Lirica Medievale Romanza
Published on Lirica Medievale Romanza (http://151.100.161.88)

Home > BERTRAN DE BORN > EDIZIONE > Razos > Ges de far sirventes nom tartz > Tradizione manoscritta

Tradizione manoscritta

  • letto 417 volte

Canzoniere F

  • letto 328 volte

Riproduzione fotografica

Al manoscritto  [1]



 

  • letto 272 volte

Edizione diplomatica

94v  
[s]  Jco(m) uos auez ma(n)tas uez auzit B(er)
      tra(n)s deborn esos fraire co(n)sta(n)tis
totz t(em)ps agron se gran maluole(n)
za lus alautre p(er)so qe chascus
uolia estre segner dauta fort so(n)
comunal castel p(er) razo. Ez auenc
si qe co(m) se fos causa qe B(ertrans) agues
pres etolgut auta fort. (et) cassat co
stantin efos fillz de laterra. Co(n) se(n)
anet anazemar uesco(m)te delemo
zes. en amblar comte de peirego(r)s
(et)antalaran seignor de mo(n)tagnac
qerre m(er)ce qill lo deguessen aiu
dar co(n)tra son fraire. B(ertrans) qe mala
men tenia autafort qera meiz
seus enoill uolia dar neguna p(ar)t
anz malame(n)z lauia des(er)tat. Ezill
la uideron (et) (con)seilleron (con)tra B(ertrans)
eferon lonc te(m)ps gran guerra
ab lui. Ezala fin tolgron li auta
fort. Eb(er)trans senescapet con la
soa gen. (et) co(m)meset aguerreiar ar
95r  
tafort co(n) totz sos pare(n)z (et) amics ez
auenc si qe B(ertrans) cerqet co(n)cordi epaz
co(n) son fraire efo faita granz paz.
euegron amic. Mas qan B(ertrans) fo co(n)
la soa gen dinz lo castel dautafo(r)t.
fez faillime(n) (et) noill te(n)c sagrame(n)z
ni conuen et agran fellonia tolc
lo castel ason fraire. E so fo un dia
de lune. en loqale era tals hora etals
punz qe segon la razon dels agur(s)
e dastrolomia no era bon comen
sar negun gran faitz. En co(n)sta(n)tin
sen anet al rei henric da(n)gletera (et)
an .rich(art). comte de piteu. qerrer
mantinime(n) (con)tra .B(ertrans). el reis he(n)ric(s)
p(er) so qar uolia mal an .B(ertran). p(er)so qel
era amics (et) co(n)seillare del rei joue
son fill lo qals auia auuda guer
ra co(n) el (et) crezia qe .B(ertrans). nagues to
ta la colpa. sil pres ad aiudar. el
coms .Rich(art). sos fillz. (et) ferron gra(n)t
host. (et) asseieron autafort (et) ala fin
pre(n)deron lo castel. (et) B(ertrans). fo pres. E
qan fo menaz al pauailon de nan
dal rei. acgran paor. Mas p(er)las
paraulas qals el recordet al rei. he(n)
ric del rei joue son fill lo reis li
95v  
rendet autafort. (et) p(er)donet li. el co(m)s
Rich(artz) totz sos mals tallanz si co(m) uo(s)
auez auzit enla ystoria qe es escri
pcha denan sobre lo sirue(n)tes qe dis
Pos lo genz t(er)minis floritz. Mas qa(n)
lo reis henrics li rendia autafort.
dis solassan ues de b(er)tran. Sia toa
be la deues tu auer p(er) razon. ta(n) gra(n)
felonia fezis tu de ton fraire. ez en
b(er)trans sengenoillet de nan lui e
dis. Seigner granz merces. be(n) mi
platz aitals iuiamenz. ez entret.
B(ertrans) el castel. el reis henric. el coms.
Rich(artz). sen torneron en soa terra co(n)
la lor gen. Qan li autre baron qa ju
dauan constantin auziron so. eui
ron qe .B(ertrans). encar auial castel. foron
trop dolen (et) irat. eco(n)seilleron Con
stantin qel se reclames de .B(ertrans). dena(n)
lo rei henric qel manteria be(n) en ra
zo. (et) si fez. Mas .B(ertrans). mostret al rei lo
juzame(n) qel auia fait. qar el auia
ben fait escrire. El reis sen ris e sol
lasset. E B(ertrans). senanet ad autafort. e
consta(n)tis no(n) ac autra razo. Mas li
baron qui aiudauan .Const(antin). feron
co(n) el lonc te(m)ps gran guerra an .B(ertran)
96r  
(et) el ad els etan co(m) uisqet noill uolc
rendre lo castel. ni far paz co(n) son
fraire ni tregua. eqan fo mortz a
corderon se li fill de b(er)tran co(n) costa(n)
tin son oncle. (et) co(n) sos fillz sos cosis
(et) p(er) aqestas razos fez .B(ertrans). aqest sir
uentes. Bertan de born. 
  • letto 294 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

