Lirica Medievale Romanza
Published on Lirica Medievale Romanza (http://151.100.161.88)

Home > GORMONDA DE MONPESLIER > EDIZIONE > Greu m'es a durar > Tradizione manoscritta

Tradizione manoscritta

  • letto 238 volte

CANZONIERE C

  • letto 185 volte

Riproduzione fotografica

C [Paris : Bibliothèque nationale de France, Fr. 856] 374 r  [1]

C [Paris : Bibliothèque nationale de France, Fr. 856] 374 v [2]

C [Paris : Bibliothèque nationale de France, Fr. 856] 375 r [3]

  • letto 139 volte

Edizione diplomatica

[374 ra]

           Na gormunda .
  G      r eu mes a durar.
           quar aug tal des
           crezensa. dir ni se
           menar. e nom platz
           nim agenza. quo(m)
           non deu amar. q(ui)
 

[374 rb]

  
  
fai desmantenensa . a so don totz
  bes . uen e nays (et) es . saluamens
  e fes. Per quieu faray paruensa .
  en semblan quem pes . 
  Nous merauilhes . negus si eu 
  muou guerra . ab fals mal apres. 
  qua son poder soterra .totz bos
  faitz cortes .els en caussels en ser
  ra . trop se fenh arditz.quar de
  roma ditz.mal ques caps e guitz.
  de totz selhs quen terra . an bos
  esperitz.
 
  E n romaes complitz . totz bes e
  quils li plana. Sos sens les fal
  litz . quar si meteys enguana.
  quelh ner sebellitz . don perdra
  sa ufana. dieus au ja mos precx . 
  que selhs quan mals becx . ioue(n)
  e senecx. contra la ley romana .
  ca ion dels bauecx .
 
 

[374 rc]

  R oma selhs per pecx . tenc totz
  e per gent grossa. per orbs e per 
  secx. que lur ca(r)n elur ossa . car 
  gon dauols decx. don caion en 
  la fossa . on lur es sermatz . pude(n)s
  focx maluatz . don mais desliatz . 
  no seran de la gran trossa . quan 
  de lurs peccatz . 
  R oma ges nom platz . q(ua) uols
  hom uos combata . dels bos auez
  patz . qusquecx ab uos saflata .
  dels fols lurs foldatz . fes perdre
  damiata . mas li uostre sen . fan 
  sels ses conten. caytiu e dolen .
  que contra uos deslata . ni renh(a)
  R oma ueramen.sai greumen.
  e cre ses duptansa . qua uer sal 
  uamen aduretz tota fransa . oc 
  e lautra gen . queus uol far a 
  iudansa . mas so que merlis .
 

[374 va]

  
  prophetizan dis . del bon rey loys.
  que morira en pansa . aras ses
  Piegz de sarrazis . e          clarzis .
  de pus fals coratge . heretiers
  mesquis . son qui uol lur estat
  ge . ins el foc dabis . uay en loc
  de saluatge . en dampnatio . q(ua)
  selhs dauinho . baysses don mes
  bo . roma lo mal pezatge . don
  grans merces fo .
  R oma per razo . auetz manta
  destorta . dressada bando . (et) ober
  ta la porta . de saluatio don era
  la claus torta . que ab bon go
  uern . bayssatz folh esquern. q(ui)
  sec uostres tern . langel michel
  lon porta . el garda difern .  
  L estiu el yuern . deu hom ses
  contradire . roma lo caze(r)n . le
  gir si que nos uire . e qua(n) ue
  lestern . com ih(esu)s pres martire .
  albir se lo cas . sis bos crestias .
  sa doncx non a cossire . totz es
  fols e uas . 
  

[374 vb]

  R oma los trefas . e saleys sos
  pechoza . als fols digz uilas .
  par que fos de toloza . on den
  ians certas . non es doncx uer
  gonhoza ni anz de dos ans .
  mas sil coms prezans .coue
  quels engans . lays e la fe dup
  toza . e restaurels dans . 
  R oma lo reys grans . ques se
  nhers de dreytura . als falses
  tolzans . don gran malauetura .
  quar tot a sos mans . fan tan
  gran desmezura . qusquecx lo
  rescon . e torbon est mon . elh
  comte raymon . sab elhs plus
  sa segura . nol tenray per bon . 

 

[374 vc]

  Roma bes cofon . eual li pauc
  sa forsa . qui contrauos gron.
  ni bast castelh ni forsa . quar
  en tan aut mon . nos met ni no(s)
  samorsa . que dieus non recort .
  son erguelh el tort . don per to
  ta sescorsa . e pren dobla mort . 
  R oma bem conort . quel coms
  nil emperaire . pueys que son
  destort de uos no ualon gayre .
  quar lur folg deport . e lur mal
  uat uejaire . los fa totz cazer .
  a uostre plazer .que nos pot
  tener . si tot ses guerreiayre. no(n)
  li ual poder . 
  Roma yeu esper . que uostra
  senhoria . e fransa per uer . cuy
  no platz malauia . fassa decha
  zer . lerguelh eleretgia . fals he
  retges quetz . que [...] temon
  uetz . ni cre als secretz . tan son
  ples de feunia . e de mals pessetz.

