofferenze che da quel momento patii, poiché non vivrei niente di quello che ho vissuto, se non pensando a come sarei tornato!

 

  1. Ma io, misero, che vorrei di meglio? Avere la possibilità di affrancarmi in quella terra? Dove pensassi di poterla vedere una volta al giorno per duemila giorni? Già ho avuto questo, e l’ho perso a causa mia! Tanto disgraziatamente non ho perso prima la vista, né quanto altro avevo al mondo,

 
      VI. che, per Dio, mi sarebbe costato di meno!
 

  • letto 801 volte

Testo critico

 
Meus amigos, que sabor averia
da mui gran coita ’n que vivo dizer
en un cantar que querria ora fazer;
e pero direivos como querria,
se Deus quisesse, dize-lo, assi                                5
que ouvessen todos doo de mi
e non soubessen por quen me dizia!

<E> por esto rogo Santa Maria
que m’aiud’i, e que me dé poder
per que eu torne na terra viver                                 10
u mia senhor vi en tan grave dia,
sen outras coitas que depois soffri,
ca non vivera ren do que vivi,
se non cuidando com’i tornaria!

Mas, cativo eu, de melhor que querria?                   15
De poder eu na terra guarecer?
U a cuidass’eu a poder veer
dos mil dias ũa vez en un dia?
Ja eu est’ouv’, e perdi-o per min!
Mas tan mal dia ante non perdi                                 20
os olhos, e quant’al no mund’avia,

ca, par Deus, menor mingua me faria!

 
 
v. 3: Michaëlis elimina il lessema ora per ricondurre il verso all’isometria, ma è possibile la sinalefe tra i lessemi querria e ora, dunque si può rispettare la lezione del manoscritto.

  • letto 774 volte

Edizioni

  • letto 675 volte

Michaëlis

Meus amigos, que sabor averia
da mui gran coita, 'n que vivo, dizer
en un cantar que querria fazer:
e pero direi vos, como querria,
se Deus quisesse, dizê'-lo: assi                                 5
que ouvessen todos doo de mi
e non soubessen por quen me dizia!
 
E por esto rogo sancta Maria
que m' ajud' i, e que me dê poder
per que eu torne na terra viver,                                 10
u mia senhor vi en tan grave dia
sen outras coitas que depois soffri.
Ca non vivera ren do que vivi,
se non cuidando com' i tornaria!
 
Mais cativ' eu! de melhor que querria?                      15
de poder eu na terra guarecer,
u a cuidass' eu a poder veer
dos mil dias ũa vez en un dia?
Ja est' eu ouv', e perdi-o per min!
Mais tan mal-dia ante non perdi                                 20
os olhos, e quant' al no mund' avia!
 
Ca, por Deus, mẽor mingua me faria! 

 

  • letto 400 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 853 volte

CANZONIERE A

  • letto 620 volte

Riproduzione fotografica

 
  • letto 552 volte

Edizione diplomatica


 
  m* eus amigos que sabor aueria
 
  
  
  
  da mui gran coitan que uiuo dizer.
 

  en un cantar que querria ora fazer
 
 
 
 
  e pero direi uos como quer ria. se

 
 
 
  deus quisesse dizelo assi que ou  
 
 
 
  ues sen todos do o demi. e no(n)
  
 
  
 
  soubessen por quen me dizia.

  *La letterina è annotata ed è un' indicazione per il miniatore.

 
          * por esto rogo sancta maria
  que ma iud y e que me de poder
  per que eu torne na terra uiuer
  u mia se(n)nor ui en tan graue dia.
  sen outras coitas que de pois soffri
  ca no(n) uiuera ren do que uiui
  se no(n) cuidando com y tornaria.
  
  *La letterina è annotata ma è indecifrabile.
 
  M
as catiuueu de mellor q(ue) q(ue)rria
  de poder eu na terra guareçer
  u a cuidasseu a poder ueer.
  dos mil dias u(n)a uez en un dia 
  ia eu est ouue perdi o per min.
  mas tan mal dia ante no(n) perdi.
  os ollos e quant al no mu(n)d auia.
 
 
  c* a par deus me(n)or mingua me faria. *
  
  *La letterina è annotata ed è un'indicazione per il miniatore.
  *Sul margine sinistro è presente un' annotazione, indicazione per il      miniatore, con la seguente dicitura: 'fiinda'.
  • letto 544 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  M eus amigos que sabor aueria
  da mui gran coitan que uiuo dizer.
  en un cantar que querria ora fazer
  e pero direi uos como quer ria. se
  deus quisesse dizelo assi que ou
  ues sen todos do o demi. e no(n)
  soubessen por quen me dizia.
  
  Meus amigos, que sabor averia
  da mui gran coita ‘n que vivo, dizer
  en un cantar que querria ora fazer;
  e pero direivos como querria,
  se Deus quisesse, dize-lo, assi
  que ouvessen todos doo de mi
  e non soubessen por quen me dizia!
  
II II
 
           por esto rogo sancta maria
  que ma iud y e que me de poder
  per que eu torne na terra uiuer
  u mia se(n)nor ui en tan graue dia.
  sen outras coitas que de pois soffri
  ca no(n) uiuera ren do que uiui
  se no(n) cuidando com y tornaria.
 
           por esto rogo Sancta Maria *
  que m’aiud’y, e que me dê poder
  per que eu torne na terra viver,
  u mia sennor vi en tan grave dia,
  sen outras coitas que depois soffri,
  ca non vivera ren do que vivi,
  se non cuidando com’y tornaria!

  *Verso ipometro a causa della capitale miniata assente.

III III
 
  M
as catiuueu de mellor q(ue) q(ue)rria
  de poder eu na terra guareçer                   
  u a cuidasseu a poder ueer.
  dos mil dias u(n)a uez en un dia 
  ia eu est ouue perdi o per min.
  mas tan mal dia ante no(n) perdi.
  os ollos e quant al no mu(n)d auia.
 
  Mas cativu eu! De mellor que querria?
  De poder eu na terra guareçer,
  u a cuidass’eu a poder veer
  dos mil dias una vez en un dia?
  Ia eu est’ouv’, e perdio per min!          
  Mas tan mal dia ante non perdi
  os ollos, e quant’al no mund’avia,   
IV IV
 
  c a par deus me(n)or mingua me faria.
 
  ca, par Deus, menor mingua me faria!        
  • letto 524 volte

Meus amigos, querovos eu mostrar

79,36

Mss.: A 177, B 328.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:139).

Edizioni: CA 177; Correia, Tese, XIX; Molteni 272; Machado 269*; Alvar/Beltrán, Antología, 132.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1263 volte

Testo e traduzione

  Meus amigos, querovos eu mostrar
  com’eu querria ben da mia senhor;
  e non mi valha ela, nen Amor,
  nen Deus, se vos verdade non jurar:
  “Ben querria que me fezesse ben,                               5
  pero non ben u perdess’ela ren!”.
 
  E máis vos direi: o que pod’e val
  me non valha se querria viver
  eno mundo, nen niun ben aver
  dela, nen d’outren, se fosse seu mal:                  10
  “Ben querria que me fezesse ben,
  pero non ben u perdess’ela ren!”,
 
  ca mi semelha cousa sen razon,
  pois algun ome máis ama molher
  ca sí nen al seu ben por seu mal quer.               15
  e por aquest’é ‘ssi meu coraçon:
  “Ben querria que me fezesse ben,
  pero non ben u perdess’ela ren!”.
  1. Amici miei, desidero mostrarvi in che modo vorrei ottenere il favore della mia signora; e non mi venga in aiuto lei, né Amore, né Dio, se non vi giuro la verità: “Vorrei che lei mi amasse, ma non di un amore che la pregiudicasse!”.

 

  1. E vi dirò di più: l’Onnipotente non mi venga in aiuto se volessi vivere  nel mondo, né se volessi essere amato da lei, né da altri, se ciò la potesse nuocere: “Vorrei che lei mi amasse, ma non di un amore che la pregiudicasse!”,

 

  1. perché a me sembra una cosa irragionevole dal momento che nessun uomo, che ama una donna più di sé e più di ogni altra cosa, desidera per lei un amore che le provochi danno. E per questo motivo il mio desiderio è: “Vorrei che lei mi amasse, ma non di un amore che la pregiudicasse!”.
  • letto 768 volte

Testo critico

 
Meus amigos, querovos eu mostrar
com’eu querria ben da mia senhor;
e non mi valha ela, nen Amor,
nen Deus, se vos verdade non jurar:
“Ben querria que me fezesse ben,                          5
pero non ben u perdess’ela ren!”.

E máis vos direi: o que pod’e val
me non valha se querria viver
eno mundo, nen niun ben aver
dela, nen d’outren, se fosse seu mal:                     10
“Ben querria que me fezesse ben,
pero non ben u perdess’ela ren!”,

ca mi semelha cousa sen razon,
pois algun ome máis ama molher
ca sí nen al seu ben por seu mal quer.                   15
e por aquest’é ‘ssi meu coraçon:
“Ben querria que me fezesse ben,
pero non ben u perdess’ela ren!”.

3 non valla A 4 Nen tu(us) B 5 [...]en querria A: lettera miniata mancante 9 ne(n) hnn B 10 dotri A; dont(re)m B 13 [...]a mi A: lettera miniata mancante; consa B 17 [...]en querria A

 
 
v. 1: Correia in B legge meus annig(os), segnalando l’errore in apparato.
v. 4: Michaëlis non riporta l’errore in apparato. | Correia in B legge non uirar.
v. 9: posso supporre che il copista di B abbia trascritto in maniera erronea, per un banale errore ottico, la lezione che sul suo antigrafo doveva essere ne(n) hun; dunque, quello che oggi è per noi un errore sarebbe stato considerato, in presenza dell’antigrafo di B, soltanto una variante. Michaëlis in B legge nenhun; Machado nehnn.
v. 10: sia il codice A che il codice B tramandano una lezione errata. Ho ipotizzato anche in questo caso che il copista di B abbia copiato in maniera erronea, per un banale errore ottico, la lezione che sul suo antigrafo doveva essere out(re)m; dunque, quello che oggi è per noi un errore sarebbe stato considerato, in presenza dell’antigrafo di B, soltanto una variante. Preferisco emendare ed editare la lezione di B dal momento che quella di A è attestata nella lirica profana galego-portoghese solo grazie a questo componimento di J. S. Coelho e al 79,48 v. 4. (Cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=outri [312]). Michaëlis e Correia, al contrario, scelgono di emendare ed editare la lezione trasmessa dal manoscritto A: o<u>tri. Inoltre Michaëlis su B legge doutren; Machado doutrem.
v. 13: nel manoscritto A la prima lettera del verso non è chiaramente leggibile: potrebbe essere una e o una c. Nell’incertezza ho ritenuto opportuno accogliere a testo la lezione di B Ca che offre al verso un significato ammissibile. Michaëlis, Machado e Correia leggono l’iniziale del verso sul codice A una e, infatti sia Michaëlis che Correia preferiscono editare: E a mi semelha cousa sen razon. Correia giustifica la propria scelta affermando che “A inicial deste verso em B corresponde a um "C" ("Ca mi"), embora alguns traços pouco característicos possam denunciar alguma hesitação na leitura de uma inicial no antecedente”. Inoltre dichiara di aver incontrato la formula a mi semelha in un testo in prosa di una sentenza e nel componimento Que grave coyta que m[e] é dizer di Martim Moxa. | Michaëlis non segnala l’errore consa in apparato.
v. 15: Michaëlis emenda la lezione concorde di entrambi i manoscritti: se ben por seu mal (A, B: seu ben). L’emendamento non mi sembra necessario poiché, come spiega anche Correia:
“a lição dos manuscritos faz sentido enquanto generalização sentenciosa do que é dado no refrão como particular (assim como o sujeito não quer receber "ben" à custa de qualquer perda da senhora, também lhe parece estranho que algum amante queira o seu próprio bem à custa de qualquer mal para a mulher amada). Os pronomes teriam, portanto, correspondência exacta no verso anterior ("algum ome mais ama molher /... seu ben [do ome = bem-fazer da mulher] por seu mal [da molher] quer")”.
v. 16: Correia in B legge men coraçon, segnalando l’errore in apparato.

  • letto 776 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Meus amigos, querovus eu mostrar
  Meus amigos, querovos eu mostrar
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  com’eu querria ben da mia sennor;
  com’eu queiria ben da mha senhor;
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  e non valla ela, nen Amor,  -1
  e non mi valha ela, nen Amor,
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  nen Deus, se vos verdade non iurar:
  nen tuus, se vus verdade non iurar:  +1
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  […]en querria que me fezesse ben,
  ben queiria que mi fezesse ben,
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  pero non ben u perdesse ela ren!
  pero non ben hu perdess’ela ren!
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
  E máys vos direy: o que pod’ e val’
  E máys vus direy: o que pod’ e val’
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  me non valla se querria viver
  me non valha se queiria viver
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  eno mundo, nen niun ben aver
  eno mundo, nen nenhnn ben aver
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  d’ela, nen d’otri, se fosse seu mal:
  d’ela, nen d’ontrem, se fosse seu mal: 
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  ben querria
  nen queiria que mi fezesse ben,
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  .............................
  .............................
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  [...]a mi semella cousa sen razon
  Ca mi semelha15 consa sen razon
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  pois algun ome máis ama moller
  pois algun home máis ama molher
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  ca si nen al, seu ben por seu mal quer.
  ca si nen al, seu ben por seu mal quer.
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  E por aquest’é si meu coraçon:
  E por aquest’é ssy meu coraçon:
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  […]en querria
  nen queiria
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  ...............................
  ...............................
  • letto 852 volte

Edizioni

  • letto 651 volte

Michaëlis

Meus amigos, quero-vus eu mostrar
com' eu querria ben da mia senhor;
¡e non mi valha ela, nen Amor,
nen Deus, se vus verdade non jurar':
Ben querria que me fezesse ben...                         5
pero non ben u perdesse ela ren!
 
E mais vus direi: o que pod' e val'
me non valha, se querria viver
eno mundo, nen niun ben aver
d' ela, nen d' outri, se fosse seu mal:                      10
Ben querria que me fezesse ben...
pero non ben u perdesse ela ren!

 
E a mi semelha cousa sen razon,
pois algun ome mais ama molher
ca si nen al, se ben por seu mal quer;                    15
e por aquest' é 'ssi meu coraçon:
Ben querria que me fezesse ben...
pero non ben u perdesse ela ren! 

 

  • letto 478 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 832 volte

CANZONIERE A

  • letto 615 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 530 volte

Edizione diplomatica


  
 
  Meus amigos quero u(us) eu 
 
 
  
  mostrar. comeu querria ben da

​  
  
  
  mia sennor. e non ualla ela nen
 
 
 
 
  amor. nen deus se uos verdade no(n)
 
 
   
  iurar.     *en querria que me fezes

 
 
 
 se ben. pero non ben u perdesse ela

​ 
 
  ren.

  *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.

 
  e* mays uos direy o que pod e val.
  me no(n) ualla se querria uiuer
  eno mu(n)do nen niun ben auer
  dela nen dotri se fosse seu mal.
  b*en querria 

 
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore, ma non è      decifrabile. Molto probabilmente è una e o una c.
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

 
  * ami semella cousa sen razon.
  pois algun ome mais ama moller
  ca si nen al seu ben por seu mal q(ue)r.
  e por aquest e si meu coraçon
   * en querria

​  
  *
La letterina è un'indicazione per il miniatore.
  *
L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera    capitale miniata.​

  • letto 509 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  M eus amigos quero u(us) eu
  mostrar. comeu querria ben da
  mia sennor . e non ualla ela nen
  amor. nen deus se uos verdade no(n)
  iurar.     en querria que me fezes
  se ben. pero non ben u perdesse ela
  ren.
 
 
  Meus amigos, querovus eu mostrar
  com’eu querria ben da mia sennor;
  e non valla ela, nen Amor,*
  nen Deus, se vos verdade non iurar:
  "   en querria que me fezesse ben,
  pero non ben u perdesse ela ren!".

  
  *Verso ipometro: b9

II II
 
  e mays uos direy o que pod e val.
  me no(n) ualla se querria uiuer
  eno mu(n)do nen niun ben auer
  dela nen dotri se fosse seu mal.
  ben querria 
 
 
 
  E máys vos direy: o que pod’ e val
  me non valla se querria viver
  eno mundo, nen niun ben aver
  dela, nen d’otri, se fosse seu mal:
  "Ben querria ........................
  ..........................................
III III
  c ami semella cousa sen razon.
  pois algun ome mais ama moller
  ca si nen al seu ben por seu mal q(ue)r.
  e por aquest e si meu coraçon
      en querria
 
  ca mi semella cousa sen razon,
  pois algun ome máis ama moller
  ca sí nen al seu ben por seu mal quer.
  e por aquest’é 'si meu coraçon:
  "  en querria…………………
​  ................................................
  • letto 480 volte

CANZONIERE B

  • letto 580 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 469 volte

Edizione diplomatica

 
  M e(us) amig(os) querou(os) eu mostrar
  Comeu queiria ben damha senhor
  E non mi ualha. ela. nen amor.
  Nen tu(us) seu(us) verdade non iurar
  *Ben queiria quemi fezesse ben
​  pero non ben hu perdessela ren

 
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.


 
  E mays u(us) direy o que pode ual
  Me non ualha. se queiria uiuer
  E no mundo ne(n) ne(n) hnn ben auer
  Dela ne(n) dont(re)m se fosse seu mal.
 
 
 
  *Nen queiria que mi fezesse ben.

 
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

 
  C a mi se melha consa sen razon
  Pois algun home mais ama molher
  Ca si nen al seu ben p(or)  seu mal q(ue)r
  E p(or) aquestessy meu coraçon
  *Nen queiria. 

 
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  • letto 442 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I

 
  M
 e(us) amig(os) quero u(us) eu mostrar
​  Comeu queiria ben damha senhor
  E non mi ualha. ela. nen amor.  
  Nen tu(us) seu(us) verdade non iurar
  Ben queiria quemi fezesse ben      
  pero non ben hu perdessela ren

​
 

  
  Meus amigos, querovos eu mostrar
  com’eu queiria ben da mha senhor;
  e non mi valha ela, nen Amor,
  nen tuus, se vus verdade non iurar:*
  "Ben queiria que mi fezesse ben,
  pero non ben hu perdess’ela ren!".

  
  *Verso ipermetro: a11

II II
 
  E mays u(us) direy o que pode ual  
  Me non ualha.  se queiria uiuer
  E no mundo ne(n) ne(n) hnn ben auer
  Dela ne(n) dont(re)m se fosse seu mal.
  Nen queiria que mi fezesse ben.
 
  E máys vus direy: o que pod’ e val
  me non valha se queiria viver
  eno mundo, nen nenhnn ben aver
  dela, nen d’ontrem, se fosse seu mal: 
  "Nen queiria que mi fezesse ben,
  .................................................
III III
 
  C a mi se melha consa sen razon 
  Pois algun home mais ama molher
  Ca si nen al seu ben p(or)  seu mal q(ue)r
  E p(or) aquestessy meu coraçon
  Nen queiria.
 
  ca mi semelha consa sen razon,
  pois algun home máis ama molher
  ca sí nen al seu ben por seu mal quer.
  e por aquest’ é 'ssy meu coraçon :
  "Nen queiria .................................
  ....................................................
  • letto 573 volte

Non me soub'eu dos meus olhos melhor

79,38

Mss.: A 164, B 317.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi e una fiinda di due costruita sulla terza strofa. Coblas capdenals tra il primo verso della terza strofa e della fiinda e tra il quarto della prima e della seconda.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:140).

Fiinda: a10 a10 (su III).

Edizioni: CA 164; Correia, Tese, VII; Molteni 260; Machado 257*; Torres, Poesia trovadoresca, pp. 170-171; Piccolo 42; Deluy, Troubadours, pp. 272-273.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1111 volte

Testo e traduzione

 
  Non me soub’eu dos meus olhos melhor
  per nulha ren vingar ca me vinguei.
  E direivos que mal que os matei:
  levei-os d’u vejan a sa senhor.
  E fiz seu<s> mal e do meu coraçon              5
  por me vingar deles, e por al non!
 
  Ca me non podian per nulha ren,
  sen vee-lo mui bon parecer seu,
  fazer gran mal. Mais que lhes ar fiz eu?
  Levei-os d’u a viian por én!                            10
  E fiz seu<s> mal e do meu coraçon
  por me vingar deles, e por al non!
 
  E na sazon que lhes eu entendi
  que eles avian de a veer
  maior sabor, pero me de fazer                       15
  mui grave foi, levei-os eu ali.
  E fiz seu<s> mal e do meu coraçon
  por me vingar deles, e por al non!
 
  E na vengança que deles prendi,
  gran mal per fiz a eles e a min.                     20
 
 
 I. Non ho saputo vendicarmi meglio dei miei occhi di come l’ho fatto, per nessun’altra cosa. E vi dirò il male che ho inflitto loro: li ho allontanati da dove vedevano la loro signora. E ho procurato loro male e al mio cuore vendicandomi di essi, e per nient’altro!

 

  II. Così per nessun motivo avrebbero più potuto farmi male, se non avessero più visto le belle fattezze di lei. Ma cosa gli ho fatto di nuovo? Li ho allontanati da dove potevano vederla! E ho procurato loro male e al mio cuore vendicandomi di essi, e per nient’altro!

 

  III. E nel momento in cui compresi che essi provavano maggior piacere nel vederla ma recavano grave danno a me, li distolsi da lì. E ho procurato loro male e al mio cuore vendicandomi di essi, e per nient’altro!  

   IV. E nella vendetta che di quelli mi presi, gran male ho fatto a loro e a me.
 

  • letto 891 volte

Testo critico

 
Non me soub’eu dos meus olhos melhor
per nulha ren vingar ca me vinguei.
E direivos que mal que os matei:
levei-os d’u vejan a sa senhor.
E fiz seu<s> mal e do meu coraçon                       5
por me vingar deles, e por al non!

Ca me non podian per nulha ren,
sen vee-lo mui bon parecer seu,
fazer gran mal. Mais que lhes ar fiz eu?
Levei-os d’u a viian por én!                                    10
E fiz seu<s> mal e do meu coraçon
por me vingar deles, e por al non!

E na sazon que lhes eu entendi
que eles avian de a veer
maior sabor, pero me de fazer                               15
mui grave foi, levei-os eu ali.
E fiz seu<s> mal e do meu coraçon
por me vingar deles, e por al non!

E na vengança que deles prendi,
gran mal per fiz a eles e a min.                              20

1 […]On me A: lettera miniata mancante; souben B 4 veyan sa A 5 fiz seu mal AB 9 quelhar B 11 siz seu mal AB 13 E ira B 14 amandea B 17 fiz seu mal AB
 
 
v. 1: ho rifiutato la variante di B in quanto l’avverbio pronominale én, pur offrendo un significato plausibile al verso, è privo di un qualsiasi riferimento precedente; inoltre quella che ho considerato variante potrebbe essere un errore ottico, risultato di una banale confusione tra la grafia di <n> e di <u>.
v. 4: ho accolto a testo la lezione tramandata dal manoscritto B perché corretta in primo luogo dal punto di vista isometrico; in secondo luogo perché il verbo veer ammette la costruzione con la preposizione a in riferimento a persone e non a cose (cfr. Correia p. 311, nota 4). Michaëlis e Correia editano il verso così come si presenta sul codice A.
vv. 5/ 11/ 17: ho ritenuto opportuna la congettura per esigenze di concordanza sintattica, quindi semantica: l’aggettivo seu è concordato con mal, sostantivo maschile singolare, ma in realtà si riferisce a olhos, sostantivo maschile plurale, del v. 1, ripreso tramite il pronome personale nei versi successivi; per questa ragione ho integrato la desinenza -s connotante il plurale.
v. 9: Michaëlis non segnala l’errore in apparato.
v. 13: Michaëlis non segnala l’errore in apparato.
v. 14: la variante di B è accettabile da un punto di vista semantico, ma potrebbe essere il risultato di una banale confusione tra la grafia di <ui> e <m>.
v. 16: la carta 42 del manoscritto A è tagliata nel margine superiore e non permette la decifrazione di alcune lettere, dunque il verso è stato ricostruito su B.
v. 20: Michaëlis emenda la rima imperfetta editando: gran mal per fiz a eles e a mi.

  • letto 765 volte

Collazione

  I,1
  v.1
 
  A
  B
 
 
  [...]on me soub’eu dos meus ollos mellor
  Non me soub’én dos meus olhos melhor
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
 
 
  per nulla ren vingar, ca me vinguey.
  per nulha ren vingar, ca me vinguey.
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
 
 
  E direyvos que mal que os matei:
  E direyvus que mal que os matei:
 
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
 
  levei-os d’u veyan sa sennor. -1
  levey-os d’u veian a sa senhor.
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
 
  [...]fiz seu mal e do meu coraçon
  E fiz seu mal e do meu coraçon
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
 
 
  por me vengar deles, e por al non!
  por me vingar deles, e por al non!
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
 
 
  Ca me non podiam per nulla ren,
  Ca me non podian per nulha ren,
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
 
  sen vee-lo mui bon pareçer seu,
  sen vee-lo mui bon parecer seu,
  II,3
  v.9
 
  A
  B
 
  fazer gran mal. Mas que lles ar fiz eu?
  fazer gram mal. Mays que lh’ar fiz eu? -1
  II,4
  v.10
 
  A
  B
 
  Levey-os d’u a viian por én!
  Levey-os d’u a viiam por én!
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  [...]fiz seu mal e do meu coraçon
  E fiz seu mal
  II,6
  v.12
 
  A
  B
 
  ..............................
  ..............................
  III,1
  v.13
 
  A
  B
 
 
  E na sazon que lles eu entendi
  E ira sazon que lhis eu entendi 
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
 
  que eles aviam de a veer
  que eles aman de a veer
  III,3
  v.15
 
  A
  B
 
  mayor sabor, pero me de fazer
  mayor sabor, pero me de fazer
  III,4
  v.16
 
  A
  B
 
  mui grave   oy  eveios   a
  mui grave foy, levey-os eu ali.
  III,5
  v.17
 
  A
  B
 
  [...]fiz seu mal e do meu coraçon
  E fiz seu mal
  III,6
  v.18
 
  A
  B
 
  .................................
  .................................
  IV,1
  v.19
 
  A
  B
 
  E na vengança que deles prendi,
  E na vingança que deles prendi,
  IV,2
  v.20
 
  A
  B
 
  gran mal per fiz a eles e a min.
  gram mal per fiz a eles e a min.
  • letto 834 volte

Edizioni

  • letto 649 volte

Michaëlis

Non me soub' eu dos meus olhos melhor
per nulha ren vingar ca me vinguei.
E direi-vus que mal que os matei:
levei-os d' u veían sa senhor.
E fiz seu mal e do meu coraçon                               5
por me vengar d' eles, e por al non!
 
Ca me non podian per nulha ren,
sen veê'-lo mui bon parecer seu,
fazer gran mal. Mais ¿que lhes ar fiz eu?
Levei-os d' u a viian por én!                                     10
E fiz seu mal e do meu coraçon
por me vengar d' eles, e por al non.

 
E na sazon que lhes eu entendi
que eles avian de a veer
mayor sabor, pero me de fazer                                15
mui grave foi, levei-os eu ali.
E fiz seu mal e do meu coraçon
por me vengar d' eles, e por al non.

 
E na vengança que d' eles prendi,
gran mal fiz a eles e a mi.                                        20

 

  • letto 475 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 769 volte

CANZONIERE A

  • letto 632 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 501 volte

Edizione diplomatica

 
              * On me sou beu dos me(us)
  
  
  ollos mellor . per nulla ren uingar *     
  
  
  
  ca me uinguey (et) direy uos que
  
  
  
  mal que os matei. leuei os du
  
  
  ueyan sa sennor.     * fiz seu mal e do
  
  

  meu coraçon. por me uengar deles
  
  
  
  e por al non.
  