94v  
[s]  Jco(m) uos auez ma(n)tas uez auzit B(er)
      tra(n)s deborn esos fraire co(n)sta(n)tis
totz t(em)ps agron se gran maluole(n)
za lus alautre p(er)so qe chascus
uolia estre segner dauta fort so(n)
comunal castel p(er) razo. Ez auenc
si qe co(m) se fos causa qe B(ertrans) agues
pres etolgut auta fort. (et) cassat co
stantin efos fillz de laterra. Co(n) se(n)
anet anazemar uesco(m)te delemo
zes. en amblar comte de peirego(r)s
(et)antalaran seignor de mo(n)tagnac
qerre m(er)ce qill lo deguessen aiu
dar co(n)tra son fraire. B(ertrans) qe mala
men tenia autafort qera meiz
seus enoill uolia dar neguna p(ar)t
anz malame(n)z lauia des(er)tat. Ezill
la uideron (et) (con)seilleron (con)tra B(ertrans)
eferon lonc te(m)ps gran guerra
ab lui. Ezala fin tolgron li auta
fort. Eb(er)trans senescapet con la
soa gen. (et) co(m)meset aguerreiar ar
Si com vos avez mantas vez autiz, Bertrans
de Born e sos fraire Constantis
totz temps agron se gran malvolenza
l’us a l’autre, per so qe chascus
volia estre segner d’Autafort, son
comunal castel per razo. Ez avenc
si qe, com se fos causa qe Bertrans agues
pres e tolgut Autafort et cassat Costantin
e fos fillz de la terra, con s’en
anet a N’Azemar, vescomte de Lemozes,
e N’Amblar, comte de Peiregors,
et a⋅n Talaran, seignor de Montagnac,
qerre merce, q'ill lo deguessen aiudar
contra son fraire Bertrans, qe malamen
tenia Autafort, q’era meiz
seus, e no⋅ill volia dar neguna part,
anz malamenz l’avia desertat. Ez
ill l’aiuderon et conseilleron contra Bertrans
e feron lonc temps gran guerra
ab lui ez, a la fin, tolgron li Autafort.
E Bertrans s’en escapet con la
soa gen et commeset a guerreiar Ar-
95r  
tafort co(n) totz sos pare(n)z (et) amics ez
auenc si qe B(ertrans) cerqet co(n)cordi epaz
co(n) son fraire efo faita granz paz.
euegron amic. Mas qan B(ertrans) fo co(n)
la soa gen dinz lo castel dautafo(r)t.
fez faillime(n) (et) noill te(n)c sagrame(n)z
ni conuen et agran fellonia tolc
lo castel ason fraire. E so fo un dia
de lune. en loqale era tals hora etals
punz qe segon la razon dels agur(s)
e dastrolomia no era bon comen
sar negun gran faitz. En co(n)sta(n)tin
sen anet al rei henric da(n)gletera (et)
an .rich(art). comte de piteu. qerrer
mantinime(n) (con)tra .B(ertrans.) el reis he(n)ric(s)
p(er) so qar uolia mal an .B(ertran). p(er)so qel
era amics (et) co(n)seillare del rei joue
son fill lo qals auia auuda guer
ra co(n) el (et) crezia qe .B(ertrans). nagues to
ta la colpa. sil pres ad aiudar. el
coms .Rich(art). sos fillz. (et) ferron gra(n)t
host. (et) asseieron autafort (et) ala fin
pre(n)deron lo castel. (et) B(ertrans). fo pres. E
qan fo menaz al pauailon de nan
dal rei. acgran paor. Mas p(er)las
paraulas qals el recordet al rei. he(n)
ric del rei joue son fill lo reis li
-tafort con totz sos parenz et amics. Ez
avenc si qe Bertrans cerqet concordi e paz
con son fraire, e fo faita granz paz
e vegron amic. Mas, qan Bertrans fo con
la soa gen dinz lo castel d’Autafort,
fez faillimen et no⋅ill tenc sagramenz
ni conven et a gran fellonia tolc
lo castel a son fraire. E so fo un dia
de lune, en lo qale era tals hora e tals
punz qe, segon la razon dels agurs
e d’astrolomia, no era bon comensar
negun gran faitz. E⋅N Constantin
s’en anet al rei Henric d’Angletera et
a⋅N Richart, comte de Piteu, qerrer
mantinimen contra Bertrans. E⋅l reis Henrics,
per so qar volia mal a⋅N Bertran, per so q’el
era amics et conseillare del Rei Jove,
son fill, lo qals avia auuda guerra
con el, et crezia qe Bertrans n’agues
tota la colpa, si⋅l pres ad aiudar e⋅l
coms Richart, sos fillz, et ferron grant
host et asseieron Autafort et, a la fin,
prenderon lo castel et Bertrans fo pres. E,
qan fo menaz al pavailon denand al
rei, ac gran paor. Mas per las
paraulas qals el recordet al rei Henric
del Rei Jove, son fill, lo reis li
95v  
rendet autafort. (et) p(er)donet li. el co(m)s
Rich(artz) totz sos mals tallanz si co(m) uo(s)
auez auzit enla ystoria qe es escri
pcha denan sobre lo sirue(n)tes qe dis
Pos lo genz t(er)minis floritz. Mas qa(n)
lo reis henrics li rendia autafort.
dis solassan ues de b(er)tran. Sia toa
be la deues tu auer p(er) razon. ta(n) gra(n)
felonia fezis tu de ton fraire. ez en
b(er)trans sengenoillet de nan lui e
dis. Seigner granz merces. be(n) mi
platz aitals iuiamenz. ez entret.
B(ertrans) el castel. el reis henric. el coms.
Rich(artz). sen torneron en soa terra co(n)
la lor gen. Qan li autre baron qa ju
dauan constantin auziron so. eui
ron qe .B(ertrans). encar auial castel. foron
trop dolen (et) irat. eco(n)seilleron Con
stantin qel se reclames de .B(ertrans). dena(n)
lo rei henric qel manteria be(n) en ra
zo. (et) si fez. Mas .B(ertrans). mostret al rei lo
juzame(n) qel auia fait. qar el auia
ben fait escrire. El reis sen ris e sol
lasset. E B(ertrans). senanet ad autafort. e
consta(n)tis no(n) ac autra razo. Mas li
baron qui aiudauan .Const(antin). feron
co(n) el lonc te(m)ps gran guerra an .B(ertran)
rendet autafort et perdonet li, e⋅l coms
Richartz, totz sos mals tallanz, si com vos
avez auzit en la ystoria qe es escripcha
denan sobre lo sirventes qe dis:
“Pos lo genz terminis floritz”. Mas qan
lo reis Henrics li rendia Autafort,
dis solassan ves de Bertran: “Sia toa,
be la deves tu aver per razon, tan gran
felonia fezis tu de ton fraire.” Ez En
Bertrans s’engenoillet denan lui e
dis: “Seigner, granz merces! Ben mi
platz aitals jujamenz.” Ez entret
Bertrans el castel, e⋅l reis Henric e⋅l coms
Richartz s’en torneron en soa terra con
la lor gen. Qan li autre baron q’ajudavan
Constantin auziron so e viron
qe Bertrans encar avia⋅l castel, foron
trop dolen et irat e conseilleron Constantin
q’el se reclames de Bertrans denan
lo rei Henric qe.l manteria ben en razo.
Et si fez, mas Bertrans mostret al rei lo
juzamen q’el avia fait, qar el avia
ben fait escrire, e⋅l reis s’en ris e sollasset.
E Bertrans s’en anet ad Autafort, e
Constantis non ac autra razo. Mas li
baron qui aiudavan Constantin feron
con el lonc temps gran guerra a⋅N Bertrans
96r  
(et) el ad els etan co(m) uisqet noill uolc
rendre lo castel. ni far paz co(n) son
fraire ni tregua. eqan fo mortz a
corderon se li fill de b(er)tran co(n) costa(n)
tin son oncle. (et) co(n) sos fillz sos cosis
(et) p(er) aqestas razos fez .B(ertrans). aqest sir
uentes.
et el ad els. E tan com visqet, no⋅ill volc
rendre lo castel ni far paz con son
fraire ni tregua. E qan fo mortz,
acorderon se li fill de Bertran con Costantin,
son oncle, et con sos fillz, sos cosis.
Et per aqestas razos, fez Bertrans aqest
sirventes.
  • letto 273 volte