[374 vd]

  R oma be sabetz . que fort greu
  lur escapa . qui au lor decretz .ais
  si tendon lur trapa . ab falçes tru
  detz .ab que quascus sarrapa.totz
  son fortz e mutz . quel lur tolh
  salutz . don quecx es perdutz . qilh
  nan capelh o capa .eremano(n)nutz . 
  Clauzis e sauputz . naysson se
  nes falhida .cremat e perdutz . q(ue)
  lur maluada uida . quanc negu(s)
  uertutz . non fe na ges auzida .
  non auem siuals . e si fos leyals .
  lur uida mortals .dieus crey la
  graeyssauzida . mas non es cabal . 
  Q ui uol esser sals . ades deu la
  crotz penre . quel celestials . hi
  uenc son bras estendre . tot per
  sos amicx . epus tals destricx .

 

[375 r]

 pres ben en enicx . selh que nol
  uol entendre . ni creyrels chastix .
  R oma si pus gicx . renhar selh(s)
  queus fan [....]a al santesperitz.
  quant hom lor o a conta. tanso(n)
  fols mendicx.qus abuer nossa
  fronta . noy auras honor . roma
  li trachor . son tan ples derror.
  quom plus per quascus monta .
  quec iorn sa follor . 
  Roma folh labor                       uo(s)
  tensona . del empe                      ab
  uos nossa dona . q                         es
  honor . ne uenra                             se
  ra razos . mas pe                              tro
  hom perdos. qui g                              tz
  razona . ni nes an
  R omal glorios . que a la mag
  dalena . perdonet don nos . espe
  ram bonaestrena . lo folh rabios .
  que tan dich fals semena. fas
  sa daital for . elh e son thezor . e
  son maluat cor morir edaital
  pena . cum hereties mor .
  • letto 162 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

*La lassa XIX presenta dei danneggiamenti materiali poiché una porzione della carta su cui è stata trascritta la suddetta lassa è stata tagliata. 
Si è andati a capo, nella diplomatico-interpretativa, servendosi dell'aiuto offerto dal testo integro di R. Sono state comunque mantenute anche in diplomatico-interpretativa le lacune presentate dal testo di C. 

  I
           Na gormunda .
  G      r eu mes a durar.
           quar aug tal des
           crezensa. dir ni se
           menar. e nom platz
           nim agenza. quo(m)
           non deu amar. q(ui)
  fai desmantenensa . a so don totz
  bes . uen e nays (et) es . saluamens
  e fes. Per quieu faray paruensa .
  en semblan quem pes . 
  Na Gormunda. 
  Greu m'es a durar
  quar aug tal descrezensa 
  dir ni semenar, 
  e no.m platz ni m'agenza, 
  qu'om non deu amar 
  qui fai desmantenensa
  a so don totz bes
  ven e nays et es
  salvamens e fes 
  per qu'ieu faray parvensa
  en semblan quem pes.
  lII
  Nous merauilhes . negus si eu 
  muou guerra . ab fals mall apres. 
  qua son poder soterra .totz bos
  faitz cortes .els en caussels en ser
  ra . trop se fenh arditz.quar de
  roma ditz.mal ques caps e guitz.
  de totz selhs quen terra . an bos
  esperitz.
  No.us meravilhes 
  negus si eu muou guerra
  ab fals mal apres
  qu'a son poder soterra 
  totz bos faitz cortes
  e.ls en caussels enserra; 
  trop se fenh arditz, 
  quar de Roma ditz
  mal qu'es caps e guitz
  de totz selhs qu en terra 
  an bos esperitz. 
  III
  E n romaes complitz . totz bes e
  quils li plana. Sos sens les fal
  litz . quar si meteys enguana.
  quelh ner sebellitz . don perdra
  sa ufana. dieus au ja mos precx . 
  que selhs quan mals becx . ioue(n)
  e senecx. contra la ley romana .
  ca ion dels bauecx .
  En Roma es complitz
  totz bes e qui.ls li plana
  sos sens l'es fallitz, 
  quar si meteys enguana, 
  qu'elh n'er sebellitz
  don perdra sa ufana.
  Dieus au ja mos precx . 
  que selhs quan mals becx, 
  ioven e senecx, 
  contra la ley romana, 
  caion dels bavecx. 
  IV
  R oma selhs per pecx . tenc totz
  e per gent grossa. per orbs e per 
  secx. que lur ca(r)n elur ossa . car 
  gon dauols decx. don caion en 
  la fossa . on lur es sermatz . pude(n)s
  focx maluatz . don mais desliatz . 
  no seran de la gran trossa . quan 
  de lurs peccatz . 
  Roma, selhs per pecx
  tenc totz e per gent grossa, 
  per orbs e per secx
  que lur carn e lur ossa
  cargon d'avols decx, 
  don caion en la fossa
  on lur es sermatz
  pudens focx malvatz, 
  don mais desliatz
  no seran de la gran trossa
  qu'an de lurs peccatz. 
  V
  R oma ges nom platz . q(ua) uols
  hom uos combata . dels bos auez
  patz . qusquecx ab uos saflata .
  dels fols lurs foldatz . fes perdre
  damiata . mas li uostre sen . fan 
  sels ses conten. caytiu e dolen .
  que contra uos deflata . ni renh(a)
  Roma, ges no.m platz 
  qu'avols hom vos combata, 
  dels bos avez patz
  q'usquecx ab vos s'aflata, 
  dels fols lurs foldatz
  fes perdre Damiata, 
  mas li vostre sen
  fan sels conten
  caytiu e dolen 
  que contra vos deslata
  ni renha greumen.
 