  *Lo spazio è dovuto alla capitale miniata mancante.
  * Sul margine destro è presente un'annotazione con la      seguente dicitura: 'mellor', lasciata dal revisore per il correttore che    è effettivamente intervenuto nel testo, raschiando il segno di          rimando.
  *Lo spazio è dovuto alla capitale miniata mancante del refrain.

 
  C
a me non podiam per nulla ren
  sen ueelo mui bon pareçer seu
  fazer gran mal mas q(ue)lles ar fiz eu.
  leueyos dua uiian por en.
           * fiz seu mal edo meu coraçon.  
  
  *Lo spazio è dovuto alla capitale miniata mancante del refrain.

 
  e* na sazon quelles eu entendi.
  que eles auiam de a ueer
  mayor sabor pero me de fazer
  mui graue  oy leuei os a *           
             * fiz seu mal e do meu coraçon. 
   
  *La letterina è annotata perchè è un'indicazione per il miniatore.
  *Lo spazio è dovuto alla capitale miniata del refrain.
  *La pagina è tagliata in alto e non permette di decifrare alcune    lettere; inoltre la lettera 'd' è espunta.

 
 
 
  E
na uengança que deles prendi. gra(n)
 
 
 
 
  mal per fiz a eles e amin.       
  • letto 450 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  
             On me sou beu dos me(us)
  ollos mellor. per nulla ren uingar
  ca me uinguey (et) direy uos que
  mal que os matei. leuei os du
  ueyan sa sennor.        fiz seu mal e do
  meu coraçon. por me uengar deles
  e por al non
 
 
            on me soub’eu dos meus ollos mellor
  per nulla ren vingar, ca me vinguey.
  E direyvos que mal que os matei:
  levei-os d’u veyan sa sennor.*
             fiz seu mal e do meu coraçon *
  por me vengar d’eles, e por al non!

  *Verso ipometro: a9.
  *Verso ipometro a causa della capitale assente: C9.

II II
 
  C
a me non podiam per nulla ren
  sen ueelo mui bon pareçer seu
  fazer gran mal mas q(ue)lles ar fiz eu.
  leueyos dua uiian por en.
             fiz seu mal edo meu coraçon.        
 
  Ca me non podiam per nulla ren,
  sen vee-lo mui bon pareçer seu,
  fazer gran mal. Mas que lles ar fiz eu?
  Levey-os d’u a viian por én!
             fiz seu mal e do meu coraçon *
  .........................................................
  
  *Verso ipometro a causa della capitale assente: C9.
III III
 
  e na sazon quelles eu entendi.
  que eles auiam de a ueer
  mayor sabor pero me de fazer
  mui graue  oy  euei os a          
              fiz seu mal e do meu coraçon. 
 
  E na sazon que lles eu entendi
  que eles aviam de a veer
  mayor sabor, pero me de fazer
  mui graue  oy  evei os a *
             fiz seu mal e do meu coraçon *
  ..........................................................
  
  *Il verso non si può ricostruire poichè la pagina è tagliata.
  *Verso ipometro a causa della capitale assente: C9.
IV IV
 
  E
na uengança que deles prendi. gra(n)
  mal per fiz a eles e amin.       
 
  E na vengança que d’eles prendi,
  gran mal per fiz a eles e a min.
  • letto 450 volte

CANZONIERE B

  • letto 583 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 591 volte

Edizione diplomatica

  N on me souben d(os) me(us) olh(os) melhor
  Per nulha ren uingar ca me uinguey
  E direyu(os) que mal que os matei
  Leueyos du ueia(n) asa senhor
  E fiz seu mal edo meu coracon *
  Por me uingar deles epor al non
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  Ca me non podia(n) per nulha ren
  Sen ueelo mui bon parecer seu
  Fazer g(ra)m mal . mays quelhar fizeu
  Leueyos dua uiiam p(or) en
  E fiz seu mal. *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  E ira sazon quelhis eu entendi 
  Que eles amandea ueer
  Mayor sabor . p(er)ome de faz(er)
  Mui g(ra)ue foy . Leueyos eu ali
  E fiz seu mal. *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  E na uinga(n)ça que deles p(re)ndi *
  g(ra)m mal per fiz a eles eami(n)
  
  *La fiinda è segnalata da un segno di paragrafo.
  • letto 599 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  N on me souben d(os) me(us) olh(os) melhor
  Per nulha ren uingar ca me uinguey
  E direyu(os) que mal que os matei
  Leueyos du ueia(n) asa senhor
  E fiz seu mal edo meu coracon
  Por me uingar deles epor al non
 
  Non me soub’en dos meus olhos melhor
  per nulha ren vingar, ca me vinguey.
  E direyvus que mal que os matei:
  levey-os d’u veian a sa senhor.
  E fiz seu mal e do meu coracon
  por me vingar d’eles, e por al non!
 
II II
 
  Ca me non podia(n) per nulha ren
  Sen ueelo mui bon parecer seu
  Fazer g(ra)m mal. mays quelhar fizeu
  Leueyos dua uiiam p(or) en
  E fiz seu mal. 
 
  Ca me non podian per nulha ren,
  sen vee-lo mui bon parecer seu,
  fazer gram mal. Mays que lh’ar fiz eu? *
  Levey-os d’u a viiam por en!
  E fiz seu mal ................................
  .....................................................
  
  *Verso ipometro: b9.
III III
 
  E ira sazon quelhis eu entendi 
  Que eles amandea ueer
  Mayor sabor. p(er)ome de faz(er)
  Mui g(ra)ue foy. Leueyos eu ali
  E fiz seu mal. 
 
  E ira sazon que lhis eu entendi 
  que eles aman de a veer *
  mayor sabor, pero me de fazer
  mui grave foy, leveyos eu ali.
  E fiz seu mal ...........................
  ................................................
  
  *Verso ipometro: b9.
IV IV
 
  E na uinga(n)ça que deles p(re)ndi
​  g(ra)m mal per fiza eles eami(n)
 
  E na vingança que d’eles prendi,
  gram mal per fiz a eles e a min.
  • letto 512 volte

Noutro dia, quando m'eu espedi

79,39

Mss.: A174, B325.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi. Si riscontra la rima derivata tra il quarto verso della prima e della terza strofa e il primo del refran.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:141).

Edizioni: CA 174; Correia, Tese, XVI; Molteni 269; Machado 266*; Crestomatia, p. 163; Spina, Lírica, pp. 304-305; Piccolo 45.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1271 volte

Testo e traduzione

 
  Noutro dia, quando m’eu espedi
  de mia senhor e quando mi ouv’a ir,
  e non me falou, nen me quis oir;
  tan sen ventura foi que non morri
  que, se mil vezes podesse morrer,       5
  meõr coita me fora de sofrer!
 
  U lh’eu dixi: “Con graça, mia senhor!”
  catou-m’un pouco e teve-mi o en desden;
  e, porque me non disso mal nen ben,
  fiquei coitado e con tan gran pavor                    10
  que, se mil vezes podesse morrer,
  meõr coita me fora de sofrer!

 
  E sei mui ben, u me dela quitei,
  e m’end’eu fui e non me quis falar,
  ca, pois ali non morri con pesar,                         15
  nunca ja máis con pesar morrerei
  que, se mil vezes podesse morrer,
  meõr coita me fora de sofrer!
 

 I.Qualche tempo fa, quando mi sono congedato   dalla mia signora e stavo per andarmene, non mi ha   parlato, né mi ha voluto ascoltare; fu una grande   sfortuna che non morii dato che, se fossi morto mille   volte, avrei sofferto sicuramente un dolore minore!
 
 II.Quando le ho detto: “Con il vostro permesso,   signora!” mi scrutò appena e mi disprezzò; e, dal   momento che non mi disse né male né bene, sono   parso addolorato e pieno di sgomento dato che, se   fossi morto mille volte, avrei sofferto sicuramente un   dolore minore! 
 
 III.Io so molto bene che, se sono riuscito a   sopravvivere al dolore nel momento in cui mi sono   congedato da lei e me ne sono andato e non mi ha   voluto parlare, mai più morirò di dolore dato che, se   fossi morto mille volte, avrei sofferto sicuramente un   dolore minore!
 
  • letto 802 volte

Testo critico

 
Noutro dia, quando m’eu espedi
de mia senhor e quando mi ouv’a ir,
e non me falou, nen me quis oir;
tan sen ventura foi que non morri
que, se mil vezes podesse morrer,                         5
meõr coita me fora de sofrer!

U lh’eu dixi: “Con graça, mia senhor!”
catou-m’un pouco e teve-mi o en desden;
e, porque me non disso mal nen ben,
fiquei coitado e con tan gran pavor                         10
que, se mil vezes podesse morrer,
meõr coita me fora de sofrer!

E sei mui ben, u me dela quitei,
e m’end’eu fui e non me quis falar,
ca, pois ali non morri con pesar,                             15
nunca ja máis con pesar morrerei
que, se mil vezes podesse morrer,
meõr coita me fora de sofrer!

2 mouuha B 8 pouc(que) teuemi en A 9 p(or) quemi B 13 humeu dela B
 
 
v. 2: Machado e Correia in B leggono mounha.
v. 7: il verso sul manoscritto A non è chiaramente leggibile poiché la pagina 44v è tagliata sul margine superiore e non permette la decifrazione di alcuni grafemi; per questo motivo ho ricostruito il verso seguendo principalmente il codice B.
v. 8: il verso di A era in un primo momento identico a quello di B; è stato il copista, o molto più probabilmente il revisore, ad intervenire in un secondo momento per correggere l’ipermetria da egli percepita come tale: ha espunto infatti alcune vocali, suggerendo al correttore l’integrazione di que tramite un segno di rinvio a testo. A mio avviso l’ipermetria non sussiste poiché facilmente risolvibile mediante l’espediente della sinalefe; per questa ragione ho accolto a testo la lezione di B che rispecchia quasi sicuramente la volontà dell’autore e si manifesta più completa anche dal punto di vista semantico. Al contrario Michaëlis e Correia editano il verso così come si presenta sul codice A (per approfondimenti riguardo alla loro decisione cfr. Michaëlis 174, vol I; Correia, p. 435, nota 8).
v. 9: Il modus operandi del revisore di A e l’errore di B offrono la possibilità di valutare due ipotesi:
1. ci troviamo di fronte a un errore d’archetipo che il revisore di A corregge autonomamente;
2. i copisti dei due rami della tradizione, in maniera indipendente, potrebbero aver dimenticato di copiare la congiunzione iniziale e.
v. 13: ho accolto a testo, come Michaëlis e Correia, la variante di A dal momento che quella di B, anche se accettabile, risulta ridondante. Come segnala Correia infatti, una variante simile riecheggia al v. 7: Hulheu. La studiosa inoltre legge hnmeu dela in B.
v.14: Machado e Correia in B leggono menden.

  • letto 762 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Noutro dia, quando m’eu espedi
  Noutro dia, quando m’eu espedi
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  de mia sennor, e quando mi ouv’a yr,
  de mha senhor, e quando m’ ouvh a hir,
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  e me non falou, nen me quis oir,
  e me non falou, nen me quis oyr,
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  tan sen ventura foy que non morri:
  tan sen ventura foy que non moiri:
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  que, se mil vezes podesse morrer,
  que, se mil vezes podesse moirer,
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  menor coita me fora de soffrer!
  meor coyta mi fora de sofrer!
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
      eu   x      o  g aça    a  ennor
  Hu lh’eu dixi : "Con graça, mha senhor!"
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  catou-m’un pouqu’e teve-mi en desden;
  catou-m’un pouco e teve-mh o en desden;
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  e porque me non disso mal nen ben,
  porque mi non disse mal nen ben,  -1
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  fiquey coitado e con tan gran pavor:
  fiquey coytad’ e con tan gram pavor:
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  que, se mil vezes podesse morrer,
  que, se mil vezes podesse
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  ..............................
  ..............................
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  E sei muy ben, u me d’ela quitey,
  E ssey muy ben, hu m’eu d’ela quitey,
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  e m’end’eu fuy, e non me quis falar,
  e m’end’eu foy, e non mi quis falar,
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  ca, pois ali non morri con pesar,
  ca, pois ali non moiri com pesar,
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  nunca iamais con pesar morrerey:
  nunca iamays com pesar moirerey:
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  que, se mil vezes podesse morrer,
  que, se mil
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  ................................
  ................................
  • letto 844 volte

Edizioni

  • letto 668 volte

Michaëlis

Noutro dia, quando m' eu espedi
de mia senhor, e quando mi-ouv' a ir,
e me non falou, nen me quis oïr,
tan sen ventura foi que non morri!
Que, se mil vezes podesse morrer,                          5
mẽor coita me fora de soffrer!
 
U lh' eu dixi: "con graça, mia senhor"!
catou-me un pouqu' e teve-mi en desden;
e porque me non disso mal nen ben,
fiquei coitado, e con tal gran pavor                          10
que, se mil vezes podesse morrer,
mẽor coita me fora de soffrer!

 
E sei mui ben, u me d' ela quitei,
e m' end' eu fui, e non me quis falar,
ca, pois ali non morri con pesar,                              15
nunca jamais con pesar morrerei:
que, se mil vezes podesse morrer,
mẽor coita me fora de soffrer! 

 

  • letto 476 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 846 volte

CANZONIERE A

  • letto 648 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 547 volte

Edizione diplomatica

 

 
 
​ 
​  N outro dia quando meu es

 
​ 
 
  pedi. de mia sennor e quando miou 

 
​​ 
 
  ua yr. e me non falou nen me  

 
 
​  quis oyr. tan sen uentura foy

 

​ 
​ 
​  que non morri. q*ue se mil

​ 
​ 
​ uezes podesse morrer me(n)or coita. 

 
​ 
  me fora de soffrer. 

  
​  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

  *  e* eu  x  o g aça a ennor*
​  catou m* un pouc* * tevemi* en desden *
​  (et) por que me non disso mal nen ben.
​ 
fiquey coitado e co(n) tan gran pauor.
 
q*ue se mil uezes podesse morrer

 

​
  *Lo spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.
  *​La 'e' è espunta.
​  *La pagina è tagliata in alto e non si decifrano alcune lettere.
  *Dopo la lettera 'm' è presente una 'r' cassata.
  *Dopo la 'c' è presente una 'o' espunta.

  *Dopo la parola 'pouc' è presente una nota tironiana espunta.
  *Dopo la 'i' è presente una 'o' espunta.
  *Sul margine destro è presente un segno di rimando con la seguente       dicitura: 'que', la cui collocazione all'interno del verso non è chiara.
  *La letterina è un’indicazione per il miniatore.

​  e*​ sei muy ben u me dela quitey
​  emendeu fuy e no(n) me q(ui)s falar.
  ca pois ali non morri co(n) pesar.
​  nu(n)ca iamais co(n) pesar morrerey
  q*ue se mil uezes podesse morrer.

  
​ *La letterina è un'indicazione per il miniatore.
​  *
La letterina è un'indicazione per il miniatore.

  • letto 573 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​  N outro dia quando meu es 
 
pedi. de mia sennor e quando miou
 
ua yr. e me non falou nen me 
​ 
quis oyr. tan sen uentura foy
​ 
que non morri. que se mil
​ 
uezes podesse morrer me(n)or coita.
​ 
me fora de soffrer. 

​ 
​  Noutro dia, quando m’eu espedi
​ 
de mia sennor e quando mi ouv’a yr,
​ 
e me non falou, nen me quis oir;
​ 
tan sen ventura foy que non morri
​  q
ue, se mil vezes podesse morrer,
​ 
menor coita me fora de soffrer!

​

II II
​ 
           eu  x  o g aça a ennor
​ 
catou m un pouc tevemi en desden
​  (et) 
por que me non disso mal nen ben.
​ 
fiquey coitado e co(n) tan gran pauor.
 
que se mil uezes podesse morrer

​ 
​             e
u x o g aça a ennor*
​  catoum' un pouqu'e teve-mi en desden;
​  e, 
porque me non disso mal nen ben,
​ 
fiquey coitado e con tan gran pavor
​ 
que, se mil vezes podesse morrer,
​  ........................................

​  
  *Dato che la pagina del manoscritto è tagliata e non permette la decifrazione di   alcune lettere, non è  possibile ricostruire il verso in questa fase, nè tantomeno fornire   un conteggio silabico.

III III
​ 
​  e sei muy ben u me dela quitey
​  emendeu fuy e no(n) me q(ui)s falar.
  ca pois ali non morri co(n) pesar.
​  nu(n)ca iamais co(n) pesar morrerey
  que se mil uezes   podesse morrer.

​ 
  E sei muy ben, u me dela quitey,  
​ 
e m’end’eu fuy e non me quis falar,
​  c
a, pois ali non morri con pesar,
​  nunca ia máis con pesar morrerey
  que, se mil vezes podesse morrer,
​  .....................................................

  • letto 507 volte

CANZONIERE B

  • letto 585 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 545 volte

Edizione diplomatica

    

​ 
​ 
​  N
outro dia quando meu espedi*
​
  Demha senhor. e quando mouuha hir
​ 
E me non falou nenme quis oyr  
​ 
Tan sen uentura foy que non moiri
​ 
*Que se mil uezes podesse moirer
​ 
Meor coyta mi fora de sofrer

​ 
​  *
​La parola 'espedi' è sottolineata con un tratto di inchiostro        differente; molto probabilmente la sottolineatura è di mano   colocciana.
​  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.


 
  H ulheu dixi con graça mha senhor
​ 
Catou mu(n) pouco e teuemho en desden.

 
​  p(or) quemi non disse mal nen ben
​  fiq(ue)y coyta de (con) tan g(ra)m pauor
​  *Que se mil vezes podesse.

  
​ 
 *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

​ 
  E ssey muy ben humeu dela quitey  
​ 
E mendeu foy eno(n)mi quis falar
​ 
Ca pois ali non moiri com pesar 
​  Nunca ia mays (con) pesar moirerey
​  *Que se mil.

  
 
 *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  • letto 536 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​ 
  Noutro dia quando meu espedi
​  Demha senhor. e quando mouuha hir​
​  E me non falou nenme quis oyr
​  Tan sen uentura foy que non moiri
​  Que se mil uezes podesse moirer
​  Meor coyta mi fora de sofrer
​
 

​ 
  Noutro dia, quando m'eu espedi
​ 
de mha senhor e quando m'ouvh a hir,
​ 
e me non falou, nen me quis oyr;
​ 
tan sen ventura foy que non moiri
​  q
ue, se mil vezes podesse moirer,
​ 
meor coyta mi fora de sofrer!

II II

​ 
​  Hulheu dixi con graça mha senhor
​ 
Catou mu(n) pouco e teuemho en desden.
​ 
p(or) quemi non disse mal nen ben
​ 
fiq(ue)y coyta de (con) tan g(ra)m pauor
​  Que se mil vezes podesse.

  
​  Hu lh’eu dixi :«Con graça, mha senhor! »
​ 
catoum’un pouco e teve-mh o en desden;
​ 
porque mi non disse mal nen ben,*
​  fiquey coytad’e con tan gram pavor
​  que, se mil vezes podesse ............
​  .......................................................

​  *Verso ipometro: b9.

III III

 
  Essey muy ben humeu dela quitey  
​ 
E mendeu foy eno(n)mi quis falar
​  Ca pois ali non moiri com pesar
​  Nunca ia mays (con) pesar moirerey
​  Que se mil.

  
​  E ssey muy ben, hu m’eu dela quitey, 
​ 
e m’end’eu foy e non mi quis falar,
​ 
ca, pois ali non moiri com pesar,
​  nunca ia máys com pesar moirerey
  que, se mil ...................................
  ...................................................

  • letto 546 volte

Nunca coitas de tantas guisas vi

79,40

Mss.: A 165, B 317bis.

Cantiga de refran di tre coblas doblas di sette versi e una fiinda di due versi. La rima D è uguale alla rima a della terza strofa. Coblas capcaudadas tra il refran della terza e la fiinda; coblas capfinidas tra il refran della seconda e la terza. Si riscontra la palabra rima vi, e le seguenti palabras voltas: mal, ben. Sono presenti inoltre le rime derivate tra il primo verso della prima e della seconda strofa e il secondo della seconda.

Schema metrico: I, II: a10 b10 b10 a10 C10 D10 C10 (173:1);

                            III: a10 b10 b10 a10 C10 A10 C10 (156:4).

Fiinda: c10 c10.

Edizioni: CA 165;  Correia, Tese, VIII; Molteni 261; Machado 258*; Alvar/Beltrán, Antología, 131; Piccolo 44; Torres, Poesia trovadoresca, p. 175.

 
*Machado attribuisce la cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1204 volte

Testo e traduzione

 
  Nunca coitas de tantas guisas vi
  como me fazedes, senhor, sofrer,
  e non vus queredes de min doer!
  E vel, por Deus, doede-vus de mí!
  Ca, senhor, morr’, e vedes que mi aven:              5
  se vos alguen mal quer, quero lh’eu mal,
  e quero mal quantos vus queren ben.
 
  E ós meus olhos con que vus eu vi,
  mal quer’, a Deus que me vus fez veer,
  e á morte, que me leixa viver,                              10
  e male ó mundo por quant’i naci.
  Ca, senhor, morr’, e vedes que mi aven:
  se vos alguen mal quer, quero lh’eu mal,
  e quero mal quantos vus queren ben.
 
  Á mia ventura quer’eu por én mal,                      15
  e quero mal ao meu coraçon,
  e tod’aquesto, senhor, coitas son,
  e quero mal Deus porque me non val.
  Ca, senhor, morr’, e vedes que mi aven:
  se vos alguen mal quer, quero lh’eu mal,           20
  e quero mal quantos vus queren ben.
 
  E tenho que faço dereit’e sén
  en querer mal quen vus quer mal e ben.
 
 
  I. Non ho mai visto sofferenze di tante forme come quelle che mi fate patire voi, signora, e non vi volete dolere per me! E almeno, in nome di Dio, doletevi per me! Poiché, signora, mi struggo, guardate cosa mi accade:se qualcuno vi vuole male, gli voglio male,e voglio male a quanti vi vogliono bene.

 

  II. E ai miei occhi, per mezzo dei quali vi ho vista, voglio male, e a Dio che mi fa vedere voi, alla morte che mi lascia vivere, e male al mondo per esservi nato. Poiché, signora, mi struggo, guardate cosa mi accade:se qualcuno vi vuole male, gli voglio male, e voglio male a quanti vi vogliono bene.   

  III. Alla mia sorte voglio molto gran male, e voglio male al mio cuore, e tutto questo, signora, è pena, e odio Dio perché non mi aiuta. Poiché, signora, mi struggo, guardate cosa mi accade:se qualcuno vi vuole male, gli voglio male, e voglio male a quanti vi vogliono bene. 

  IV. E credo sia giusto e ragionevole voler male sia a chi vi vuole male sia a chi vi vuole bene.
 

  • letto 762 volte

Testo critico

 
Nunca coitas de tantas guisas vi
como me fazedes, senhor, sofrer,
e non vus queredes de min doer!
E vel, por Deus, doede-vus de mí!
Ca, senhor, morr’, e vedes que mi aven:                 5
se vos alguen mal quer, quero lh’eu mal,
e quero mal quantos vus queren ben.

E ós meus olhos con que vus eu vi,
mal quer’, a Deus que me vus fez veer,
e á morte, que me leixa viver,                                  10
e male ó mundo por quant’i naci.
Ca, senhor, morr’, e vedes que mi aven:
se vos alguen mal quer, quero lh’eu mal,
e quero mal quantos vus queren ben.

Á mia ventura quer’eu por én mal,                           15
e quero mal ao meu coraçon,
e tod’aquesto, senhor, coitas son,
e quero mal Deus porque me non val.
Ca, senhor, morr’, e vedes que mi aven:
se vos alguen mal quer, quero lh’eu mal,                
20
e quero mal quantos vus queren ben.

E tenho que faço dereit’e sén
en querer mal quen vus quer mal e ben.

1 gireyfas ui B 6 ben quer A 9 e d(eu)s A 15 E mha B | q(ue)reu muy gran mal A
 
 
v. 1: Michaëlis non segnala l’errore in apparato; Machado propone la lettura giceyfas.
v. 9: ho accolto a testo la lezione di B con l’intento di creare una coerenza sintattica interna al testo, dal momento che tutto il componimento sarebbe costruito sull’espressione querer + mal/ben + a + alguen (cfr. v. 9, v. 11 e v. 16; per approfondimenti vd. nota 11). Michaëlis edita la lezione di A mal quer’, e Deus, perché in B legge Mal quer Deus, “lição que exigiria a alteração Pelos meus olhos no verso antecedente”. Correia edita la lezione di A mal quer' e Deus (a tal proposito cfr. nota 9, p. 322).
v. 11: la lettura nel manoscritto B della variante grafica mal oo mu(n)do è incerta: potrebbe anche essere fornita la lettura mal ao mundo. Entrambi i casi potrebbero comunque dimostrare che anche in questo testo, in linea con l’usus scribendi dell’autore (cfr. 79,8; 79,9), il verbo querer + mal/ben regge il complemento indiretto introdotto dalla preposizione a, dunque in tutti i casi che presentano tale costruzione escludo che a/o/os siano articoli, bensì contrazioni di preposizioni e articoli (cfr. vv. 8, 9, 10, 15). A tal proposito, inoltre, in tutto il dominio linguistico galego attuale, si registra l’unica pronuncia /ɔ/, a prescindere dalla doppia resa grafica, fenomeno che potrebbe essersi verificato anche all’epoca. Il verso 16, per concludere, trasmette la lezione ao meu coraçon (A, B) a sostegno della mia tesi, che andrebbe comunque approfondita. L’assenza della preposizione nei vv. 18 e 23 potrebbe essere giustificata dal mantenimento dell’isometria.
Sia Michaëlis sia Correia prediligono la costruzione, ugualmente ammissibile, querer + mal/ben + alguen, considerando dunque a/o/os semplici articoli (per approfondimenti a riguardo cfr. Correia, p. 322 e sgg. nota 9, 11, 15, 16). Machado in B legge mal co mu(n)do.
v. 12: la carta 42v del manoscritto A è tagliata nel margine superiore e non permette la decifrazione di alcune lettere, perciò il verso è stato ricostruito sulla base del primo refrán.
v. 15: in primo luogo ho accolto a testo la lezione di A per le stesse motivazioni già esposte al v. 11. | In secondo luogo ho scelto di editare la variante tramandata da B per le stesse ragioni esplicate accuratamente da Correia, nota 15, pp. 322-323.

  • letto 743 volte

Collazione

  I,1
  v.1
 
  A
  B
 
  Nunca coitas de tantas guisas vi
  Nunca coytas de tantas gireyfas vi +1
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  como me fazedes, sennor, soffrer,
  como me fazedes, senhor, sofrer,
  I,3
  v.3
 
  A
  B
 
  e non vus queredes de min doer!
  e non vus queredes de min doer!
  I,4
  v.4
 
  A
  B
 
  E vel, por Deus, doede-vus de mi!
  E vel, por Deus, doede-vus de my!
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
  Ca, sennor, moir’, e vedes que mi aven:
  Ca, senhor, moyr’, e vedes que mh aven:
  I,6
  v.6
 
  A
  B
 
  se vos alguen ben quer, quero ll’eu mal,
  se vus alguen mal quer, quero lh’eu mal,
  I,7
  v.7
 
  A
  B
 
  e quero mal quantos vus queren ben.
  e quero mal quantos vus queren ben.
  II,1
  v.8
 
  A
  B
 
  E ós meus ollos, con que vus eu vi,
  E ós meus olhos, con que vus eu vi,
  II,2
  v.9
 
  A
  B
 
  mal quer’, e Deus que me vus fez veer,
  mal quer’, a Deus que me vus fez veer,
  II,3
  v.10
 
  A
  B
 
  e á morte que me leixa viver,
  e á morte que me leixa viver,
  II,4
  v.11
 
  A
  B
 
  e mal ó mundo por quant’y naçi.
  e male oo mundo por quant’i naçi.
  II,5
  v.12
 
  A
  B
 
  Ca, sennor, moir’, e vedes q mi aven:
  Ca, senhor,
  II,6
  v.13
 
  A
  B
 
 
  ...........................
  ...........................
 