Canzoniere I

  • letto 360 volte

Riproduzione fotografica

Al manoscritto  [2]

 
  • letto 254 volte

Edizione diplomatica

184r  
Aquesta es la razos daquest siruentes. xxij.
SJ com uos auez mai(n)tas uetz auzitz. Enb(er)tra(n)s
deborn esos fraire encostantis agren totz te-
mps guerra ensems. et agren gran maluo-
lenssa lus alautre. p(er) so que chascu(n)s uolia esser se-
ingner dautafort lo lor comunal castel p(er) razo.
et auenc se que com so fosse caussa aqen bertra(n)s
agues presa etolguda autafort. ecasset costanti 
esos fills de laterra. Encostantis senanet. anae-
mar lo uescomte de lemogas. (et) an amblart co(m)-
te de peiregors. et antaillaran sei(n)gnor de mo(n)tai(n)-
gnac querre lor merce quil lo deguesson aiuda(r)
contra son fraire enbertran. qui malame(n) tenia
autafort quera mieuz sieus enollen uolia dar ne-
guna part. Anz la uia malamen deseretat. Et ill
la iuderon e conseilleron contra enbertran. efeiro(n)
lonc temps gran guerra ablui. etala fin tolgre(n)
li autafort. enbertrans sen escampet abla soa ge(n).
ecom(en)set aguerreiar autafort ab totz sos amics
eparens. et aue(n)c si quen bertra(n)s cerquet (con)cordi
epatz abson fraire efon faicha grans patz eue(n)
gron amic. Mas qua(n)t enbertra(n)s fon abtota la
soa gen dinz lo castel <le> dautafort sil fez faillim(en)
enoil tenc sagrame(n) ni conuen. etolc lo chastel
agran fellonia ason fraire. eso fon un dia de
diluns enloqual era tals ora etals poinz q(ue) segon
la razon delagurs ni de poinz edestrolomia no(n)
era bon com(en)sar negun gran faich. enco(n)sta(n)tis
sen anet al rei enric denglaterre. etanrichart
lo comte de peitieus querre manteneme(n) (con)tran
bertran. el reis enrics p(er) so quel uolia mal anb(er)-
tran p(er) so quel era amics econseillaire denbertran.
perdel rei ioue son fil lo quals auia auda guer-
ra abel. ecrezia quen bertrans nagues tota la
colpa sil pres adaiudar el coms richartz sos fillz e
feiron gran ost et assetgeiron autafort et ala
fin preiseron lo castel. enbertran. Ecan fon me-
natz al pauaillon denan lo rei ac gran paor.
Mas p(er) las paraulas las quals el me(m)bret al rei
enric del rei ioue son fill. lo reis li rendet au-
tafort eperdonet li el el coms richartz totz sos
mals talans si com uos auetz auzit en lestoria
que es escrita denan sobre lo sirue(n)tes que dis.
Puois lo gens terminis floritz (et) c(etera). Mas quan lo
reis enrics li rendia autafort dis solazan ues
de bertran sia toa ben la des tu auer p(er) razon tan
gran fellonia fezis de ton fraire. et enbertrans
sen genoillet denant lui edis. sei(n)gner granz M(er)-
ces bem platz aital iutgame(n)z. Enbertrans in-
tret el castel. el reis enrics. el coms richartz
sen torneron en lor terra ablor gen. Quant li
autre baron qua iudauon constanti auziro(n) so.
euiron quen bertrans auia ancaras lo castel
foron molt dolen et irat. econseilleron costa(n)ti
quel se reclames denbertran denan lo rei enric.
quel mantenria ben en razon. et el si fetz. mas
bertrans mostret al rei lo iutgame(n) quel auia fa-
it. car el sauia ben fait escrire el reis senris eis
sollasset. enbertrans sen anet adautafort. ecosta(n)
tis no(n) ac autra razo. Mas li baron que adiudauo(n)
costanti feiren ablui lonc temps gra(n)t guerra
anbertran et el adels. Eta(n)t com uisquet noil uolc
rendre lo castel ni far patz abson fraire ni treua.
ecan fon mortz. Acorderon se li fill denbertra(n) ab
encostanti lor oncle et absos filz sos cosins. eper
aquestas razos fetz enbertrans aquest sirue(n)tes
que dis. Ges de far sirue(n)tes nom tart. Anz (et) c(etera).
  • letto 346 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