  VI
  R oma ueramen.sai greumen.
  e cre ses duptanza . qua uer sal 
  uamen aduretz tota fransa . oc 
  e lautra gen . queus uol far a 
  iudansa . mas so que merlis .
  prophetizan dis . del bon rey loys.
  que morira en pansa . aras ses
  Roma, veramen
  sai e cre ses duptansa
  qu'a ver salvamen aduretz tota Fransa, 
  oc, e l'autra gen 
  que us vol far aiudansa; 
  mas so que Merlis 
  prophetizan dis
  del bon rey Loys
  que morira en Pansa, 
  aras s'esclarzis
  VII
  Piegz de sarrazis . e          clarzis .
  de pus fals coratge . heretiers
  mesquis . son qui uol lur estat
  ge . ins el foc dabis . iray en loc
  de saluatge . en dampnatio . q(ua)
  selhs dauinho . baysses don mes
  bo . roma lo mal pezatge . don
  grans merces fo .
  Piegz de Sarrazis 
  e de pus fals coratge
  heretiers mesquis
  son qui vol lur estatge
  ins el foc d'abis 
  uay en loc de salvatge
  en dampnatio. 
  Qua selhs d'Avinho 
  baysses don m'es bo, 
  Roma lo mal pezatge, 
  don grans merces fo. 
  VIII
  R oma per razo . auetz manta
  destorta . dressada bando . (et) ober
  ta la porta . de saluatio don era
  la claus torta . que ab bon go
  uern . bayssatz folh esquern. q(ui)
  sec uostres tern . langel michel
  lon porta . el garda difern . 
  Roma per razo 
  avetz manta destorta
  dressad'a bando 
  et oberta la porta 
  de salvatio
  don era la claus torta. 
  Que ab bon govern 
  bayssatz folh esquern, 
  qui sec vostr'estern
  l'angel Michel lo.n porta 
  el garda d'ifern. 
  IX
   L estiu el yuern . deu hom ses
  contradire . roma lo caze(r)n . le
  gir si que nos uire . e qua(n) ue
  lestern . com ih(esu)s pres martire .
  albir se lo cas . sis bos crestias .
  sa doncx non a cossire . totz es
  fols e uas . 
  L'estiu e l'yverne 
  deu hom ses contradire, 
  Roma lo cazern
  legir si que nos vire,
  e quan ve l'estern 
  com Ihesus pres martire, 
  albir se lo cas 
  si.s bos crestias, 
  s'adoncx non a cossire, 
  totz es fols e vas. 
  X
  R oma los trefas . e saleys sos
  pechoza . als fols digz uilas .
  par que fos de toloza . on den
  ians certas . non es doncx uer
  gonhoza ni anz de dos ans .
  mas sil coms prezans .coue
  quels engans . lays e la fe dup
  toza . e restaurels dans . 
  Roma los trefas
  e sa leys sospechoza
  als fols digz vilas
  par que fos de Toloza, 
  on d'enians certas
  non es doncx vergonhoza
  Ni ans de dos ans mas 
  s'il coms prezans
  cove quels engans
  lays e la fe duptoza
  e restaurels dans. 
  XI
  R oma lo reys grans . ques se
  nhers de dreytura . als falses
  tolzans . don gran malauetura .
  quar tot a sos mans . fan tan
  gran desmezura . qusquecx lo
  rescon . e torbon est mon . elh
  comte raymon . san elhs plus
  sa segura . nol tenray per bon .
  Roma lo rays grans 
  qu'es senhers de dreytura 
  als falses Tolzans
  don gran malavetura,
  quar tot a sos mans 
  fan tan gran desmezura 
  q'usquecx lo rescon
  e torbon est mon 
  e.lh comte Raymon, 
  s'ab elhs plus s'asegura,
  nol tenray per bon. 
  XII
  Roma bes cofon . eual li pauc
  sa forsa . qui contrauos gron.
  ni bast castelh ni forsa . quar
  en tan aut mon . nos met ni no(s)
  samorsa . que dieus non recort .
  son erguelh el tort . don per to
  ta sescorsa . e pren dobla mort .
  Roma bes cofon
  e val li pauc sa forsa
  qui contra vos gron 
  ni bast castelh ni forsa,
  quar en tan aut mon
  nos met ni nos s'amorsa
  que Dieus non recort 
  son erguelh el tort 
  don pert tota s'escorsa
  e pren dobla mort. 
  XIII
  R oma bem conort . quel coms