 
  II,7
  v.14
 
  A
  B
  ...........................
  ...........................
  III,1
  v.15
 
  A
  B
 
 
  Á mia ventura quer’eu muy gran mal,
  E mha ventura quer’eu por én mal,
 
  III,2
  v.16
 
  A
  B
 
  e quero mal ao meu coraçon,
  e quero mal ao meu coraçon,
  III,3
  v.17
 
  A
  B
 
  e tod’aquesto, sennor, coitas son,
  e tod’aquesto, senhor, coytas son,
  III,4
  v.18
 
  A
  B
 
  e quero mal Deus porque me non val.
  e quero mal Deus porque mi non val.
  III,5
  v.19
 
  A
  B
 
  Ca, sennor, moir’, e vedes que mi aven:
  Ca, senhor,
  III,6
  v.20
 
  A
  B
 
  .............................
  .............................
  III,7
  v.21
 
  A
  B
 
  .............................
  .............................
  IV,1
  v.22
 
  A
  B
 
  E tenno que fazo dereit’e sén
  E tenho que faço dereyt’e sén
  IV,2
  v.23
 
  A
  B
 
  en querer mal quen vus quer mal e ben.
  en querer mal quen vus quer mal e ben.
  • letto 844 volte

Edizioni

  • letto 648 volte

Michaëlis

Nunca coitas de tantas guisas vi
como me fazedes, senhor, soffrer;
e non vus queredes de min doer!
E, vel por Deus, doede-vus de mi!
Ca, senhor, moir', e vedes que mi-aven:                     5
se vus alguen mal quer, quero-lh' eu mal,
e quero mal quantos vus queren ben.

 
E os meus olhos, con que vus eu vi,
mal quer', e Deus que me vus fez veer,
e a morte que me leixa viver,                                      10
e mal o mundo per quant' i naci.
Ca, senhor, moir', e vedes que mi-aven:
se vus alguen mal quer, quero-lh' eu mal,
e quero mal quantos vus queren ben.

 
A mia ventura quer' eu mui gran mal,                          15
e quero mal ao meu coraçon,
e tod' aquesto, senhor, coita son;
e quero mal Deus porque me non val.
Ca, senhor, moir', e vedes que mi-aven:
se vus alguen mal quer, quero-lh' eu mal,                  
20
e quero mal quantos vus queren ben.
 
E tenho que faço dereit' e sen
en querer mal quen vus quer mal e ben. 

 

  • letto 468 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 919 volte

CANZONIERE A

  • letto 598 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 479 volte

Edizione diplomatica

    
 
 
 
  N
 unca coitas de tantas gui
​  
  
  
  
  sas ui. como me fazedes sennor
​  
  
  
  
  soffrer. e non uus queredes de
  
  
  

  min doer. e uel por deus do e de u(us)
  
  
  
  de mi ca sennor moire uedes que
  
  
  
  
  mia uen. se uos alguen ben quer
​  
  
  
 
  quero lleu mal. e quero mal qua(n)
  
  
  
  tos uus queren ben.
 


 
  e* os meus ollos co(n) q(ue) u(us) eu ui
  mal q(ue)r e d(eu)s q(ue) me u(us) fez ueer.
  e a morte q(ue) me leixa uiuer.
  e mal o mundo por qua(n)t y naçi.
  c* a sennor moire uedes q mia uen *
  
  *La letterina è annotata perchè è un'indicazione per il miniatore.
  *La letterina è annotata perchè è un'indicazione per il miniatore.

  *La pagina è tagliata in alto e non si decifrano alcune lettere.
    
 
Amia uentura q(ue)reu mal * 
  e quero mal a o meu coraçon
  e tod aq(ue)sto se(n)nor coitas son.
  e q(ue)ro mal d(eu)s por q(ue) me no(n) ual.
  c* a se(n)nor moir e uedes q(ue) mia uen
​  
​  *Dopo la parola 'q(ue)reu' è presente un segno di rimando a      margine del revisore con la seguente dicitura: 'muy gram'. Il    correttore non è intervenuto.
  *La letterina è annotata perchè è un'indicazione per il miniatore.

 
 
  
  
  
Etenno que fazo dereite sen. en
 
 
 
  querer mal quen u(us) q(ue)r mal e ben.
  • letto 521 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  N
unca coitas de tantas gui
  sas ui. como me fazedes sennor
  soffrer. e non uus queredes de
  min doer. e uel por deus do e de u(us)
  de mi ca sennor moire uedes que
  mia uen. se uos alguen ben quer
  quero lleu mal. e quero mal qua(n)
  tos uus queren ben.
 
  Nunca coitas de tantas guisas vi
  como me fazedes, sennor, soffrer,
  e non vus queredes de min doer!
  E vel, por Deus, doede-vus de mi!
  Ca, sennor, moir’, e vedes que mi aven:
  se vos alguen ben quer, quero ll’eu mal;
  e quero mal quantos vus queren ben.
 
II II

 
  e os meus ollos co(n) q(ue) u(us) eu ui
  mal q(ue)r e d(eu)s q(ue) me u(us) fez ueer.
  e a morte q(ue) me leixa uiuer.
  e mal o mundo por qua(n)t y naçi.
  c a sennor moire uedes q mia uen 

 
  E ós meus ollos, con que vus eu vi,
  mal quer’, e Deus que me vus fez veer,
  e á morte que me leixa viver,
  e mal ó mundo por quant’y naçi.
  Ca, sennor, moir’, e vedes q mi aven: 
  ...............................................................
  .............................................................
III III
 
  
Amia uentura q(ue)reu mal
  e quero mal a o meu coraçon
  e tod aq(ue)sto se(n)nor coitas son.
  e q(ue)ro mal d(eu)s por q(ue) me no(n) ual.
  c a se(n)nor moir e uedes que mia uen
 
  Á mia ventura quer’eu muy gran mal,
  e quero mal ao meu coraçon,
  e tod’aquesto, sennor, coitas son,
  e quero mal Deus porque me non val.
  Ca, sennor, moir’, e vedes que mi aven:
  ..............................................................
  ..............................................................
IV IV
      
  Etenno que fazo dereite sen. en
  querer mal quen u(us) q(ue)r mal e ben.
 
  E tenno que fazo dereit’e sén
  en querer mal quen vus quer mal e ben.
  • letto 452 volte

CANZONIERE B

  • letto 554 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 513 volte

Edizione diplomatica

  N unca coytas de tantas girey fas ui *
  Comome fazedes senhor sofrer
  E non u(us) queredes demi(n) doer
  E uel por de(us) doedeu(us) demy
  Ca senhor moyre uedes quemhauen *
  Seu(us) alguen mal quer querolheu mal
  E quero mal quant(os) u(us) queren ben
  
  *L'inizio del componimento è segnalato da un segno di paragrafo.
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  E os me(us) olh(os) (con) queu(us) eu ui
  M al quera d(eu)s que meu(us) fez ueer
  E a morte que me leixa uiuer
  E mal oo* mu(n)do p(or) quanti naçi
  Ca senhor 

  *Lettura incerta.

  E mha uent(ur)a quereu p(or) en mal
  E quero mal ao meu coraçon
  E todaquesto senhor coytas son
  E quero mal d(eu)s p(or) que mi non ual
  Ca senhor *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  E tenho que faço d(er)eyte sen
  E n querer mal q(ue)(n) u(us) q(ue)r mal e ben
  • letto 538 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  N 
unca coytas de tantas girey fas ui  
  Comome fazedes senhor sofrer
  E non u(us) queredes demi(n) doer
  E uel por de(us) doedeu(us) demy
  Ca senhor moyre uedes quemhauen  
  Seu(us) alguen mal quer querolheu mal
  E quero mal quant(os) u(us) queren ben
  
  Nunca coytas de tantas girey fas vi *
  como me fazedes, senhor, sofrer;
  e non vus queredes de min doer!
  E vel, por Deus, doede-vus de my!
  Ca, senhor, moyr’, e vedes que mh aven:
  se vus alguen mal quer, querolh’eu mal,
  e quero mal quantos vus queren ben.
  
  *Verso ipermetro: a11.
II II
 
  E os me(us) olh(os) (con) queu(us) eu ui
  M al quera d(eu)s que meu(us) fez ueer
  E a morte que me leixa uiuer
  E mal oo mu(n)do p(or)quanti naçi
  Ca senhor 
 
 
  E ós meus olhos, con que vus eu vi,
  mal quer’, a Deus que me vus fez veer,
  e á morte que me leixa viver,
  e mal oo mundo por quant’i naçi. *
  Ca, senhor, ....................................
  .......................................................
  .......................................................
  
  *Verso ipermetro: a11.
III III
 
  E mha uent(ur)a quereu p(or) en mal
  E quero mal ao meu coraçon
  E todaquesto senhor coytas son
  E quero mal d(eu)s p(or) que mi non ual
  Ca senhor 
 
  E mha ventura quer’eu por én mal
  e quero mal ao meu coraçon,
  e tod’aquesto, senhor, coytas son,
  e quero mal Deus porque mi non val.
  Ca, senhor, ........................................
  ...........................................................
  ...........................................................
IV IV
 
  E tenho que faço d(er)eyte sen
  En querer mal q(ue)(n) u(us) q(ue)r mal e ben
 
  E tenho que faço dereyt’e sén
  en querer mal quen vus quer mal e ben.
  • letto 505 volte

Oje quer'eu meu amigo veer

79,41

Mss.: B 682, V 284.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di cinque versi e una fiinda di due versi costruita sulla terza strofa. È presente la rima derivata tra il primo e il terzo verso della prima strofa.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 (155:6).

Fiinda: b10 b10.

Edizioni: Amigo 115; Cohen, p. 167; Arias, Antoloxía, 119; Machado 645; Braga 284; Torres, Poesia trovadoresca, p. 179; Deluy, Troubadours, p. 91.

 

  • letto 1245 volte

Testo e traduzione

 
  Oje quer’eu meu amigo veer
  porque mi diz que o non ousarei
  veer mia madre; de pran vee-lo-ei
  e quero tod’en ventura meter,
  e des i saia per u Deus quiser.                       5
 
  Por én qual coita mi mia madre ten
  que o non veja, no meu coraçon
  ei oj’eu posto, se Deus mi perdon
  que o veja e que lhi faça ben,
  e des i saia per u Deus quiser.                       10
 
  Pero mi-o ela non quer outorgar
  i-lo-ei veer ali u m’el mandou;
  e por quanta coita per mí levou
  fareilh’eu est’e quanto m’al rogar,
  e des i saia per u Deus quiser.                      15
 
  Ca diz o vervo ca non semeou
  milho quen passarinhas receou.
 
  1. Oggi desidero vedere il mio amico, considerato che mia madre me lo vieta; certamente io lo vedrò e voglio lasciare tutto nelle mani della sorte, e avvenga presto dove Dio vorrà.

 

  1. Per questo motivo mia madre si preoccupa per me affinché non lo veda; nel mio cuore oggi ho deciso, che Dio mi perdoni, che lo vedrò e lo renderò felice, e avvenga presto dove Dio vorrà.

 

  1. Però lei non vuole concedermi di vederlo laddove lui mi ha ordinato; e per il grande avvilimento che sopportò a causa mia io farò questo per lui e quant’altro mi chieda, e avvenga presto dove Dio vorrà.

 

  1. Perché il proverbio dice che non semina miglio chi ha paura degli uccellini.
  • letto 820 volte

Testo critico

 
Oje quer’eu meu amigo veer
porque mi diz que o non ousarei
veer mia madre; de pran vee-lo-ei
e quero tod’en ventura meter,
e des i saia per u Deus quiser.                                 5

Por én qual coita mi mia madre ten
que o non veja, no meu coraçon
ei oj’eu posto, se Deus mi perdon
que o veja e que lhi faça ben,
e des i saia per u Deus quiser.                                 10

Pero mi-o ela non quer outorgar
i-lo-ei veer ali u m’el mandou;
e por quanta coita per mí levou
fareilh’eu est’e quanto m’al rogar,
e des i saia per u Deus quiser.                                  15

Ca diz o vervo ca non semeou
milho quen passarinhas receou.

1[…]eu V: macchia d’inchiostro; ucer V 13 lenou B 16 uerno B

 
 
v. 1: Nunes non riporta l’errore ottico ucer in apparato.
v. 13: Machado, Nunes e Cohen non segnalano l’errore ottico in apparato.
v. 16: Nunes e Cohen non segnalano l’errore ottico in apparato.

  • letto 828 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  B
  V
  Oie quer’eu meu amigo veer,
  Oie quer’eu […]eu amigo u cer,
 
  I,2
  v.2
 
  B
  V
  porque mi diz que o non ousarey
  porque mi diz que o non usarey
 
  I,3
  v.3
 
  B
  V
  veer mha madre; de pram vee-lo-ey
  veer mha madre; de pram vee-lo-ey
 
  I,4
  v.4
 
  B
  V
  e quero tod’en ventura meter,
  e quero tod’en ventura meter,
 
  I,5
  v.5
 
  B
  V
  e dés y saya per hu Deus quiser.
  e dés y saya per hu Deus quiser.
 
  II,1
  v.6
 
  B
  V
  Por én qual coita mi mha madre ten
  Por én qual coita mi mha madre ten
 
  II,2
  v.7
 
  B
  V
  que o non veia, no meu coracon 
  que o non veia, no meu coraçon
 
  II,3
  v.8
 
  B
  V
  ey oi’eu posto, se Deus mi perdon
  ey oi’eu posto, se Deus mi perdon
 
  II,4
  v.9
 
  B
  V
  que o veia e que lhi faca ben,
  que o veia e que lhi faça ben,
 
  II,5
  v.10
 
  B
  V
  e dés y saya
  e dés y saya
 
  III,1
  v.11
 
  B
  V
  Pero mh-o ela non quer outorgar
  Pero mh-o ela non quer outorgar
 
  III,2
  v.12
 
  B
  V
  hy-lo-ei veer aly hu m’el mandou;
  hy-lo-ei veer aly hu m’el mandou;
 
  III,3
  v.13
 
  B
  V
  e por quanta coyta per mi lenou
  e por quanta coyta per mi levou
 
  III,4
  v.14
 
  B
  V
  fareylh’eu est’e quanto m’al roguar,
  fareylh’eu est’e quanto m’al roguar,
 
  III,5
  v.15
 
  B
  V
  e dé
  e dé
 
  I F,1
  v.16
 
  B
  V
  Ca diz o verno ca non semeou  
  Ca diz o vervo ca non semeou
 
  I F,2
  v.17
 
  B
  V
  milho quen passarinhas reçeou.
  milho quen passarinhas reçeou.
  • letto 825 volte

Edizioni

  • letto 634 volte

Nunes

Oje quer' eu meu amigo veer;
por que mi diz que o non ousarei
veer mia madre, de pram vee-lo-ei
e quero tod' en ventura meter,
e dés i saia per u Deus quiser.                                  5
 
Por en qual coita mi mia madre ten
que o non veja, no meu coraçon
ei oj' eu posto, se Deus mi perdon,
que o veja e que lhi faça ben,
e dés i saia per u Deus quiser.                                  10
 
Pero mi-o ela non quer outorgar,
i-lo-ei veer ali u m' el mandou
e por quanta coita per mi levou
farei-lh' eu est' e quanto m' al rogar,
e dés i saia per u Deus quiser.                                  15
 
Ca diz o vervo ca non semeou
milho quen passarinhas receou. 

 

  • letto 397 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 814 volte

CANZONIERE B

  • letto 610 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 521 volte

Edizione diplomatica

​ 
  
  O ie * q(ue)reu meu amigo ueer
  por q(ue)mi diz queo non ousarey ueer
  mha madre de pram ueeloey
  equero todenuentura meter
  *E desy saya per hu de(us) q(ui)ser

  
  *Dopo 'Oie' è presente una parola cassata.
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

​  P oren q(ua)l coita mi mha madre ten
  q(ue)o no(n) ueia nomeu coracon
  ey oieu posto se d(eu)s mi p(er)don
  q(ue)o ueia e q(ue)lhi faca ben
  E desy saya 
 
  P ero mho ela no(n) q(ue)r outorgar
  hyloei ueer aly humel ma(n)dou
  e p(or) qua(n)ta coyta p(er) mi lenou
  fareylheu este q(ua)ntomal roguar
  E de 
  C a diz o uerno ca no(n) semeou
  milho que(n) passari(n)has reçeou
  • letto 517 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I

 
  O 
ie q(ue)reu meu amigo ueer
  por q(ue)mi diz queo non ousarey ueer
  mha madre de pram ueeloey
  equero todenuentura meter
  E desy saya per hu de(us) q(ui)ser

​ 
  Oie quer’eu meu amigo veer
  porque mi diz que o non ousarey
  veer mha madre; de pram vee-lo-ey
  e quero tod’en ventura meter,
  e des y saya per hu Deus quiser.
II II
 
  P
 oren q(ua)l coita mi mha madre ten
  q(ue)o no(n) ueia nomeu coracon
  ey oieu posto se d(eu)s mi p(er)don
  q(ue)o ueia e q(ue)lhi faca ben
  E desy saya   
​ 
  Por én qual coita mi mha madre ten 
  que o non veia, no meu coracon 
  ey oi’eu posto, se Deus mi perdon
  que o veia e que lhi faca ben,
  e des y saya .........................
III III
 
  P 
ero mho ela no(n) q(ue)r outorgar
  hyloei ueer aly humel ma(n)dou
  e p(or) qua(n)ta coyta p(er) mi lenou
  fareylheu este q(ua)ntomal roguar
  E de 
  
  Pero mh-o ela non quer outorgar
  hy-lo-ei veer aly hu m’el mandou,
  e por quanta coyta per mí lenou,
  fareylh’eu est’e quanto m’al roguar,
  e de .............................................
IV IV
 
  C 
a diz o uerno ca no(n) semeou
  milho que(n) passari(n)has reçeou
 
  Ca diz o verno ca non semeou  
  milho quen passarinhas reçeou.
  • letto 464 volte

CANZONIERE V

  • letto 563 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 465 volte

Edizione diplomatica

 
​  O ie quereu *eu amigo u cer
  por quemi diz queo no(n) usarey ueer
  mha madre de pram uee loey
  equero toden uentura meter
  e desy saya per hu de(us) q(ui)ser

  
  *
Prima di 'eu' è presente una macchia di inchiostro.

 
  P oren q(ua)l coita mi mha madre ten
  q(ue)o no(n) ueia no meu coraço(n)
  ey oieu posto se d(eu)s mi perdon.
  q(ue)o ueia eq(ue)lhi faça ben
  edesy saya. 
 
  P ero mho ela no(n) q(ue)r outorgar
  hyloei ueer aly humel ma(n)dou
  e p(er) qua(n)ta coyta p(er) mi leuou
  fareylheu este q(ua)ntomal roguar
  ede.
  C a diz o ueruo ca no(n) semeou
  milho que(n) passarinhas reçeou
  • letto 572 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I

 
 
O ie quereu eu amigo u cer
  por quemi diz queo no(n) usarey ueer
  mha madre de pram uee loey
  equero toden uentura meter
  e desy saya per hu de(us) q(ui)ser

​  Oie quer’eu eu amigo u cer
  porque mi diz que o non usarey
  veer mha madre; de pram vee-lo-ey
  e quero tod’en ventura meter,
  e des y saya per hu Deus quiser.
II II
 
  P oren q(ua)l coita mi mha madre ten
  q(ue)o no(n) ueia no meu coraço(n)
  ey oieu posto se d(eu)s mi perdon.
  q(ue)o ueia eq(ue)lhi faça ben
  edesy saya 
 
  Por én qual coita mi mha madre ten
  que o non veia, no meu coraçon
  ey oi’eu posto, se Deus mi perdon
  que o veia e que lhi faça ben,
  e des y saya ........................
III III
 
  P ero mho ela no(n) q(ue)r outorgar
  hyloei ueer aly humel ma(n)dou
  e p(or) qua(n)ta coyta p(er) mi leuou
  fareylheu este q(ua)ntomal roguar
  ede. 
  
  Pero mh-o ela non quer outorgar
  hy-lo-ei veer aly hu m’el mandou,
  e por quanta coyta per mí levou,
  fareylh’eu est’e quanto m’al roguar,
  e de .............................................
IV IV
 
  C a diz o ueruo ca no(n) semeou
  milho que(n) passarinhas reçeou
 
  Ca diz o vervo ca non semeou
  milho quen passarinhas reçeou.
  • letto 569 volte

Ora non sei no mundo que fazer

79,42

Ms.: A 162.

Cantiga de refran di quattro coblas doblas di sei versi. Coblas capfinidas tra la terza e la quarta. Si riscontrano inoltre le seguenti palabras rimas: guardar, Deus.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:142).

Edizioni: CA 162; Correia, Tese, V; Machado 1585.

 

  • letto 1188 volte

Testo e traduzione

 
 Ora non sei no mundo que fazer,
 nen ei conselho, nen mi-o quis Deus dar
 ca non quis El u me non quis guardar,
 e non ouv’eu de me guardar poder
 ca dix’eu ca morria por alguen,                            5
 e dereit’ei de lazerar por én,
 
 ca non fora tan gran cousa dizer
 se se mi a min ben ouvess’a parar
 a mia fazenda; mas quen Deus guardar
 non quer, non pode guardado seer                    10
 ca dix’eu ca morria por alguen,
 e dereit’ei de lazerar por én.
 
 E mal dia eu enton non morri
 quando esto dix’e quando vi os seus
 olhos! Pero non dixi máis, par Deus,                  15
 e esto dixi en mal dia por min,
 ca dix’eu ca morria por alguen,
 e dereit’ei de lazerar por én,
 
 <c>a des aquel dia’n que a eu vi
 (que non visse!) daquestes olhos meus              20
 non perdi coita, ca non quiso Deus,
 nen perderei, ca eu mi-o mereci
 ca dix’eu ca morria por alguen,
 e dereit’ei de lazerar por én.
 

 
I.Ora non so che fare nel mondo, non ho un aiuto, né Dio ha voluto concedermelo dato che Lui non ha voluto proteggermi,e io non ho avuto la capacità di salvaguardarmiperché ho detto che sarei morto per qualcuna,ed è giusto che io soffra per questo,
 
 
II.dal momento che non sarei dovuto andare a dire una così grande cosa se avessi voluto salvaguardare la mia situazione amorosa; ma chi Dio non vuole salvaguardare, non può essere protetto perché ho detto che sarei morto per qualcuna, ed è giusto che io soffra per questo.

 
III.Disgraziatamente quando dissi questo e vidi i suoi occhi non morii subito! Anche se non aggiunsi altro, per l’amor di Dio, dissi questo per mia disgrazia, perché ho detto che sarei morto per qualcuna, ed è giusto che io soffra per questo,

 

IV. perché dal giorno in cui l’ho ho vista con questi miei occhi (vorrei non averla mai vista!) non mi sono liberato dal patimento, poiché Dio non ha voluto aiutarmi, né mai me ne libererò, considerato che me lo merito perché ho detto che sarei morto per qualcuna, ed è giusto che io soffra per questo.

  • letto 875 volte

Edizioni

  • letto 612 volte

Michaëlis

Ora non sei no mundo que fazer,
nen ei conselho, nen mi-o quis Deus dar,
ca non quis el, u me non quis guardar,
e non ouv' eu de me guardar poder.
Ca dix' eu ca morria por alguen,                                   5
e dereit' ei de lazerar por én.
 
Ca non fora tan gran cousa dizer,
que se mi-a min ben ouvess' a parar
a mia fazenda; mas quen Deus guardar
non quer, non pode guardado seer:                             10
Ca dix' eu ca morria por alguen,
e dereit' ei de lazerar por én.

 
E mal-dia eu enton non morri
quando esto dix' e quando vi os seus
olhos; pero non dixi mais, par Deus,                            15
e esto dixi en mal-dia por min.
Ca dix' eu ca morria por alguen,
e dereit' ei de lazerar por én.

 
Ca des aquel dia 'n que a eu vi
(que non visse) d' aquestes olhos meus,                      20
non perdi coita, ca non quiso Deus,
nen perderei, ca eu mi-o mereci:
Ca dix' eu ca morria por alguen,
e dereit' ei de lazerar por én. 

 

  • letto 462 volte

Testo critico

 
Ora non sei no mundo que fazer,
nen ei conselho, nen mi-o quis Deus dar
ca non quis El u me non quis guardar,
e non ouv’eu de me guardar poder
ca dix’eu ca morria por alguen,                               5
e dereit’ei de lazerar por én,

ca non fora tan gran cousa dizer
se se mi a min ben ouvess’a parar
a mia fazenda; mas quen Deus guardar
non quer, non pode guardado seer                         10
ca dix’eu ca morria por alguen,
e dereit’ei de lazerar por én.

E mal dia eu enton non morri
quando esto dix’e quando vi os seus
olhos! Pero non dixi máis, par Deus,                       15
e esto dixi en mal dia por min,
ca dix’eu ca morria por alguen,
e dereit’ei de lazerar por én,

<c>a des aquel dia’n que a eu vi
(que non visse!) daquestes olhos meus                   20
non perdi coita, ca non quiso Deus,
nen perderei, ca eu mi-o mereci
ca dix’eu ca morria por alguen,
e dereit’ei de lazerar por én.

5 Ea dixeu; por por alguen 19 [...]a desa: lettera miniata mancante
 
 
v. 5: Michaëlis non segnala entrambi gli errori del codice A in apparato. Machado invece non riporta soltanto l’errore di dittografia por por alguen.
v.19: ho integrato <C>a basandomi sulla lettura di Michaëlis e di Correia che, diversamente da me, hanno avuto la possibilità di visionare il manoscritto cartaceo. Correia infatti afferma che “foram omitidas todas as iniciais de estrofe, bem como a inicial do refrão da última estrofe. Neste caso, no entanto, é ainda legível a letra de espera, o que acontece também com a inicial da terceira estrofe”.

  • letto 722 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 778 volte

CANZONIERE A

  • letto 649 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 521 volte

Edizione diplomatica

   
​
​  o*​ Ra non sei no mundo

​ 
​ 
​ 
​  que fazer. Nen ei consello nen

 
 
 
​  mio quis deus dar. ca non quis

​ 
​ 
​ 
​  el u me non quis guardar.

​ 
​ 
​ 
​  e non ouueu de me guardar
 
 
 
  poder. E a dixeu ca morria por

 
 
  por alguen. e dereitei de lazeraR

​ 

  
  por en. 

  
​  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

​
​  c*a​ non fora tan gran cousa dizer.
  se se mia mi(n) ben ouuess a parar.

  a mia fazenda mas quen d(eu)s guardar  
  non quer non pode guardado seer.
  C a dixeu ca morria por alguen

​
   *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

​
​  e* mal dia eu enton no(n) morri.
  quando esto dixe quando ui os seus
  ollos pero non dixi mais par d(eu)s.
  e esto dixi en mal dia por min.
  C a dixeu ca morria por alguen

 
​  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

   
    *a desa quel dian quea eu ui
​ 
que non uisse daq(ue)stes ollos meus
​ 
non perdi coita ca non quiso d(eu)s.
​ 
nen perderei ca eu mio mereçi.
​  c* adixeu ca morria por alguen.