184r  
Aquesta es la razos daquest siruentes. xxij.
SJ com uos auez mai(n)tas uetz auzitz. Enb(er)tra(n)s
deborn esos fraire encostantis agren totz te-
mps guerra ensems. et agren gran maluo-
lenssa lus alautre. p(er) so que chascu(n)s uolia esser se-
ingner dautafort lo lor comunal castel p(er) razo.
et auenc se que com so fosse caussa aqen bertra(n)s
agues presa etolguda autafort. ecasset costanti 
esos fills de laterra. Encostantis senanet. anae-
mar lo uescomte de lemogas. (et) an amblart co(m)-
te de peiregors. et antaillaran sei(n)gnor de mo(n)tai(n)-
gnac querre lor merce quil lo deguesson aiuda(r)
contra son fraire enbertran. qui malame(n) tenia
autafort quera mieuz sieus enollen uolia dar ne-
guna part. Anz la uia malamen deseretat. Et ill
la iuderon e conseilleron contra enbertran. efeiro(n)
lonc temps gran guerra ablui. etala fin tolgre(n)
li autafort. enbertrans sen escampet abla soa ge(n).
ecom(en)set aguerreiar autafort ab totz sos amics
eparens. et aue(n)c si quen bertra(n)s cerquet (con)cordi
epatz abson fraire efon faicha grans patz eue(n)
gron amic. Mas qua(n)t enbertra(n)s fon abtota la
soa gen dinz lo castel <le> dautafort sil fez faillim(en)
enoil tenc sagrame(n) ni conuen. etolc lo chastel
agran fellonia ason fraire. eso fon un dia de
diluns enloqual era tals ora etals poinz q(ue) segon
la razon delagurs ni de poinz edestrolomia no(n)
era bon com(en)sar negun gran faich. enco(n)sta(n)tis
sen anet al rei enric denglaterre. etanrichart
lo comte de peitieus querre manteneme(n) (con)tran
bertran. el reis enrics p(er) so quel uolia mal anb(er)-
tran p(er) so quel era amics econseillaire denbertran.
perdel rei ioue son fil lo quals auia auda guer-
ra abel. ecrezia quen bertrans nagues tota la
Aquesta es la razos d’aquest sirventes.
Sj com vos avez maintas vetz auzitz, En Bertrans de Born e sos fraire, En Costantis, agren totz temps guerra ensems et agren gran malvolenssa l’us a l’autre, per so que chascuns volia esser seingner d’Autafort, lo lor comunal castel per razo. Et avenc se que, com so fosse caussa a q’En Bertrans agues presa e tolguda Autafort e casset Costanti e sos fills de la terra, En Costantis s’en anet a N’Aemar, lo vescomte de Lemogas, et a N’Amblart, comte de Peiregors, et a⋅N Taillaran, seingnor de Montaingnac, querre lor merce, qu’il lo deguesson aiudar contra son fraire, En Bertran, qui malamen tenia Autafort, qu’era mieuz sieus, e no⋅ll en volia dar neguna part, anz l’avia malamen deseretat. Et ill l’aiuderon e conseilleron contra En Bertran e feiron lonc temps gran guerra ab lui et, a la fin, tolgren li Autafort. E⋅N Bertrans s’en escampet ab la soa gen e comenset a guerreiar Autafort ab totz sos amics e parens. Et avenc si qu’En Bertans cerquet concordi e patz ab son fraire, e fon faicha grans patz e vengron amic. Mas quant En Bertrans fon ab tota la soa gen dinz lo castel d’Autafort, si⋅l fez faillimen e no⋅il tenc sagramen ni conven e tolc lo chastel a gran fellonia a son fraire. E so fon un dia de diluns en lo qual era tals ora e tals poinz que, segon la razon del agurs ni de poinz e d’estrolomia, non era bon comensar negun gran faich. E⋅N Constantis s’en anet al rei Enric d’Englaterre et a⋅N Richart, lo comte de Peitieus, querre mantenemen contra⋅N Bertran. E.l reis Enrics, per so qu’el volia mal a⋅N Bertran, per so qu’el era amics e conseillaire d’En Bertran per del Rei Iove, son fil, lo quals avia auda guerra ab el, e crezia qu’En Bertrans n’agues tota la
colpa sil pres adaiudar el coms richartz sos fillz e
feiron gran ost et assetgeiron autafort et ala
fin preiseron lo castel. enbertran. Ecan fon me-
natz al pauaillon denan lo rei ac gran paor.
Mas p(er) las paraulas las quals el me(m)bret al rei
enric del rei ioue son fill. lo reis li rendet au-
tafort eperdonet li el el coms richartz totz sos
mals talans si com uos auetz auzit en lestoria
que es escrita denan sobre lo sirue(n)tes que dis.
puois lo gens terminis floritz (et) c(etera). Mas quan lo
reis enrics li rendia autafort dis solazan ues
de bertran sia toa ben la des tu auer p(er) razon tan
gran fellonia fezis de ton fraire. et enbertrans
sen genoillet denant lui edis. sei(n)gner granz M(er)-
ces bem platz aital iutgame(n)z. Enbertrans in-
tret el castel. el reis enrics. el coms richartz
sen torneron en lor terra ablor gen. Quant li
autre baron qua iudauon constanti auziro(n) so.
euiron quen bertrans auia ancaras lo castel
foron molt dolen et irat. econseilleron costa(n)ti
quel se reclames denbertran denan lo rei enric.
quel mantenria ben en razon. et el si fetz. mas
bertrans mostret al rei lo iutgame(n) quel auia fa-
it. car el sauia ben fait escrire el reis senris eis
sollasset. enbertrans sen anet adautafort. ecosta(n)
tis no(n) ac autra razo. Mas li baron que adiudauo(n)
costanti feiren ablui lonc temps gra(n)t guerra
anbertran et el adels. Eta(n)t com uisquet noil uolc
rendre lo castel ni far patz abson fraire ni treua.
ecan fon mortz. Acorderon se li fill denbertra(n) ab
encostanti lor oncle et absos filz sos cosins. eper
aquestas razos fetz enbertrans aquest sirue(n)tes
que dis. Ges de far sirue(n)tes nom tart. Anz (et) c(etera).
colpa, si⋅l pres ad aiudar e⋅l coms Richartz, sos fillz, e
feiron gran ost et assetgeiron Autafort et, a la
fin, preiseron lo castel e⋅N Bertran. E can fon
menatz al pavaillon denan lo rei, ac gran paor.
Mas per la paraulas las quals el membret al rei
Enric del Rei Jove, son fill, lo reis li rendet
Autafort e perdonet li, el e⋅l coms Richartz, totz sos
maltalans, si com vos avetz auzit en l’estoria
que es escrita denan sobre lo sirventes que dis:
“Puois lo gens terminis floritz” etc. Mas quan lo
reis Enrics li rendia Autafort, dis solazan ves
de Bertran: “Sia toa, ben la des tu aver per razon, tan
gran fellonia fezis de ton fraire.” Et En Bertrans
s’engenoillet denant lui e dis: “Seingner, granz merces!
Be⋅m platz aital jutgamenz.” E⋅N Bertrans
intret el castel, e⋅l reis Enrics e⋅l coms Richartz
s’en torneron en lor terra ab lor gen. Quant li
autre baron qu’aiudavon Constanti auziron so
e viron qu’En Bertrans avia ancaras lo castel,
foron molt dolen et irat e conseilleron Costanti
qu’el se reclames d’En Bertran denan lo rei Enric,
que⋅l mantenria ben en razon. Et el si fetz. Mas
Bertrans mostret al rei lo jutgamen qu’el avia fait,
car el s’avia ben fait escrire, e⋅l reis s’en ris e.is
sollasset. E⋅N Bertrans s’en anet ad Autafort e Costantis
non ac autra razo. Mas li baron que adiudavon
Costanti feiren ab lui lonc temps grant guerra
a⋅N Bertran et el ad els. E tant com visquet, no⋅il volc
rendre lo castel ni far patz ab son fraire ni treva.
E can fon mortz, acorderon se li fill d’En Bertran ab
En Constanti, lor oncle, et ab sos filz, sos cosins. E per
aquestas razos, fetz En Bertrans aquest sirventes
que dis: “Ges de far sirventes no⋅m tart, anz…” etc.
  • letto 221 volte