  nil emperaire . pueys que son
  destort de uos no ualon gayre .
  quar lur folg deport . e lur mal
  uat uejaire . los fa totz cazer .
  a uostre plazer .que nos pot
  tener . si tot ses guerreiayre. no(n)
  li ual poder . 
  Roma be.m conort
  que.l coms ni l'emperaire, 
  pueys que son destort
  de vos no valon gayre, 
  quar lur folh deport
  e lur malvat vejare 
  los fa totz cazer
  a vostre plazer
  q'us no.s pot tener 
  si tot ses guerreiayre
  non li val poder. 
  XIV
  Roma yeu esper . que uostra
  senhoria . fransa per uer . cuy
  no platz malauia . fassa decha
  zer . lerguelh eleretgia . fals he
  retges quetz . que [...] temon
  uetz . ni cre als secretz . tan son
  ples de feunia . e de mals pessetz.
  Roma yeu esper 
  que vostra senhoria
  e Fransa per ver
  cuy no platz mala via 
  fassa dechazer
  l'erguelh e l'eretgia,
  fals heretges quetz 
  que [...] temon vetz 
  ni cre als secretz, 
  tan son ples de feunia 
  e de mals pessetz. 
  XV
  R oma be sabetz . que fort greu
  lur escapa . qui au lor decretz .ais
  si tendon lur trapa . ab falçes tru
  detz .ab que quascus sarrapa.totz
  son fortz e mutz . quel lur tolh
  salutz . don quecx es perdutz . qilh
  nan capelh o capa .eremano(n)nutz .
  Roma be sabetz 
  que fort greu lur escapa
  qui au lor decretz,
  aissi tendon lur trapa 
  ab falçes trudetz
  ab que quascus s'arrapa; 
  totz son fortz e mutz
  qu'el lur tolh salutz 
  don quecx es perdutz 
  q'ilh n'an caoelh o capa 
  e remanon nutz. 
  XVI
  Clauzis e sauputz . naysson se
  nes falhida .cremat e perdutz . q(ue)
  lur maluada uida . quanc negu(s)
  uertutz . non fe na ges auzida .
  non auem siuals . e si fos leyals .
  lur uida mortals .dieus crey la
  graeyssauzida . mas non es cabal .
  Clauzis e sauputa
  naysson senes falhida,
  cremat e perdutz
  que lur malvada vida
  qu'anc negus vertutz
  non avem sivals,
  e si fos leyals
  lur vida mortals 
  Dieus crey l'agra eyssauzida,
  mas non es cabal. 
  XVII
  Q ui uol esser sals . ades deu la
  crotz penre . quel celestials . hi
  uenc son bras estendre . tot per
  sos amicx . epus tals destricx .
  pres ben en enicx . selh que nol
  uol entendre . ni creyrels chastix .
  Qui vol esser sals, 
  ades deu la crotz penre
  que.l celestials
  hi venc son bras estendre 
  tot persos amicx,
  e pus tals destricx
  pres ben en enicx
  selh que no.l vol entendre 
  ni creyre.ls chasticx.
  XVIII
  R oma si pus gicx . renhar selh(s)
  queus fan [....]a al santesperitz.
  quant hom lor o a conta. tanso(n)
  fols mendicx.qus abuer nossa
  fronta . noy auras honor . roma
  li trachor . son tan ples derror.
  quom plus per quascus monta .
  quec iorn sa follor . 
  Roma si pus gicx 
  renhar selhs que.us fan [...]a 
  al sant esperitz, 
  quant hom lor o aconta, 
  tant son fols mendicx
  q'us ab ver nos s'afronta 
  noy auras honor. 
  Roma li trachor 
  son tan ples d'error 
  qu'on plus pot quascus monta 
  quec iorn sa follor. 
  XIX
  Roma folh labor                       uo(s)
  tensona . del empe                      ab
  uos nossa dona . q                         es
  honor . ne uenra                             se
  ra razos . mas pe                              tro
  hom perdos. qui g                              tz
  razona . ni nes an
  Roma folh labor 
               vos tensona 
  del empe         
  ab vos nos s'adona
  q                  esonor
  ne venra
    ra razos
  mas pe
        tro hom perdos 
  qui g                      tz razona
  ni n'es an               
  