 
  *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera               capitale miniata.
​  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

  • letto 542 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
​  o Ra non sei no mundo
  que fazer. Nen ei consello nen
  mio quis deus dar. ca non quis
  el u me non quis guardar.
  e non ouueu de me guardar
  poder. E a dixeu ca morria por
  por alguen. e dereitei de lazeraR
  por en.

​ 
​  Ora non sei no mundo que fazer,
​ 
nen ei consello, nen mi-o quis Deus dar
​ 
ca non quis El u me non quis guardar,
​ 
e non ouv’eu de me guardar poder
​  e a dix’eu ca morria por por alguen,*
​  e dereit’ei de lazerar por én.

 
  *Verso ipermetro per errore di dittografia del copista: C11

II II
​ 
​  c a
​ non fora tan gran cousa dizer.
  se se mia mi(n) ben ouuess a parar.

  a mia fazenda mas quen d(eu)s guardar  
  non quer non pode guardado seer.
  C a dixeu ca morria por alguen

​ 
​  Ca non fora tan gran cousa dizer
​ 
se se mi a min ben ouvess’a parar
​ 
a mia fazenda; mas quen Deus guardar
​ 
non quer, non pode guardado seer
  c
a dix’eu ca morria por alguen,
​  .................................................

III III

​ 
​  e mal dia eu enton no(n) morri.  
  quando esto dixe quando ui os seus
  ollos pero non dixi mais par d(eu)s.
  e esto dixi en mal dia por min.
  C a dixeu ca morria por alguen

​ 
​  E mal dia eu enton non morri
​  quando esto dix’e quando vi os seus
​  ollos! Pero non dixi máis, par Deus,
​  e esto dixi en mal dia por min,
​  c
a dix’eu ca morria por alguen,
​ 
………………………………………

IV IV
 
​    a desa quel dian quea eu ui
​ 
que non uisse daq(ue)stes ollos meus
​ 
non perdi coita ca non quiso d(eu)s.
​ 
nen perderei ca eu mio mereçi.
​  c adixeu ca morria por alguen.

  
​    a des aquel dia’n que a eu vi
​ 
(que non visse!) daquestes ollos meus
​ 
non perdi coita, ca non quiso Deus,
​ 
nen perderei, ca eu mi-o mereçi
​ 
ca dix’eu ca morria por alguen,
​ 
…………………………………

  • letto 532 volte

Pelos meus olhos ouv' eu muito mal

79,43

Mss.: A 163 (in B [316] solo il v. 16 e la prima parte del refran).

Cantiga de refran di tre coblas di sei versi, singulars per la rima a e unissonans per la rima b. Coblas capdenals tra il secondo verso della prima e della seconda.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:143).

Edizioni: CA 163; Correia, Tese, VI; Molteni 259*; Machado II, p. 58**; Piccolo 41.

 
*Solo i vv. di B [316]. 
 
**Solo i vv. di B [316]. Machado attribuisce la cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1122 volte

Testo e traduzione

 
  Pelos meus olhos ouv’eu muito mal
  e pesar tant’e tan pouco prazer,
  que me valvera máis non os aver,
  nen veer nunca mia senhor, nen al.
  <E> non mia prol de queixar-m’end’assi,                5
  mais mal dia eu dos meus olhos vi!
 
  <C>a per ele o<uv>’eu <m>ui pouco ben,
  e o pesar que me fazen sofrer
  e a gran coita non è de dizer,
  e queixar-m’-ia mais non ei a quen.                      10
  E no<n> mia prol de queixar-m’end’assi,
  mais mal dia eu dos meus olhos vi!
 
  <E> à senhor que me foron mostrar,
  de quantas donas Deus quiso fazer,
  de falar ben e de ben parecer,                              15
  e por que morro, non lh’ouso falar;
  e no<n> mia prol de queixar-m’end’assi,
  mais mal dia eu dos meus olhos vi!

 

I.A causa dei miei occhi ho patito molto male e tanto dolore e provato così tanto poco piacere, che mi avrebbe più giovato non averli, per non aver mai potuto vedere la mia signora, né altra cosa. Mi è inutile lamentarmi di questo così, ma disgraziatamente io dai miei occhi ho visto!
 
II.Attraverso quelli ho provato pochissimo bene, e non si può dire il dolore e la grande pena che mi fanno soffrire, e mi lamenterei, ma non so con chi. Mi è inutile lamentarmi di questo così, ma disgraziatamente io dai miei occhi ho visto!
 
III. E alla signora che essi mi hanno mostrato, tra tutte le donne che Dio ha voluto creare, dal parlare elegante e dal bell’aspetto, e per cui io mi tormento, non oso parlare; mi è inutile lamentarmi di questo così, ma disgraziatamente io dai miei occhi ho visto!
  • letto 750 volte

Testo critico

 
Pelos meus olhos ouv’eu muito mal
e pesar tant’e tan pouco prazer,
que me valvera máis non os aver,
nen veer nunca mia senhor, nen al.
<E> non mia prol de queixar-m’end’assi,                5
mais mal dia eu dos meus olhos vi!

<C>a per ele o<uv>’eu <m>ui pouco ben,
e o pesar que me fazen sofrer
e a gran coita non è de dizer,
e queixar-m’-ia mais non ei a quen.                        10
E no<n> mia prol de queixar-m’end’assi,
mais mal dia eu dos meus olhos vi!

<E> à senhor que me foron mostrar,
de quantas donas Deus quiso fazer,
de falar ben e de ben parecer,                                15
e por que morro, non lh’ouso falar;
e no<n> mia prol de queixar-m’end’assi,
mais mal dia eu dos meus olhos vi!

5 […] non: lettera miniata mancante 7 […]a per: lettera miniata mancante 11 E no mia (id. 17) 13 […] a sennor: lettera miniata mancante 16 e por que moyre non lhousa falar B
 
 
v. 5: ho integrato <E> non sulla base del refrán.
v. 7: la carta 42 del manoscritto A è tagliata nel margine superiore e non permette la decifrazione di alcune lettere. Ho integrato il verso sulla base della lettura di Michaëlis e Correia che, a differenza mia, hanno visionato il manoscritto cartaceo; lo stesso vale anche per la congettura della capitale mancante.
v. 11: Michaëlis non segnala l’errore in apparato.
v. 13: riguardo all’integrazione della capitale mancante ho accolto la lettura di Michaëlis e Correia che, a differenza mia, hanno visionato il manoscritto cartaceo. Tale lettura genera comunque delle perplessità poiché, come spiega Correia, “a sintaxe desta frase oferece um caso de anacolútia que Epifânio (p. 335) descreve deste modo: "por no princípio d' uma clausula (ou membro de clausula), sem ligação grammatical, a designação do objecto, a respeito do qual vem depois um asserto". Inoltre questa tesi è confermata dalla lezione del v. 16 di B, poiché laddove il codice A tramanda una principale (non ll’ouso falar) il codice B tramanda una coordinata (e non lh’ous’a falar) retta probabilmente da una principale presente nei versi precedenti a noi non pervenuti.

  • letto 829 volte

Collazione

 III,4
 v.16
 
  A
  B
 
  e porque moiro, non ll’ouso falar.
  e porque moyr’e non lh’ous’a falar.
 
  III,5
  v.17
 
   A
  B
  E non mia prol de queixar m’end’assi,
  E non
  • letto 872 volte

Edizioni

  • letto 631 volte

Michaëlis

Pelos meus olhos ouv' eu muito mal
e pesar tant', e tan pouco prazer,
que me valvera mais non os aver,
nen veer nunca mia senhor, nen al.
E non mi-á prol de queixar m' end' assi;                     5
mais mal-dia eu dos meus olhos vi.
 
Ca por eles ouv' eu mui pouco ben.
E o pesar que me fazen soffrer
e a gran coita non é de dizer.
E queixar-m'-ia, mais non ei a quen.                          10
E non mi-á prol de queixar m' end' assi;
mais mal-dia eu dos meus olhos vi.

 
E a senhor que me foron mostrar
de quantas donas Deus quiso fazer
de falar ben e de ben parecer,                                   15
e por que moir' e non lh' ouso falar,
E non mi-á prol de queixar m' end' assi;
mais mal-dia eu dos meus olhos vi. 

 

  • letto 471 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 792 volte

CANZONIERE A

  • letto 639 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 492 volte

Edizione diplomatica

 
 
 
 
  P 
E los meus ollos ouueu
​  
  
 
  muito mal. e pesar tant e tan pou
​  
  
  
  co pra zer. que me ual uera 
  
  
  

  mais nonos auer nen ueer nun
  
  
  
  ca mia sennor nen al.      * non  
  
  
  
  mia prol de queixar mend assi
​ 
  
  
  mais mal dia eu dos meus ollos ui.
  
  *Lo spazio è dovuto alla capitale miniata mancante del refrain.

 
           * a per eles o  eu  ui pouco ben *
  e o pesar que me fazen soffrer
  e a gran coita no(n) e de dizer.
  e queixar mia mais no(n) ei aque(n).
  Eno mia prol de queixar me(n)d assi 
  
  *Lo spazio è dovuto alla capitale miniata mancante.
  *La pagina è tagliata in altro e non si decifrano alcune lettere.
 
      * a sennor q(ue) me foro(n) mostrar
  de qua(n)tas donas d(eu)s q(ui)so fazer
  de falar ben e de ben pareçer
  e por q(ue) moiro no(n) llouso falar
  Eno mia prol de q(ue)ixar me(n)dassi 
  
  *La letterina è annotata ma non è chiaramente decifrabile.
  • letto 511 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  P
E los meus ollos ouueu
  muito mal. e pesar tant e tan pou
  co pra zer. que me ual uera
  mais nonos auer nen ueer nun
  ca mia sennor nen al.           non
  mia prol de queixar mend assi
  mais mal dia eu dos meus ollos ui.
 
  Pelos meus ollos ouv’eu muito mal
  e pesar tant’ e tan pouco prazer,
  que me valvera máis non os aver,
  nen veer nunca mia sennor, nen al.
         * non mia prol de queixar-m’end’assi,
  mais mal dia eu dos meus ollos vi.
  
  *Verso ipometro a causa della capitale mancante.
II II
 
            a per eles o  eu  ui pouco ben
  e o pesar que me fazen soffrer
  e a gran coita no(n) e de dizer.
  e queixar mia mais no(n) ei aque(n).
  Eno mia prol de queixar me(n)d assi     
 
           a per eles o  eu  ui pouco ben, *
  e o pesar que me fazen soffrer
  e a gran coita non é de dizer,
  e queixar-m’-ia mais non ei a quen.
  E no mia prol de queixar-m’end’assi,
  .............................................................
  
  *La pagina è tagliata in alto e non è possibile ricostruire il verso.
III III
 
      a sennor q(ue) me foro(n) mostrar
  de qua(n)tas donas d(eu)s q(ui)so fazer
  de falar ben e de ben pareçer
  e por q(ue) moiro no(n) llouso falar
  Eno mia prol de q(ue)ixar me(n)dassi

 
       a sennor que me foron mostrar,
  de quantas donas Deus quiso fazer,
  de falar ben e de ben pareçer,
  e por que moiro, non ll’ouso falar;
  e no mia prol de queixar-m’end’assi,
  .............................................................

  • letto 393 volte

CANZONIERE B

  • letto 568 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 563 volte

Edizione diplomatica

 
  E por que moyre non lhousa falar
  E non. *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  • letto 533 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  E por que moyre non lhousa falar
  E non.
 
  E por que moyr’e non lh’ous'a falar.      
  E non *
  
  *Vi sono solo due versi poichè il manoscritto presenta una lacuna tra il
​  folio 69v e il folio 70: il folio 69v termina con il testo B272; il folio 70
  inizia con il testo B316. Vedi A. Ferrari, Formazione e struttura del
  Canzoniere Portoghese della Biblioteca Nazionale di Lisbona,
1979.
  • letto 516 volte

Per bõa fé, mui fremosa, sanhuda

79,44

Mss.: B 678, V 280

Cantiga de refran di tre coblas singulars di cinque versi. È presente la rima derivata tra il terzo e quarto verso della terza strofa.

Schema metrico: I, II: a10’ b10 b10 a10’ C10 (155:12);
                           
                            III: a10 b10 b10 a10 C10 (155:7).

Edizioni: Amigo 111; Cohen, p. 163; Machado 641; Braga 280; Álvarez Bláquez, Escolma, p. 119.

 

  • letto 1163 volte

Testo e traduzione

 
  Per bõa fe, mui fremosa, sanhuda
  sej’eu e trist’e coitada por én,
  por meu amigo e meu lum’e meu ben,
  que ei perdud’e el mi <á> perduda
  porque se foi sen meu grado d’aqui.                        5
 
  Cuidous’el que mi fazia mui forte
  pesar de s’ir, porque lhi non falei,
  pero ben sabe Deus ca non ousei,
  mais serialh’oje melhor a morte
  porque se foi sen meu grado d’aqui.                        10
 
  Tan cruamente lho cuid’a vedar
  que ben mil vezes no seu coraçon
  rogo’el a Deus que lhi dé meu perdon
  ou sa morte, se lh’eu non perdoar,
  porque se foi sen meu grado d’aqui.                        15
 
I.In buona fede, io molto bella, sono arrabbiata, triste e angosciata per quello, per il mio amico, mia luce e mio bene, che ho perso e lui mi ha persa da quando se ne è andato via da qui mio malgrado.
 
II.Egli credeva che andandosene mi avrebbe provocato un profondo dolore, perché non gli parlavo, e ben sa Dio perché non ho osato, ma oggi gli gioverebbe di più la morte da quando se ne è andato via da qui mio malgrado.
 
III.Tanto crudelmente l’ho evitato che mille volte nel suo cuore egli ha supplicato Dio, affinché gli concedesse il mio perdono o la morte se io non lo perdonassi, da quando se ne è andato via da qui mio malgrado.
  • letto 751 volte

Testo critico

 
Per bõa fe, mui fremosa, sanhuda
sej’eu e trist’e coitada por én,
por meu amigo e meu lum’e meu ben,
que ei perdud’e el mi <á> perduda
porque se foi sen meu grado d’aqui.                         5

Cuidous’el que mi fazia mui forte
pesar de s’ir, porque lhi non falei,
pero ben sabe Deus ca non ousei,
mais serialh’oje melhor a morte
porque se foi sen meu grado d’aqui.                         10

Tan cruamente lho cuid’a vedar
que ben mil vezes no seu coraçon
rogo’el a Deus que lhi dé meu perdon
ou sa morte, se lh’eu non perdoar,
porque se foi sen meu grado d’aqui.                          15

2 seieu triste B 4 el mi perduda BV 9 ma[...] V: macchia d’inchiostro 12 mal V 13 q(ue) lhi q(ue) lhi BV

 
 
v. 2: Nunes e Cohen non segnalano il secondo errore in apparato.
v. 4: il verso risulta ipometro di una sillaba. Io, attenendomi alla soluzione di Nunes, ho integrato mi <á> perduda con l’intenzione di mantenere la medesima struttura sintattica del participio immediatamente precedente (ausiliare + participio pass.). Cohen diversamente propone el<e> mi perdud’ á, annotando: “The chiastic construction ei perdud’ ... perdud’ á proposed by Lang (metrically acceptable if we read el<e>; cf. B 689 / V 291, v. 11) seems to have been overlooked by Nunes. For word division in rhyme (far more common in other genres than in the cantigas d’amigo, where it is quite rare), see B 685 / V 287 (J. S. Coelho), v. 9 viss’ e; B 1092 / V 683 (Elvas), v. 10 lum’ e; B 1119 / V 710 (Berdia), v. 12 ant’ o (only this last is certain)”.
v. 9: Monaci legge mais.
v. 13: Nunes e Cohen editano rogu’el.

  • letto 795 volte

Collazione

  I,1
  v.1
 
  B
  V
 
  Per boa fe, mui fremosa, sanhuda
  Per boa fe, mui fremosa, sanhuda
  I,2
  v.2
  B
  V
 
  sei’eu trist’e coytada por én, -1
  sei’eu e trist’e coytada por én,
 
  I,3
  v.3
  B
  V
 
  por meu amigu e meu lum’e meu ben,
  por meu amigu e meu lum’e meu ben,
 
  I,4
  v.4
  B
  V
 
  que ey perdud’e el mi perduda -1
  que ey perdud’e el mi perduda -1
 
  I,5
  v.5
  B
  V
 
  porque se foy sen meu grado d’aqui.
  porque se foy sen meu grado d’aqui.
 
  II,1
  v.6
 
  B
  V
 
  Cuydouss’el que mi fazia mui forte
  Cuydouss’el que mi fazia mui forte
 
  II,2
  v.7
 

  B
  V
 

 
  pesar de ss’ir, porque lhi non faley,
  pesar de ss’ir, perque lhi non faley,
  II,3
  v.8
  B
  V
 
  pero ben sabe Deus ca non ousey,
  pero ben sabe Deus ca non ousey,
 
  II,4
  v.9
  B
  V
 
  mais serialh’oie melhor a morte
  ma[...] serialh’oie melhor a morte
 
  II,5
  v.10
  B
  V
 
  porque se foy
  porque se foy
 
  III,1
  v.11
  B
  V
 
  Tan cruamente lho cuyd’a vedar
  Tan cruamente lho cuyd’a vedar
 
  III,2
  v.12
  B
  V
 
  que ben mil vezes no seu coracon
  que ben mal vezes no seu coraçon
 
  III,3
  v.13
  B
  V
 
  rogu’el a Deus que lhi que lhi dé meu perdon +1
  rogu’el a Deus que lhi que lhi dé meu perdon +1
 
  III,4
  v.14
  B
  V
 
  ou ssa morte, se lh’eu non perdoar,
  ou ssa morte, se lh’eu non perdoar,
 
  III,5
  v.15
  B
  V
 
  porque se foy
  porque se foy
 
  • letto 779 volte

Edizioni

  • letto 675 volte

Nunes

Per boa fé, mui fremosa, sanhuda
sej' eu e trist' e coitada por en,
por meu amigu' e meu lum' e meu ben,
que ei perdud' e el mi á perduda,
por que se foi sen meu grado d' aqui.                     5
 
Cuidou-s' el que mi fazia mui forte
pesar de s' ir, porque lhi non falei,
pero ben sabe Deus ca non ousei,
mais seria-lh' oje melhor a morte,
porque se foi sen meu grado d' aqui.                      10
 
Tan crua mente lh' o cuid' a vedar
que ben mil vezes no seu coraçon
rogu' el a Deus que lhi dê meu perdon
ou sa morte, se lh' eu non perdoar,
porque se foi sen meu grado d' aqui.                      15

 

  • letto 415 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 804 volte

CANZONIERE B

  • letto 631 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 451 volte

Edizione diplomatica

 
  Don Joha(n) Soarez coelho * 
  

 
  P
er boafe mui fremosa sanhuda
  seieu triste coyta daporen
  por meu amigue meu lume meube(n)
  q(ue)ey p(er)dude el mi perduda 
  Por q(ue) se foy sen meu grado daqui *
  
​  *È presente il nome dell'autore a cui è attribuito il componimento.  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.

 
 
  C
uy  doussel q(ue)mi fazia mui forte
  pesar dessir p(or) q(ue)lhi  no(n) faley
  p(er)o be(n) sabe d(eu)s ca no(n) ousey
  mais serialhoie melhor a morte
  Por que se foy *
  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
​

  T an crua me(n)te l ho cuydauedar
  q(ue) be(n) mil vezes  no seu coracon
  roguel ad(eu)s q(ue)lhi q(ue)lhi de meu p(er)don
  ou ssa morte selheu no(n) p(er)doar
  Por q(ue) se foy
  • letto 501 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

  Don Joha(n) Soarez coelho   Don Johan Soarez Coelho
I I
 
  P
er boafe mui fremosa sanhuda
  seieu triste coyta daporen
  por meu amigue meu lume meu be(n)
  q(ue)ey p(er)dude el mi perduda 
  Por q(ue) se foy sen meu grado daqui
 
 
  Per boa fé, mui fremosa, sanhuda
  sei’eu trist’e coytada por én,*
  por meu amigu e meu lum’e meu ben,
  que ey perdude el mi perduda,*
  porque se foy sen meu grado d’aqui.
  
  *Verso ipometro: b9.
  *Verso ipometro:a10.
II II
 
  C
 uy  doussel q(ue)mi fazia mui forte
  pesar dessir p(or) q(ue)lhi  no(n) faley
  p(er)o be(n) sabe d(eu)s ca no(n) ousey
  mais serialhoie melhor a morte
  Por que se foy
 
  Cuydouss’el que mi fazia mui forte
  pesar de ss’ir, porque lhi non faley,
  pero ben sabe Deus ca non ousey,
  mais serialh’oie melhor a morte,
  porque se foy...............................
III III
 
  T
an crua me(n)te l ho cuydauedar
  q(ue) be(n) mil vezes  no seu coracon
  roguel ad(eu)s q(ue)lhi q(ue)lhi de meu p(er)don
  ou ssa morte selheu no(n) p(er)doar
  Por q(ue) se foy
 
  Tan cruamente lho cuyd’a vedar
  que ben mil uezes  no seu coracon
  rogu’el a Deus que lhi que lhi dé meu perdon
  ou ssa morte, se lh’eu non perdoar,
  porque se foy.................................
  • letto 508 volte

CANZONIERE V

  • letto 584 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 456 volte

Edizione diplomatica


 
 
Dom Joham Soariz Coelho *
 
 
 
P er boafe mui fremosa sanhuda
  seieu e triste coyta da poren
  por meu amigue meu lume meu ben
  queey perdude el mi perduda
  por que se foy sen meu grado daqui
​  
  *È presente il nome dell'autore a cui è attribuito il            componimento.
 
 
 
C uydoussel q(ue) mi fazia mui forte
  pesar dessir p(er) q(ue) lhi no(n) faley
  pero ben sabe d(eu)s ca no(n) ousey
  ma* serialhoie melhor a morte
  por q(ue) se foy.
  
  *Macchia d'inchiostro.
 
  Tan crua me(n)te lho cuyda uedar
  q(ue) be(n) mal uezes no seu coraço(n)
  roguela d(eu)s q(ue) lhi q(ue) lhi de meu perdon
  ou ssa mor te selheu no(n) p(er)doar
  por q(ue) se foy.
 
  • letto 550 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
 
P er boafe mui fremosa sanhuda
  seieu e triste coyta da poren
  por meu amigue meu lume meu ben
  queey perdude el mi perduda
  por que se foy sen meu grado daqui
 
 
  Per boa fé, mui fremosa, sanhuda
  sei’eu e trist’e coytada por en,
  por meu amigu e meu lum’e meu ben,
  que ey perdud’e el mi perduda,*
  porque se foy sen meu grado d’aqui.
  
  *Verso ipometro; a9'.
II II
 
 
C uydoussel q(ue) mi fazia mui forte
  pesar dessir p(er) q(ue) lhi no(n) faley
  pero ben sabe d(eu)s ca no(n) ousey
  ma serialhoie melhor a morte
  por q(ue) se foy.
 
 
  Cuydouss’el que mi fazia mui forte
  pesar de ss’ir, per que lhi non faley,
  pero ben sabe Deus ca non ousey,
  ma serialh’oie melhor a morte, 
  porque se foy .............................
  
III III
 
 
Tan crua me(n)te lho cuyda uedar
  q(ue) be(n) mal uezes no seu coraço(n)
  roguela d(eu)s q(ue) lhi q(ue) lhi de meu perdon
  ou ssa mor te selheu no(n) p(er)doar
  por q(ue) se foy.
 
  Tan cruamente lho cuyd’a vedar
  que ben mal vezes no seu coraçon
  rogu’el a Deus que lhi que lhi dé meu perdon
  ou ssa morte, se lh’eu non perdoar,
  porque se foy .................................
  • letto 566 volte

Pero m'eu ei amigos, non ei niun amigo

79,45

Ms.: A 160.

Cantiga de refran di quattro coblas singulars di cinque versi. Questo componimento presenta diversi espedienti retorici tipici della poesia galego-portoghese come il mozdobre: amigos/amigo, coitados/coitado, prendo/prenda, guardo/guardarm’ia. Quest’ultimo, così come anche il dobre, non è sempre costruito in maniera ineccepibile. Si riscontra infatti il dobre imperfecto: fui, vi e il mozdobre imperfecto: dizer/digo, entendo/entenda, viveu/vivo, fazer/fazenda, soffrer/soffri. Si rileva inoltre la rima derivata tra i terzi versi della prima e della terza strofa.

Schema metrico: a13’ a13’ a13’ B13 B7 (16:7).

Edizioni: CA 160; Correia, Tese, III; Machado 1583; Vasconcelos, Textos arcaicos, pp. 23-24; Alvar/Beltrán, Antología, 129.

 

  • letto 1354 volte

Testo e traduzione

  Pero m’eu ei amigos, non ei niun amigo
  con que falar ousasse a coita que comigo
  ei; nen ar ei a quen ous’én máis dizer e digo:
  “<D>e mui bon grado querria a un logar ir
  e nunca m’end’ar viir!”.                            5
 
  Vi eu viver coitados, mas nunca tan coitado
  viveu com’oj’eu vivo, nen o viu ome nado
  des quando fui u fui. E aque vo-lo recado:
  “De mui bon grado querria a un logar ir
  e nunca m’end’ar viir!”.                             10
 
  A coita que eu prendo, non sei quen atal prenda,
  que me faz fazer sempre dano de mia fazenda.
  Tod’aquest’eu entendo e quen máis quiser entenda:
  “De mui bon grado querria a un loga<r> ir
  e nunca m’end’ar viir!”.                             15
 
 <D>e cousas me non guardo, mas pero guardarm’ia
  de sofrer a gran coita que sofri de-lo dia
  des que vi o que vi, e máis non vus én diria:
  “De mui bon grado querria a un logar ir
  e nunca m’end’ar viir!”.                              20
 
 
 I.Anche se ho amici, non ho nessun amico con il quale   osi parlare dell’angoscia che porto con me; non ho   neanche a chi osi dire altro rispetto a questo  e dico:   “Vorrei andarmene molto volentieri lontano da qui e non   tornare più indietro!”.
 
 II.Io ho visto vivere persone angosciate, ma mai così   tanto tormentate come vivo io oggi e nessun altro ha   visto ciò da quando sono andato via. E qui vi lascio un   messaggio: “Vorrei andarmene molto volentieri lontano   da qui e non tornare più indietro!”.
 
 III.L’angoscia che mi strazia e che rovina sempre la mia   vita, non so chi altro la patisce in questo modo. Ho preso   coscienza di tutto ciò e ne prenda coscienza chiunque   altro voglia: “Vorrei andarmene molto volentieri lontano   da qui e non tornare più indietro!”.
 
 IV.Ci sono cose che non evito, tuttavia avrei dovuto   salvaguardarmi dal patire la grande angoscia che ho   sofferto dal giorno in cui ho visto quello che ho visto, e   non vi dirò di più su questa cosa: “Vorrei andarmene   molto volentieri lontano da qui e non tornare più   indietro!”.
 