Canzoniere K

  • letto 296 volte

Riproduzione fotografica

Al manoscritto  [3]

  • letto 267 volte

Edizione diplomatica

169v  
Aquesta es la razos daqest siruentes.
 
SJ com uos auetz maintas uetz auzitz. En-
bertrans de born esos fraire encostantis
agren totz temps guerra en sems. et a
gren gran maluolensa lus alautre. p(er) so qe
chascus uolia esser seigner dautafort lo lor
comunal chastel per razo et aue(n)c se qe com
so fosse causa aqen bertrans agues presa eto-
lguda autafort. ecasset constantin esos fills
de la terra. encostantins sen anet. Anaemar
lo uescomte [de lemogas. (et) an amblart comte] de peiregors. et an taillaran sei-
gnor de montagnac. querre lor merce quil
lo deguesson aiudar contra son fraire enber-
tran qui malame(n) tenia autafort qera mieuz
sieus enollen uolia dar neguna part. Anz la-
uia malamen deseretat. Et ill la iuderon
econseilleron contra enbertran. efeiron lo-
nc temps gran guerra ablui. et ala fin tol-
gren li autafort. enbertrans sen escampet
ab la soa gen. ecome(n)set aguerreiar autafo-
rt ab totz sos amics eparens. et aue(n)c si que(n)
bertrans cerquet concordi epatz ab so(n) frai-
re efon faicha grans patz euengron amic.
Mas qant en bertrans fon abtota la soa ge(n)
dinz lo castel dautafort sil fetz faillime(n) e-
noil tenc sagramen ni conuen etolc lo cha-
stel agran fellonia ason fraire. eso fon un
dia de dilus en lo qual era tals ora etals poi-
ngs que segon la razon del agurs ni del po-
ings edestrolomia no(n) era bon come(n)sar ne-
gun gran faich. enconstantis sen anet al
rei enric dengleterre. et an richart lo comte
de peiteus querre manteme(n) contran bertra(n).
el reis enrics per so quel uolia mal anbertra(n)
per so quel era amics econseillaire den bertra(n)
perdel rei ioue son fil lo quals auia auda ge(r)
ra ab el. ecrezia qenbertrans nages tota la co-
lpa sil pres ad aiudar el coms richartz sos fillz
efeiron gran ost et assetgeiron autafort et
ala fin preiseron lo castel. enbertran. Ecan
fon menatz al pauaillon denan lo rei ac gran
paor. Mas per las paraulas las quals el me(m)-
bret al rei enric del rei ioue son fill. lo reis
li rendet autafort eperdonet li el el coms ri-
chartz totz sos mal talans si com uos auetz au-
zit en lestoria que es escrita denan sobre lo
siruentes que dis.       puois lo gens terminis
floritz (et) c(etera). 
Mas qan lo reis enrics li rendia au-
tafort dis solazan ues de bertran sia toa ben
la des tu auer per razon tan gran fellonia fezis
de ton fraire. et enbertrans sen genoillet de-
nant lui edis. Seigner granz merces bem
platz aital iutgame(n)z. Enbertrans intret el
castel. el reis enrics. el coms richartz sen tor-
neron en lor terra ablor gen. Qua(n)t li autre
baron qa iudauon constantin auziron so. e-
uiron qen bertrans auia ancaras lo chastel
foron molt dolen et irat. et conseilleron co(n)-
stantin quel se reclames denbertan dena(n)
lo rei enric. quel mantenria ben en razon.
et el si fetz. mas bertrans mostret al rei lo
iutgamen quel auia fait. car el sauia ben
fait lescrire el reis sen ris eis sollasset. en ber-
trans sen anet ad autafort. econstantins n(on)
ac autra razo. Mas li baron que adiudauo(n)
constantin feiren ablui lonc temps grant
guerra anbertran et el aels. eta(n)t com uis-
quet noil uol rendre lo castel ni far patz
ab son fraire ni treua. ecan fon mortz. Acor-
deron se li fill denbertra(n) ab enco(n)stantin lor
oncle et ab sos fillz sos cosins. eper aquestas
razos fetz enbetrans aquest siruentes q(ue)
dis. Ges de far siruentes nom tart. Anz
lo fatz bon ses totz affanz.
  • letto 299 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