  XX
  R omal glorios . que a la mag
  dalena . perdonet don nos . espe
  ram bonaestrena . lo folh rabios .
  que tan dich fals semena. fas
  sa daital for . elh e son thezor . e
  son maluat cor morir edaital
  pena . cum hereties mor .
  Roma l Glorios 
  que a la Magdalena perdonet don nos 
  esperam bon estrena; 
  lo folh rabios 
  que tan dich fals semena, 
  fassa d'aital for 
  elh e son thezor
  e son malvat cor  
  morir e d'aital
  pena cum hereties mor. 
  • letto 149 volte

CANZONIERE R

  • letto 185 volte

Riproduzione fotografica

R [Paris : Bibliothèque nationale de France, Fr. 22543] 100r  [4]

C [Paris : Bibliothèque nationale de France, Fr. 22543] 100v [5]

  • letto 135 volte

Edizione diplomatica

[100r a]

                                                                        Na gormo(n)da de mo(n)
                                                                                         peslier. 

G Reu mes a durar. car aug tal descrezensa . dir ni 

semenar.enom platz nim age(n)sa . com non deu amar q(ui)

fai desmantenensa. a so don totz bes ue. e nais (et)es sal

uame(n). e fes (per)quieu farai p(ar)uensa en semblan q(ue)(m) pes. 
 