  • letto 884 volte

Edizioni

  • letto 667 volte

Michaëlis

Pero m' eu ei amigos, non ei niun amigo
con que falar ousasse a coita que comigo
ei, nen ar ei a quen ous' én mais dizer, e digo:
De mui bon grado querria a un logar ir
e nunca m' end' ar vĩir!                                                                    
5
 
Vi eu viver coitados, mas nunca tan coitado
viveu com' og' eu vivo, nen o viu ome nado
des quando fui u fui. E aque vo'-lo recado:
De mui bon grado querria a un logar ir
e nunca m' end' ar vĩir!                                                                    
10
 
A coita que eu prendo, non sei quen atal prenda,
que me faz fazer sempre dano de mia fazenda.
Tod' aquest' eu entendo, e quen mais quiser' entenda:
De mui bon grado querria a un logar ir
e nunca m' end' ar vĩir!                                                                    
15
 
De cousas me non guardo, mais pero guardar-m' ia
de soffrer a gran coita que soffri, dê'-lo dia
des que vi o que vi, e mais non vus én diria.
De mui bon grado querria a un logar ir
e nunca m' end' ar vĩir!                                                                    
20

 

  • letto 505 volte

Testo critico

 
Pero m’eu ei amigos, non ei niun amigo
con que falar ousasse a coita que comigo
ei; nen ar ei a quen ous’én máis dizer e digo:
“<D>e mui bon grado querria a un logar ir
e nunca m’end’ar viir!”.                        
                                  5

Vi eu viver coitados, mas nunca tan coitado
viveu com’oj’eu vivo, nen o viu ome nado
des quando fui u fui. E aque vo-lo recado:
“De mui bon grado querria a un logar ir
e nunca m’end’ar viir!”.                        
                                  10

A coita que eu prendo, non sei quen atal prenda,
que me faz fazer sempre dano de mia fazenda.
Tod’aquest’eu entendo e quen máis quiser entenda:
“De mui bon grado querria a un loga<r> ir
e nunca m’end’ar viir!”.                                    
                      15

<D>e cousas me non guardo, mas pero guardarm’ia
de sofrer a gran coita que sofri de-lo dia
des que vi o que vi, e máis non vus én diria:
“De mui bon grado querria a un logar ir
e nunca m’end’ar viir!”.                            
                              20

4 [...]e mui 14 loga iR 16 [...]e cousas: lettera miniata mancante.
 
 
v. 4: ho integrato <d>e mui sulla base di tutti gli altri refrán del componimento.
v. 14: ho integrato loga<r> ir sulla base di tutti gli altri refrán del componimento.
v. 16: ho integrato <D>e cousas basandomi sulla lettura di Michaëlis e di Correia che, diversamente da me, hanno avuto la possibilità di visionare il manoscritto cartaceo. Correia infatti afferma che “a partir da segunda estrofe as iniciais de estrofe não foram desenhadas, mas são ainda perceptíveis as letras de espera”. | Michaëlis emenda ma<i>s pero poiché, come spiega Correia, “a dupla adversativa é frequente entre as cantigas galego-portuguesas (cantigas de amor: 14,2; 25,103; 25,126; 47,14; 47,20; 63,51; 78,20; 111,4; 111,7; 148,22; 151,13; 151,15; 151,19; 152,4; cantigas de amigo: 14,4; 25,18; 25,38; 70,24; 74,5; 75,5; 150,7; escárnio: 70,38). Contudo, quando são usadas juntas, a forma da primeira é "mais" (e não "mas"), excepto nesta cantiga e em 157,13. Talvez por esta razão C. Michaëlis tenha optado por corrigir a lição do manuscrito para "mais pero", atitude que porém não manteve ao editar a cantiga 157,13 (Ajuda I, p. 419)”.

  • letto 784 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 753 volte

CANZONIERE A

  • letto 593 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 523 volte

Edizione diplomatica


​ 
​ 
​ 
​  P
ero meu ei amigos non ei

​ 
​ 
 
​ 
  niun amigo conque falar oussasse a

​ 
​ 
 
 
 
  coita que comigo. ei nen ar ei aquen

​ 
 
 
​  oussen mais dizer e digo. *  ​e muy

 
​ 
​ 
  bon grado querria aun logar ir. e nun
  
  
  
​  ca mendar uiir

 
  *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.

  u*​i eu uiuer coitados mas nu(n)ca ta(n) coitado
​  uiueu com ogeu uiuo neno uiu ome nado
​ 
desquando fui u fui e aque uolo recado
​ 
D e mui bon grado querria a un logar ir.

 
 *​La letterina è un'indicazione per il miniatore.

​  a*​ coita que eu prendo no(n) sei que(n) atal pre
​                                                                     [(n)da.
  que me fas fazer se(m)pre dano de mia fazenda.
  todaq(ue)st eu entendo e que(n) mais q(ui)ser                                                                       [entenda.
  D e mui bon grado querria a un loga iR.

 
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore. 

  *  e cousas me no(n) guardo mas p(er)o g(ua)rdar                                                                         [mia.
  de soffrer a gram coita que sofri delo dia*
  desq(ue) ui o q(ue) ui e mais no(n) uus en diria
  D e mui bon grado querria a un logar ir.

 
​  *La letterina è un'annotazione per il miniatore, ma illegibile.
  *Sul margine destro è presente un'annotazione del revisore con la   seguente dicitura:  'g(ra)m; il correttore è intervenuto sul testo  raschiando il segno di rimando.

  • letto 546 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​ 
​  P
ero meu ei amigos non ei
  niun amigo conque falar oussasse a
  coita que comigo. ei nen ar ei aquen
  oussen mais dizer e digo.    e muy
​ 
bon grado querria aun logar ir. e nun
 
ca mendar uiir ​

​ 
  Pero m’eu ei amigos, non ei niun amigo
​  con que falar oussasse a coita que comigo
​  ei; nen ar ei a quen ouss’én máis dizer e digo:
​  " e muy bon grado querria a un logar ir
​  e nunca m’end’ar viir!".

II II
 
​  u​i eu uiuer coitados mas nu(n)ca ta(n) coitado
​  uiueu com ogeu uiuo neno uiu ome nado
​ 
desquando fui u fui e aque uolo recado
​ 
D e mui bon grado querria a un logar ir.

​ 
​  Vi eu viver coitados, mas nunca tan coitado
​ 
viveu com’og’eu vivo, nen o viu ome nado
​ 
des quando fui u fui. E aque vo-lo recado:
​  "D
e mui bon grado querria a un logar ir
​ 
…………………………………

III III
​ 
  a coita que eu prendo no(n) sei que(n) atal pre 
​                                                                     [(n)da.
  que me fas fazer se(m)pre dano de mia fazenda.
  todaq(ue)st eu entendo e que(n) mais q(ui)ser                                                                       [entenda.
  D e mui bon grado querria a un loga iR.​
 

  A coita que eu prendo, non sei quen atal prenda,
​  que me fas fazer sempre dano de mia fazenda.
​  Tod’aquest’eu entendo e quen máis                                                                              [quiser entenda:
​  "De mui bon grado querria a un loga ir
​  ……………………………

IV IV
​   
​     e cousas me no(n) guardo mas p(er)o g(ua)rdar                                                                         [mia.
  de soffrer a gram coita que sofri delo dia
  desq(ue) ui o q(ue) ui e mais no(n) uus en diria
  D e mui bon grado querria a un logar ir.

 
​   
e cousas me non guardo, mas pero guardarm’ia 
​  de soffrer a gram coita que sofri de-lo dia
​  des que vi o que vi, e máis non vus én diria:
​  "De mui bon grado querria a un logar ir
​  ……………………………..

  • letto 555 volte

Por Deus, senhor, que vos tanto ben fez

79,46

Mss.: A 179, B 330.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di cinque versi nei quali la rima b della seconda strofa è uguale alla rima b della terza. Coblas capdenals tra il primo verso della seconda e della terza. Si riscontra il mordobre imperfecto nei seguenti casi: fez/fezo, sofrer/sofro.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 (155:8).

Edizioni: CA 179; Correia, Tese, XXI; Molteni 274; Machado 271*; Alvar/Beltrán, Antología, 133.

 
*Machado attribuisce la cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1202 volte

Testo e traduzione

 
  Por Deus, senhor, que vos tanto ben fez,
  que vus fezo parecer e falar
  melhor, senhor, e melhor semelhar
  das outras donas, e de melhor prez,
  avede vós oje doo de mí!                                         5
 
  E porque son mui ben quitos os meus
  olhos de nunca veeren prazer,
  u vos, senhor, non poderen veer,
  ai mia senhor, por tod’est’e por Deus, 
  avede vós oje doo de mí!                                        10

 
  E porque non á no mund’outra ren
  que esta coita ouvess’a sofrer,
  -que eu sofro- que podesse viver,
  e porque sodes meu mal e meu ben,
  avede vós oje doo de mí!                                         15
 

I.Per l’amor di Dio, signora, che vi ha ricoperto di virtù, che vi ha fatto apparire e parlare meglio delle altre donne, e sembrare migliore, signora, e di maggior valore, abbiate voi oggi compassione di me!
 
II.E poiché i miei occhi non saranno inclini ad essere felici, da quando, signora, non vi potranno più vedere, oh mia signora, per tutto ciò e per Dio, abbiate voi oggi compassione di me!

 
III. E poiché non esiste al mondo nessuno che debba sopportare questa angoscia -che io soffro- che possa vivere, e poiché siete mio male e mio bene, abbiate voi oggi compassione di me!

  • letto 877 volte

Testo critico

 
Por Deus, senhor, que vos tanto ben fez,
que vus fezo parecer e falar
melhor, senhor, e melhor semelhar
das outras donas, e de melhor prez,
avede vós oje doo de mí!                                        5

E porque son mui ben quitos os meus
olhos de nunca veeren prazer,
u vos, senhor, non poderen veer,
ai mia senhor, por tod’est’e por Deus,
avede vós oje doo de mí!                                        10

E porque non á no mund’outra ren
que esta coita ouvess’a sofrer,
-que eu sofro- que podesse viver,
e porque sodes meu mal e meu ben,
avede vós oje doo de mí!                                        15

2 fez B 5 [...]uede A: lettera miniata mancante 11 no a A 14 men ben B
 
 
v. 1: Michaëlis edita Por Deus Senhor, attribuendo il sostantivo senhor a Dio; diversamente ho scelto di considerare senhor un vocativo riferito alla donna per usus scribendi dell’autore, come emerge anche dalla strofa immediatamente successiva.
v. 2: Michaëlis non segnala l’errore in apparato.
v. 6: i manoscritti tramandano due varianti formali adiafore: quitos A; quites B. Ho accolto a testo la lezione di A perché difficilior limitatamente alla lirica trobadoresca profana (cfr. http://glossa.gal/glosario/termo/2871?resaltar=quito&literal=false [313]).
v. 11: né Michaëlis né Machado segnalano l’errore in apparato.
v. 14: Machado in B legge meu ben.

  • letto 722 volte

Collazione

  I,1
  v.1
 
  A
  B
 
  Por Deus, sennor, que vos tanto ben fez,
  Por Deus, senhor, que vos tanto ben fez,
  I,2
  v.2
 
  A
  B
 
 
  que vus fezo pareçer e falar
  que vus fez parecer e falar -1
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
 
  mellor, sennor, e mellor semellar
  melhor, senhor, e melhor semelhar
  I,4
  v.4
 
  A
  B
 
  das outras donas, e de mellor prez,
  das outras donas, e de melhor prez,
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
 
  [...]vede vós oge doo de min! -1
  avede vós oie doo de mi!
 
  II,1
  v.6
 
  A
  B
 
  E porque son mui ben quitos os meus 
  E porque son mui ben quites os meus
  II,2
  v.7
 
  A
  B
 
 
  ollos de nunca veeren prazer,
  olhos de nunca veeren prazer,
 
  II,3
  v.8
 
  A
  B
 
  u vos, sennor, non poderen veer,
  hu vos, senhor, non poderem veer,
  II,4
  v.9
 
  A
  B
 
  ay mia sennor, por tod’est’e por Deus,
  ay mha senhor, por tod’est’e por Deus,
  II,5
  v.10
 
  A
  B
 
  avede vós oge doo de min!
  avede vós oie doo de mi!
 
  III,1
  v.11
 
  A
  B
  E porque no á no mund’outra ren
  E porque non á no mund’outra ren
  III,2
  v.12
 
  A
  B
 
  que esta coita ouvess’a soffrer,
  que esta coita ouvess’a soffrer,
  III,3
  v.13
 
  A
  B
 
  que eu soffro, que podesse viver,
  que eu sofro, que podesse viver,
  III,4
  v.14
 
  A
  B
 
 
  e porque sodes meu mal e meu ben,
  e porque sodes meu mal e men ben,
 
  III,5
  v.15
 
  A
  B
 
  avede vós oge doo de min!
  avede vós oie doo de mi!
  • letto 777 volte

Edizioni

  • letto 620 volte

Michaëlis

Por Deus Senhor, que vos tanto ben fez
que vus fezo parecer e falar
melhor, senhor, e melhor semelhar
das outras donas, e de melhor prez:
avede vos oge doo de min!                                      5
 
E porque son mui ben quitos os meus
olhos de nunca veeren prazer,
u vos, senhor, non poderen veer,
ay mia senhor! por tod' est' e por Deus:
avede vos oge doo de min!                                      10
 
E porque non á no mund' outra ren
que esta coita ouvess' a soffrer,
que eu soffro, que podesse viver,
e porque sodes meu mal e meu ben:
avede vos oge doo de min!                                      15

 

  • letto 411 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 811 volte

CANZONIERE A

  • letto 621 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 525 volte

Edizione diplomatica


 
 
 
  P
 Or deus sennor que uos
 
 
 
  tanto ben fez. que uus fezo pareçer

 
 
 
  e falar. mellor sennor e mellor semellar
 
 

  das outras donas e de mellor prez.
       
   
 
           * uede uos oge doo de min
  
  *Lo spazio è dovuto alla capitale miniata mancante del refrain.

 
  E
por que son mui ben quitos os meus
  ollos de nunca ueeren prazer.
  u uos se(n)nor no(n) podere(n) ueer.
  ay mia se(n)nor por todest e por d(eu)s
  a* uede uos oge doo de mi(n).
  
  *La letterina è annotata perchè è un'indicazione per il miniatore.
 
  E
por q(ue) no a no mu(n)d outra ren.
  que esta coita ouuess* a soffrer
  que eu soffro que podesse uiuer
  e por q(ue) sodes meu mal e meu ben
  a* uede uos oge doo demin.
  
  *La 'e' di ouuesse è espunta.
  *La letterina è annotata perchè è un indicazione per il miniatore.
  • letto 465 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  P
Or deus sennor que uos
  tanto ben fez. que uus fezo pareçer
  e falar. mellor sennor e mellor semellar
  das outras donas e de mellor prez.
              uede uos oge doo de min
  
  Por Deus, sennor, que vos tanto ben fez,
  que vus fezo pareçer e falar
  mellor, sennor, e mellor semellar
  das outras donas, e de mellor prez,
         vede vós oge doo de min! *
  
  *Verso ipometro a causa della capitale mancante.
II II
 
  E
por que son mui ben quitos os meus
  ollos de nunca ueeren prazer.
  u uos se(n)nor no(n) podere(n) ueer.
  ay mia se(n)nor por todest e por d(eu)s
  a uede uos oge doo de mi(n).
 
  E porque son mui ben quitos os meus
  ollos de nunca veeren prazer,
  u vos, sennor, non poderen veer,
  ay mia sennor, por tod’est’ e por Deus:
  avede vós oge doo de min!
III III
 
  E
por q(ue) no a no mu(n)d outra ren.
  que esta coita ouuess a soffrer
  que eu soffro que podesse uiuer
  e por q(ue) sodes meu mal e meu ben
  a uede uos oge doo demin.
 
  E porque no’á no mund’ outra ren
  que esta coita ouvess' a soffrer
  que eu soffro, que podesse viver,
  e porque sodes meu mal e meu ben,
  avede vós oge doo de min!
  • letto 449 volte

CANZONIERE B

  • letto 609 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 528 volte

Edizione diplomatica

 
  P
or de(us) senhor que u(os) tanto ben fez
  Q ueu(us) fez parecer e falar            
  Melhor senhor e melhor semelhar
  Das outras donas ede melhor prez
  Auede uos oie doo demi *
  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  E por que son mui ben quites os me(us)
  Olh(os) de nu(n)ca ueere(n) prazer
  H uu(os) senhor non pod(er)em ueer.
  Ay mha senhor p(or) todeste p(or). d(eu)s
  Auede uos oie doo demi(n) *
  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  E por que non a no mu(n)dout(ra) ren
  Q ue esta coita ouuessa soffrer
  Q ue eu sofro que podesse uiuer
  E p(or) que sodes meu mal e men ben
  A uede uos. *
  
  *L'inizio del refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  • letto 519 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  P
or de(us) senhor que u(os) tanto ben fez
  Q ueu(us) fez parecer e falar            
  M elhor senhor e melhor semelhar
  Das outras donas ede melhor prez
​  Auede uos oie doo demi
 
  Por Deus, senhor, que vos tanto ben fez,
  que vus fez parecer e falar *
  melhor, senhor, e melhor semelhar
  das outras donas, e de melhor prez,
  avede vós oie doo de mi!
  
  *Verso ipometro: b9.
II II
 
  E por que son mui ben quites os me(us)
  Olh(os) de nu(n)ca ueere(n) prazer
  H uu(os) senhor non pod(er)em ueer.
  Ay mha senhor p(or) todeste p(or). d(eu)s
  Auede uos oie doo demi(n)    
 
  E porque son mui ben quites os meus
  olhos de nunca veeren prazer,
  hu vos, senhor, non poderem veer,
  ay mha senhor, por tod’est’e por Deus,
  avede vós oie doo de mi!
III III
 
  E por que non a no mu(n)dout(ra) ren
  Q ue esta coita ouuessa soffrer 
  Q ue eu sofro que podesse uiuer
  E p(or) que sodes meu mal e men ben
  A uede uos. 
 
  E porque non á no mund’outra ren
  que esta coita ouvess’a soffrer
  que eu sofro, que podesse viver,
  e porque sodes meu mal e men ben,
  avede vós oie doo de mi!
 
  • letto 459 volte

Quen ama Deus, Lourenç', ama verdade

79,47 (88,12)

Ms.: V 1022.

Cantiga de meestria di quattro coblas doblas di sette versi, anche se la terza e la quarta strofa sono singulars per la rima c. Coblas capcaudadas; coblas capdenals tra il settimo verso della prima e della terza e tra il primo della seconda e della quarta. Si riscontrano inoltre le rime derivate tra il quinto verso della prima strofa e il sesto della terza; tra il sesto della prima e il secondo della quarta.

Schema metrico: I-III: a10’ b10’ b10’ a10’ c10’ c10’ a10’ (161:208);
                            
                            IV: a10’ b10’ b10’ a10’ c9 c9 a10’ (161:214).

Edizioni: Lapa 240; Tavani, Lourenço, 12; Jensen, Medieval, pp. 398-399, 614-615; Lopes 204; Randgl. I, p. 159; Machado 1669; Braga 1022; Torres, Poesia trovadoresca, pp. 339-340; Fonseca, Escárnio, 39.

 

  • letto 1166 volte

Testo e traduzione

 
  -Quen ama Deus, Lourenç’, ama verdade,
  e fareich’entender porque o digo:
  ome que entençon furt’a seu amigo
  semelha ramo de deslealdade;
  e tu dizes que entenções faes                           5
  que, pois non riman e son desiguaes,
  sei m’eu que xas faz Johan de Guilhade.
 
  -Johan Soarez, ora m’ascuitade:
  eu ouvi sempre lealdade migo;
  e quen tan gran parte ouvesse sigo                10
  en trobar com’eu ei, par caridade,
  ben podia fazer tenções quaes
  fossen ben feitas; e direivos máis:
  lá con Johan Garcia baratade.
 
  -Pero Lourenço, pero t’eu oia                           15
  tençon desigual e que non rimava,
  pero que sa entençon de ti falava,
  <o> Demo lev’esso que teu criia
  ca non cuidei que entençon soubesses
  tan desigual fazer, nen a fazesses,                   20
  <mais> sei m’eu que xa fez Johan Garcia.
 
  -Johan Soarez, par Santa Maria,
  fiz eu entençon e ben a iguava
  com’outro trobador que ben trobava
  e de nós ambos ben feita seria,                        25
  e non vo-lo poss’eu máis jurar!
  Mais se trobador migo entençar,
  defender-mi lh’ei mui ben, toda via.
 
  I.– Lourenço, chi ama Dio ama la verità, e ti farò   capire perché dico questo: l’uomo che ruba la   tenzone al suo amico è l’emblema della slealtà; tu     affermi di comporre tenzoni che, dal momento che   non rimano e hanno versi diseguali, io so che le   scrive Johan de Guilhade.
 
 II.-Johan Soarez, ora ascoltami: io sono sempre   stato leale; e chiunque, per amor di Dio, avrebbe   potuto scrivere tenzoni impeccabili se avesse   condiviso tanto tempo con lui nell’arte del comporre   come ho fatto io; e vi dirò di più: contrattate lì con   Johan Garcia.
 
  III.-Pero Lourenço, anche se io avessi ascoltato da   te una tenzone con versi diseguali e che non rimava   e anche se la sua tenzone avesse portato il tuo   nome, il Diavolo avrebbe dovuto portare all’inferno   quello che io ho reputato tuo poiché non ho mai   preso in considerazione che tu sapessi comporre   una tenzone con versi diseguali, né che l’avessi   composta, ma io so che te l’ha scritta Johan Garcia.
 
  -Johan Soarez, in nome della Vergine Maria, io ho   composto una tenzone perfetta dal punto di vista   metrico quanto un altro trovatore che ha saputo   scrivere a regola d’arte e sarebbe stata realizzata   egregiamente da entrambi, non ve lo posso giurare   di più! Ma se un trovatore vuole entrare in disputa   con me, abilmente mi difenderò, in ogni modo.
  • letto 788 volte

Edizioni

  • letto 712 volte

Lapa

- Quen ama Deus, Lourenç', ama verdade,
e farei-ch' entender por que o digo:
ome que entençon furt' a seu amigo
semelha ramo de deslealdade;
e tu dizes que entenções faes,                                         5
que, pois non riman e son desiguaes,
sei m' eu que x' as faz Joan de Guilhade.
 
- Joan Soárez, ora m' ascuitade:
eu ôuvi sempre lealdade migo;
e quen tan gran parte ouvesse sigo                                 10
en trobar com' eu ei, par caridade,
ben podia fazer tenções quaes
fossen ben feitas; e direi-vos mais:
lá con Joan Garcia baratade.
 
- Pero, Lourenço, pero t' eu oía                                        15
tençon desigual e que non rimava,
pero qu' essa entençon de ti falava,
o Demo lev' esso que teu criia:
ca non cuidei que entençon soubesses
tan desigual fazer, nena fezesses,                                   20
mais sei-m' eu que x' a fez Joan de Guilhade.
 
- Joan Soárez, par Santa Maria,
fiz eu entençon, e bena iguava
con outro trobador que ben trobava,
e de nós ambos ben feita seria;                                        25
e non vo-lo posso eu mais jurar;
mais, se un trobador migu' entençar,
defender-mi-lh' ei mui ben toda via. 

 

  • letto 491 volte

Testo critico

 
-Quen ama Deus, Lourenç’, ama verdade,
e fareich’entender porque o digo:
ome que entençon furt’a seu amigo
semelha ramo de deslealdade;
e tu dizes que entenções faes                                5
que, pois non riman e son desiguaes,
sei m’eu que xas faz Johan de Guilhade.

-Johan Soarez, ora m’ascuitade:
eu ouvi sempre lealdade migo;
e quen tan gran parte ouvesse sigo                       10
en trobar com’eu ei, par caridade,
ben podia fazer tenções quaes
fossen ben feitas; e direivos máis:
lá con Johan Garcia baratade.

-Pero Lourenço, pero t’eu oia                                 15
tençon desigual e que non rimava,
pero que sa entençon de ti falava,
<o> Demo lev’esso que teu criia
ca non cuidei que entençon soubesses
tan desigual fazer, nen a fazesses,                        20
<mais> sei m’eu que xa fez Johan Garcia.

-Johan Soarez, par Santa Maria,
fiz eu entençon e ben a iguava
com’outro trobador que ben trobava
e de nós ambos ben feita seria,                             25
e non vo-lo poss’eu máis jurar!
Mais se trobador migo entençar,
defender-mi lh’ei mui ben, toda via.

3 fuita seu 4 desiealdade 11 comeu eu par 18 demo leuesso 21 […] seymeu 23 ignaua
 
 
v. 3: Machado e Lapa editano emendando senza segnalare l’errore del manoscritto in apparato.
v. 4: Lapa edita emendando senza riportare l’errore del codice in apparato.
v. 5: Machado legge ed edita entenzoes taes.
v. 11: Machado edita emendando senza segnalare l’errore di dittografia in apparato.
v. 15: nel verso sono presenti due pero a breve distanza l’uno dall’altro perciò, seguendo l’interpretazione di Michaëlis 1, p.159, ho considerato il primo nome proprio del giullare e il secondo congiunzione concessiva. Questa interpretazione andrebbe maggiormente documentata poiché, ancora oggi, il giullare è conosciuto e attestato solo con il nome di Lourenço. (cfr. Lanciani-Tavani). L’antroponimo Pero Lourenço ha soltanto due ricorrenze in tutta la lirica profana galego-portoghese: la seconda occorrenza si riscontra nella cantigas de escarnho e maldizer del trovatore Pero Gomez Barroso (cfr. http://glossa.gal/glosario/termo/2650 [314]). Neanche in questo caso però possiamo affermare con certezza che il componimento in questione faccia riferimento al giullare, dal momento che questo antroponimo era utilizzato frequentemente in epoca medievale. Si chiamava così anche uno dei miniatori al servizio di Alfonso X e il monarca lo cita in una delle cantigas de Santa Maria, precisamente nella 377. Le tematica di quel componimento però differisce da quella trattata da Pero Gomez Barroso, dunque tutte le strade interpretative, a questo punto degli studi, rimangono aperte (cfr. http://cantigas.fcsh.unl.pt/cantiga.asp?cdcant=1474&pv=sim [315]). Machado e Lapa d’altra parte, considerano anche il primo pero congiunzione.
v. 18: il verso risulta ipometro di una sillaba e ho accolto a testo l’intervento di Lapa <O> Demo lev’esso poiché rispetta la cesura che regolarmente si presenta di quarta. Machado edita il verso ipometro.
v. 20: Lapa edita nen na fazesses, ma non reputo necessario il suo intervento.
v. 21: il codice presenta una macchia d’inchiostro che, non permettendo la decifrazione di alcuni grafemi, dà luogo a ipometria. L’intervento richiede l’integrazione di una sola sillaba e, dal momento che sotto la macchia d’inchiostro si intravede una <m> iniziale, ho congetturato mais. Lapa edita mas sei-m’eu que x’a fez Joan de Guilhade, probabilmente per il riecheggio del v. 7 costruito simmetricamente al verso in questione per il primo emistichio; la sua soluzione però, genera ipermetria.
v. 23: Machado e Lapa leggono iguava. Lapa edita e ben-na iguava, ma non ritengo indispensabile il suo intervento.
vv. 26/27: questi risultano essere gli unici due enneasillabi maschili della tenzone che, a mio avviso, non devono essere ricondotti a isometria poiché, seguendo anche la soluzione offerta da Tavani in RM, volutamente improntati dal giullare a beffare l’autore. Lapa, seguendo Michaëlis 1, riporta i versi all’isometria dell’intero componimento.