169v   
Aquesta es la razos d’aqest siruentes.
SJ com uos auetz maintas uetz auzitz. En-
bertrans de born esos fraire encostantis
agren totz temps guerra en sems. et a
gren gran maluolensa lus alautre. p(er) so qe
chascus volia esser seigner dautafort lo lor
comunal chastel per razo et aue(n)c se qe com
so fosse causa aqen bertrans agues presa eto-
lguda autafort. ecasset constantin esos fills
de la terra. encostantins sen anet. anaemar
lo uescomte [de lemogas. (et) an amblart comte] de peiregors. et an taillaran sei-
gnor de montagnac. querre lor merce quil
lo deguesson aiudar contra son fraire enber-
tran qui malame(n) tenia autafort qera mieuz
sieus enollen uolia dar neguna part. anz la-
uia malamen deseretat. Et ill la iuderon
econseilleron contra enbertran. efeiron lo-
nc temps gran guerra ablui. Et ala fin tol-
gren li autafort. enbertrans sen escampet
ab la soa gen. ecome(n)set aguerreiar autafo-
rt ab totz sos amics eparens. et aue(n)c si que(n)
bertrans cerquet concordi epatz ab so(n) frai-
re efon faicha grans patz euengron amic.
Mas qant en bertrans fon abtota la soa ge(n)
dinz lo castel dautafort sil fetz faillime(n) e-
noil tenc sagramen ni conuen etolc lo cha-
stel agran fellonia ason fraire. eso fon un
dia de dilus en lo qual era tals ora etals poi-
ngs que segon la razon del agurs ni del po-
ings edestrolomia no(n) era bon come(n)sar ne-
gun gran faich. enconstantis sen anet al
Aquesta es la razos d’aqest sirventes.
Sj com vos avetz maintas vetz auzitz, En Bertrans de Born e sos fraire, En Costantis, agren totz temps guerra ensems et agren gran malvolensa l’us a l’autre, per so qe chascus volia esser seigner d’Autafort, lo lor comunal chastel per razo. Et avenc se qe, com so fosse causa a qu’En Bertans agues presa e tolguda Autafort e casset Constantin e sos fills de la terra, En Constantins s’en anet a N’Aemar, lo vescomte de Lemogas, et a N’Amblart, comte de Peiregors, et a⋅N Taillaran, seignor de Montagnac, querre lor merce, qu’il lo deguesson aiudar contra son fraire, En Bertran, qui malamen tenia Autafort, q’era mieuz sieus, e no⋅ll en volia dar neguna part, anz l’avia malamen deseretat. Et ill l’aiuderon e conseilleron contra En Bertran e feiron lonc temps gran guerra ab lui et, a la fin, tolgren li Autafort. E⋅N Bertrans s’en escampet ab la soa gen e comenset a guerreiar Autafort ab totz sos amics e parens. Et avenc si qu’En Bertrans cerquet concordi e patz ab son fraire, e fon faicha grans patz e vengron amic. Mas qant En Bertrans fon ab tota la soa gen dinz lo castel d’Autafort, si⋅l fetz faillimen e no⋅il tenc sagramen ni conven e tolc lo chastel a gran fellonia a son fraire. E so fon un dia de dilus en lo qual era tals ora e tals poings que, segon la razon del agurs ni del poings e d’estrolomia, non era bon comensar negun gran faich. E⋅N Constantis s’en anet al
rei enric dengleterre. et an richart lo comte
de peiteus querre manteme(n) contran bertra(n).
el reis enrics per so quel uolia mal anbertra(n)
per so quel era amics econseillaire den bertra(n)
perdel rei ioue son fil lo quals auia auda ge(r)
ra ab el. ecrezia qenbertrans nages tota la co-
lpa sil pres ad aiudar el coms richartz sos fillz
efeiron gran ost et assetgeiron autafort et
ala fin preiseron lo castel. enbertran. Ecan
fon menatz al pauaillon denan lo rei ac gran
paor. Mas per las paraulas las quals el me(m)-
bret al rei enric del rei ioue son fill. lo reis
li rendet autafort eperdonet li el el coms ri-
chartz totz sos mal talans si com uos auetz au-
zit en lestoria que es escrita denan sobre lo
siruentes que dis.       puois lo gens terminis
floritz (et)c. Mas qan lo reis enrics li rendia au-
tafort dis solazan ues de bertran sia toa ben
la des tu auer per razon tan gran fellonia fezis
de ton fraire. et enbertrans sen genoillet de-
nant lui edis. Seigner granz merces bem
platz aital iutgame(n)z. Enbertrans intret el
castel. el reis enrics. el coms richartz sen tor-
neron en lor terra ablor gen. Qua(n)t li autre
baron qa iudauon constantin auziron so. e-
uiron qen bertrans auia ancaras lo chastel
foron molt dolen et irat. Et conseilleron co(n)-
stantin quel se reclames denbertan dena(n)
lo rei enric. quel mantenria ben en razon.
et el si fetz. mas bertrans mostret al rei lo
iutgamen quel auia fait. car el sauia ben
fait escrire el reis sen ris eis sollasset. en ber-
trans sen anet ad autafort. econstantins n(on)
ac autra razo. Mas li baron que adiudauo(n)
constantin feiren ablui lonc temps grant
guerra anbertran et el aels. eta(n)t com uis-
quet noil uol rendre lo castel ni far patz
ab son fraire ni treua. ecan fon mortz. acor-
deron se li fill denbertra(n) ab enco(n)stantin lor
oncle et ab sos fillz sos cosins. eper aquestas
razos fetz enbetrans aquest siruentes q(ue)
dis. Ges de far siruentes nom tart. anz
lo fatz bon ses totz affanz.
rei Enric d’Engleterre et a⋅N Richart, lo comte de Peiteus, querre mantemen contra⋅N Bertran. E⋅l reis Enrics, per so qu’el volia mal a⋅N Bertran, per so qu’el era amics e conseillaire d’En Bertran per del Rei Iove, son fil, lo quals avia auda gerra ab el, e crezia q’En Bertrans n’ages tota la colpa, si⋅l pres ad aiudar e⋅l coms Richartz, sos fillz, e feiron gran ost et assetgeiron Autafort, et a la fin preiseron lo castel e⋅N Bertran. E can fon menatz al pavaillon denan lo rei, ac gran paor. Mas per las paraulas las quals el membret al rei Enric del Rei Iove, son fill, lo reis li rendet Autafort e perdonet li, el e⋅l coms Richartz, totz sos maltalans, si com vos avetz auzit en l’estoria que es escrita denan sobre lo sirventes que dis: “Puois lo gens terminis floritz” etc. Mas qan lo reis Enrics li rendia Autafort, dis solazan ves de Bertran: “Sia toa, ben la des tu aver per razon, tan gran fellonia fezis de ton fraire.” Et En Bertrans s’engenoillet denant lui e dis: “Seigner, granz merces! Be⋅m platz aital iutgamenz.” E⋅N Bertrans intret el castel, e⋅l reis Enrics e⋅l coms Richartz s’en torneron en lor terra ab lor gen. Quant li autre baron q’aiudavon Constantin auziron so e viron q’En Bertrans avia ancaras lo chastel, foron molt dolen et irat et coinselleron Constantin qu’el se reclames d’En Bertran denan lo rei Enric, que⋅l mantenria ben en razon. Et el si fetz. Mas Bertrans mostret al rei lo iutgamen qu’el avia fait, car el s’avia ben fait escrire, e⋅l reis s’en ris e⋅is sollasset. E⋅N Bertrans s’en anet ad Autafort e Constantins non ac autra razo. Mas li baron que adiudavon Constantin feiren ab lui lonc temps grant guerra a⋅N Bertran et el a els. E tant com visquet, no⋅il vol rendre lo castel ni far patz ab son fraire ni treva. E can fon mortz, acorderon se li fill d’En Bertran ab En Constantin, lor oncle, et ab sos fillz, sos cosins. E per aquestas razos, fetz En Bertrans aquest sirventes que dis: “Ges de far sirventes no⋅m tart, anz lo fatz bon ses totz affanz”
  • letto 275 volte