[100r b]

N ous m(er)auillez neg(un) sieu muou guerra.ab fals m(a)l apres.ca
son poder sot(er)ra totz bos faitz cortes. els e(n)causels e(n)serra. trop se 
fenh arditz.cade rom(a) ditz. m(a)l q(ue)s caps e guitz.d(e)totz sels q(ue)nt(er)ra.
a(n) bos esp(er)itz. E n romes (com)litz. totz bes e q(ui)ls li pana.sos se(n)s
les falhitz. car si metei e(n)gan(a).q(ue)lner sebelitz. do(n) p(er)dra sa ufan(a).
dieus auia mos precx.q(ue) sels ca(n) m(a)ls becx.ioues e senecx.(con)tr(a)
la ley rom(n)n(a).caio(n) del bauecx. Roma sels p(er) pecx. te(n)c totz
e p(er) ge(n) grossa. p(er) orbs e p(er) secx.q(ue)lor carn elor ossa.carguo(n) dau
ols decx. do(n) cazo(n) e(n) la fossa. o(n) lor es sermatz pude(n)s focs mal 
uatz.do(n) m(a)is desliatz.nos(er)a(n) del tra sdossa.ca(n) d(e)lurs pecatz. R o
m(a) gesnom platz.cauols homs vos (com)bata.dels bos auetz patz.

[100r c]
 

cus q(ue)cx ab uos saflata.dels fols lurs foldatz.fey p(er)dre damiata.
mas li uostre se(n).fa(n) sels tost conte(n).caitieu e dole(n).q(ue) (con)tra uos deslata.
ni renha greume(n). Roma v(er)ame(n)sai e cre ses dopta(n)sa.q(ue) a salua 
me(n).aduretz tota fransa.oc e lautra ge(n) q(ue)us vol far aiuda(n)sa.m(a)sso
q(ue) m(er)lis.p(ro)fetiza(n) dis.del bo(n) rei lois.q(ue) morira e(n) pansa.ara sesclarzis .
P ieitz q(ue) sarrazis.ed(e) p(us) fals coratie. he(re)ties mesq(ui)s.so(n) q(ui)vol lores
tatie. i(n)s el foc dabis. Vas e(n) loc de saluatie.e(n)da(m)pnatio. a sels daui
nho.baisses do(n) mes bo.roma lo mal peatic. Es els q(ue) fes yblo. ç
R oma p(er) razo.auetz ma(n)ta destorta . dressada bando.(et)ub(er)ta la

[100r d]
 

porta.desaluatio.do(n) era la clau torta . p(er) ca bo(n) gouern.baissacz
fol esq(ue)rn.q(ui)sec uostrester(n). la(n)gel miq(ue)l le(n)porta.el garda difern.
Lestieu el yuer(n).deu ho(m)z ses(con)t(ra)dire.rom(a) lo cazer(n).legir si q(ue)nosvi
re.e ca(n) ve lesq(ue)rn.com ih(esu)s pres m(a)rtire.si nos pes e(n)pas. no(n)es cres
tias.sa do(n)cx no(n)a cortire.a(n)s es fols e vas. Rom(a) lo trefas (et)saley
sosplora.als fols ditz vilas.par q(ue) fos de tol(os)a. o(n) de(n)ia(n)s s(er)tas no(n) es do(n)cx
u(er)gonhoza.m a(n)s de.ii.a(n)s.m(a)s sil coms p(ri)ras. no(n) es q(ue)ls e(n)ga(n)s.lais ela
fe doptosa.restaurarals da(n)s. R om(a) lo rei gra(n)s.q(ue)s senh(ir) de drei

[100r e]
 

tura.als falses tolzas.do(n) gra(n) malaue(n)t(ur)a. car tot a sos ma(n)s fa(n) ta(n)
gra(n) desmezura.cus q(ue)cx lo resco(n).e torbo(n) est mo(n).el comte.rr.sabels
po sa segura.no(n) te(n)rai p(er)bo(n). Rom(a) bes cofo(n).e valb.pauc sa for
sa.q(ui)(con)tra uos gro(n).ni bast castel ni forsa.car e(n) ta(n) aut mo(n).no(n)bast
ni no sa morsa. q(ue) dieus no(n) recort, so(n) erguelh el tort. do(n) p(er)t tota ses 
corsa. e(n) pre(n) doblamort. Rom(a) be(m)z conort.q(ue) coms nil e(m)p(er)aire. 
p(ueis) q(ue) so(n) destort de dieu no(n) ualo(n) gaire car lor fol deport. e lor m(a)luatz
veiaire fa(n) tost d(e)chazertota so(n) palzer cos nol pot ten(er). si tot ses 

[100r f]
 

guerreiaire.(con)trels de pod(er). R om(a)ieu esp(er).q(ue)uostr(a) senhoria.e
fra(n)sa p(er) v(er).q(ui) no(n) platz m(a)la uia.fassa dechazer.lerguelh eleret
gia.fals ereties q(ue)tz.q(ue) no(n) temo(n) vetz.ni cresals sicretz.ta(n) so(n) ple
de feunia.e de m(a)ls pessetz. R om(a) be(n) sabetz.q(ue)fort greulor esca
pa. q(ui) au lor decretz.aisi te(n)don lor trap(a).ab falses trugen.abq(ue)
cascus sarapa.totz so(n) fortz e mutz. e lor tol salutz. do(n) q(ue)cx es p(er)
dutz.q(ui)lh nan capel o capa.e(n) reman q(ue)cx nutz. C lauzis (et)
sauputz.naiso senes falhida. crematz o pe(n)dutz.p(er) lor maluada
vida.a(n)s nego(n) u(ir)tutz.car fes noy es auzida. no(n) auem siuals.e
si fos lial.lor vida mortal.dieu cre lagrissauzida.m(a)s no(n) esca