  • letto 787 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 808 volte

CANZONIERE V

  • letto 593 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 526 volte

Edizione diplomatica

 
  Q uen ama de(us) lourença ma uerdade
  e farey chente(n) der porqueo digo
  home que entençon fuita seu amigo
  se melha ramo de desiealdade
  e tu dizes que entenzoes faes
  que poys no(n) riman eson de siguaes
  sey meu quexas faz Ioham de guylhade
 
  I oham soarez oramascuytade
  eu ouui semp(re) lealdade migo
  eque(n) ta(n) g(ra)m parte ouuesse sigo
  entrobar comeu eu par caridade
  be(n) podia faze(r) tenzo(n)es quaes
  fossemben feytas edireyu(os) mays
  laco(n) Ioha(n) g(ar)zia baratade 
 
  P ero lourenço p(er)o teu oya 
  tenço(n) desigual eq(ue) no(n) rimaua
  p(er)o q(ue)ssa ente(n)zo(n) deti falaua
  demo leuesso q(ue) teu criia
  ca no(n) cuydey q(ue) entenzo(n) soubesses
  ta(n) desiguel fazer nena fezesses
​  * sey meu q(ue)xa fez Ioha(n) g(ar)çia.

  
  
  *Prima della parola 'sey' è presente una macchia d'inchiostro.

 
  I oha(n) soarez par (sancta) maria
  fiz eu ente(n)ço(n) ebena ignaua
  comoutro trobador q(ue) ben trobaua
  ede nos anb(os) be(n) feyta seria
  eno(n) uolo posseu mays iurar
  mays sse trobador migue(n)tençar
  deffendermilhei mui be(n) toda uya.
  • letto 497 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  Q uen ama de(us) lourença ma uerdade
  e farey chente(n) der porqueo digo
  home que entençon fuita seu amigo
  se melha ramo de desiealdade
  e tu dizes que entenzoes faes
  que poys no(n) riman eson de siguaes
  sey meu quexas faz Ioham de guylhade
 
  -Quen ama Deus, Lourenç’, ama verdade,
  e fareych’entender porque o digo:
  home que entençon fuit’a seu amigo
  semelha ramo de desiealdade;
  e tu dizes que entenzoes faes
  que, poys non riman e son desiguaes,
  sey m’eu que xas faz Ioham de Guylhade.
II II
 
  I oham soarez oramascuytade 
  eu ouui semp(re) lealdade migo
  eque(n) ta(n) g(ra)m parte ouuesse sigo
  entrobar comeu eu par caridade
  be(n) podia faze(r) tenzo(n)es quaes
  fossemben feytas edireyu(os) mays
  laco(n) Ioha(n) g(ar)zia baratade 
  
  -Ioham Soarez, ora m’ascuytade: 
  eu ouvi sempre lealdade migo;
  e quen tan gram parte ouvesse sigo
  en trobar com’eu eu, par caridade,
  ben podia fazer tenzones quaes
  fossem ben feytas; e direyvos mays:
  lá con Iohan Garzia baratade.
III III
 
  P ero lourenço p(er)o teu oya
  tenço(n) desigual eq(ue) no(n) rimaua
  p(er)o q(ue)ssa ente(n)zo(n) deti falaua
  demo leuesso q(ue) teu criia
  ca no(n) cuydey q(ue) entenzo(n) soubesses
  ta(n) desiguel fazer nena fezesses
   sey meu q(ue)xa fez Ioha(n) g(ar)çia.
  
  -Pero, Lourenço, pero t’eu oya
  tençon desigual e que non rimava,
  pero que ssa entenzon de ti falava,
  Demo lev’esso que teu criia*
  ca non cuydey que entenzon soubesses
  tan desiguel fazer, nen a fezesses,
    sey m’eu que xa fez Iohan Garçia.*

 
  *Verso ipometro: a9' 
  *Il verso risulta ipometro a causa della macchia d'inchiostro che non    permette la decifrazione di alcune lettere prima della parola 'sey': d9'

IV IV
 
  I oha(n) soarez par (sancta) maria
  fiz eu ente(n)ço(n) ebena ignaua
  comoutro trobador q(ue) ben trobaua
  ede nos anb(os) be(n) feyta seria
  eno(n) uolo posseu mays iurar
  mays sse trobador migue(n)tençar
  deffendermilhei mui be(n) toda uya.
  
  -Iohan Soarez, par Sancta Maria,
  fiz eu entençon e ben a ignava
  com'outro trobador que ben trobava
  e de nós anbos ben feyta seria,
  e non volo poss’eu mays iurar!
  Mays sse trobador migu entençar,
  deffendermilh’ei mui ben, toda vya. 
  • letto 569 volte

Senhor e lume destes olhos meus

79,48

Mss.: A 172, B 323.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi e una fiinda di due versi. Coblas capfinidas tra il refran della terza e la fiinda. Coblas capdenals tra il secondo verso della seconda e della fiinda. È presente la parola rima: vi. Si riscontra inoltre la rima derivata tra il primo verso della seconda strofa e il refran.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C8 C8 (160:276).

Fiinda: d10 d10.

Edizioni: CA 172; Correia, Tese, XIV; Molteni 267; Machado 264*.

 
*Machado attribuisce questa cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1301 volte

Testo e traduzione

 
  Senhor e lume destes olhos meus,
  per bõa fe, direivos ũa ren,
  e se vos mentir non me venha ben
  nunca de vós, nen d’outren, nen de Deus:
  de-lo dia en que vos non vi,                            5
  mia senhor, nunca depois vi
 
  prazer nen ben, nen o ar veerei,
  se non vir vós, enquant’eu vivo for,
  ou mia morte, fremosa mia senhor,
  ca estou de vós como vos eu direi:              10
  de-lo dia en que vos non vi,
  mia senhor, nunca depois vi
 
  per bõa fe, se mui gran pesar non,
  ca todo quanto vi me foi pesar
  e non me soube conselho filhar.                   15
  E direivos, senhor, des qual sazon:
  de-lo dia en que vos non vi,
  mia senhor, nunca depois vi
 
  nen veerei, senhor, mentr’eu viver,
  se non vir vós ou mia morte, prazer!             20
 
 I.Signora e luce di questi miei occhi vi dirò una cosa, in   buona fede, e se mai vi mentirò non possa io ricevere il   vostro favore, né quello delle altre persone e neppure   quello di Dio: dal giorno in cui non vi ho più vista, mia  signora, non sono mai più stato
 
 II.sereno né ho provato amore, né lo proverò di nuovo   finché sarò in vita, se non vedrò voi o la mia morte,   signora mia bella, perché a causa vostra mi trovo nella   situazione che vi dirò: dal giorno in cui vi ho vista mia  signora, non sono mai più stato
 
 III.in buona fede, se non molto angosciato, perché tutto   ciò che ho visto mi ha fatto stare male e non ho saputo   trovare un rimedio. E vi dirò, signora,da quale momento dal giorno in cui vi ho vista mia signora,non sono mai più stato
 
 IV.sereno, né lo sarò più in tutta la mia vita, signora, se   non vedrò voi o la mia morte! 
 
  • letto 741 volte

Testo critico

 
Senhor e lume destes olhos meus,
per bõa fe, direivos ũa ren,
e se vos mentir non me venha ben
nunca de vós, nen d’outren, nen de Deus:
de-lo dia en que vos non vi,                                     5
mia senhor, nunca depois vi

prazer nen ben, nen o ar veerei,
se non vir vós, enquant’eu vivo for,
ou mia morte, fremosa mia senhor,
ca estou de vós como vos eu direi:                         10
de-lo dia en que vos non vi,
mia senhor, nunca depois vi

per bõa fe, se mui gran pesar non,
ca todo quanto vi me foi pesar
e non me soube conselho filhar.                              15
E direivos, senhor, des qual sazon:
de-lo dia en que vos non vi,
mia senhor, nunca depois vi

nen veerei, senhor, mentr’eu viver,
se non vir vós ou mia morte, prazer!                        20

2 per bo(n)a direy A 4 dotri A 5 […]elo A: lettera miniata mancante 10 u(us) direi A 11 […]elo A: lettera miniata mancante 17 […]elo A: lettera miniata mancante 19 […]en A: lettera miniata mancante
 
 
v. 4: ho preferito accogliere a testo la variante grafica di B per i motivi già elencati al v. 10 del componimento 79,36; Michaëlis e Correia, al contrario, editano la lezione di A emandandola: o<u>tri.
v. 6: ho ritenuto opportuno accogliere la variante grafica del manoscritto B dal momento che quella di A ricorre in maniera saltuaria nella lirica profana galego-portoghese (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=depois [316]); Michaëlis e Correia, al contrario, editano la lezione trasmessa dal codice A: despois.
v. 7: la carta 44 del manoscritto A è tagliata sul margine superiore e non permette la decifrazione del verso che ho interamente ricostruito su B.
v. 9: ho scelto di editare la lezione di A, fremosa, poiché come spiega Correia: “a lição de B ("fermosa") corresponde a uma forma mais arcaica, coincidente com a forma do castelhano antigo, da palavra (Huber, Gramática..., p. 151: formosu > fermoso (esp. ant.) > fremoso > formoso)”.
v. 10: ho preferito la lezione tramandata dal codice B poiché il pronome personale eu era presente anche sul codice A ma è stato espunto e cassato in un secondo momento dal
copista, o molto più probabilmente dal revisore che, come sua consuetudine, nei casi in cui è possibile eseguire una o più sinalefi considera il verso ipermetro. Michaëlis edita ca (e)stou de vós como vos eu direi; Correia edita ca estou de vós como vos direi. | Machado e Correia leggono en direy in B.

  • letto 782 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Sennor e lume d’estes ollos meus,
  Senhor e lume d’estes olhos meus,
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  per bona, direyvos una ren, -1
  per bona fé, direyvus hunha ren,
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  e se vos mentir non me venna ben
  e se vus mentir non mi venha ben
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  nunca de vós, nen d’otri, nen de Deus:
  nunca de vós, nen d’outren, nen de Deus:
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  […]e-lo dia’n que vos non vi,
  de-lo dia en que vus non vi,
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  mia sennor, nunca despoys vi
  mha senhor, nunca depoys vi
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
  p----------------------------
  prazer nen ben, nen o ar veerei,
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  se non vir vós, enquant’eu vivo for,
  se non vir vós, enquant’eu vyvo for’,
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  ou mia morte, fremosa mia sennor,
  ou mha morte, fermosa mha senhor,
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  ca estou de vós como vus direi:
  ca estou de vós como vos eu direy:
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  […]e-lo dia’n que vos non vi
  de-lo
 
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  ...........................
  ...........................
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  per bona fé, se mui gran pesar non,
  per bona fé, se mui gram pesar non,
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  ca todo quanto vi me foy pesar
  ca todo quanto vi me foy pesar
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  e non me soube consello fillar.
  e non mi soubi conselho filhar.
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  E direivos, sennor, des qual sazon:
  E direivos, senhor, des qual sazon:
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  […]e-lo dia’n que vos non vi,
  de-lo dia en que vos non
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  ........................
  ........................
 
  I F.,1
  v.19
 
  A
  B
  […]en veerei, sennor, mentr’eu viver’,
  Nen veerey, senhor, mentr’eu viver’,
 
  I F.,2
  v.20
 
  A
  B
  se non vir vós ou mia morte, prazer!
  se non vir vós ou mha morte, prazer!
  • letto 731 volte

Edizioni

  • letto 646 volte

Michaëlis

Senhor e lume d' estes olhos meus,
per bõa fé, direi-vus ũa ren;
e se vus mentir', non me venha ben
nunca de vos, nen d' outri nen de Deus:
dê'-lo dia 'n que vus non vi,                                       5
mia senhor, nunca despois vi
 
Prazer nen ben, nen-o ar veerei,
se non vir' vos -enquant' eu vivo for'-
ou mia morte, fremosa mia senhor;
ca estou de vos como vus eu direi:                           10
dê'-lo dia 'n que vus non vi,
mia senhor, nunca despois vi

 
Per bõa fé, se mui gran pesar non;
ca todo quanto vi me foi pesar,
e non me soube conselho filhar.                               15
E direi-vus, senhor, des qual sazon:
dê'-lo dia 'n que vus non vi,
mia senhor, nunca despois vi,

 
Nen veerei, senhor, mentr' eu viver',
se non vir' vos -ou mia morte- prazer!                       20

 

  • letto 462 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 817 volte

CANZONIERE A

  • letto 570 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 449 volte

Edizione diplomatica

​ 
​ 
 
 
  ​S ennor e lume destes ollos

 

 
  meus per bo(n)a direy uos u(n)a ren. e
 
 
 
  se uos mentir non me uenna
 
 
 
 
  ben. nunca de uos nen dotri          

 

 
​ 
  ​nen de deus.  *  elo dian que

 

​ 
  ​uos non ui. mia sennor nun
 
 
 
  
  ​ca despoys ui.
 
  *​ Lo spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.
  p*.................................................*
  se no(n) uir uos en quant eu uiuo for
  ou mia morte fremosa mia sen(n)or.
  ca estou de uos como u(us) * direy.
   * elo dian que uos non ui m.
 
 
​  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.
  *La pagina è tagliata e non permette la decifrazione del verso; inoltre      è presente una macchia.
  *Dopo la parola 'u(us)' è presente il pronome 'eu' espunto e cassato.
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore, ma illegibile.
  p*er bo(n)a fe se mui gran pesar no(n).
  ca todo quanto ui me foy pesar.
  e non me soube consello fillar.
  e direi uos * desqual sazon.     
   *   elo dian que uos non ui.
 
 
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.
  *Prima della parola 'desqual' c'è un segno di rimando a margine del    revisore con la seguente dicitura: 'sen(n)or'. Il correttore non è    intervenuto.
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore, ma illegibile.
   *  en ueerei sen(n)or me(n)treu uiuer.*
​  se no(n) uir uos ou mia morte prazer.
 
 
  *Lo spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.
  *Sul margine destro è presente un'annotazione, indicazione per il      miniatore, con la seguente dicitura: 'fiinda'.
  • letto 484 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
​ 
  Sennor e lume destes ollos
  meus per bo(n)a direy uos u(n)a ren. e
  se uos mentir non me uenna
  ben . nunca de uos nen dotri         
  ​​nen de deus.  elo dian que
  uos non ui. mia sennor nun
  ca despoys ui.

​

 
  Sennor e lume destes ollos meus,
  per bona, direyvos una ren,*
  e se vos mentir non me venna ben
  nunca de vós, nen d’otri, nen de Deus:
     e-lo dia’n que vos non vi,
  mia sennor, nunca despoys vi

 
  *Verso ipometro: b9

II II
 
  p.................................................
  se no(n) uir uos en quant eu uiuo for
  ou mia morte fremosa mia sen(n)or.
  ca estou de uos como u(us) direy.
   elo dian que uos non ui m.​
 
 
  p…………………………………..*
  se non vir vós, enquant’eu vivo for,
  ou mia morte, fremosa mia sennor,
  ca estou de vós como vus direi:
   e-lo dia’n que vos non vi
  m…………………………………
  
  *La pagina è tagliata, dunque non è possibile ricostruire il verso.
III III
 
  per bo(n)a fe se mui gran pesar no(n).
  ca todo quanto ui me foy pesar.
  e non me soube consello fillar.
  e direi uos desqual sazon.     
    elo dian que uos non ui.
 
  per bona fe, se mui gran pesar non,
  ca todo quanto vi me foy pesar
  e non me soube consello fillar.
  E direivos, sennor, des qual sazon:
    e-lo dia’n que vos non vi,
  ...................................................
IV IV
    
     ​en ueerei sen(n)or me(n)treu uiuer.
​  se no(n) uir uos ou mia morte prazer.
   
      en veerei, sennor, mentr’eu viver,
  se non vir vós ou mia morte, prazer!
  • letto 455 volte

CANZONIERE B

  • letto 557 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 504 volte

Edizione diplomatica

   
  S enhor elume destes olhos me(us)
  Per bona fe direy u(us) hunha ren
  E seu(us) mentir non mi uenha ben
  Nunca deuos nen doutre(n) nen de de(us)
  *Delo dia enqueu(us) non ui.
  Mha senhor nunca depoys ui 

 
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

 
  P razer nen ben neno ar ueerei
  Se non uir uos enq(ua)(n)teu uyuo for.
  Ou mha morte fermosa mha senhor
  Ca estou deuos comou(os) eu direy
  *Delo
  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.
  P er bo(n)a fe se mui g(ra)m pesar non
  Catodo quanto ui me foy pesar
  E no(n) mi soubi conselho filhar
  E direyu(os) senhor desqual sazon
  *Delo dia enqueu(os) non.

 
   *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

 
  *N en ueerey senhor ment(re)u uiuer
  Se non uir uos ou mha morte p(ra)zer

​ 
  *Colocci marca la fiinda con un segno di paragrafo.

  • letto 494 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  S
 enhor elume destes olhos me(us)
  Per bona fe direy u(us) hunha ren
  E seu(us) mentir non mi uenha ben
  Nunca deuos nen doutre(n) nen de de(us)
  Delo dia enqueu(us) non ui.
  Mha senhor nunca depoys ui 
 
  Senhor e lume destes olhos meus,  
  per bona fe, direyvus hunha ren,
  e se vus mentir non mi venha ben
  nunca de vós, nen d’outren, nen de Deus:
  de-lo dia en que vus non vi,
  mha senhor, nunca depoys vi 
II II
 
  P razer nen ben neno ar ueerei
  Se non uir uos enq(ua)(n)teu uyuo for.
  Ou mha morte fermosa mha senhor
  Ca estou deuos comou(os) eu direy
  Delo 
 
  prazer nen ben, nen o ar veerei,
  se non vir vós, enquant’eu vyvo for’,
  ou mha morte, fermosa mha senhor,
  ca estou de vós como vos eu direy:
  de-lo ………………………………….
  …………………………………………
III III
 
  P er bo(n)a fe se mui g(ra)m pesar non  
  Catodo quanto ui me foy pesar
  E no(n) mi soubi conselho filhar
  E direyu(us) senhor desqual sazon
  Delo dia enqueu(os) non. 
 
  per bona fe, se mui gram pesar non,
  ca todo quanto vi me foy pesar
  e non mi soubi conselho filhar.
  E direyvos, senhor, des qual sazon:
  de-lo dia en que vos non ....
  ............................................
IV IV
 
  N en ueerey senhor ment(re)u uiuer   
  Se non uir uos ou mha morte p(ra)zer
 
  nen veerey, senhor, mentr’eu viver,   
  se non vir vós ou mha morte, prazer!
  • letto 539 volte

Senhor, o gran mal e o gran pesar

79,49

Mss.: A 173, B 324.

Cantiga de refran (intercalar) di tre coblas singulars di sei versi. Sono presenti le rime derivate tra il secondo verso della seconda strofa e il quarto della terza e il quinto della seconda e della terza.

Schema metrico: a10 b10 C 10 b10 a10 C10 (221:1).

Edizioni: CA 173; Correia, Tese, XV; Molteni 268; Machado 265*.

 
*Machado attribuisce la cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1103 volte

Testo e traduzione

 
  Senhor, o gran mal e o gran pesar
  e a gran coita e o grand’afan
  -pois que vus vós non doedes de mí-
  que por vós sofro, morte m’é de pran,
  e morte m’é de mand’assi queixar!                      5
  Tan grave dia, senhor, que vus vi!
 
  Pois estas coitas eu ei a sofrer
  que vus ja dixe máis ca morte m’é
  -pois que vus vós non doedes de mí-
  e morte m’é, senhor, per bõa fe,                         10
  de que vus ar ei aquest’a dizer!
  Tan grave dia, senhor, que vus vi!
 
  Porque vejo que cedo morrerei
  daquestas coitas que vus dixi ja,
  -pois que vus vós non doedes de mí-                 15
  vedes, senhor, mui grave me sera
  de o dizer, pero a dize-lo ei!
  Tan grave dia, senhor, que vus vi!

 

I.Signora, il profondo male, l’angoscioso sospirare, il grande tormento e il grave affanno -giacché voi non provate compassione di me- che per voi soffro, mi conducono alla morte, certamente, e mi strugge lamentare così una tale esternazione! Tanto nefasto, signora, il giorno in cui vi vidi!

 
II.Patire queste angosce che già vi rivelai è per me peggio della morte -giacché voi non provate compassione di me-, e per me è un tormento, signora, in buona fede, dovervi dire anche questo: tanto nefasto, signora, il giorno in cui vi vidi!
 
III.Poiché vedo che morirò presto per queste pene che già vi rivelai -giacché non provate compassione di me-, vedete, signora, sarà molto doloroso per me dirvelo, ma devo dirlo! Tanto nefasto, signora, il giorno in cui vi vidi!
 

  • letto 765 volte

Testo critico

 
Senhor, o gran mal e o gran pesar
e a gran coita e o grand’afan
-pois que vus vós non doedes de mí-
que por vós sofro, morte m’é de pran,
e morte m’é de mand’assi queixar!                           5
Tan grave dia, senhor, que vus vi!

Pois estas coitas eu ei a sofrer
que vus ja dixe máis ca morte m’é
-pois que vus vós non doedes de mí-
e morte m’é, senhor, per bõa fe,                               10
de que vus ar ei aquest’a dizer!
Tan grave dia, senhor, que vus vi!

Porque vejo que cedo morrerei
daquestas coitas que vus dixi ja,
-pois que vus vós non doedes de mí-                       15
vedes, senhor, mui grave me sera
de o dizer, pero a dize-lo ei!
Tan grave dia, senhor, que vus vi!

3 queu(us) non B 5 de mend assi A
 
 
v. 3: Michaëlis non segnala l’errore in apparato.
v. 5: la lezione trasmessa da B accolta a testo si può considerare difficilior rispetto alla variante di A, inoltre il sostantivo manda e i suoi sinonimi mandado/mandada si riscontrano nelle cantigas 79,2; 79,5; 79, 7; dunque la variante di B rispetta l’usus scribendi dell’autore. Michaëlis e Correia editano m’end’assi; la prima non segnala la variante in apparato.
v. 11: la carta 44v del manoscritto A è tagliata sul margine superiore e non permette la decifrazione del verso che è stato ricostruito su B. Michaëlis segnala in apparato questo problema, dichiarando di essere riuscita a leggere “todas as letras, menos as que estão entre ei e a”; d’altra parte Correia spiega “em A a linha encontra-se cortada, mas é possível, com a ajuda de B, reconstituir com segurança todas as letras, com excepção da primeira e das duas últimas”.

  • letto 691 volte

Collazione

  I,1
  v.1
 
  A
  B
 
  Sennor, o gran mal e o gran pesar
  Senhor, o gram mal e o gram pesar
  I,2
  v.2
 
  A
  B
 
  e a gran coita e o grand’affan,
  e a gram coyta e o grand’affam,
   I,3
  v.3
 
  A
  B
 
  -pois que vus vós non doedes de min-
  -poys que vus non doedes de mi- -1
  I,4
  v.4
 
  A
  B
 
  que por vós soffro, morte m’é de pran,                                  
  que por vós sofro, morte m’é de pram,
  I,5
  v.5
 
  A
  B
 
  e morte m’é de m’end’assi queixar!  
  e morte m’é de mand’assy queixar!
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
 
  Tan grave dia, sennor, que vus vi!
  Tan grave dia, senhor, que vus vi!
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
  Pois estas coitas eu ei a soffrer
  Poys estas coitas eu ei a sofrer
  II,2
  v.8
 
  A
  B
 
  que vus ia dixe máis ca morte m’é
  que vus ia dixi máys ca morte m’é
  II,3
  v.9
 
  A
  B
 
  -pois que vus vós non doedes de min-
  -poys que vus vós non doedes de min-
  II,4
  v.10
 
  A
  B
 
  e morte m’é, sennor, per bona fe,
  e morte m’é, senhor, per bona fe,
  II,5
  v.11
 
  A
  B
 
  .............................
  de que vus ar ey aquest’a dizer!
  II,6
  v.12
 
  A
  B
 
  tan grave dia, sennor, que vus vi!
  Tan grave dia, senhor
  III,1
  v.13
 
  A
  B
 
  Porque veio que çedo morrerei
  Porque veio que cedo moirerey
  III,2
  v.14
 
  A
  B
 
  d’aquestas coitas que vus dixi ia,
  d’aquestas coytas que vus dixi ia,
  III,3
  v.15
 
  A
  B
 
  -pois que vus vos non doestes de min-,
  -poys que vus vos non doedes de min-,
  III,4
  v.16
 
  A
  B
 
  vedes, sennor, mui grave me será
  vedes, senhor, mui grave mi será
  III,5
  v.17
 
  A
  B
 
  de o dizer, pero a dize-l’-ei!
  de o dizer, pero a dize-lo-ey!
  III,6
  v.18
 
  A
  B
 
  Tan grave dia sennor que vus vi!
  Tan
  • letto 759 volte

Edizioni

  • letto 681 volte

Michaëlis

Senhor, o gran mal e o gran pesar
e a gran coita e o grand' affan
-pois que vus vos non doedes de mi,-
que por vos soffro, morte m' é, de pran,
e morte m' é de m' end' assi queixar!                      5
Tan grave dia, senhor, que vus vi!
 
Pois estas coitas eu ei a soffrer
que vus ja dixe, mais ca morte m' é,
-pois que vus vos non doedes de mi,-
E morte m' é, senhor, per bõa fé,                            10
aque vus ar ei aquest' a dizer!
Tan grave dia, senhor, que vus vi!
 
Porque vejo que cedo morrerei
d' aquestas coitas que vus dixi ja,
-pois que vus vos non doedes de mi,-                     15
vedes, senhor, mui grave me será
de o dizer, pero a dizê-l'-ei!
Tan grave dia, senhor, que vus vi! 

 

  • letto 432 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 758 volte

CANZONIERE A

  • letto 476 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 463 volte

Edizione diplomatica

 
 
 
 
  S
E nnor o gran mal e
  
  
  
  
  o gran pesar. e a gran coita e o
  
  
  
  
  grand affan. pois que uus uos
​  
  
  

  non doedes demin. que por uos
​  
  
  
  soffro morte me de pran. e morte
​  
  
  
  
  me de mend assi queixar. tan 
  
  
  
  graue dia sennor que uus ui.
 


 
  p* ois estas coitas eu ei a soffrer
  que u(us) * dixe mais ca morte me.   
  pois q(ue) u(us) uos non doedes de mi(n) .
  e morte me se(n)nor per bo(n)a fe.
     q        a     aq    a                       *
  tan graue dia sennor q(ue) u(us) ui.
  
  
  *La letterina è solo annotata perchè è un'indicazione per il miniatore.
  *Dopo la parola 'u(us)' è presente un segno di rimando a margine del    revisore con la seguente dicitura: 'ia'. Il correttore non è intervenuto.

  *La pagina è tagliata in alto e non è possibile ricostruire il verso.
 
  p* or que ueio que çedo morrerei
  daquestas coitas que u(us) dixi ia.
  pois que u(us) uos no(n) doestes demi(n) .
  uedes se(n)nor mui graue me sera.
  deo dizer pero a dize ley.
  tan graue dia se(n)nor q(ue) u(us) ui.
  
  *La letterina è annotata perchè è un'indicazione per il miniatore.
  • letto 447 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  S
E nnor o gran mal e
  o gran pesar. e a gran coita e o
  grand affan. pois que uus uos
  non doedes demin. que por uos
  soffro morte me de pran. e morte
  me de mend assi queixar. tan
  graue dia sennor que uus ui.
  
  Sennor, o gran mal e o gran pesar
  e a gran coita e o grand affan
  -pois que vus vós non doedes de min-
  que por vós soffro, morte m’é de pran,
  e morte m’é de m’end’assi queixar!
  Tan grave dia, sennor, que vus vi!
II II
 
  p ois estas coitas eu ei a soffrer
  que u(us) dixe mais ca morte me.   
  pois q(ue) u(us) uos non doedes de mi(n).
  e morte me se(n)nor per bo(n)a fe.
       q      a    q     a                              
  tan graue dia sennor q(ue) u(us) ui.
 