Edizione diplomatico-interpretativa

169v  
Aquesta es la razos daqest siruentes.
 SJ com uos auetz maintas uetz auzitz. En-
bertrans de born esos fraire encostantis
agren totz temps guerra en sems. et a
gren gran maluolensa lus alautre. p(er) so qe
chascus uolia esser seigner dautafort lo lor
comunal chastel per razo et aue(n)c se qe com
so fosse causa aqen bertrans agues presa eto-
lguda autafort. ecasset constantin esos fills
de la terra. encostantins sen anet. Anaemar
lo uescomte [de lemogas. (et) an amblart comte] de peiregors.
et an taillaran sei-
gnor de montagnac. querre lor merce quil
lo deguesson aiudar contra son fraire enber-
tran qui malame(n) tenia autafort qera mieuz
sieus enollen uolia dar neguna part. Anz la-
uia malamen deseretat. Et ill la iuderon
econseilleron contra enbertran. efeiron lo-
nc temps gran guerra ablui. et ala fin tol-
gren li autafort. enbertrans sen escampet
ab la soa gen. ecome(n)set aguerreiar autafo-
rt ab totz sos amics eparens. et aue(n)c si que(n)
bertrans cerquet concordi epatz ab so(n) frai-
re efon faicha grans patz euengron amic.
Mas qant en bertrans fon abtota la soa ge(n)
dinz lo castel dautafort sil fetz faillime(n) e-
noil tenc sagramen ni conuen etolc lo cha-
stel agran fellonia ason fraire. eso fon un
dia de dilus en lo qual era tals ora etals poi-
ngs que segon la razon del agurs ni del po-
ings edestrolomia no(n) era bon come(n)sar ne-
gun gran faich. enconstantis sen anet al
Aquesta es la razos d’aqest sirventes.
 Si com vos avetz maintas vetz auzitz, En Bertrans de Born e sos fraire, En Costantis, agren totz temps guerra ensems et agren gran malvolensa l’us a l’autre, per so qe chascus volia esser seigner d’Autafort, lo lor comunal chastel per razo. Et avenc se qe, com so fosse causa a qu’En Bertans agues presa e tolguda Autafort e casset Constantin e sos fills de la terra, En Constantins s’en anet a N’Aemar, lo vescomte de Lemogas, et a N’Amblart, comte de Peiregors, et a⋅N Taillaran, seignor de Montagnac, querre lor merce, qu’il lo deguesson aiudar contra son fraire, En Bertran, qui malamen tenia Autafort, q’era mieuz sieus, e no⋅ll en volia dar neguna part, anz l’avia malamen deseretat. Et ill l’aiuderon e conseilleron contra En Bertran e feiron lonc temps gran guerra ab lui et, a la fin, tolgren li Autafort. E⋅N Bertrans s’en escampet ab la soa gen e comenset a guerreiar Autafort ab totz sos amics e parens. Et avenc si qu’En Bertrans cerquet concordi e patz ab son fraire, e fon faicha grans patz e vengron amic. Mas qant En Bertrans fon ab tota la soa gen dinz lo castel d’Autafort, si⋅l fetz faillimen e no⋅il tenc sagramen ni conven e tolc lo chastel a gran fellonia a son fraire. E so fon un dia de dilus en lo qual era tals ora e tals poings que, segon la razon del agurs ni del poings e d’estrolomia, non era bon comensar negun gran faich. E⋅N Constantis s’en anet al
rei enric dengleterre. et an richart lo comte
de peiteus querre manteme(n) contran bertra(n).
el reis enrics per so quel uolia mal anbertra(n)
per so quel era amics econseillaire den bertra(n)
perdel rei ioue son fil lo quals auia auda ge(r)
ra ab el. ecrezia qenbertrans nages tota la co-
lpa sil pres ad aiudar el coms richartz sos fillz
efeiron gran ost et assetgeiron autafort et
ala fin preiseron lo castel. enbertran. Ecan
fon menatz al pauaillon denan lo rei ac gran
paor. Mas per las paraulas las quals el me(m)-
bret al rei enric del rei ioue son fill. lo reis
li rendet autafort eperdonet li el el coms ri-
chartz totz sos mal talans si com uos auetz au-
zit en lestoria que es escrita denan sobre lo
siruentes que dis.       puois lo gens terminis
floritz (et) c(etera). Mas qan lo reis enrics li rendia au-