[100r g]
 

bals. Q ui uol ess(er) sals.ades deu lacrotz pe(n)re.p(er) ereties fals.de
chazer e mespe(n)re. q(ue) celestials y ve(n)c sos bras e ste(n)dre. tot p(er) sos
amicx. e p(us) tals destricx. li(n) ue(n)c trop enicx.es q(ui) nols uol e(n)tedre
ni creirals casticx. Rom(a) si p(us) gicx. renh(a)r sels q(ue)t fa(n) o(n)ta. al
sa(n)t esp(er)it ca(n) ho(m)z lor o aco(n)ta.ta(n) so(n) fol medicx. c(us) ab v(er) nosafro(n)ta
noi auras honor.rom(a) li trachor.so(n) ta(n) ples derror.co(n) p(us) pot casc(us)
mo(n)ta.q(ue)cx io(r)n sa folor. R om(a) fol labor. Fa q(ui) ab uos te(n)so
na.d(e)l e(m)p(er)ador.dic sab uos nosadon(a).q(ue)n gra(n) des honor.ne ve(n)ra
sa corona.e s(er)a razos.m(a)s p(er)o ab vos leu troba p(er)dos.q(ui) ge(n) sos

[100 v]

tort razona. ni nes e(n)goisos. R omal glo(ri)os. q(ue) ala magdile
na p(er)donet do(n) nos esp(er)am bonestrena.los fols rabios.q(ue) tans
ditz fals semen(a).falsa daital for. el e so(n) rezos.e so(n) maluat cor.
morir dala pena.co(m)z he(re)tie mor.
  • letto 176 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

                                                       
I
  Na Gormunda de Monpeslier.
  Greu m'es a durar
  car aug tal descrezensa 
  dir ni semenar, 
  e nom platz ni m'agensa, 
  c'om non deu amar 
  qui fai desmantenensa
  a so don totz bes
  ve e nays et es
  salvamen e fes 
  per qu'ieu farai parvensa
  en semblan quem pes.
  N ous m(er)auillez neg(un) sieu muou guerra.ab fals m(a)l apres.ca
son poder sot(er)ra totz bos faitz cortes. els e(n)causels e(n)serra. trop se 
fenh arditz.cade rom(a) ditz. m(a)l q(ue)s caps e guitz.d(e)totz sels q(ue)nt(er)ra.
a(n) bos esp(er)itz.
II
  No us meravillez 
  negun si eu muou guerra
  ab fals mal apres
  ca son poder soterra 
  totz bos faitz cortes
  el s en caussels enserra; 
  trop se fenh arditz, 
  car de Roma ditz
  mal qu'es caps e guitz
  de totz sels qu'en terra 
  an bos esperitz.
  E n romes (com)litz. totz bes e q(ui)ls li pana.sos se(n)s
  les falhitz. car si metei e(n)gan(a).q(ue)lner sebelitz. do(n) p(er)dra sa ufan(a).
  dieus auia mos precx.q(ue) sels ca(n) m(a)ls becx.ioues e senecx.(con)tr(a)
  la ley rom(n)n(a).caio(n) del bauecx. 
III
  En Rom'es complitz
  totz bes e quils li pana
  sos sens l'es falhitz, 
  car si metei enganna, 
  qu'elh n'er sebellitz
  don perdra sa ufana.
  Dieus au ja mos precx . 
  que selhs quan mals becx, 
  ioven e senecx, 
  contra la ley romana, 
  caion dels bavecx. 
  Roma sels p(er) pecx. te(n)c totz
  e p(er) ge(n) grossa. p(er) orbs e p(er) secx.q(ue)lor carn elor ossa.carguo(n) dau
  ols decx. do(n) cazo(n) e(n) la fossa. o(n) lor es sermatz pude(n)s focs mal 
  uatz.do(n) m(a)is desliatz.nos(er)a(n) del tra sdossa.ca(n) d(e)lurs pecatz.
IV
  Roma, sels per pecx
  tenc totz e per gen grossa, 
  per orbs e per secx
  que lor carn e lor ossa 
  carguon d'avols decx, 
  don cazon en la fossa
  on lor es sermatz 
  pudens focs malvatz, 
  don mais desliatz
  no seran del trasdossa 
  c'an del lurs pecatz.
  R om(a) gesnom platz.cauols homs vos (com)bata.dels bos auetz patz.
  cus q(ue)cx ab uos saflata.dels fols lurs foldatz.fey p(er)dre damiata.
  mas li uostre se(n).fa(n) sels tost conte(n).caitieu e dole(n).q(ue) (con)tra uos deslata.
  ni renha greume(n).
V
  Roma ges nom platz
  c'avols homs combata, 
  dels bos avetz patz
  c'usquecx ab vos s'aflata, 
  dels fols lurs foldatz
  fey perdre Damiata, 
  mas li vostre sen
  fan sel ses tost conten
  caitieu e dolen 
  que contra vos deslata 
  ni renha greumen.
  Roma v(er)ame(n)sai e cre ses dopta(n)sa.q(ue) a salua 
  me(n).aduretz tota fransa.oc e lautra ge(n) q(ue)us vol far aiuda(n)sa.m(a)sso
  q(ue) m(er)lis.p(ro)fetiza(n) dis.del bo(n) rei lois.q(ue) morira e(n) pansa.ara sesclarzis .
VI
  Roma veramen
  sai e cre ses duptansa 
  que a salvamen 
  aduretz tota Fransa, 
  oc e l'autra gen 
  que us vol fai aiudansa; 
  mas so que Merlis
  profetizan dis 
  del bon rei Lois 
  que morira en Pansa, 
  aras esclarzis. 
  P ieitz q(ue) sarrazis.ed(e) p(us) fals coratie. he(re)ties mesq(ui)s.so(n) q(ui)vol lores
  tatie. i(n)s el foc dabis. Vas e(n) loc de saluatie.e(n)da(m)pnatio. a sels daui
  nho.baisses do(n) mes bo.roma lo mal peatic. Es els q(ue) fes yblo. ç
VII
  Pieitz que Sarrazis 
  e de pus fals coratie 
  hereties mesquis 
  son, qui vol lor estatie
  ins el foc d'abis
  va sen loc de salvatie 
  en dampnatio. 
  A sels d'Avinho
  baisses, don m'es bo, 
  Roma, lo mal peatic 
  R oma p(er) razo.auetz ma(n)ta destorta . dressada bando.(et)ub(er)ta la
  porta.desaluatio.do(n) era la clau torta . p(er) ca bo(n) gouern.baissacz
  fol esq(ue)rn.q(ui)sec uostrester(n). la(n)gel miq(ue)l le(n)porta.el garda difern.
VIII
  Roma per razo 
  avetz manta destorta 
  dressad'a bando
  et uberta la porta 
  de salvatio
  don era la clau torta. 
  Per c'a bon govern 
  baissacz fol esquern, 
  qui sec vostr'estern 
  l'angel Miquel len porta 
  el garda d'ifern. 
  Lestieu el yuer(n).deu ho(m)z ses(con)t(ra)dira.rom(a) lo cazer(n).legir si q(ue)nosvi
  re.e ca(n) ve lesq(ue)rn.com ih(esu)s pres m(a)rtire.si nos pes e(n)pas. no(n)es cres
  tias.sa do(n)cx no(n)a cortire.a(n)s es fols e vas. 
IX
  L'estieu e l'yvern 
  deu homz ses contradire, 
  Roma lo cazern 
  legir si que nos vire
  e can ve l'esquern
  com Ihesu pres martire, 
  si nos pes en pas 
  non es crestias 
  s'adoncx non a cortire 
  ans es fols e vas. 
  Rom(a) lo trefas (et)saley
  sosplora.als fols ditz vilas.par q(ue) fos de tol(os)a. o(n) de(n)ia(n)s s(er)tas no(n) es do(n)cx
  u(er)gonhoza.m a(n)s de.ii.a(n)s.m(a)s sil coms p(ri)ras. no(n) es q(ue)ls e(n)ga(n)s.lais ela
  fe doptosa.restaurarals da(n)s.
X
  Roma lo trefas 
  et sa ley sosplora 
  als fols ditz vilas 
  par que fos de Tolosa, 
  on d'enians sertas
  non es doncx vergonhoza.
  Mas de ii ans mas 
  s'il comspriras 
  non es quels engans 
  lais e la fe doptosa 
  restaurarals dans. 
  