  Pois estas coitas eu ei a soffrer
  que vus ia dixe mais ca morte m’é    
  -pois que vus vós non doedes de min-
  e morte m’é, sennor, per bona fé,
  …………………………………….. *
  tan grave dia, sennor, que vus vi!
  
  *La pagina è tagliata in alto e non è possibile ricostruire il verso.
III III
 
  p or que ueio que çedo morrerei
  daquestas coitas que u(us) dixi ia.
  pois que u(us) uos no(n) doestes demi(n).
  uedes se(n)nor mui graue me sera.
  deo dizer pero a dize ley.
  tan graue dia se(n)nor q(ue) u(us) ui.
 
  Porque veio que çedo morrerei
  d’aquestas coitas que vus dixi ia,
  -pois que vus vós non doestes de min-,
  vedes, sennor, mui grave me será
  de o dizer, pero a dize-l’-ei!
  Tan grave dia sennor que vus vi!
  • letto 413 volte

CANZONIERE B

  • letto 506 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 479 volte

Edizione diplomatica

 
 
  S
 enhor o gram mal eo g(ra)m pesar
  E a gram coyta eo grandaffam
  poys queu(us) non doedes demi
  Que por uos sofro morte me depram
  E morte me de mandassy queixar
  Tan graue dia senhor queu(us) ui *
       
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  P oys estas coitas eu ei asofrer
  Q ue u(us) ia dixi mays ca morte me
  poys que u(us) uos non doedes demi(n)
  E morte me senhor per bona fe
  De queu(us) ar ey aquesta dizer
  T an g(ra)ue dia senhor. *
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
 
  Por que ueio que cedo moirerey
  Daquestas coytas queu(us) dixi ia
  poys queu(us) uos non doedes demi(n)
  Uedes senhor mui g(ra)ue mi sera
  Deo dizer pero adizeloey
  Tan.                   
  
  *Il refrain è segnalato da un segno di paragrafo.
  • letto 557 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  S
enhor o gram mal eo g(ra)m pesar
  E a gram coyta eo grandaffam
  poys queu(us) non doedes demi
  Que por uos sofro morte me depram
  E morte me de mandassy queixar
  Tan graue dia senhor queu(us) ui    
 
  Senhor, o gram mal e o gram pesar
  e a gram coyta e o grand’affam
  -poys que vus non doedes de mi- *
  que por vós sofro, morte m’é de pram,
  e morte m’é de m’and’assy queixar!
  Tan grave dia, senhor, que vus vi!    
  
  *Verso ipometro: C9.
II II
 
  P oys estas coitas eu ei asofrer
  Q ue u(us) ia dixi mays ca morte me
  poys que u(us) uos non doedes demi(n)
  E morte me senhor per bona fe
  De queu(us) arey aquesta dizer
  T an g(ra)ue dia senhor.  
 
  Poys estas coitas eu ei a sofrer
  que vus ia dixi, mays ca morte m’é,
  -poys que vus vós non doedes de min-,
  e morte m’é, senhor, per bona fé,
  de que vus ar ey aquest’a dizer:
  tan grave dia, senhor...............
III III
 
  P or que ueio que cedo moirerey
  Daquestas coytas queu(us) dixi ia
  poys queu(us) uos non doedes demi(n)
  Uedes senhor mui g(ra)ue mi sera
  Deo dizer pero adizeloey
  Tan.                            
 
  Porque veio que cedo moirerey
  d’aquestas coytas que vus dixi ia,
  poys que vus vós non doedes de min,
  vedes, senhor, mui grave mi será
  de o dizer, pero a dize-lo-ey!
  Tan ..........................................        
  • letto 520 volte

Senhor, por Deus que vos fez parecer

79,50

Mss.: A 169, B 320.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C12 (160:4).

Edizioni: CA 169; Correia, Tese, XI; Molteni 264; Machado 261*.

 
*Machado attribuisce la cantiga a Vasco Gil.

 

  • letto 1126 volte

Testo e traduzione

 
  Senhor, por Deus que vos fez parecer,
  per bõa fe, mui ben e ben falar,
  que vos non pes de vos én preguntar
  desto que querria de vós saber
  se me fazedes por al, senhor, mal                           5
  senon porque vos amo máis ca min nen al,
 
  per bõa fe, nen ca os olhos meus?
  E se vos menço, Deus non me perdon!
  Senhor de min e do meu coraçon,
  dizedem’esto, se vos valha Deus,                         10
  se me fazedes por al, senhor, mal
  senon porque vos amo máis ca min nen al,
 
  <n>en ca outr’omen nunca amou molher?
  E se por est’é mal dia naci!
  Mas empero, senhor, que seja ‘ssi,                      15
  saber mi-o quer’eu de vós, se poder,
  se me fazedes por al, senhor, mal
  senon porque vos amo máis ca min nen al?

 

 
I. Signora, per l’amor di Dio che in buona fede vi ha donato tanta bellezza e un parlare gentile, non vi pesi che io vi chieda questo che voglio sapere di voi: “Per cos’altro mi arrecate danno, signora, se non perché vi amo più di me stesso e più di tutto il resto,
 
 II. e più dei miei occhi, in buona fede?”. E se vi mento, Dio non mi perdoni! Signora mia e del mio cuore ditemi questo, che Dio vi aiuti: “Per cos’altro mi arrecate danno, signora, se non perché vi amo più di me stesso e più di tutto il resto,
 
 III. e se non perché un uomo non ha mai amato così una donna?”. E se è per questo, disgraziatamente nacqui! Eppure signora, anche se fosse così vorrei saperlo da voi, se posso: “Per cos’altro mi arrecate danno, signora, se non perché vi amo più di me stesso e più di tutto il resto?”.
 
  • letto 827 volte

Testo critico

 
Senhor, por Deus que vos fez parecer,
per bõa fe, mui ben e ben falar,
que vos non pes de vos én preguntar
desto que querria de vós saber
se me fazedes por al, senhor, mal                           5
senon porque vos amo máis ca min nen al,

per bõa fe, nen ca os olhos meus?
E se vos menço, Deus non me perdon!
Senhor de min e do meu coraçon,
dizedem’esto, se vos valha Deus,                           10
se me fazedes por al, senhor, mal
senon porque vos amo máis ca min nen al,

<n>en ca outr’omen nunca amou molher?
E se por est’é mal dia naci!
Mas empero, senhor, que seja ‘ssi,                         15
saber mi-o quer’eu de vós, se poder,
se me fazedes por al, senhor, mal
senon porque vos amo máis ca min nen al?

5 […]e me A: lettera miniata mancante 10 da questo verso il componimento è trasmesso solo dal codice A.

v. 2: Correia in B legge mnj beu, segnalando l’errore in apparato.
v. 5: Correia legge nial in B, segnalando l’errore in apparato.
v. 6: il codice A e il codice B tramandano due varianti formali adiafore: ca e que. Sebbene in epoca medievale la lingua non fosse codificata, ho accolto a testo la lezione di A poiché la lingua galega odierna ha regolarizzato l’uso della congiunzione comparativa ca di fronte ai pronomi personali
(cfr. http://academia.gal/dicionario?p_p_id=dictionarynormalsearch_WAR_BUSCARAGFrontendportlet&p_p_lifecycle=0&p_p_state=
normal&p_p_mode=view&p_p_col_id=column-2&p_p_col_count=1&_dictionarynormalsearch_
WAR_BUSCARAGFrontendportlet_miniSearchNoun=ca
[317]).
v. 7: la carta 43v del manoscritto A è tagliata sul margine superiore e non permette la decifrazione di alcuni grafemi, perciò ho ricostruito gran parte del verso su B. | Correia legge neu ca in B, segnalando l’errore in apparato.
v. 8: Correia legge nie(n)ço in B, segnalando l’errore in apparato.
v. 9: Correia legge doineu in B, evidenziando l’errore in apparato.
v. 10: per approfondimenti riguardo al problema di trasmissione si veda l’analisi di Correia, p. 372.

  • letto 762 volte

Collazione

 
  I,1
  v.1
 
  A
  B
  Sennor, por Deus que vus fez pareçer,
  Senhor, por Deus que vus fez parecer,
 
  I,2
  v.2
 
  A
  B
  per bona fé, mui ben e ben falar,
  per boa fé, mui ben e ben falar,
 
  I,3
  v.3
 
  A
  B
  que vus non pes de vus én preguntar
  que vus non pes de vus én preguntar
 
  I,4
  v.4
 
  A
  B
  d’esto que querria de vós saber:
  d’esto que queria de vós saber:
 
  I,5
  v.5
 
  A
  B
  […]e me fazedes por al, sennor, mal
  se mi fazedes por al, senhor, mal
 
  I,6
  v.6
 
  A
  B
  se non porque vus amo máis ca min nen al,
  se non porque vus amo máys que min nen al,
 
  II,1
  v.7
 
  A
  B
   er oa  e, en ca os o  os meus
  per boa fé, nen ca os olhos meus?
 
  II,2
  v.8
 
  A
  B
  e se vos menço, Deus non me perdon!
  E se vus menço, Deus non mi perdon!
 
  II,3
  v.9
 
  A
  B
  Sennor de min e do meu coraçon,
  Senhor de mi e do meu coraçon.
 
  II,4
  v.10
 
  A
  B
  dizedem’esto, se vos valla Deus:
 
 
  II,5
  v.11
 
  A
  B
  se me fazedes por al, sennor, mal,
 
 
  II,6
  v.12
 
  A
  B
  .................................
 
 
  III,1
  v.13
 
  A
  B
  […]en ca outr’omen nunca amou moller?
 
 
  III,2
  v.14
 
  A
  B
  E se por est’é mal dia naçi!
 
 
  III,3
  v.15
 
  A
  B
  Mas enpero, sennor, que seia ‘ssi,
 
 
  III,4
  v.16
 
  A
  B
  saber mi-o quer’eu de vos, se poder:
 
 
  III,5
  v.17
 
  A
  B
  se me fazedes por al, sennor, mal,
 
 
  III,6
  v.18
 
  A
  B
  .................................
 
  • letto 768 volte

Edizioni

  • letto 621 volte

Michaëlis

Senhor, por Deus que vus fez parecer,
per bõa fé, mui ben e ben falar,
que vus non pes de vus én preguntar
d' esto que querria de vos saber:
¿Se me fazedes por al, senhor, mal,                           5
se non porque vus amo mais ca min nen al,
 
Per bõa fé, nen ca os olhos meus?
E se vus menço, Deus non me perdon!
Senhor de min e do meu coraçon,
dizede-m' esto, se vos valha Deus!                             10
¿Se me fazedes por al, senhor, mal,
se non porque vus amo mais ca min nen al,
 

Nen ca outr' omen nunca amou molher?
E se por est' é, mal-dia naci!
Mas empero, senhor, que seja 'ssi,                             15
saber mi-o quer' eu de vos, se poder',
¿Se me fazedes por al, senhor, mal,
se non porque vus amo mais ca min nen al? 

 

  • letto 419 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 730 volte

CANZONIERE A

  • letto 554 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 512 volte

Edizione diplomatica

​ 
 
 
  S ennor por deus que uus
 

 
 
 
  fez pareçer. per bo(n)a fe mui ben e ben

​ 

​ 
  falar que uus non pes de uus en

​ 
 
 preguntar. desto que querria de uos

 
 
 
  saber.   *   e me fazedes por al sennor

 
 
 
  mal. senon por que uus amo mais

 
 
 
  ca min nen al.

 
  *L'ampio spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.

    *er oa e  en ca os o  os meus*
  e se uos menço d(eu)s non me p(er)don.
  sennor demin e do meu coraçon.
  dizede mesto se uos ualla deus.
  s*e me fazedes poral sen(n)or mal

  
  *Lo spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.
  *La pagina è tagliata e non permette di decifrare alcune lettere.
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

  *en ca outromen nu(n)ca amou moll(er)
  e se por este mal dia naçi
  masenp(er)o sen(n)or q(ue) seia ssi
  saber mio q(ue)reu deuos se poder.
  s*e me fazedes por al sen(n)or mal. 

 
  *Lo spazio è dovuto alla mancanza della lettera capitale miniata.
  *La letterina è un'indicazione per il miniatore.

  • letto 435 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  S 
ennor por deus que uus
  fez pareçer. per bo(n)a fe mui ben e ben
  falar que uus non pes de uus en​
  preguntar. desto que querria de uos
  saber.   e me fazedes por al sennor
  mal. senon por que uus amo mais
  ca min nen al.
 
  Sennor, por Deus que vus fez pareçer,
  per bona fe, mui ben e ben falar,
  que vus non pes de vus én preguntar
  desto que querria de vós saber
    e me fazedes por al, sennor, mal
  senon porque vus amo máis ca min nen al,
II II
     
      
er  oa  e en ca os o  os meus​
  e se uos menço d(eu)s non me p(er)don.
  sennor demin e do meu coraçon.
  dizede mesto se uos ualla deus. 
  se me fazedes poral sen(n)or mal  
 
 
    er oa e en ca os o  os meus*
  e se vos menço, Deus non me perdon!
  Sennor de min e do meu coraçon,
  dizedem’esto, se vos valla Deus,
  se me fazedes por al, sennor, mal
  .....................................................

 
  *La pagina del manoscritto è tagliata, dunque non è possibile        ricostruire il verso.

III III
      en ca outromen nu(n)ca amou moll(er
  e se por este mal dia naçi
  masenp(er)o sen(n)or q(ue) seia ssi
  saber mio q(ue)reu deuos se poder.
  se me fazedes por al sen(n)or mal.   
 
    en ca outr’omen nunca amou moller? 
  E se por est’é mal dia naçi!
  Mas enpero, sennor, que seia 'ssi,
  saber mi-o quer’eu de vós, se poder,
  se me fazedes por al, sennor, mal
  ....................................................
  • letto 429 volte

CANZONIERE B

  • letto 497 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 502 volte

Edizione diplomatica

  S enhor por de(us) queu(os) fez parecer 
  Per boa fe mui ben e ben falar
  Queu(os) non pes deu(os) en preguntar
  Desto que queria deuos saber
  Se mi fazedes por al senhor mal
  Se non por queu(os) amo mays q(ue) mi(n) nen                                                                                    [al.
 
  *Per boa fe nen caos olh(os) me(us)
  E seu(us) me(n)ço d(eu)s no(n) mi p(er)don
  Senhor demi e domeu coraçon

​ 
  *La strofa è mutila e Colocci, non comprendendo ciò, la marca con un  segno di paragrafo che solitamente utilizza per le fiindas.

  • letto 527 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  S
 enhor por de(us) queu(os) fez parecer
  Per boa fe mui ben e ben falar
  Queu(us) non pes deu(us) en preguntar
  Desto que queria deuos saber
  Se mi fazedes por al senhor mal
  Se non por queu(os) amo mays q(ue) mi(n) nen                                                                                    [al.
  Senhor, por Deus que vos fez parecer,
  per boa fé, mui ben e ben falar,
  que vos non pes de vos én preguntar
  desto que queria de vós saber
  se mi fazedes por al, senhor, mal
  senon porque vos amo máys que min nen al,
II II
 
  Per boa fe nen caos olh(os) me(us) 
  E seu(us) me(n)ço d(eu)s no(n) mi p(er)don
  Senhor demi e domeu coraçon
 
  *per boa fe, nen ca os olhos meus?
  E se vus menço, Deus non mi perdon!
  Senhor de mi e do meu coraçon.

 
  *La strofa è mutila ed è segnalata con un segno di paragrafo che di    solito viene utilizzato per le fiindas.

  • letto 530 volte

Vedes, Picandon, soo meravilhado

79,52 (137,1)

Ms.: V 1021.

Cantiga de meestria di quattro coblas doblas capcaudadas di sette versi, singulars per la rima c e due fiindas di tre versi costruite sulla seconda coppia di strofe. Coblas capdenals tra il primo verso della seconda, quarta e seconda fiinda. Si riscontrano le rime derivate tra il quinto verso della prima strofa e il sesto della terza; tra il terzo della seconda e il secondo della seconda fiinda; tra il secondo e il terzo della della prima fiinda.

Schema metrico: I-III: a10’ b10’ b10’ a10’ c10 c10 a10’ (161:199);
                             
                            II: a10’ b10’ b10’ a10’ c10 c11 a10’;
                              
                            IV: a10’ b10’ b10’ a10’ c11 c10 a10’.

Fiindas: d10 d10 a10’.

Edizioni: Gonçalves, Cultura Neolatina, pp. 385-386; CA II, pp. 653-654; Arias, Antoloxía, 125; Lopes 205; Lapa 241; Machado 1668; Braga 1021; Deluy, Troubadours, pp. 213-214; Fonseca, Escárnio, 5; Alvar/Beltrán, Antología, 138; Crestomatia, p. 305; Gonçalves/Ramos, A lírica, 24.

 

  • letto 1284 volte

Testo e traduzione

 
  -Vedes, Picandon, soo maravilhado
  eu d’en Sordel, que ouço entenções
  muitas e bõas e i mui bõos soes,
  como fui en teu preito tan errado:
  pois non sabe<de>s jograria fazer,                     5
  porque vos fez per corte guarecer?
  Ou vós ou el dad’ende bon recado.
 
  -Johan Soarez, logo vos è dado
  e mostrarvo-lo-ei en poucas razões:
  <mui> gran de<re>it’ei de gãar dones:               10
  e de seer en corte tan preçado
  como segrel que diga: “Mui ben ves
  en canções e cobras e serventés”,
  e que seja de falimen guardado.
 
  -Picandon, por vós vos muito loardes,               15
  non vo-lo catarán por cortesia,
  nen por entrardes na tafularia,
  nen por beverdes, nen por pelejardes,
  e se vos esto contaren por prez,
  nunca Nostro Senhor tan cortés fez                   20
  como vós sodes, se o ben catardes.
 
  -Johan Soarez, por me deostardes,
  non perç’eu por esso mia jograria;
  e a vós, senhor, melhor estaria
  d’a tod’ome de segre ben buscardes:                 25
  ca eu sei canções muitas e canto ben
  e guardo-me de todo falimen
  e cantarei cada que me mandardes.
 
  -Sinher, conhosco-mi vos, Picandon,
  e do que dixi peçovos perdon                             30
  e gracirvo-l’-ei, se mi perdoardes!
 
  -Johan Soarez, mui de coraçon
  vos perdoarei, que mi dedes don
  e mi busquedes prol per u andardes.
 
I.-Vedete, Picandon, io sono meravigliato di come Sordello, del quale sento molte belle tenzoni e molti suoni armoniosi, sbagliò così tanto nel giudicarvi: dal momento che non sapete fare il giullare, perché vi ha fatto vivere a corte? O voi o lui vogliate darmi una buona spiegazione.
 
II.-Joan Soarez, vi sarà data subito e ve lo dimostrerò in breve: ho gran diritto di ricevere molte ricompense e di essere tanto apprezzato a corte come menestrello al quale si dica: ”Te ne intendi molto di canzoni, cobbole e sirventesi”, e che si guardi dalle cadute di stile.
 
III.–Picandon, non vi considerano cortese perché vi lodate molto da voi, né perchè frequentate le taverne, né perchè bevete, né perché vi azzuffate, e se considerano tutto ciò un pregio mai Nostro Signore fece uno tanto cortese così come voi siete, se ben considerate.
 
IV.-Joan Soarez, se anche mi ingiuriate, non perdo per questo l’arte del giullare; e a voi, signore, converrebbe cercare meglio tra tutti gli uomini che cantano, perché io so molte canzoni, canto bene e mi guardo da ogni insuccesso e canterò ogni volta che me lo richiederete.
 
 
V.-Signor Picandon, ve lo riconosco, e di ciò che vi dissi vi chiedo perdono, e lo gradirei se mi perdonaste!
 
 
VI.-Joan Soàrez, con tutto il cuore vi perdonerò, a patto che mi doniate una ricompensa e che mi procuriate benefici ovunque andrete.
  • letto 886 volte

Edizioni

  • letto 726 volte

Gonçalves 2000

Vedes, Picandon, soo maravilhado
eu d' En Sordel, que ouço en tenções
muytas e boas e en mui boos sões,
como fui en teu preyto tan errado:
poys non sabes jograria fazer,                                 5
por que vos fez por corte guarecer?
ou vós ou el dad' ende bon recado.
 
Johan Soarez, logo vos é dado
e mostrar-vo-lo-ey en poucas razões:
gran dereit' ei de gaar por en dões                          10
e de seer en corte tan preçado
como segrel que diga mui ben ves
en canções e cobras e serventes
e que seja de falimento guardado.
 
Picandon, por vós vos muyto loardes                      15
non vo-lo catarán por cortesia,
nen por entrardes na tafularia,
nen por beverdes, nen por pelejardes,
e se vos esto contaren por prez,
nunca Nostro Senhor tan cortês fez.                        20
como vós sodes, se o ben catardes,
 
Johan Soarez, por me doestardes,
non perç' eu por esso mia jograria
e a vós, senhor, melhor estaria
d' a tod' ome de segre ben buscardes,                     25
ca eu sey canções muytas e canto ben
e guardo-me de todo falimen
e cantarei cada que me mandardes.
 
Sinher, conhosco-mi-vos, Picandon,
e do que dixi peço-vos perdon                                  30
e gracir-vo-l' ey, se me perdoardes.
 
Johan Soarez, mui de coraçon
vos perdoarei, que mi dedes don
e mi busquedes prol per u andardes. 

 

  • letto 496 volte

Testo critico

 
-Vedes, Picandon, soo maravilhado
eu d’en Sordel, que ouço entenções
muitas e bõas e i mui bõos soes,
como fui en teu preito tan errado:
pois non sabe<de>s jograria fazer,                         5
porque vos fez per corte guarecer?
Ou vós ou el dad’ende bon recado.

-Johan Soarez, logo vos è dado
e mostrarvo-lo-ei en poucas razões:
<mui> gran de<re>it’ei de gãar dones:                   10
e de seer en corte tan preçado
como segrel que diga: “Mui ben ves
en canções e cobras e serventés”,
e que seja de falimen guardado.

-Picandon, por vós vos muito loardes,                    15
non vo-lo catarán por cortesia,
nen por entrardes na tafularia,
nen por beverdes, nen por pelejardes,
e se vos esto contaren por prez,
nunca Nostro Senhor tan cortés fez                        20
como vós sodes, se o ben catardes.

-Johan Soarez, por me deostardes,
non perç’eu por esso mia jograria;
e a vós, senhor, melhor estaria
d’a tod’ome de segre ben buscardes:                     25
ca eu sei canções muitas e canto ben
e guardo-me de todo falimen
e cantarei cada que me mandardes.

-Sinher, conhosco-mi vos, Picandon,
e do que dixi peçovos perdon                                 30
e gracirvo-l’-ei, se mi perdoardes!

-Johan Soarez, mui de coraçon
vos perdoarei, que mi dedes don
e mi busquedes prol per u andardes.

5 no(n) sabes 10 gra(n) deytei de gaar do(n)es 14 falimento 17 rafularia
 
 
v. 1: Nunes in Crestomatia edita sõo marauilhado, ma la sua proposta dà luogo a ipermetria.
v. 2: Nunes in Crestomatia e Lapa editano [de] que ouço entenções, ma non ritengo necessaria la congettura.
v. 3: Nunes e Lapa editano il verso sopprimendo l’avverbio pronominale i, tuttavia non vedo la necessità dell’intervento.
v. 4: Machado edita como fui end en.
v. 5: il verso risulta ipometro di una sillaba. Tutti gli editori rettificano l’ipometria emendando sabes>sabedes, senza segnalare l’errore in apparato.
v. 10: il verso risulta ipometro di due sillabe e ho restituito l’isometria al verso intervenendo in due luoghi differenti. In un primo momento ho integrato l’avverbio quantitativo mui, poiché co-occorre frequentemente con l’aggettivo gran in molte cantigas dell’autore (cfr. 79,14; 79,19; 79,37; 79,48; 79,51) e più in generale nella lirica profana galego-portoghese (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=mui [318]); il secondo emendamento è riconducibile invece al medesimo errore già riscontrato nelle cantigas 79,16 e 79,28, di mano dello stesso copista.
Machado edita gram dereyt ey dé gaar does, Nunes in Crestomatia edita gran dereyt’ei de gãar [ricos] dões, Lapa edita gran dereit’ei da gaar [muitos] dões, senza segnalare in apparato l’errore deitei e senza ricondurre il verso all’isometria.
v. 12/:13: Nunes in Crestomatia edita que diga mui ben ues,/ entenções (e) cobras e serventès; Lapa, d’altra parte, edita Mui ben m’es / en cançós e cobras e serventés, restituendo una patina provenzale ai versi. Il riferimento alla lingua d’oltralpe è accettabile sia perché tale è la provenienza del segrel, che ha preso la parola nella cobla, sia perchè il copista potrebbe aver facilmente portoghesizzato termini spiccatamente occitanici, quali ‘cansòns, coblas e sirventès’, generando così ipermetria. Lo stesso fenomeno potrebbe essersi manifestato al v. 26, allo stesso modo ipermetro secondo RM, a conferma di questa tesi.
Personalmente ho scelto in primo luogo di mantenere la lezione del manoscritto ves en, accogliendone l’accezione semantica di ‘conoscere, intendersi di’ (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=veer#acepcion-2 [319]); in secondo luogo ho scelto di mantenere l’endecasillabo maschile perché, prendendo in considerazione l’idea offerta da Lapa, è probabile che Picandon abbia difettato nel conteggio sillabico del sostantivo portoghesizzato canções ritenendolo di due sillabe come il corrispettivo provenzale cansò. Lo stesso fenomeno si riscontra al v. 26. La mia proposta implica l’alterazione di RM.
v. 14: la provenienza occitanica di Picandon si rileva anche in questo verso. La lezione falimento potrebbe facilmente essere ricondotta a un errore del copista, il quale avrebbe portoghesizzato il provenzalismo, generando così ipermetria. La mia tesi è supportata dalla presenza dello stesso termine al v. 27, trascritto in questo caso in maniera corretta. Machado edita il verso ipermetro, senza correggere il provenzalismo falimento, mai attestato nella lirica galego-portoghese; Lapa legge nel manoscritto falimen.
v. 17: LAPA legge tafularia.
v. 26: per la rettifica dell’ipermetria del verso cfr. vv. 12/13. Machado non emenda il verso; Lapa edita ca sei canções muitas e canto ben.

  • letto 824 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 715 volte

CANZONIERE V

  • letto 524 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 479 volte

Edizione diplomatica

 
 
  U edes picandon soo marauilhado
  eu denssordel que ouçoe(n) tençoes
  muytas e boas ey mui boos soes
  como fui enteu preyto tan errado
  poys no(n) sabes iograria fazer
  por queu(os) fez p(er) corte guarecer
  ou uos ou el dadende bon recado
 
 
 
  J oha(n) soarez logou(os) e dado
  emo straruo loey en poucas razo(n)es
  gra(n) deytei de gaar do(n)es
  e de seer en corte ta(n) p(re)cado
  como segrel q(ue) diga mui be(n) ues
  en canzo(n)es ecobras e s(er)ue(n)tes
  eq(ue) seia de falimento guardado.
 