tafort dis solazan ues de bertran sia toa ben
la des tu auer per razon tan gran fellonia fezis
de ton fraire. et enbertrans sen genoillet de-
nant lui edis. Seigner granz merces bem
platz aital iutgame(n)z. Enbertrans intret el
castel. el reis enrics. el coms richartz sen tor-
neron en lor terra ablor gen. Qua(n)t li autre
baron qa iudauon constantin auziron so. e-
uiron qen bertrans auia ancaras lo chastel
foron molt dolen et irat. et conseilleron co(n)-
stantin quel se reclames denbertan dena(n)
lo rei enric. quel mantenria ben en razon.
et el si fetz. mas bertrans mostret al rei lo
iutgamen quel auia fait. car el sauia ben
fait lescrire el reis sen ris eis sollasset. en ber-
trans sen anet ad autafort. econstantins n(on)
ac autra razo. Mas li baron que adiudauo(n)
constantin feiren ablui lonc temps grant
guerra anbertran et el aels. eta(n)t com uis-
quet noil uol rendre lo castel ni far patz
ab son fraire ni treua. ecan fon mortz. Acor-
deron se li fill denbertra(n) ab enco(n)stantin lor
oncle et ab sos fillz sos cosins. eper aquestas
razos fetz enbetrans aquest siruentes q(ue)
dis. Ges de far siruentes nom tart. Anz
lo fatz bon ses totz affanz.
rei Enric d’Engleterre et a⋅N Richart, lo comte de Peiteus, querre mantemen contra⋅N Bertran. E⋅l reis Enrics, per so qu’el volia mal a⋅N Bertran, per so qu’el era amics e conseillaire d’En Bertran per del Rei Jove, son fil, lo quals avia auda gerra ab el, e crezia q’En Bertrans n’ages tota la colpa, si⋅l pres ad aiudar e⋅l coms Richartz, sos fillz, e feiron gran ost et assetgeiron Autafort, et a la fin preiseron lo castel e⋅N Bertran. E can fon menatz al pavaillon denan lo rei, ac gran paor. Mas per las paraulas las quals el membret al rei Enric del Rei Jove, son fill, lo reis li rendet Autafort e perdonet li, el e⋅l coms Richartz, totz sos maltalans, si com vos avetz auzit en l’estoria que es escrita denan sobre lo sirventes que dis: “Puois lo gens terminis floritz” etc. Mas qan lo reis Enrics li rendia Autafort, dis solazan ves de Bertran: “Sia toa, ben la des tu aver per razon, tan gran fellonia fezis de ton fraire.” Et En Bertrans s’engenoillet denant lui e dis: “Seigner, granz merces! Be⋅m platz aital jutgamenz.” E⋅N Bertrans intret el castel, e⋅l reis Enrics e⋅l coms Richartz s’en torneron en lor terra ab lor gen. Quant li autre baron q’aiudavon Constantin auziron so e viron q’En Bertrans avia ancaras lo chastel, foron molt dolen et irat et coinselleron Constantin qu’el se reclames d’En Bertran denan lo rei Enric, que⋅l mantenria ben en razon. Et el si fetz. Mas Bertrans mostret al rei lo jutgamen qu’el avia fait, car el s’avia ben fait l'escrire, e⋅l reis s’en ris e⋅is sollasset. E⋅N Bertrans s’en anet ad Autafort e Constantins non ac autra razo. Mas li baron que adiudavon Constantin feiren ab lui lonc temps grant guerra a⋅N Bertran et el a els. E tant com visquet, no⋅il vol rendre lo castel ni far patz ab son fraire ni treva. E can fon mortz, acorderon se li fill d’En Bertran ab En Constantin, lor oncle, et ab sos fillz, sos cosins. E per aquestas razos, fetz En Bertrans aquest sirventes que dis: “Ges de far sirventes no⋅m tart, anz lo fatz bon ses totz affanz”.
  • letto 283 volte
Credits | Contatti | © Sapienza Università di Roma - Piazzale Aldo Moro 5, 00185 Roma T (+39) 06 49911 CF 80209930587 PI 02133771002

Source URL: http://151.100.161.88/?q=laboratorio/tradizione-manoscritta-1022

Links:
[1] https://digi.vatlib.it/view/MSS_Chig.L.IV.106.pt.A/0196
[2] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b8419245d/f381.item.r=Chansonnier.langFR#
[3] https://gallica.bnf.fr/ark:/12148/btv1b60007960/f362.item.r=chansonnier.langFR#