  R om(a) lo rei gra(n)s.q(ue)s senh(ir) de dreitura.als falses tolzas.do(n) gra(n) malaue(n)t(ur)a. car tot a sos ma(n)s fa(n) ta(n)
  gra(n) desmezura.cus q(ue)cx lo resco(n).e torbo(n) est mo(n).el comte.rr.sabels
  po sa segura.no(n) te(n)rai p(er)bo(n).
XI
  Roma lo rei grans 
  qu'es senhir de dreitura 
  al falses Tolzas 
  don gran malaventura, 
  car tot a sos mans 
  fan tan gran desmezura
  cus queccx lo rescon 
  e torbon est mon 
  el comte rr, 
  s'ab els po s'asegura, 
  non tenrai per bon. 
  Rom(a) bes cofo(n).e valb.pauc sa for
  sa.q(ui)(con)tra uos gro(n).ni bast castel ni forsa.car e(n) ta(n) aut mo(n).no(n)bast
  ni no sa morsa. q(ue) dieus no(n) recort, so(n) erguelh el tort. do(n) p(er)t tota ses 
  corsa. e(n) pre(n) doblamort.
XII
  Roma bes cofon
  e valb pauc sa forsa 
  qui contra vos gron 
  ni bast castel ni forsa,  
  car en tant aut mon
  non bast ni no s'amorsa 
  que Dieus non recort 
  son erguelh el tort 
  don pert tota s'escorsa
  en pren doblamort. 
  Rom(a) be(m)z conort.q(ue) coms nil e(m)p(er)aire. 
  p(ueis) q(ue) so(n) destort de dieu no(n) ualo(n) gaire car lor fol deport. e lor m(a)luatz
  veiaire fa(n) tost d(e)chazertota so(n) palzer cos nol pot ten(er). si tot ses 
  guerreiaire.(con)trels de pod(er).
XIII
  Roma bemz conort
  que coms ni l'emperaire, 
  pueis que son destort
  de Dieu non valon gaire
  car lor fol deport 
  e lor malvatz veiaire 
  fan tosto dechazer 
  tota son plazer 
  cos nol pot tener
  si tot es guerreiaire 
  cont'els de poder. 
  R om(a)ieu esp(er).q(ue)uostr(a) senhoria.e
  fra(n)sa p(er) v(er).q(ui) no(n) platz m(a)la uia.fassa dechazer.lerguelh eleret
  gia.fals ereties q(ue)tz.q(ue) no(n) temo(n) vetz.ni cresals sicretz.ta(n) so(n) ple
  de feunia.e de m(a)ls pessetz.
XIV
  Roma ieu esper 
  que vostra senhoria 
  e Fransa per ver
  qui non plat mala via
  fassa dechazer 
  l'erguelh e l'eretgia,
  fals ereties quetz
  que non temon vetz
  ni cres als sicretz,
  tan son ple de feunia 
  e de mal pessetz.
  R om(a) be(n) sabetz.q(ue)fort greulor esca
  pa. q(ui) au lor decretz.aisi te(n)don lor trap(a).ab falses trugen.abq(ue)
  cascus sarapa.totz so(n) fortz e mutz. e lor tol salutz. do(n) q(ue)cx es p(er)
  dutz.q(ui)lh nan capel o capa.e(n) reman q(ue)cx nutz.
XV
  Roma ben sabetz 
  que fort greu lur escapa 
  qui au lor decretz 
  aisi tendon lor trapa
  ab falses trugen
  ab que cascus s'arapa; 
  totz son fortz e mutz
  e lor tol salutz 
  don quecx es perdutz
  qu'ilh n'an capel o capa 
  en reman quecx nutz. 
  C lauzis (et)
  sauputz.naiso senes falhida. crematz o pe(n)dutz.p(er) lor maluada
  vida.a(n)s nego(n) u(ir)tutz.car fes noy es auzida. no(n) auem siuals.e
  si fos lial.lor vida mortal.dieu cre lagrissauzida.m(a)s no(n) esca
  bals.
XVI
  Clauzis et sauputz
  naiso, senes falhida, 
  crematz o pendutz
  per lor malvada vida
  ans negon virtutz
  car fes noy es auzida
  non avem sivals, 
  e si fos lial 
  lor vida mortal, 
  Dieu cre l'agr'issauzida, 
  ma non es cabals. 
  Q ui uol ess(er) sals.ades deu lacrotz pe(n)re.p(er) ereties fals.de
  chazer e mespe(n)re. q(ue) celestials y ve(n)c sos bras e ste(n)dre. tot p(er) sos
  amicx. e p(us) tals destricx. li(n) ue(n)c trop enicx.es q(ui) nols uol e(n)tedre
  ni creirals casticx.
XVII
 Qui vol esser sals, 
  ades deu la crotz penre
  per ereties fals
  dechazer e mesperne, 
  que celestials 
  y venc sos bras estendre
  tot per sos amicx, 
  e pus tals destricx
  lin venc trop enicx
  es qui nols vol entendre
  ni creir'als casticx. 
  Rom(a) si p(us) gicx. renh(a)r sels q(ue)t fa(n) o(n)ta. al
  sa(n)t esp(er)it ca(n) ho(m)z lor o aco(n)ta.ta(n) so(n) fol medicx. c(us) ab v(er) nosafro(n)ta
  noi auras honor.rom(a) li trachor.so(n) ta(n) ples derror.co(n) p(us) pot casc(us)
  mo(n)ta.q(ue)cx io(r)n sa folor. 
XVIII
  Roma si pus gicx
  renhar sels quet fan onta
  al sant esperit
  can homz lor o aconta,
  tan son fol mendics
  c'us ab ver no s'afronta
  no i auras honor. 
  Roma li trachor son tan plas d'error, 
  c'on pus pot cascus monta
  quecx iorn sa folor. 
  R om(a) fol labor. fa q(ui) ab uos te(n)so
  na.d(e)l e(m)p(er)ador.dic sab uos nosadon(a).q(ue)n gra(n) des honor.ne ve(n)ra
  sa corona.e s(er)a razos.m(a)s p(er)o ab vos leu troba p(er)dos.q(ui) ge(n) sos
  tort razona. ni nes e(n)goisos.
XIX
  Roma fol labor
  fa qui ab vos tensona, 
  del emperador dic
  sab vos no s'adona 
  qu'en gran deshonor
  ne venra sa corona, 
  e sera razos.
  Mas pero ab vos troba perdos
  qui gen sos tort razona
  ni n'es engiosos. 
  R omal glo(ri)os. q(ue) ala magdile
  na p(er)donet do(n) nos esp(er)am bonestrena.los fols rabios.q(ue) tans
  ditz fals semen(a).falsa daital for. el e so(n) rezos.e so(n) maluat cor.
  morir dala pena.co(m)z he(re)tie mor.
XX
  Roma 'l Glorios 
  que a la Magdilena 
  perdonet don nos
  esperam bon estrena; 
  los fols rabios 
  que tans ditz fals semena
  falsa d'aital for
  el e son rezos
  e son malvat cor
  morir da la pena 
  comz heretie mor. 
  • letto 176 volte
Credits | Contatti | © Sapienza Università di Roma - Piazzale Aldo Moro 5, 00185 Roma T (+39) 06 49911 CF 80209930587 PI 02133771002

Source URL: http://151.100.161.88/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-1117

Links:
[1] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8419246t/f815.item.r=856.langFR
[2] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8419246t/f816.item.r=856.langFR
[3] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8419246t/f817.item.r=856.langFR
[4] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b60004306/f211.item.r=chansonnier.langFR
[5] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b60004306/f212.item.r=chansonnier.langFR