 
 
  P icandon p(or) uos u(os) muyto loardes
  no(n) uolo catara(n) p(or) cortesia
  ne(n) p(or)en trardes na rafularia
  ne(n) p(or) beuerdes ne(n) p(or) peleiardes
  esseu(os) esto co(n)taren p(or) prez
  nu(n)ca n(ost)ro senh(or) ta(n) cortes fez
  como nos sodes seo ben catardes
 
 
 
  J ohan soarez p(or)me deostardes
  no(n) perzeu poresso mha iog(ra)ria
  eauos senhor melhorestaria             
  datodome de seg(re) be(n) buscardes
  ca eu sey ca(n)co(n)es muytas e ca(n)to be(n)
  eguardome de todo falime(n)   
  e cantarey cadaq(ue)me mandardes
 
 
 
  S inher conhoscomiu(os) pica(n)don
  edo q(ue) dexi  peçou(os) perdon
  e g(ra)çir uoley semi pedoardes
 
 
 
  J ohan soarez mui de corazo(n)
  u(os) perdoarei q(ue)mi dedes don
  emi busq(ue)des p(ro)l p(er) u an dardes
 
  • letto 464 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
  U edes picandon soo marauilhado
  eu denssordel que ouçoe(n) tençoes
  muytas e boas ey mui boos soes
  como fui enteu preyto tan errado
  poys no(n) sabes iograria fazer
  por queu(os) fez p(er) corte guarecer
  ou uos ou el dadende bon recado
  
  -Vedes, Picandon, soo maravilhado
  eu d’ en Ssordel, que ouço entenções
  muytas e boas ey mui boos soes,
  como fui en teu preyto tan errado:
  poys non sabes iograria fazer,
  por que vos fez per corte guarecer?
  Ou vós ou el dad’ende bon recado.
II II
 
  J oha(n) soarez logou(os) e dado
  emo straruo loey en poucas razo(n)es
  gra(n) deytei de gaar do(n)es
  e de seer en corte ta(n) p(re)cado
  como segrel q(ue) diga mui be(n) uos
  en canzo(n)es ecobras e s(er)ue(n)tes
  eq(ue) seia de falimento guardado.
 
  -Johan Soárez, logo vos é dado
  e mostrarvoloey en poucas razones:
  gran deyt’ei de gaar dones *
  e de seer en corte tan preçado
  como segrel que diga: “Mui ben vos
  en canzones e cobras e serventés”, *
  e que seia de falimento guardado. *
  
  *Verso ipometro: b7'.
  *Verso ipermetro: c11.
  *Verso ipermetro: a11'.
III III
 
  P icandon p(or) uos u(os) muyto loardes
  no(n) uolo catara(n) p(or) cortesia
  ne(n) p(or)en trardes na tafularia
  ne(n) p(or) beuerdes ne(n) p(or) peleiardes
  esseu(os) esto co(n)taren p(or) prez
  nu(n)ca n(ost)ro senh(or) ta(n) cortes fez     
  como nos sodes seo ben catardes
  
  -Picandon, por vós vos muyto loardes,
  non volo cataran por cortesia,
  nen por entrardes na tafularia,
  nen por beverdes, nen por peleiardes:
  e, sse vos esto contaren por prez,
  nunca Nostro Senhor tan cortês fez
  como vós sodes, se o ben catardes.
IV IV
 
  J ohan soarez p(or)me deostardes
  no(n) perzeu poresso mha iog(ra)ria
  eauos senhor melhorestaria             
  datodome de seg(re) be(n) buscardes
  ca eu sey ca(n)co(n)es muytas e ca(n)to be(n)
  eguardome de todo falime(n)   
  e cantarey cadaq(ue)me mandardes
 
  -Johan Soárez, por me deostardes,
  non perz’eu por esso mha iograria;
  e a vós, senhor, melhor estaria      
  d’a tod’ome de segre ben buscardes:
  ca eu sey cancones muytas e canto ben *
  e guardome de todo falimen   
  e cantarey, cada que me mandardes.
  
  *Verso ipermetro: c11.
V V
 
  S inher conhoscomiu(os) pica(n)don
  edo q(ue) dexi  peçou(os) perdon
  e g(ra)çir uoley semi pedoardes
  
  -Sinher, conhoscomivos, Picandon,
  e do que dexi  peçovos perdon
  e graçirvol’ey, se mi pedoardes.
VI VI
 
  J ohan soarez mui de corazo(n)
  u(os) perdoarei q(ue)mi dedes don
  emi busq(ue)des p(ro)l p(er) u an dardes
 
  -Johan Soárez, mui de corazon
  vos perdoarei, que mi dedes don
  e mi busquedes prol per u andardes.
  • letto 492 volte

Vedes, amigas, meu amigo ven

79,51

Mss.: B 686, V 288.

Cantiga de refran di tre coblas singulars di sei versi. È presente la rima derivata tra il terzo verso della prima strofa e il primo della terza; tra il quarto verso della seconda strofa e il terzo e il quarto della terza.

Schema metrico: a10 b10 b10 a10 C10 C10 (160:144).

Edizioni: Amigo 119; Cohen, p. 171; Machado 649; Braga 288; Oliveira/Machado, p. 87.

 

  • letto 1116 volte

Testo e traduzione

  Vedes, amigas, meu amigo ven
  e envioumi dizer e rogar
  que lh’aguis’eu de comigo falar,                 5
  e de tal preito non sei end’eu ren;
  e pesami que m’enviou dizer                                  que lhi faça o que non sei fazer,
 
  ca, pero m’end’eu gran sabor ouver
  e mui gran coita no meu coraçon
  de lho guisar, se Deus <a> mí perdon,
  non lho guisarei, pois non <o> souber;      10
  e pesami que m’enviou dizer
  que lhi faça o que non sei fazer,
 
  ca eu nunca con nulh’ome falei
  (tanto me non valha Nostro Senhor!)
  des que naci, nen ar foi sabedor                    15
  de tal fala, nen a fiz, nen a sei;
  e pesami que m’enviou dizer
  que lhi faça o que non sei fazer.
 
  1. Vedete, amiche, il mio amico sta venendo a dirmi e a supplicarmi di prepararmi per parlare con lui, e io non so niente riguardo a circostanze simili; e sono afflitta perché mi ha chiesto di fare ciò che non so fare,

 

  1. perché, anche se io avessi una grande voglia e un grande desiderio nel mio cuore di preparargli quello che lui mi ha chiesto, Dio mi perdoni se non saprò provvedere alla sua richiesta, finché non giungerò a comprenderla; e sono afflitta perché mi ha chiesto di fare ciò che non so fare,

 

  1. perché io non ho mai parlato con nessun altro uomo da quando sono nata, (non mi è venuto tanto in aiuto Nostro Signore!), e neppure conoscevo tale richiesta, né mi sono mai preparata per questa cosa, né so farlo ora; e sono afflitta perché mi ha chiesto di fare ciò che non so fare.

    

  • letto 749 volte

Testo critico

 
Vedes, amigas, meu amigo ven
e envioumi dizer e rogar
que lh’aguis’eu de comigo falar,
e de tal preito non sei end’eu ren;
e pesami que m’enviou dizer                                    5
que lhi faça o que non sei fazer,

ca, pero m’end’eu gran sabor ouver
e mui gran coita no meu coraçon
de lho guisar, se Deus <a> mí perdon,
non lho guisarei, pois non <o> souber;                     10
e pesami que m’enviou dizer
que lhi faça o que non sei fazer,

ca eu nunca con nulh’ome falei
(tanto me non valha Nostro Senhor!)
des que naci, nen ar foi sabedor                               15
de tal fala, nen a fiz, nen a sei;
e pesami que m’enviou dizer
que lhi faça o que non sei fazer.

3 demigo B 5 euuyou B 9 se d(eu)s BV 10 non souber B; no(n) souber V

 
 
v.3: la lezione di V de comigo falar è equipollente, dal punto di vista semantico, a quella di B de migo falar. Ho accolto a testo la variante del codice V poiché è solo grazie a quest’ultima che si evita l’ipometria. Braga e Machado editano il verso ipometro di una sillaba.
v. 5: Machado, Nunes e Cohen non segnalano l’errore ottico in apparato.
v. 9: il verso risulta ipometro di una sillaba. La mia integrazione nasce in primo luogo da esigenze sillabiche: dal momento che in tutti i versi si riscontra la cesura lirica o la cesura di quarta ho deciso di intervenire sul secondo emistichio poiché è lì che si riscontra la carenza metrica; al contrario Nunes propone <a>guisar intervenendo nella prima parte del verso. Anche Cohen rifiuta la soluzione di Nunes, annotando: “Though aguis’ in v. 3 might seem irrefutable (and our poet uses the verb aguisar at CA 175.1), Nunes’ emendations in vv. 9 and 10 should probably be rejected (and we might even correct v. 3 to read lhi guis’ eu). Whereas guisar is common, aguisar is scarcely documented in the entire corpus of cantigas d’amigo. I find four other apparently certain examples: (1) B 265 (Queimado), vv. 7- 8 E, por que non quij’ eu con el falar / quand’ el quisera nen se mh aguisou; (2) B 582 / V 185 (Dinis), v. 14 quand’ aguisastes que per nulha ren; (3) B 1199 / V 804 (Caldas), v. 7 se mi Deus aguisar de o aver; (4) B 1269 / V 875 (Cangas), vv. 7-8 Serei vosc’ en San Momede do mar / na ermida, se mho Deus aguisar. B 1148 / V 740 (Servando), v. 2 e lho Deus aguisa polo seu amor is hypermetric and guisa should be read. Cf. B 1168 / V 774 (Bolseiro), v. 7, and note. See also B 1364 / V 972 (M. Soares), v. 8 where desaguisado is hypermetric”. La soluzione di Cohen è <a>se Deus, che egli giustifica annotando: “Formulas of this kind (from the Latin sic plus optative subjunctive) are found in Galego-Portuguese lyric with se, si, ase, asi, asse and assi. Mettmann, s.v. asse, notes that this variant is found only in optative clauses. Cf. CSM 24.39 asse Deus vos perdon where the Toledano has ase”. Il mio intervento se Deus <a> mí perdon, pur avendo lo stesso valore fraseologico della proposta precedente, può risultarne un’alternativa (cfr. http://glossa.gal/glosario/busca?texto=perdoar [320]). Braga e Machado, d’altra parte, editano il verso ipometro di una sillaba.
v.10: Nunes, coerente con l’intervento precedente, edita <a>guisarei. Prediligo la proposta di Cohen che edita poi<lo> non souber, ma ho deciso di avanzare l’integrazione per evitare la
trasformazione fono-morfologica (pois + o > poi-lo), che altererebbe la lezione tramandata da entrambi i codici. Braga e Machado editano il verso ipometro di una sillaba.

  • letto 822 volte

Collazione

 
  I, 1
  v.1
 
  B
  V
  Vedes, amigas, meu amigo ven
  Vedes, amigas, meu amigo ven
 
  I, 2
  v.2
 
  B
  V
  e envyoumy dizer e roguar
  e envyoumi dizer e roguar
 
  I, 3
  v.3
 
  B
  V
  que lh’aguis’eu de migo falar, -1
  que lh’aguis’eu de comigo falar,
 
  I, 4
  v.4
 
  B
  V
  e de tal preyto non sey end’eu rem;
  e de tal preyto non sey end’eu rem;
 
  I, 5
  v.5
 
  B
  V
  e pesami que m’euvyou dizer  
  e pesami que m’envyou dizer
 
  I, 6
  v.6
 
  B
  V
  que lhi faça o que non sey fazer.
  que lhi faça o que non sei fazer.
 
  II, 1
  v.7
 
  B
  V
  Ca, pero m’end’eu gran sabor ouver
  Ca, pero m’end’eu gran sabor ouver
 
  II, 2
  v.8
 
  B
  V
  e muy gram coita no meu coraçon
  e mui gram coita no meu coraçon
 
  II, 3
  v.9
 
  B
  V
  de lho guisar, se Deus mi perdon, -1
  de lho guisar, se Deus mi perdon, -1
 
  II, 4
  v.10
 
  B
  V
  non lho guisarey, poys non souber, -1
  non lho guisarey, poys non souber, -1
 
  II, 5
  v.11
 
  B
  V
  e pesami que m’envyou
  e pesami que m’envyou
 
  II, 6
  v.12
 
  B
  V
  .............................
  .............................
 
  III, 1
  v.13
 
  B
  V
  Ca eu, nunca con null’ome faley
  Ca eu, nunca con null’ome falei
 
  III, 2
  v.14
 
  B
  V
  tanto me non valha Nostro Senhor
  tanto me non valha Nostro Senhor
 
  III, 3
  v.15
 
  B
  V
  dés que naçi, nen ar foy sabedor
  dés que naçi, nen ar foy sabedor
 
  III,4
  v.16
 
  B
  V
  de tal fala, nen a fiz, nen a sey;
  de tal fala, nen a fiz, nen a sey;
 
  III, 5
  v.17
 
  B
  V
  e pesami que m’envyou dizer
  e pesami que m’envyou dizer
 
  III, 6
  v.18
 
  B
  V
  ..............................
  ..............................
  • letto 844 volte

Edizioni

  • letto 617 volte

Nunes

Vedes, amigas, meu amigo ven
e enviou-mi dizer e roguar
que lh' aguis' eu de comigo falar,
e de tal preito non sei end' eu ren,
e pesa-mi que m' enviou dizer                                 5
que lhi faça o que non sei fazer.
 
Ca, pero m' end' eu gran sabor ouver
e mui gran coita no meu coraçon
de lho aguisar, se Deus mi perdon,
non lho aguisarei, pois non souber,                         10
e pesa-mi que m' enviou dizer
que lhi faça o que non sei fazer.
 

Ca eu nunca con nulh' ome falei,
tanto e non me valha Nostro Senhor,
dés que naci, nen ar foi sabedor                              15
de tal fala, nen a fiz, nen a sei,
e pesa-mi que m' enviou dizer
que lhi faça o que non sei fazer. 

 

  • letto 388 volte

Tradizione manoscritta

  • letto 713 volte

CANZONIERE B

  • letto 520 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 387 volte

Edizione diplomatica

     ​ 
  U edes amigas meu amigo uen
  e enuyoumy dizer e roguar
  quelha guiseu demigo falar
  edetal preyto non sey endeu rem
  E pesami que meuuyou dizer
  quelhi faça oque non sey fazer
 
  C a p(er)o mendeu gra(n) sabor ouuer
  e muy g(ra)m coita no meu coraçon
  delho guisar se d(eu)s mi p(er)don
  no(n)lho g(ui)sarey poys non souber
  *Epesami q(ue) me(n)uyon

  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  
 
C a eu nu(n)ca co(n) nullome faley
  ta(n)tome no(n) ualha nostro senhor
  des q(ue) naçi ne(n)ar foy sabedor
  detal fala nena fiz nena sey
  *E pesami q(ue) menuyou dizer

​  
  *Colocci marca l'inizio del refrán con un segno di paragrafo.

  • letto 415 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
  U edes amigas meu amigo uen
  e enuyoumy dizer e roguar
  quelha guiseu demigo falar
  edetal preyto non sey endeu rem
  E pesami que meuuyou dizer
  quelhi faça oque non sey fazer
 
​  
  Vedes, amigas, meu amigo ven
  e envyoumy dizer e roguar
  que lh’aguis’eu de migo falar,*
  e de tal preyto non sey end’eu rem;
  e pesami que m’euvyou dizer  
  que lhi faça o que non sey fazer,
  
  *Verso ipometro: b9
II II
 
 
C a p(er)o mendeu gra(n) sabor ouuer
  e muy g(ra)m coita no meu coraçon
  delho guisar se d(eu)s mi p(er)don
  no(n)lho g(ui)sarey poys non souber
  Epesami q(ue) me(n)uyon
 
  ca, pero m’end’eu gran sabor ouver
  e muy gram coita no meu coraçon
  de lho guisar, se Deus mí perdon,*
  non lho guisarey, poys non souber;*
  e pesami que m’envyou ...............
  ......................................................

  
  *Verso ipometro: b9
​  *Verso ipometro: a9

III III
 
  
C a eu nu(n)ca co(n) nullome faley
  ta(n)tome no(n) ualha nostro senhor
  des q(ue) naçi ne(n)ar foy sabedor
  detal fala nena fiz nena sey
  E pesami q(ue) menuyou dizer
 
  ca eu, nunca con null’ome faley
  (tanto me non valha Nostro Senhor!)
  des que naçi, nen ar foy sabedor
  de tal fala, nen a fiz, nen a sey;
  e pesami que m’envyou dizer
​  .............................................
  • letto 364 volte

CANZONIERE V

  • letto 430 volte

Riproduzione fotografica

  • letto 373 volte

Edizione diplomatica

​  U edes amigas meu amigo uen
  e enuyoumi dizer e roguar
  quelhaguiseu de(co)migo falar
  edetal preyto no(n) sey endeu rem
  e pesami quemenuyou dizer
  quelhi faça oque no(n) sey fazer
 
  C a pero me(n)deu gra(n) sabor ouuer
  e mui g(ra)m coita no meu coraço(n)
  delho guisar se d(eu)s mi p(er)don
  no(n) lho g(ui)sa rey poys no(n) souber
  e pesami q(ue) me(n)uyou. 
  C a en nunca co(n) nullome faley
  tantome no(n) ualha nostro senhor
  des q(ue) naçi ne(n) ar foy sabedor
  detal fala nena fiz nena sey
  epesami q(ue) menuyou dizer
 
  • letto 430 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

I I
 
 
U edes amigas meu amigo uen
  e enuyoumi dizer e roguar
  quelhaguiseu de(co)migo falar
  edetal preyto no(n) sey endeu rem
  e pesami quemenuyou dizer
  quelhi faça oque no(n) sey fazer
​ 
  Vedes, amigas, meu amigo ven 
  e envyoumi dizer e roguar
  que lh’aguis’eu de comigo falar,
  e de tal preyto non sey end’eu rem;
  e pesami que m’envyou dizer
  que lhi faça o que non sei fazer,
II II
 
 
C a pero me(n)deu gra(n) sabor ouuer
  e mui g(ra)m coita no meu coraço(n)
  delho guisar se d(eu)s mi p(er)don
  no(n) lho g(ui)sa rey poys no(n) souber
  e pesami q(ue) me(n)uyou. 
 
  ca, pero m’end’eu gran sabor ouver
  e mui gram coita no meu coraçon
  de lho guisar, se Deus mí perdon,*
  non lho guisarey, poys non souber;*
  e pesami que m’envyou ..............
  .................................................

  
​  *Verso ipometro: b9  
  *
Verso ipometro: a9

III III
  C a en nunca co(n) nullome faley
  tantome no(n) ualha nostro senhor
  des q(ue) naçi ne(n) ar foy sabedor
  detal fala nena fiz nena sey
  epesami q(ue) menuyou dizer
 
  Ca en, nunca con null’ome falei
  (tanto me non valha Nostro Senhor!)
  des que naçi, nen ar foy sabedor
  de tal fala, nen a fiz, nen a sey;
  e pesami que m’envyou dizer
​  ...............................................
  • letto 462 volte
Credits | Contatti | © Sapienza Università di Roma - Piazzale Aldo Moro 5, 00185 Roma T (+39) 06 49911 CF 80209930587 PI 02133771002

Source URL: http://151.100.161.88/?q=laboratorio/edizione-23

Links:
[1] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/agora-me-foi-mia-madre-melhor
[2] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-17
[3] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-3
[4] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-681
[5] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-36
[6] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-210
[7] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/ai-deus-v%C3%B3-lo-digo
[8] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-0
[9] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-2
[10] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-682
[11] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-39
[12] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-211
[13] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/ai-madr-o-que-eu-quero-ben
[14] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-49
[15] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-14
[16] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-683
[17] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-40
[18] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-213
[19] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/ai-meu-amigo-se-vejades
[20] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-24
[21] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-15
[22] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-684
[23] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-41
[24] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-212
[25] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/amigas-por-nostro-senhor
[26] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-1
[27] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-4
[28] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-685
[29] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-42
[30] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-214
[31] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/amigo-pois-me-vos-aqui
[32] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-25
[33] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-16
[34] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-686
[35] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-43
[36] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-215
[37] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/amigo-queixumavedes
[38] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-2
[39] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-5
[40] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-687
[41] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-44
[42] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-216
[43] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/falei-un-dia-por-me-baralhar
[44] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-28
[45] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-17
[46] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-701
[47] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-51
[48] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-218
[49] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/filha-direivos-%C5%A9a-ren
[50] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-29
[51] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-6
[52] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-702
[53] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-52
[54] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-219
[55] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/foiso-meu-amigo-daqui-noutro-dia
[56] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-30
[57] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-18
[58] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-703
[59] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-53
[60] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-220
[61] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/fremosas-deus-louvado
[62] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-32
[63] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-19
[64] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-704
[65] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-54
[66] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-221
[67] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/fui-eu-madre-lavar-meus-cabelos
[68] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-33
[69] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-20
[70] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-705
[71] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-55
[72] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-222
[73] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/oje-quereu-meu-amigo-veer
[74] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-49
[75] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-21
[76] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-718
[77] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-62
[78] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-223
[79] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/b%C3%B5a-f%C3%A9-mui-fremosa-sanhuda
[80] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-52
[81] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-22
[82] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-721
[83] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-64
[84] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-224
[85] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/vedes-amigas-meu-amigo-ven
[86] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-60
[87] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-23
[88] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-728
[89] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-70
[90] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-225
[91] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/graves-coitas-quen-deus-dar
[92] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-30
[93] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-24
[94] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-688
[95] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-45
[96] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-217
[97] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/atal-vejeu-aqui-ama-chamada
[98] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-7
[99] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-25
[100] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-689
[101] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-46
[102] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-238
[103] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/com-oj-eu-vivo-no-mundo-coitado
[104] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-31
[105] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-26
[106] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-691
[107] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-47
[108] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-317
[109] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/da-mia-senhor-que-tan-mal-dia-vi
[110] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-32
[111] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-27
[112] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-692
[113] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-58
[114] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-233
[115] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/desmentido-mi-%C3%A1-aqui-un-trobador
[116] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-20
[117] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-28
[118] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-693
[119] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-48
[120] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-241
[121] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/deus-que-mi-ojaguisou-de-vos-veer
[122] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-21
[123] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-29
[124] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-694
[125] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-49
[126] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-226
[127] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/dizen-que-digo-que-vos-quero-ben
[128] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-22
[129] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-30
[130] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-695
[131] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-50
[132] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-235
[133] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/en-grave-dia-senhor-que-vus-vi
[134] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-26
[135] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-31
[136] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-699
[137] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-229
[138] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/u-me-coidei-u-me-deus-fez-veer
[139] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-27
[140] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-32
[141] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-700
[142] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-242
[143] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/meus-amigos-que-sabor-averia
[144] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-44
[145] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-33
[146] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-714
[147] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-231
[148] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/meus-amigos-querovos-eu-mostrar
[149] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-45
[150] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-34
[151] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-713
[152] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-57
[153] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-227
[154] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/non-me-soubeu-dos-meus-olhos-melhor
[155] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-46
[156] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-35
[157] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-715
[158] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-59
[159] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-237
[160] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/noutro-dia-quando-meu-espedi
[161] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-47
[162] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-36
[163] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-716
[164] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-60
[165] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-228
[166] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/nunca-coitas-de-tantas-guisas-vi
[167] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-48
[168] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-37
[169] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-717
[170] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-61
[171] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-239
[172] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/ora-non-sei-no-mundo-que-fazer-0
[173] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-50
[174] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-38
[175] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-719
[176] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-230
[177] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/pelos-meus-olhos-ouv-eu-muito-mal
[178] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-51
[179] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-39
[180] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-720
[181] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-63
[182] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-240
[183] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/pero-meu-ei-amigos-non-ei-niun-amigo
[184] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-53
[185] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-40
[186] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-722
[187] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-232
[188] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/por-deus-senhor-que-vos-tanto-ben-fez
[189] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-54
[190] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-41
[191] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-723
[192] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-65
[193] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-243
[194] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/senhor-e-lume-destes-olhos-meus
[195] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-56
[196] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-42
[197] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-725
[198] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-66
[199] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-234
[200] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/senhor-o-gran-mal-e-o-gran-pesar
[201] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-57
[202] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-43
[203] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-726
[204] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-68
[205] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-244
[206] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/senhor-por-deus-que-vos-fez-parecer
[207] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-58
[208] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-44
[209] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-727
[210] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-69
[211] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-236
[212] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/bon-casament%C3%A9-pero-sen-gramilho
[213] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-e-traduzione-41
[214] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-45
[215] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-690
[216] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-254
[217] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/don-estevan-fez-sa-parti%C3%A7on
[218] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-23
[219] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-46
[220] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-697
[221] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-255
[222] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/don-estevan-que-lhi-non-gradecedes
[223] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-24
[224] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-47
[225] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-698
[226] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-256
[227] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/don-vuitoron-o-que-vos-v%C3%B3s-deu
[228] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-25
[229] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-48
[230] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-696
[231] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-247
[232] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/jograr-mal-desemparado
[233] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-34
[234] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-49
[235] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-709
[236] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-257
[237] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/johan-fernandez-mentreu-voscouver
[238] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-35
[239] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-50
[240] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-707
[241] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-248
[242] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/johan-fernandez-o-mund%C3%A9-torvado
[243] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-36
[244] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-51
[245] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-706
[246] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-246
[247] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/johan-garcia-tal-se-foi-loar
[248] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-37
[249] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-52
[250] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-708
[251] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-245
[252] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/luzia-sanchez-jazedes-en-gran-falha
[253] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-41
[254] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-53
[255] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-710
[256] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-249
[257] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/maria-do-grave-grav%C3%A9-de-saber
[258] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-42
[259] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-54
[260] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-711
[261] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-258
[262] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/martin-alvelo
[263] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-43
[264] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-55
[265] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-712
[266] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-250
[267] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/johan-soarez-comecei
[268] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-38
[269] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-56
[270] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-679
[271] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-252
[272] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/johan-soarez-de-pran-melhores
[273] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-39
[274] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-57
[275] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-730
[276] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/collazione-56
[277] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-253
[278] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/johan-soarez-non-posseu-estar
[279] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-40
[280] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-58
[281] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-680
[282] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-262
[283] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/quen-ama-deus-louren%C3%A7-ama-verdade
[284] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-55
[285] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-59
[286] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-724
[287] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-251
[288] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/vedes-picandon-soo-meravilhado
[289] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-e-traduzione-59
[290] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/testo-critico-60
[291] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/edizioni-729
[292] https://letteraturaeuropea.let.uniroma1.it/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-261
[293] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=veer
[294] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=falar
[295] http://glossa.gal/glosario/termo/2831?resaltar=que&amp;literal=false#uso-2
[296] http://glossa.gal/glosario/termo/2980?resaltar=rogar&amp;literal=false
[297] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ousar
[298] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ousar#fc-comp_verb-1
[299] http://cantigas.fcsh.unl.pt/cantiga.asp?cdcant=1437&amp;pv=sim
[300] http://glossa.gal/glosario/busca;jsessionid=FD23C81135787B07B0F9D4380D521E88?texto=deitar
[301] http://glossa.gal/glosario/termo/1234#uso-2
[302] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=que
[303] http://cantigas.fcsh.unl.pt/cantiga.asp?cdcant=1442&amp;pv=sim
[304] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=ca#uso-1
[305] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=queixar
[306] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=teer
[307] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=dizer
[308] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=meter
[309] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=poder
[310] http://glossa.gal/glosario/termo/773
[311] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=sacar
[312] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=outri
[313] http://glossa.gal/glosario/termo/2871?resaltar=quito&amp;literal=false
[314] http://glossa.gal/glosario/termo/2650
[315] http://cantigas.fcsh.unl.pt/cantiga.asp?cdcant=1474&amp;pv=sim
[316] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=depois
[317] https://academia.gal/dicionario?p_p_id=dictionarynormalsearch_WAR_BUSCARAGFrontendportlet&amp;p_p_lifecycle=0&amp;p_p_state=normal&amp;p_p_mode=view&amp;p_p_col_id=column-2&amp;p_p_col_count=1&amp;_dictionarynormalsearch_WAR_BUSCARAGFrontendportlet_miniSearchNoun=ca
[318] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=mui
[319] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=veer#acepcion-2
[320] http://glossa.gal/glosario/busca?texto=perdoar